wykład

Typ Tytułsortuj malejąco Opis Dziedzina Termin
Spotkanie festiwalowe Wątpić jest rzeczą nauki. Część 2

Wątpienie w fizyce powinno oznaczać jedynie brak pewności, stopniowo eliminowany przez badania i odkrycia. Jednak bywają sytuację, gdy wątpimy w prawie wszystko, co wydawało nam się ustalone. O tych sytuacjach i o tym co znaczy "prawie".

astronomia, fizyka, geofizyka
  • ndz., 2015-09-27 13:00
Spotkanie festiwalowe Western filmowy po 2000 roku jako gatunek transnarodowy

Przegląd najnowszych produkcji z gatunku westernu zrealizowanych w Azji, Australii i Europie. Dlaczego gatunek, którego śmierć wielokrotnie ogłaszano, robi globalną karierę w nowym milenium?

wiedza o języku i kulturze
  • pt., 2015-09-25 18:00
Spotkanie festiwalowe Wieczór z astronomią w Ostrowiku

Program wycieczki naukowej:

  1. Wyjazd z Warszawy do Ostrowika.
  2. Zwiedzanie obserwatorium w Ostrowiku.
  3. Dwa wykłady popularne na tematy astronomiczne.
  4. Wizyta pod kopułą teleskopu 60 cm i w pokoju obserwatora.
  5. Pokazy nieba i ognisko przy którym można się posilić.
  6. Powrót do Warszawy.
astronomia, fizyka, geofizyka
  • sob., 2015-09-26 16:00
Spotkanie festiwalowe Wiedeńczycy i górale, czyli rzecz o mądrym prawa stanowieniu

Spisz, kraina geograficzna leżąca na wschód od Podhala, daje socjologom unikatową możliwość badania wspólnot lokalnych w działaniu. Nieistniejące na tym terenie wspólnoty leśno-gruntowe są ewenementem nie tylko ze względu na ponad dwustuletnią historię, oraz sprawność działania, ale głównie dla tego, że ich powstanie zawdzięczamy mądrze tworzonemu prawu. Stanowią one doskonały przykład na to, że tworzone „odgórnie” prawo  aktywizuje społeczeństwo obywatelskie i poprawia jakość życia wspólnot lokalnych.

socjologia
  • ndz., 2015-09-27 14:00
Spotkanie festiwalowe Wielkie nieskończoności

Poznamy kilka rodzajów niezwykle "wielkich" liczb nieskończonych. 

matematyka i informatyka
  • wt., 2015-09-22 18:00
Spotkanie festiwalowe William Heerlein Lindley. Twórca sieci kanalizacji i wodociągów w Warszawie

Sylwetka twórcy sieci kanalizacji i wodociągów warszawskich. Pierwsza woda oczyszczona w zbudowanej według jego projektu stacji filtrów popłynęła do mieszkańców Warszawy w 1886 roku.Materiały dotyczące powstania tej inwestycji zachowały się w spuściżnie inż. Adama Majewskiego, członka komitetu nadzorującego jej budowę - przechowywanej w zasobie PAN Archiwum w Warszawie

historia
  • sob., 2015-09-26 13:30
Spotkanie festiwalowe Wirtualny dotyk, prawdziwe emocje

Dotyk to jeden z najpowszechniejszych, a zarazem najmniej zauważanych metod komunikacji. Często nie zdajemy sobie sprawy, jak silny wpływ może mieć lekkie muśnięcie lub przyjacielskie klepnięcie kogoś w ramię. W psychologii już od dawna próbowano badać te reakcje, jednak warunki laboratoryjne znacząco odbiegały od codziennego życia, dlatego interpretacja wyników takich eksperymentów była ograniczona. Szybki rozwój technologii środowisk wirtualnych otwiera przed psychologami nowe perspektywy. Połączenie immersyjnej rzeczywistości wirtualnej i pomiaru psychofizjologicznego zapewnia wysoki poziom realizmu sytuacji, w której znajduje się osoba badana, przy niezmiernie dokładnym zapisie jej reakcji.

