wykład

Wiemy, że w czasie lata należy chronić skórę przed słońcem. Często zapominajmy jednak o odpowiedniej pielęgnacji włosów. Stara prawda mówi, że lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego o właściwej ochronie włosów warto pomyśleć jeszcze przed nadejściem lata. Co jednak zrobić po wakacjach aby ponownie cieszyć się zdrowymi, wypielęgnowanymi włosami?

Szerokie zainteresowanie badawcze witaminą C wynika z jej wielofunkcyjności. Znana jest aktywność antyoksydacyjna witaminy C oraz wpływ na syntezę białek macierzy zewnątrzkomórkowej. Współczesna kosmetologia bardzo często wykorzystuje proregeneracyjne właściwości witaminy C.  Ostatnie badania wskazują również, iż witamina C może posiadać w określonych warunkach istotną aktywność przeciwnowotworową. Wykład ukierunkowano na wskazanie aktywności przeciwnowotworowej witaminy C w odniesieniu głównie do nowotworów ginekologicznych.

O biurokracji  można powiedzieć metaforycznie, że potrzeba jej w zorganizowanym społeczeństwie tyle, ile soli w zupie. Jej nadmiar lub brak a także różne inne wady, zwłaszcza bezczynność urzędników, powodują, że najczęściej dyskurs publiczny koncentruje się na patologiach systemu biurokratycznego.
W analizie biurokratyzmu, który w świetle potocznego oglądu rzeczywistości, ale także w świetle badań socjologicznych, ma tendencję wzrostową, przydatne są prakseologiczne kryteria sprawności biurokracji. W świetle tych kryteriów paneliści  dokonują krytycznego oglądu podstawowych sfer życia społecznego: parlamentaryzmu, samorządności, administracji, gospodarki, służby zdrowia, edukacji, sądownictwa, opieki społecznej i innych.

Zwierzęta, osoby skazane na śmierć, sieroty, pacjenci szpitali i klinik na przestrzeni wieków służyli za materiał wykorzystywany w badaniach eksperymentalnych. Pierwsze sekcje zwłok i wiwisekcje zaczęto przeprowadzać już w starożytności. Herofilos (ok.330 – ok. 260 r. p.n.e) oraz jego młodszy kolega Erasistratos (304 – 245 r. p.n.e), główni przedstawiciele aleksandryjskiej szkoły lekarskiej, uzyskali od króla pozwolenie na „zajrzenie” do wnętrza żywego człowieka, skazanego na karę śmierci. Badanie ciała skazańca nie przeprowadzono jednak w celach leczniczych, lecz czysto poznawczych, gdyż obaj lekarze postanowili przyjrzeć się budowie i czynnościom organów wewnętrznych człowieka. Wraz z rozwojem nauk przyrodniczych w XVII wieku wzrosło także zapotrzebowanie na użycie ciał zwierząt i ludzi w badaniach medycznych i biologicznych. Poznawanie tajemnic przyrody miało swoją cenę – śmierć ludzi i zwierząt. Nie można było jednak wydać tych istot na ból i cierpienie nie uzasadniając wpierw prawa do rozporządzania ich zdrowiem i życiem. W jaki zatem sposób próbowano uzasadniać możliwość przeprowadzania eksperymentów na żywych istotach? Jakiego typu argumentów etycznych używano, by uzasadnić prawo do użycia ludzi i zwierząt w badaniach biomedycznych? Z jakiego typu trudnościami spotykały się próby legalizacji tej praktyki badawczej i w jaki sposób starano się je przezwyciężyć? I wreszcie w jaki sposób na płaszczyźnie materialnej i symbolicznej degradowano pewne kategorie istot po to, by móc zapewnić sobie prawo do ich użycia w trakcie prowadzonych badań i eksperymentów?

John Ruskin (18 II 1819–21 I 1900), angielski (o szkockich korzeniach) filozof, teoretyk i krytyk sztuki, pisarz, wykładowca, reformator społeczny, filantrop. Niezwykle popularny w  wieku XIX i jakoś zapomniany w wieku XX, co o tyle jest niesłuszne, że Ruskinowi zawdzięczamy różne elementy naszego świata (np. podziw dla W. Turnera czy prerafaelitów). Wykład przybliży jego osobę, poglądy i działalność

Żyjemy w dobie wszechobecnych sondaży. Czytając je, zazwyczaj nie zastanawiamy się nad takimi kwestiami jak metodologia, rzetelność badań lub konsekwencje ich publikacji. Zajęcia mają pomóc uczestnikom/czkom w nabyciu podstawowych umiejętności krytycznego odczytywania i analizowania sondaży.

