biologia

Lekcje mają na celu:

- poznanie wybranych grzybów, uświadomienie ogromnego zróżnicowania grzybów pod względem wyglądu i kształtów, wskazanie różnic, kształtowanie zachowań w środowisku leśnym (dzieci młodsze),

- poznanie budowy grzybów kapeluszowych, podział grzybów na grupy, znaczenie grzybów w środowisku leśnym 

- uświadomienie zagrożeń wynikających z braku znajomości grzybów

Sowy – władczynie nocy, mistrzynie cichej śmierci. Żadna grupa ptaków, w toku ewolucji, nie dostosowała się tak dobrze do życia w mrokach nocy... Dlaczego tak się stało? Podczas spotkania przyjrzymy się wyjątkowemu światu tych tajemniczych stworzeń – odkryjemy tajniki bycia sową, poznamy gatunki sów występujące w Polsce, dowiemy się skąd dokładnie wzięła się łacińska nazwa Strix (po polsku puszczyk) oraz jakie wierzenia starosłowiańskie są związane z sowami. A na koniec sprawdzimy z czego tak głośno śmieje się sowa śnieżna...

Świętujemy stulecie odkrycia wirusów bakteryjnych (bakteriofagów), najliczniejszych mieszkańców Ziemi, które zrewolucjonizowały naszą wiedzę o biologii i stanowią rezerwuar informacji genetycznej użytecznej w medycynie, rolnictwie, energetyce etc.

Spotkanie skierowane jest zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci i młodzieży ukazujące walory przyrodnicze, historyczne i kulturowe Kampinoskiego Parku Narodowego. Uczestnicy spotkania, pod fachowym okiem specjalisty będą podglądając przyrodę i odkrywać jej tajniki. Ciekawy komentarz, gry i zabawy edukacyjne oraz wiele ciekawostek z życia zwierząt i roślin przybliżą piękno ojczystej przyrody.

Zakres tematyczny wycieczki  

            – Historia wsi Granica i Nart oraz geneza ich nazwy

            – Łąki Kampinoskiego Parku Narodowego

            – Rośliny i zwierzęta synantropijne w zagrodzie wiejskiej

            – Ochrona przyrody i historia Kampinoskiego Parku Narodowego

            – Kiedy zaczyna się jesień astronomiczna, termiczna, a kiedy fenologiczna?

            – Jesienne zwyczaje i tradycje ludowe

            – Co słychać jesienią u zwierząt?

            – Czy martwe drzewo jest potrzebne w przyrodzie?

            – Poszukiwanie śladów działalności bobra

            – Nasłuchiwanie śpiewu ptaków i innych odgłosów przyrody.

W trakcie wędrówki po lesie obserwacja i rozpoznawanie podstawowych gatunków drzew i krzewów występujących w parku, omówienie ich właściwości i znaczenia w przyrodzie oraz w życiu człowieka.

Trasa wycieczki ma kształt pętli. Start z parkingu przy ODM w Granicy, następnie fragmentem ścieżki dydaktycznej „Skrajem Puszczy”, później niebieskim szlakiem, „Górczyńską Drogą” przez dawną wieś Narty, drogą w kierunku wsi Koszówka i kanału Olszowieckiego, na koniec żółtym szlakiem wśród malowniczych łąk Olszowieckiego Błota do Granicy. Długość trasy ok. 8 km.

Na terenie Lasów Sękocińskich odbędzie się weekendowy piknik rodzinny. W ramach spotkana przewidujemy wycieczki po lesie wraz z edukatorami oraz konkursy i quizy dla dzieci i dorosłych. Zwieńczeniem pikniku będzie pieczenie kiełbasek na ognisku.

Gra komputerowa „MikroQuiz”
Uczestnikom zostanie przedstawiona metoda immunolokalizacji, która jest wykorzystywana do wizualizacji struktur komórkowych. Uczestnicy będą mieli możliwość wzięcia udziału w grze komputerowej podczas której spróbują odgadnąć, jakie struktury zostały uwidocznione na zdjęciach.

„Wybuchające drożdże”
Uczestnicy zobaczą, jak przebiega proces uwalniania tlenu z nadtlenku wodoru  (H2O2)  dzięki enzymom wydzielanym przez drożdże. Organizmy te, posiadając katalazę oraz peroksydazę, są w stanie rozłożyć H2O2 do wody i tlenu.