W wielu badaniach wykazano, iż lekki dotyk w ramię/przedramię może bardzo wpłynąć na nasze zachowanie. Na przykład, klienci, których kelnerka delikatnie dotknęła, zostawiają wyższe napiwki. Osoby poproszone o drobną pomoc (np. pożyczenie monety do automatu), zgadzały się chętniej, gdy pytaniu towarzyszył lekki dotyk. Co ciekawe osoba dotykana nie musi być nawet świadoma tego faktu.

Te fascynujące obserwacje stoją w sprzeczności z wynikami polskimi. Prof. Doliński wykazał, że w sytuacji, gdy mężczyzna prosi o coś innego mężczyznę, szansa na uzyskanie pomocy spada, jeśli pytaniu towarzyszy lekki dotyk. Jak to wyjaśnić? Odpowiedzi poszukuje się w emocjach związanych z byciem dotkniętym przez mężczyznę. Może jest to obawa, aby nie być wziętym za homoseksualistę? A może ktoś po prostu denerwuje się, że przekroczono jego granice osobiste, co zagraża jego statusowi? Aby znaleźć odpowiedź na te pytania prowadzimy badania w rzeczywistości wirtualnej, z wykorzystaniem hełmu Oculus Rift, opaski wibracyjnej i pomiaru psychofizjologicznego (EMG).

psychologia
  • sob., 2015-09-26 12:00
Spotkanie festiwalowe Wirusy w walce z nowotworami

Wirusy to struktury biologiczne, które podczas infekcji doprowadzają często do śmierci zaatakowanych komórek. Te właściwości lityczne są wykorzystywane do specyficznego zwalczania nowotworów, dzięki różnicom w metabolizmie komórek zdrowych i nowotworowych.

biologia
  • czw., 2015-09-24 16:00
Spotkanie festiwalowe Witamina C – fakty i mity

Witamina C była pierwszą poznaną witaminą, czyli związkiem organicznym nie wytwarzanym przez organizm człowieka, a jednocześnie niezbędnym do jego prawidłowego funkcjonowania. Znana jest od prawie 90 lat – kwas askorbinowy, czyli podstawowa postać witaminy C, został wyizolowany w roku 1928, a dwa lata później zidentyfikowano go jako witaminę C. Wiadomo, że  brak w diecie tej witaminy powoduje szkorbut, a niedobory – osłabienie, bóle mięśni i stawów, zwiększenie kruchości naczyń włosowatych, co prowadzi do łatwiejszego powstawania siniaków, a także pogorszenie stanu skóry. Wiadomo również, że zapewnienie wysokiego poziomu witaminy C w diecie zmniejsza ryzyko miażdżycy.

            Ale czy wszystko, co się o niej powszechnie mówi, jest zgodne z obecnym stanem nauki? Na przykład - czy witamina C zapobiega przeziębieniom? A czy je leczy? Czy uzasadniona jest opinia, że „witamina C leczy raka”? O co chodzi z „lewoskrętną” witaminą C? Jakie są najlepsze źródła witaminy C? Wszyscy wiemy, że znajduje się ona w owocach i warzywach, ale czy wiemy, które z nich są w nią najbogatsze? A co z witaminą C w kosmetykach, czy warto takie stosować?

            W ramach wykładu poruszone zostaną wszystkie te zagadnienia. Omówione zostaną również mechanizmy działania witaminy C w ludzkim organizmie.

zdrowie i medycyna
  • śr., 2015-09-23 17:30
Spotkanie festiwalowe Witamina D-strażnik naszego zdrowia

Witamina D nie odpowiada  klasycznej definicji zakładającej, że witamina to substancja pochodzenia egzogennego. Początkowo działanie witaminy D wiązane było tylko z gospodarką mineralną, jednak od ponad 20 lat wiemy, że aktywna forma witaminy D bierze udział w regulacji działania układu odpornościowego, homeostazy metabolicznej, układu sercowo-naczyniowego, działania mięśni, mózgu, cyklu komórkowego. Mówimy zatem o działaniu „klasycznym” i „nieklasycznym” witaminy D.