Cykl: Interesuję Się Naukowo Sportem! - ISNS

Podczas spotkania porozmawiamy o tym, jak z punktu widzenia naukowego oraz z perspektywy doświadczeń wygląda zagadnienie tożsamości kibica piłkarskiego i związanych z tym zachowań, wartości i praktyk kulturowych.

Jest bardzo wiele powodów, dla których nie warto reagować na agresję, której jest się świadkiem: strach przed agresorem, ciekawość, co stanie się dalej, czy też niechęć do wyróżniania się z grupy innych biernych obserwatorów. I tylko jeden powód, dla którego powinno się reagować: moralna słuszność. Ale czy ten powód wystarczy? Niestety, wbrew moralnemu nakazowi reakcji, sama sytuacja społeczna, w jakiej znajdują się świadkowie przemocy, może taką reakcję hamować. W prezentacji pokażę przykład pułapki, w jakiej mogą znajdować się świadkowie przemocy szkolnej.

Celem prezentacji będzie analiza grupowych uwarunkowań dręczenia szkolnego (ang. bullying) w perspektywie teorii gier. Z dręczeniem mamy do czynienia wówczas, gdy ofiara jest w sposób powtarzalny obiektem ataków ze strony agresora lub grupy agresorów. Ten rodzaj agresji charakteryzuje się przy tym wysokim stopniem kalkulacji, planowania, oceny konsekwencji działania przez napastnika oraz niskim natężeniem emocji odczuwanych przez napastnika. Jest to agresja „na zimno”, inicjowana przez napastnika, świadomego konsekwencji swoich działań.
 
Warto podkreślić, że w przypadku tego szczególnego rodzaju przemocy bardzo istotna jest reakcja uczniów będących świadkami przemocy, którzy mogą zachęcić lub zniechęcić dręczycieli do dalszych działań. Problem reakcji świadków przenalizuję przy użyciu teorii gier, która służy do analizy decyzji podejmowanych w sytuacjach interakcyjnych, czyli takich, gdzie na wynik interakcji wpływ ma wielu jej uczestników. Teoria gier to matematyczna teoria, wykorzystywana np. przez politologów i ekonomistów.

Na spotkaniu przedstawię model gry ilustrujący zachowanie świadków dręczenia, którzy z jednej strony odczuwają moralny przymus reakcji (zinternalizowana norma nakazująca bronić słabszych), a z drugiej starają się zachowywać podobnie do swoich koleżanek i kolegów (konformizm). Zachowanie świadków ilustrować będzie wieloosobowa sekwencyjna gra koordynacji rozgrywana w populacji ustrukturyzowanej, czyli takiej, gdzie relacje między graczami mają znaczenie. Opowiem o samej grze i pokażę wyniki symulacji przebiegu gry dla wybranego zakresu warunków początkowych gry i sieci relacji tworzonych losowo.

Wyniki pokazują, że kwestia zależności między cechami grupy a tym, jak ona reaguje na agresję, nie jest wcale oczywista. Szerszemu zakresowi reakcji sprzyjają nie tylko silniejsza norma nakazująca reagowanie i niższy stopień konformizmu, ale też czynniki strukturalne, czyli to, jak wyglądają relacje w grupie. Zależność między gęstością sieci a zakresem reakcji świadków na przemoc jest nieliniowa. Zarówno zbyt niska, jak i zbyt wysoka gęstość sieci nie sprzyjają interwencji świadków. Występują przy tym interakcje między strukturalnymi i niestrukturalnymi cechami grupy, co oznacza, że różne cechy sieci mogą być mniej lub bardziej korzystne w zależności od tego, jak silna jest w grupie norma reagowania na przemoc oraz poziom konformizmu.

Co ważne, wyniki analiz można odnieść również do innych sytuacji o podobnej strukturze interakcji, na przykład do analizy problemu zmowy milczenia dotyczącej podejrzeń stosowania przemocy lub popełnienia przestępstwa przez kogoś z małej społeczności.