„Świecące żelki”
Doświadczenie „świecące żelki” ma na celu zaprezentowanie jak wydajnym źródłem energii jest cukier znajdujący się w żelkach. Pokaz opiera się na prostej reakcji silnego utleniacza, z glukozą znajdującą się w słodyczach (pokazy przed budynkiem).

„DNA z jedzenia"
Młodszym uczestnikom zostanie wytłumaczona zasada łączenia się par azotowych w DNA, na podstawie czego sami będą mogli spróbować ułożyć łańcuch ze słodyczy i owoców.

Zajęcia odbywają się w sali "Las" z wykorzystaniem latarek dzięki czemu dzieci mają możliwość wczuć się w atmosferę panującą w lesie nocą. Celem zajęć jest zapoznanie dzieci z gatunkami dzikich zwierząt żyjących w Polsce. Dowiedzą się dlaczego zwierzęta te żerują i polują głównie nocą oraz jakie czynniki pozwalają im na skuteczne poruszanie się nocą w lesie i po polach.

Przeniesiemy się w świat tropikalnych pnączy i epifitów. Wędrując po szklarniach i pracując przy binokularach poznamy "sprzęty" przydatne w roślinnych akrobacjach - wąsy, haki, korzenie powietrzne i wiele innych. Pokażemy jakich sztuczek rośliny używają do wspinania się ku światłu. Będziemy budować modele wzrostu różnych tropikalnych gatunków.

Teorię ewolucji zwykliśmy kojarzyć z postacią Karola Darwina (i Alfreda Wallace'a). Tymczasem żaden z nich nie był jej autorem. Koncepcja ewolucji pojawiła się znacznie wcześniej i wiąże się z wieloma mniej lub bardziej znanymi nazwiskami. Zapraszam na podróż w czasie, która przybliży ważne rozdziały historii nauk biologicznych.

Wszystkie organizmy mają swoje terytorium, czyli teren, który zajmują stale lub okresowo. Im słabiej się poruszają, tym bardziej są wyczulone na punkcie swojej strefy wpływów.
Wiele oddziaływań między organizmami jest uzależnionych od tego, czy zostanie przekroczona "cienka czerwona linia". Niekiedy jej przekroczenie powoduje reakcję powolną, lecz nieubłaganą. Kiedy indziej, reakcja jest dramatyczna, choć wyraża się w niektórych tylko aspektach. Wszystkich, którzy chcą podejrzeć jak rośliy reagują na wygląd i zachowanie swoich sąsiadów zapraszamy na warsztaty.
 

Technikami biologii molekularnej podejrzymy DNA roślin. Z truskawki, kiwi, ogórka, brzozy i rzodkiewnika wyizolujemy DNA. Zobaczymy, jak roślinne DNA wędruje w żelu agarozowym,a następnie oszacujemy z matematyczną dokładnością ilość wyizolowanego DNA.
 

Wykład będzie się składać z kilku krótszych historii, wszystkie dotyczące kodu genetycznego. Słuchacze poznają kulisy poznania kodu genetycznego i dowiedzą się, jak i po co się go modyfikuje. 

Zajęcia odbywają się w sali „Las”. Celem zajęć jest: przedstawienie dzieciom przystosowań kilku gatunków zwierząt żyjących w Polsce do zmiany warunków klimatycznych. Omówione zostaną procesy odpowiedzialne za wytworzenie odpowiednich przystosowań do zmiany warunków pogodowych. Poza tym uczestnicy zajęć dowiedzą się jak wybrane gatunki zwierząt dzikich radzą sobie z ograniczoną ilością pokarmu i co w ogóle jedzą zimą. Dzieci poznają także gatunki zwierząt, które zamiast przystosowywać się do zimna, wolą migrować na tereny gdzie w czasie zimy panuje wyższa temperatura otoczenia.

Jeden z najstarszych i najmniejszy w Polsce, liczący prawie 200 lat, Ogród Botaniczny UW jest namiastką dzikiej przyrody w centrum wielkiego miasta. Przez chwilę pogrążymy się w innym, piękniejszym świecie, pełnym ciekawych i różnorodnych roślin. Zobaczymy tu wiele ciekawych gatunków rodzimych roślin oraz przybyszów z różnych stron świata. W szklarniach będzie można oderwać się od rzeczywistościi bez dalekiej podróży znależć w środowisku roślin egzotycznych.