Witamina D występuje w dwóch formach oznaczanych jako D2 i D3. Pierwsza z nich – pochodna ergosterolu  znajduje się w głównie w roślinach, drożdżach i grzybach. Druga – pochodna cholesterolu obecna jest w organizmach zwierząt. Działanie obu form w organizmie człowieka ocenia się jako równocenne, toteż gdy w tekście pojawia się nazwa „witamina D” – może to oznaczać zarówno witaminę D2jak i D3. Witamina D uzyskuje aktywność w efekcie dwustopniowej aktywacji. Jej forma aktywna działa w sposób podobny hormonów steroidowych. Po związaniu ze specyficznym receptorem aktywna forma witaminy D reguluje ekspresję kilkuset genów – generując szeroki wachlarz korzystnych odpowiedzi biologicznych, które wspólnie przyczyniają się do prawidłowego działania organizmu.

Źródła witaminy: Synteza skórna

Podczas ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe z zakresu B (UVB) zawarty w naskórku 7-dehydrocholesterol (7DHC, prowitamina D) podlega przekształceniu do prewitaminy D3. Jak stwierdzono, proces ten zachodzi z największą intensywnością przy długości fali promieniowania ultrafioletowego zbliżonej do około 290 nm. Prewitamina D3 jest z kolei przekształcana do witaminy D3 w procesie termokonwersji, po czym trafia do układu krążenia przenoszona przy pomocy białka wiążącego DBP. Nadmierna ekspozycja na światło słoneczne degraduje zarówno witaminę D3 jak i prewitaminę D3 do nieaktywnych fotoproduktów. W warunkach polskich przyjmuje się, że skórna synteza witaminy D aktywna jest w miesiącach kwiecień – wrzesień.

Absorpcja jelitowa

W przypadku drogi doustnej organizm może otrzymywać zarówno witaminę D3 jak i witaminę D2 (ergokalcyferol). Witaminę D3 zawierają głównie produkty pochodzenia zwierzęcego, a w szczególności tłuste ryby i tran z wątroby dorsza. Inne produkty takie jak mleko, jaja mięso – zawierają znacznie mniejsze ilości witaminy D co oznacza, iż ich spożycie w niewielkim stopniu wpływa na stan zaopatrzenia organizmu w witaminę D. [4, 10-13] Zawarta w pokarmach witamina D podlega absorpcji w jelicie cienkim, a następnie w chylomikronach przenoszona jest z limfą do krwi żylnej. Część puli witaminy D magazynowana jest w komórkach tkanki tłuszczowej. W Polsce z suplementacją żywności witaminą D2 spotykamy się rzadko, natomiast w USA jest ona powszechnie dodawana do niektórych produktów żywnościowych.

Metabolizm i działanie witaminy D

Witamina D przenoszona jest w układzie krążenia przez białko wiążące (DBP - a-globulina) i transportowana do wątroby, gdzie podlega przekształceniu przez 25-hydroksylazę do 25-hydroksywitaminy D (25OHD). Jest to główna ilościowo forma witaminy D w układzie krążenia, której czas półtrwania w układzie krążenia wynosi od 2 do 3 tygodni. Jej stężenie określa stan zaopatrzenia organizmu w witaminę D (aktualnie preferowany zakres 30 – 50 ng/ml). 25OHD D aktywowana jest w nerce przez 1a-hydroksylazę, dzięki czemu powstaje hormonalna forma witaminy D, 1,25-dihydroksywitamina D (1,25(OH)2D). Aktywność enzymu wytwarzającego 1,25(OH)2D zależy od szeregu czynników. Należą do nich stężenia takich efektorów jak jony wapniowe i fosforanowe, czynnik wzrostowy fibroblastów (FGF23), parathormon (PTH) oraz szeregu innych. Forma aktywna  witaminy D, w zależności od jej stężenia, wykazuje działanie plejotropowe. Hormonalna forma witaminy D w drodze sprzężenia zwrotnego hamuje aktywność wytwarzającego go enzymu w nerce, równocześnie obniżając produkcję parathormonu (PTH) w przytarczycach. Stymuluje też aktywność 24-hydroksylazy, katabolizującej 1,25(OH)2D do rozpuszczalnego w wodzie, nieaktywnego kwasu kalcitronowego wydzielanego następnie z żółcią. 1,25(OH)2D (przy współdziałaniu PTH) podwyższa absorpcję wapnia w jelicie cienkim działając zarówno jako regulator transkrypcji, jak i za pośrednictwem receptora błonowego. Odpowiednia podaż wapnia, fosforanów i witaminy D w diecie i z syntezy skórnej, są niezbędne dla zapewnienia optymalnych parametrów mineralizacji kości.