Wykład przedstawia świat tancerzy tańca towarzyskiego od kuchni, w szczególności zaś:

- jak wygląda sportowy taniec towarzyski;

- jakie są kategorie taneczne i jak wyglądają turnieje taneczne (dlaczego na turnieju liczy się nie tylko taniec, ale również makijaż, strój, fryzura i skład sędziowski?);

- jak zachowują się tancerze na parkiecie i poza nim, w tym: jak wygląda życie codzienne tancerza, jakie istnieją rodzaje treningów;

- jakie są motywacje tancerzy (dlaczego robią to, co robią?);

- jak rozwija się ruch tancerzy seniorów w Polsce (i dlaczego ciągle nadrabiamy zaległości względem Zachodu);

- co to jest Pro-am i dlaczego staje się coraz bardziej modny.

Wykład będzie poświęcony omówieniu procesów ludnościowych zachodzących w różnych częściach świata, ze szczególnym uwzględnieniem procesów starzenia się społeczeństwa Polski i innych krajów europejskich. 

Objaśnione zostaną prawidłowości towarzyszące przemianom ludnościowym, ich przyczyny i konsekwencje.

W kontekście teorii przejścia demograficznego zaprezentowane i omówione zostaną dane obrazujące struktury demograficzne społeczeństw będących jeszcze w fazie eksplozji albo dopiero wchodzących w fazę implozji demograficznej. Uwzględniona zostanie problematyka migracji. 

Na tym tle omówiona będzie sytuacja Polski, która niebawem będzie jednym z najstarszych demograficznie krajów Europy, mimo że aktualnie jest jednym z krajów najmłodszych.

Omówione zostaną najważniejsze społeczne i ekonomiczne konsekwencje procesów starzenia.

Zaprezentowane zostaną wyniki prognoz wraz z wyjaśnieniem wątpliwości związanych z założeniami przyjmowanymi przy ich konstruowaniu.

Analiza przejawów rasizmu w polityce krajów Zachodu, na podstawie obecnego kryzysu imigracji w Europie oraz masowych protestów społecznych w USA. Za narzędzia badawcze posłużą teorie G. Agambena, M. Foucaulta & I. Wallersteina.

Spisz, kraina geograficzna leżąca na wschód od Podhala, daje socjologom unikatową możliwość badania wspólnot lokalnych w działaniu. Nieistniejące na tym terenie wspólnoty leśno-gruntowe są ewenementem nie tylko ze względu na ponad dwustuletnią historię, oraz sprawność działania, ale głównie dla tego, że ich powstanie zawdzięczamy mądrze tworzonemu prawu. Stanowią one doskonały przykład na to, że tworzone „odgórnie” prawo  aktywizuje społeczeństwo obywatelskie i poprawia jakość życia wspólnot lokalnych.

Ostatnie wybory prezydenckie i kampania je poprzedzająca sprawiły, że propozycja zmiany ordynacji wyborczej do Sejmu RP z proporcjonalnej na większościową znalazła się w centrum debaty publicznej. Tematyka systemów wyborczych i ich rozmaitych konsekwencji była od wielu lat podejmowana i gruntownie badana przez politologów i socjologów polityki, warto więc zaprezentować te wyniki i rozważyć, jakie skutki miałaby dla Polski taka zmiana ustrojowa.

Punktem wyjścia prelekcji będzie przedstawienie różnych systemów wyborczych wykorzystujących okręgi jednomandatowe i porównanie wyników ich stosowania z systemami proporcjonalnymi. Jakie przesłanki stoją za wyborem określonej ordynacji wyborczej? Jak działają różne systemy? Jakie paradoksy są z nimi związane? Porównamy konsekwencje różnych ordynacji. Przyjrzymy się niektórym krajom, które wykorzystywały lub nadal wykorzystują system większościowy, np. Nowej Zelandii, Wielkiej Brytanii czy Indiom. Zobaczymy też, jakie były skutki stosowania jednomandatowych okręgów wyborczych w bliskich nam kulturowo państwach Europy wschodniej – przede wszystkim w Chorwacji oraz na Węgrzech, a także na Ukrainie, w Rosji i innych krajach byłego Związku Radzieckiego. Na koniec podejmiemy próbę rozważenia, jakie konsekwencje dla i jakości polskiej polityki miałoby prowadzenie ordynacji większościowej w wyborach do Sejmu.