W ramach imprezy prowadzone będą następujące pokazy, doświadczenia:

Poznaj swój mózg. Zainteresowani będą mieli okazję osobiście złożyć trójwymiarowy model mózgu i dowiedzieć się jakie funkcje pełnią poszczególne jego elementy. Ochotnicy otrzymają Mózgowe Czapeczki z zarysem poszczególnych struktur mózgu. W razie pytań animator będzie udzielał bardziej szczegółowych objaśnień.

Czarodziejskie eliksiry. Najmłodsi będą mieli okazję zmienić się w chemików pracujących w laboratorium. Za pomocą kolorowych roztworów oraz suchego lodu będą tworzyć parujące mikstury.

Na tropie gruczołów.  Przy użyciu łatwo dostępnych składników, takich jak mąka ziemniaczana, olej rycynowy oraz jodyna zwiedzający będą mogli przeprowadzić barwną reakcję uwidoczniającą gruczoły potowe znajdujące się w skórze dłoni. Animatorzy będą wyjaśniać mechanizm tej reakcji oraz zapoznawać odbiorców z fizjologicznym znaczeniem zjawiska pocenia się.

Zbadaj pH. W celu ustalenia pH różnych substancji używa się  wskaźników, które zabarwiają się na różne kolory, zależnie od zmian zasadowości czy kwasowości substancji. Wskaźniki te można zakupić w specjalistycznych sklepach. Ale można obyć się i bez nich wykorzystując wywaru z modrej kapusty.

Wykład spróbuje odpowiedzieć na pytania: czy poprzez to co jemy, zmieniamy skład naszej mikroflory jelitowej i z przyjaciela robimy wroga przyczyniającego się do rozwoju chorób ? oraz jaki wpływ na skład mikroflory ma stosowanie pro- lub prebiotyków, antybiotyków oraz syntetycznych słodzików ? 

Gdy w drugiej połowie XX wieku J. Watson i F. Crick odkryli podstawowy element dziedziczności i nośnik informacji genetycznej - strukturę DNA, wypowiedzieli słowa "Odkryliśmy istotę życia...". DNA, czyli kwas deoksyrybonukleinowy, jest chemiczną makrocząsteczką, która w swojej budowie ma zapisane informacje dotyczące budowy organizmu. Występuje on zarówno u wirusów, bakterii, roślin, zwierząt oraz ludzi.  Celem zajęć jest zapoznanie uczniów z ogólną budową i właściwościami materiału genetycznego. Na wielu ciekawych przykładach dowiedzą się dlaczego każdy z nas jest inny – inaczej wygląda, rośnie, zachowuje się, a nawet choruje. W części praktycznej, uczniowie będą samodzielnie izolować DNA.

Mitochondria są w komórce nie tylko miejscem powstawania ATP, źródła energii, ale także uczestniczą w wielu procesach: m.in. sygnalizacji komórkowej, jej wzroście i śmierci oraz kontrolują cykl komórkowy. W czasie wykładu omówione zostanie ich znaczenie dla komórki, bioenergetyka i zagadnienie stresu oksydacyjnego, w celu wyjaśnienia ich udziału w patogenezie chorób mitochondrialnych oraz perspektywy nowych strategii diagnostycznych.

Uczestnicy zapoznają się z procesami absorpcji i emisji światła przez rośliny zachodzące w trakcie fotosyntezy oraz samodzielnie wyizolują, rozdzielą i zbadają podstawowe właściwości spektroskopowe barwników, które biorą udział w omawianym zagadnieniu.

W czasie pokazu zostanie przedstawiona budowa aparatu ruchu i układów:  trawiennego, oddechowego,  moczowo-płciowego oraz sercowo-naczyniowego ptaków domowych i dziko żyjących.

Las to miejsce, gdzie żyje obok siebie wiele gatunków roślin i zwierząt. Roślinność układa się w mniej lub bardzie wyróżnione warstwy, a każda z nich zamieszkiwana jest przez określoną grupę zwierząt, roślin i zwierząt, które znajdują tu odpowiednie warunki do życia.