Współczesne rozumienie roli witaminy D w organizmie ludzkim koncentruje się jednak nie tylko wokół procesów zapewniających prawidłowy bilans składników mineralnych niezbędnych do budowy szkieletu. Obecnie coraz bardziej doceniana jest rola witaminy D jako regulatora szeregu ważnych procesów nie związanych bezpośrednio z ogólnoustrojową homeostazą wapniową. O znaczeniu witaminy D jako czynnika regulującego ważne funkcje fizjologiczne organizmu świadczy nieustanny rozwój badań, którego wyrazem jest ilość publikacji (w 2013 roku ukazało się ich około 3700).Stwierdzono, że aktywna forma witaminy D reguluje cykl komórkowy nie dopuszczając do stanów nadmiernej proliferacji co sprawia, że niedobór witaminy D jest czynnikiem sprzyjającym powstawaniu nowotworów. Witamina D bierze udział w regulacji działania systemu immunologicznego w zakresie zarówno odporności wrodzonej jak i adaptacyjnej, przy czym jej niedobory zwiększają prawdopodobieństwo chorób infekcyjnych, a także możliwość wystąpienia chorób o podłożu autoimmunologicznym takich jak toczeń rumieniowy czy stwardnienie rozsiane. Stwierdzono również, ze niedobory witaminy D skutkują zaburzeniami działania komórek β trzustki obniżając wydzielanie insuliny, sprzyjając w efekcie nietolerancji glukozy i powstawaniu zespołu metabolicznego. Nieprawidłowe zaopatrzenie organizmu w witaminę D kojarzone jest również ze wzrostem ciśnienia tętniczego, zwiększonymryzykiem procesów miażdżycowych i ryzykiem zawału serca. Właściwy stan zaopatrzenia organizmu w witaminę D kojarzony jest również z prawidłową siłą mięśni i obniżeniem ryzyka upadku, co jest szczególnie ważne u osób starszych. Ostatnio coraz większą wagę przywiązuje się do regulacji czynności mózgu i układu nerwowego przez witaminę D, przy czym jej niedobory zarówno w życiu płodowym jak i w późniejszym okresie życia mają niekorzystny wpływ na ich funkcjonowanie.

zdrowie i medycyna
  • śr., 2015-09-23 16:30
Spotkanie festiwalowe Witaminy o aktywności przeciwnowotworowej

Szerokie zainteresowanie badawcze witaminą C wynika z jej wielofunkcyjności. Znana jest aktywność antyoksydacyjna witaminy C oraz wpływ na syntezę białek macierzy zewnątrzkomórkowej. Współczesna kosmetologia bardzo często wykorzystuje proregeneracyjne właściwości witaminy C.  Ostatnie badania wskazują również, iż witamina C może posiadać w określonych warunkach istotną aktywność przeciwnowotworową. Wykład ukierunkowano na wskazanie aktywności przeciwnowotworowej witaminy C w odniesieniu głównie do nowotworów ginekologicznych.

zdrowie i medycyna
  • śr., 2015-09-23 15:30
Spotkanie festiwalowe Wizjonerzy czy jasnowidze, czyli kto przewidział wybuch II wojny światowej

Prezentacja sylwetek osób, które przewidziały wybuch największego konfliku w dziejach ludzkości. Od europejskich mężów stanu i polityków, po wróżbitów i jasnowidzów

historia
  • sob., 2015-09-26 12:30
Lekcja festiwalowa Wrzesień 1939

Uczestnicy zajęć poznają realia początków II wojny światowej, które zostaną przybliżone z wykorzystaniem gier edukacyjnych IPN (m. in. Pamięć 39, 111), prezentacji multimedialnej i środków audiowizualnych. Uczniowie dowiedzą się jak wyglądał początek II wojny światowej. Informacje będą przekazane z pomocą prezentacji multimedialnej. Aby utrwalić informacje, uczniowie zagrają w grę edukacyjną IPN typu memory - Pamięć '39, która w przystępny dla młodego ucznia sposób pozwala poszerzyć wiedzę o kampanii wrześniowej. Uczniowie dowiedzą się również o Brygadzie Pościgowej, która broniła nieba nad Warszawą w pierwszych dniach wojny i zagrają w grę 111, inspirowaną walkiami 111 Eskadry Pościgowej.