Tematyka wystąpienia poświęcona będzie wpływowi procesu modernizacji Polski w latach 1989-2012 na przemiany kultury kibiców piłkarskich w Polsce. Będzie to retrospektywna opowieść o pewnym zamkniętym procesie (zwłaszcza w kontekście sportowym), ukazująca przemiany zachodzące w kraju. Symbolicznym początkiem, od którego rozpoczniemy będą częściowo demokratyczne wybory w 1989 roku (Sejm Kontraktowy), a symbolicznym zakończeniem współorganizacja Mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2012 roku. Przyjrzymy się jak pod wpływem procesów modernizacyjnych kształtowała się polityka państwa wobec stadionowych kibiców i w jaki sposób kształtowała kulturę kibicowską w latach 1989-2012.

Jednocześnie – przy pomocy analizy zjawiska chuligaństwa sportowego – zdemaskujemy jak płynąca z zewnątrz polityczna presja sprawia, że – w kontekście polityki stadionowej – państwo posuwa się do wprowadzania fasadowych rozwiązań instytucjonalno-prawnych, bezrefleksyjnie naśladujących politykę innych krajów, maskujących i spychających na bok problemy społeczne zamiast je rozwiązywać.

Porozmawiamy o tym, czy starzejące się społeczeństwo jest bardziej areną konfliktu pokoleń, czy raczej miejscem międzygeneracyjnej współpracy; jakie są płaszczyzny wzajemnych relacji oraz jak rozwiązania systemowe przekładają się na uwarunkowania życia społecznego i odwrotnie.

Zjawisko mobbingu w Polsce, podobnie jak w innych krajach, jest istotnym problemem społecznym, który niesie ze sobą poważne konsekwencje zarówno w wymiarze  indywidualnym, organizacyjnym jak i społecznym. W świadomości społecznej mobbing funkcjonuje, jako problem wymagający zmiany, ale jego specyfika nie jest w pełni rozpoznana ponieważ większość definicji mobbingu traktuje o jego objawach a nie uwarunkowaniach. Pomimo tego, że regulacje prawne dotyczące mobbingu pojawiły się w polskim prawodawstwie w  styczniu 2004 roku,  nadal nie bazuje się na wystarczająco jasnych i ugruntowanych powszechną praktyką kryteriach, według których możliwe byłoby bezsprzeczne rozdzielenie zjawiska mobbingu od innych działań pracodawców i współpracowników zwłaszcza przy założeniu, że działania te są nieetyczne.

Niesprawiedliwe traktowanie, deprecjonowanie kompetencji pracowników, obrażanie, publiczne poniżanie czy wykorzystywanie, jako niektóre działania stanowiące elementy mobbingu, są tymczasem najczęściej rezultatem celowego manipulowania opinią innych zatrudnionych osób.  Mobbing można więc definiować jako patologiczny mechanizm władzy i nieformalnej kontroli. Z danych CBOS z 2014 roku wynika, że 28% zatrudnionych przyznaje, że w ich miejscu pracy pracownicy byli szykanowani przez przełożonych lub innych współpracowników, w tym 8% mówi o częstym występowaniu tego typu zachowań.

Podstawą skutecznej profilaktyki jest tymczasem przede wszystkim jasna charakterystyka problemu i określenie jego uwarunkowań oraz metod działania, które należy podjąć w sytuacji , gdy mobbing już występuje.

Unia Europejska ma istotny wpływ na życie swoich obywateli, jednak rzadko kiedy to dostrzegamy. Wykład w przystępny sposób pokazuje jaki jest ten wpływ i  w których sferach naszego codziennego życia go doświadczamy. Liczne przykłady ilustrują znaczenie regulacji unijnych dla naszych powszechnych aktywności, m.in.  korzystanie z transportu publicznego i rowerowego, dostęp do Internetu, możliwość swobodnego podróżowania, pracy i edukacji na terenie Unii, oznakowanie produktów spożywczych, ich składu i zawartości, ujednolicenie ładowarek do telefonów, ostrzeżeń na paczkach papierosów etc.