 

historia
  • pon., 2015-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe Wspólny posiłek na Skypie - o migracji i nowych technologiach

W czasie spotkania zastanowimy się nad powiązaniami migracji i nowych technologii i nad tym, jak migracja wpływa nad innowacje i zmiany w kraju ojczystym. W jaki sposób nowe media zmieniają doświadczenie wyjeżdżających? Jak używa się Skypa, serwisów społecznościowych i telefonów komórkowych, żeby pozostać w kontakcie z domem? Jak migracja może wpływać na innowacje?

Podczas spotkania obejrzymy film w reż. Heleny Patzer (zdj. Kacper Czubak). Film jest efektem badań terenowych w USA i na Filipinach. Obserwując codzienne rozmowy przez komunikatory internetowe, możemy zobaczyć jak w rodzinie rozdzielonej przez migrację rozumiane są miłość, troska i obowiązek. Śledząc historię wyjazdu jednej kobiety, poznajemy też innych członków rodziny, którzy pragną znaleźć  "lepsze życie" . Ich jedyne marzenie to wyjazd za granicę "tam, gdzie wszystko jest możliwe".

Spotkanie będzie miało formę prezentacji z dyskusją.

 

wiedza o języku i kulturze
  • ndz., 2015-09-27 17:00
Lekcja festiwalowa Współcześni mistrzowie rzemiosła

W  formule edukacyjno-pokazowo-warsztatowej zostaną przedstawieni współcześni rzemieślnicy, których śmiało można określić jako mistrzów w swojej dziedzinie.

Spotkaniu towarzyszyć będzie prezentacja fotograficzna oraz fragmenty filmów o współczesnych rzemieślnikach, a na zakończenie uczestnicy zagrają w grę „Rzemieślnicze potyczki”, która powstała jako efekt „Uwolnić projekt” – projektu, w ramach którego na bazie inspiracji muzealnymi obiektami powstały nowe przedmioty, prezentujące tradycyjne wzory we współczesnej odsłonie.

wiedza o języku i kulturze
  • pon., 2015-09-21 09:30
Lekcja festiwalowa Współcześni mistrzowie rzemiosła

W  formule edukacyjno-pokazowo-warsztatowej zostaną przedstawieni współcześni rzemieślnicy, których śmiało można określić jako mistrzów w swojej dziedzinie.

Spotkaniu towarzyszyć będzie prezentacja fotograficzna oraz fragmenty filmów o współczesnych rzemieślnikach, a na zakończenie uczestnicy zagrają w grę „Rzemieślnicze potyczki”, która powstała jako efekt „Uwolnić projekt” – projektu, w ramach którego na bazie inspiracji muzealnymi obiektami powstały nowe przedmioty, prezentujące tradycyjne wzory we współczesnej odsłonie.

wiedza o języku i kulturze
  • wt., 2015-09-22 09:30
Spotkanie festiwalowe Wszechświat widziany przez satelitę Planck

W marcu 2015 zespól naukowców, który opracowywał dane zebrane przez satelitę Planck opublikował wyniki swoich badań. Satelita Planck bardzo dokładnie mierzył fluktuacje temperatury promieniowania reliktowego i stopień jego polaryzacji. Te nowe dane pozwalają dokładniej określić skład wszechświata i poznać bardzo wczesne etapy jego ewolucji. Na wykładzie przedstawię najważniejsze dane zebrane przez satelitę Planck i przedyskutuję wnioski jakie z nich wynikają.

astronomia, fizyka, geofizyka
  • sob., 2015-09-26 15:00
Lekcja festiwalowa Wszyscy jesteśmy nano. Czy technologia może leczyć?

Naturalne nanowłókna są elementem konstrukcyjnym tkanek wszystkich żywych organizmów. Sztucznie otrzymane nanowłókna są z powodzeniem używane w inżynierii tkankowej i medycynie regeneracyjnej – umożliwiają odbudowę uszkodzonych tkanek, w przyszłości również organów. Spotkanie rozpoczyna wprowadzenie w temat nanowłókien, jest kontynuowane w laboratorium pokazem elektroprzędzenia i materiałów używanych w medycynie regeneracyjnej. Mile widziany czynny udział widzów w spotkaniu.

technika i technologia
  • pon., 2015-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe Wszystkim rządzą pasożyty

Pasożyty mają wpływ na znacznie więcej procesów, niż się nam wydaje. To one dały impuls do powstania rozmnażania płciowego, wpływają na wybór partnera, chronią przed alergiami, a nawet mogą zmienić zachowanie, i to nie tylko u zwierząt, ale także u ludzi.

biologia
  • pon., 2015-09-21 16:00
Spotkanie festiwalowe Wyzwania i (trudne) wybory tłumacza w konferencyjnym tłumaczeniu

Spotkanie będzie miało na celu przybliżenie zainteresowanym tajników tłumaczenia ustnego, ze szczególnym uwzględnieniem tłumaczenia konsekutywnego. Będzie ono składało się z trzech głównych części.

Pierwszą częścią spotkania będzie krótki wykład (z elementami konwersatorium) wygłoszony przez prowadzącego, a dotyczący głównych punktów z historii tłumaczenia ustnego, problemów pojawiających się w trakcie takiego tłumaczenia oraz podstawowych technik i rozwiązań stosowanych przez tłumaczy konsekutywnych w trakcie ich pracy.

Kolejna część spotkania obejmie krótki pokaz/prezentację właściwie realizowanego tłumaczenia konsekutywnego przez prowadzącego spotkanie (być może również z udziałem studenta/ów kursu tłumaczenia konsekutywnego) oraz omówienie wyników tego tłumaczenia, spostrzeżeń, uwag i pytań uczestników spotkania.

W trzeciej części spotkania uczestniczy będą mieli możliwość samodzielnego wykonania konsekutywnego tłumaczenia krótkiego wystąpienia. Jeśli będzie to możliwe, to takie tłumaczenie wykonają wszyscy uczestnicy spotkania – liczba tłumaczeń będzie zależała od liczby uczestników.

wiedza o języku i kulturze
  • wt., 2015-09-22 14:00
Spotkanie festiwalowe Władza kobiet

Kobiet sprawujących władzę - w polityce, religii, gospodarce - było i jest zdecydowanie mniej niż mężczyzn. Dlaczego? W jakim stopniu za te nierówności odpowiada tendencyjne spostrzeganie kobiet jako niedopasowanych do władzy, a w jakim sama niechęć kobiet do zajmowania wysokich stanowisk? Wyniki wielu badań pokazują, że gdy kobiety zachowują się po kobiecemu - w ocenie społecznej nie nadają się do sprawowania władzy. Gdy zaś podejmują zachowania zgodne z oczekiwaniami żywionymi wobec liderów, to są karane za to, że takie zachowanie nie przystoi kobiecie. Paradoksalnie, szansę na zdobycie władzy kobiety dostają wtedy, gdy dzieje się źle. Dlaczego - skoro do władzy się nie nadają? Często zresztą zdaniem samych kobiet, które albo rezygnują ze zdobywania wysokich stanowisk, albo gdy już je zdobędą, to stają sie nawet bardziej surowe w ocenie innych. Czy w tej sytuacji parytety mogą zadziałać? A przede wszystkim - czy równy dostęp obu płci do władzy byłby dla wszystkich korzystny?

Wykład w ramach cyklu: HOMO POLITICUS

psychologia
  • pt., 2015-09-25 17:00
Spotkanie festiwalowe Włosy na wakacjach

Wiemy, że w czasie lata należy chronić skórę przed słońcem. Często zapominajmy jednak o odpowiedniej pielęgnacji włosów. Stara prawda mówi, że lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego o właściwej ochronie włosów warto pomyśleć jeszcze przed nadejściem lata. Co jednak zrobić po wakacjach aby ponownie cieszyć się zdrowymi, wypielęgnowanymi włosami?

zdrowie i medycyna
  • czw., 2015-09-24 14:00
Spotkanie festiwalowe Z czego śmieje się sowa śnieżna?