Zwykle uznaje się pornografię za zjawisko marginalne, które zaspokaja dewiacyjne potrzeby. W tej perspektywie analiza pornografii ma wartość tylko jako element diagnozy patologii społecznych. Tymczasem pornografia – od swych narodzin – odzwierciedla główne trendy społeczne. Ujawniają się w niej kluczowe dla epoki przemiany. Pornografia jest w istocie zwierciadłem, które odbija społeczne wyobrażenia i fantazmaty. Badając świat przedstawiony pornografii poznajemy istotne wymiary życia społeczności, które obsceniczne teksty produkuje i konsumuje.

Dla rozwoju pornografii kluczowe znaczenie miały nowe technologie komunikacyjne – od druku po komunikację zapośredniczoną przez sieci. Dwie nakładające się rewolucje – internetowa i cyfrowa – doprowadziły do głębokich przemian w przemyśle pornograficznym, ale również otoczeniu społecznym (nowe rozwiązania prawne, zmiany postaw społecznych itd.). Szczególnie ważnym ich następstwem jest przemiana biernego konsumenta treści pornograficznych w aktywnego twórcę, który tworzy nieprofesjonalną pornografię, pisze opowiadania i uczestniczy w życiu tzw. fandomów.

Pornografia stała się jednym z ważniejszych tematów dyskursu publicznego. Jest źródłem wielu niepokojów, a nawet paniki moralnej (jak w przypadku pornografii dziecięcej). Służy do wielu walk politycznych i reprodukowania pozycji aktorów w polu politycznym. Dyskursy na temat pornografii wymagają nie tylko szczegółowej analizy, ale także pozwalają nam zgłębić charakter komunikowania masowego w dobie późnej nowoczesności.

Na wykładzie zaprezentowane zostaną dane statystyczne, omówione wybrane gatunki, scharakteryzowana oddolna twórczość pornograficzna (fandomy, fan fiction, pornografia produkowana przez amatorów) oraz ukazana reakcja systemu społecznego na rozprzestrzenienie się treści pornograficznych.

Uczestnicy/czki będą próbowali odpowiedzieć na otwarte pytanie, czy możliwe jest zbudowanie społeczeństwa opartego na szeroko pojmowanej równości. Wiodący wątek rozmowy ma stanowić prezentacja głównych stanowisk socjologii na temat stratyfikacji: teorii konfliktu oraz teorii funkcjonalistycznej.

Wykład poprowadzi dr Lidia Czarkowska, specjalistka z dziedziny coachingu.

Słynna książka lingwisty George Lakoffa i filozofa Marka Johnsona „Metafory w naszym życiu” pokazała nam jak często wyrażamy się w sposób metaforyczny. Podobno co 25 słowo, którego używamy jest metaforą.  Metaforycznych porównań używają często politycy, aby przekonać słuchaczy do przyjęcia określonego stanowiska czy poglądu. W jednej z analiz wykazano, że charyzmatyczni prezydenci używają w swoich przemówieniach większej liczby metafor. Metafory pomagają nam zrozumieć otaczającą nas rzeczywistość, są jednym z narzędzi poznania, stanowią wręcz dodatkowy zmysł, który wykorzystujemy aby doświadczyć świata. Tego rodzaju wyrażenia pozwalają przybliżyć dany problem, okiełznać trudną, nieuchwytną problematykę w terminach fizycznych – łatwych, do wyobrażenia, namacalnych. Używanie jakiejś metafory oznacza więc przyjęcie określonych ram myślenia - zgodnie z powszechnie znaną tezą Benjamina Whorfa, iż język, którym mówimy, wpływa na sposób myślenia o świecie. 

Wykład w ramach cyklu: HOMO POLITICUS

Zajęcia dla dorosłych i młodzieży w wieku od 13 lat

Powody, konsekwencje i możliwe przeciwdziałania wyludnianiu się Polski.

- zmiany rodziny - czy muszą prowadzić do niższej dzietności? 
- zahamowanie emigracji Polaków remedium na spadek urodzeń?
- coraz mniej Polaków, Polacy coraz starsi - czy to nieuchronnie ogranicza perspektywy rozwoju Polski?
- czy możemy liczyć na imigrację z innych krajów?