Sowy – władczynie nocy, mistrzynie cichej śmierci. Żadna grupa ptaków, w toku ewolucji, nie dostosowała się tak dobrze do życia w mrokach nocy... Dlaczego tak się stało? Podczas spotkania przyjrzymy się wyjątkowemu światu tych tajemniczych stworzeń – odkryjemy tajniki bycia sową, poznamy gatunki sów występujące w Polsce, dowiemy się skąd dokładnie wzięła się łacińska nazwa Strix (po polsku puszczyk) oraz jakie wierzenia starosłowiańskie są związane z sowami. A na koniec sprawdzimy z czego tak głośno śmieje się sowa śnieżna...

 

 

biologia
  • ndz., 2015-09-27 11:00
Spotkanie festiwalowe Z ziemi i z powietrza płynie samo zdrowie

Sudeckie uzdrowiska pokażą swą historię, ujawnią, co w nich uzdrawia i poprawia nastrój oraz jakie czynniki geologiczne na to wpływają. Zajrzymy do sal kąpielowych, gabinetów borowinowych, przyjrzymy się zabytkowym budynkom i krajobrazom.

geologia
  • ndz., 2015-09-20 18:00
Lekcja festiwalowa Za co kochamy czekoladę?

Co powoduje, że jedzenie czekolady tak wielu ludziom sprawia przyjemność? Czy to tylko słodki smak, a może coś więcej? Czy czekolada uzależnia? Czy może leczyć? Czy biała czekolada to naprawdę czekolada?

 

chemia
  • pon., 2015-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe Zagraj w metabolizm!

Zajęcia mają na celu przybliżenie zagadnień związanych z metabolizmem komórkowym. Po omówieniu podstaw oddychania komórkowego, uczestnicy zagrają w grę, dzięki której utrwalą sobie najważniejsze pojęcia z biochemii i szlaków metabolicznych.

biologia
  • sob., 2015-09-19 12:00
Spotkanie festiwalowe ZAKOŃCZENIE - 100-lecie teorii względności - teoria, astrofizyka, praktyka

Ogłoszona teoria względności została opublikowana sto lat temu. Przez wiele lat pozostawała piękną, ale mało użyteczną teorią.
A dziś?
- Na czym polega istota ogólnej teorii względności?
- Jakie są efekty ogólnej teorii względności, obserwowane w Kosmosie?
- Czy posługujemy się ogólna teoria względności na co dzień? O systemie GPS, ultradokładnych pomiarach czasu, laboratoryjnych testach teorii.

astronomia, fizyka, geofizyka
  • ndz., 2015-09-27 17:00
Spotkanie festiwalowe Zanim uniesie się kurtyna - projekty, scenografia, kostiumy

By aktor mógł stanąć na scenie, należy ją wpierw zaprojektować, zadbać o dobrą akustykę i widoczność z różnych miejsc widowni, stworzyć oprawę architektoniczną godną muzy Melpomeny. Trzeba również stworzyć sugestywne, olśniewające kostiumy i scenografię odpowiadającą nastrojowi przedstawienia. Zapraszamy do Gabinetu Rycin na pokaz oryginalnych projektów teatralnych tworzonych na przestrzeni wieków przez czołowych artystów. 

sztuka
  • wt., 2015-09-22 17:00
Lekcja festiwalowa Zapory wodne - katastrofy, które wstrząsają światem

W trakcie zajęć uczestnicy dowiedzą się jak zbudowana jest zapora wodna, poznają największe i najstarsze tego typu obiekty w Polsce i na świecie. Zobaczą jak przebiegały różne katastrofy zapór. Poznają podstawowe techniki monitoringu geodezyjnego takich obiektów.

W części praktycznej przy pomocy nowoczesnych geodezyjnych instrumentów: niwelatora i tachimetru  będą mogli wyznaczyć położenie i przemieszczenia obiektów zbudowanych wcześniej z klocków lego duplo, w zespołach wykonają symulację przemieszczeń, przeprowadzą pomiary kontrolne i  poczują jak podstawowe, znane z lekcji matematyki zależności geometryczne wykorzystuje się do badania konstrukcji. Każdy będzie mógł poczuć się inżynierem geodetą i samodzielnie wykonać pomiary kontrolne.

 

technika i technologia
  • wt., 2015-09-22 09:30
  • wt., 2015-09-22 11:00
  • śr., 2015-09-23 09:30
  • śr., 2015-09-23 11:00
Spotkanie festiwalowe Zapłodnienie in vitro - perspektywa indywidualna i społeczna

Niemożność posiadania dziecka jest obecnie poważnym problemem – zarówno w perspektywie indywidualnej jak społecznej. Zapłodnienie in vitro to procedura z punktu widzenia medycznego prosta i dość łatwo dostępna. Do dziś w Polsce nie jest ona uregulowana prawnie. W myśl zasady, że co nie zabronione to dozwolone, procedury te są przeprowadzane bez głębszego zastanowienia nad tym, co etyczne. Podobnie jest w wielu innych krajach świata. Przedmiotem rozważań będą kwestie etyczne zapłodnienia in vitro, kwestie prawne związane z rodzicielstwem dziecka powstałego z komórek rozrodczych innych niż osoby poddające się procedurze i kwestie możliwych (pożądanych) ograniczeń dostępności zapłodnienia in vitro, a także stosunek  do matek surogatek i zarodków ludzkich.

Wykład w ramach cyklu: PRAWO I ŻYCIE

prawo
  • ndz., 2015-09-20 11:00
Lekcja festiwalowa Zasady lotu ptaków i owadów

Małe rozmiary i wysoka częstotliwość ruchów skrzydeł owadów czynią je interesującym a jednocześnie trudnym obiektem badań. Podczas wykładu zostaną przedstawione podstawy aerodynamiki lotu owadów zilustrowane animacjami wyników badań numerycznych.

technika i technologia
  • pon., 2015-09-21 09:00
Spotkanie festiwalowe Zatrudnienie w administracji publicznej

Podczas wykładu podejmiemy próbę zmiany negatywnego wizerunku urzędników. Pokażemy, że osoby zatrudnione w administracji publicznej nie są leniami, tylko nieustannie pracują na rzecz nas wszystkich. Omówimy również prawa oraz obowiązki urzędników i zapoznamy uczestników z kryteriami, jakie muszą spełnić, aby móc zacząć pracować jako urzędnicy samorządowi, rządowi czy też europejscy.

prawo
  • ndz., 2015-09-20 12:00
Spotkanie festiwalowe Zdrada, czyli podstępne, zimne oczy gada

To słowa z utworu zespołu Maanam, tymczasem zjawisko zdrady, to wg badań, najczęstsza i najważniejsza przyczyna rozstań. Kiedy o niej mówimy trudno jest znaleźć osobę, która by jej nie doświadczyła lub nie doświadczył jej ktoś bliski. Jest skutkiem jest utrata zaufania i poczucia bezpieczeństwa, żal i niezrozumienie, ale zwykle – zanim dojdzie do zdrady – dużo wcześniej można zauważyć w związku znamiona kryzysu. Dlaczego wtedy nad związkiem się nie pracuje a partnerzy się nie słuchają? Decyzję o zdradzie podejmuje rzecz jasna jedna osoba i jest za nią odpowiedzialna, często jednak nie bierzemy pod uwagę faktu, że motywacje do zdrady często związane są z utratą bliskości w związku, niechęcią do zmiany zachowań zarówno za strony zdradzającego, jak i zdradzonego. Zapraszam na wykład o zdradzie, o trudnościach z nią związanych, a także o tym, jak wziąć swój kawałek odpowiedzialności za relację i kłopoty, które się w niej pojawiają.

Wykład w ramach cyklu: PSYCHOLOGIA MIŁOŚCI I CIELESNOŚCI

psychologia
  • czw., 2015-09-24 18:30
Spotkanie festiwalowe Żele polimerowe – inteligentne materiały o ciekawych zastosowaniach

Żel polimerowy można określić jako jedną makromolekułę, która tworzy trójwymiarową sieć wypełnioną rozpuszczalnikiem. Duża zawartość rozpuszczalnika oraz stała konsystencja powodują, że materiał taki łączy w sobie cechy charakterystyczne dla ciał stałych i cieczy. W skali makroskopowej żele zachowują się jak ciało stałe, w którym trójwymiarowa sieć bierze udział w procesach deformacji oraz nadaje żelom kształt. W skali mikroskopowej, żele zachowują się podobnie do cieczy. Właściwości takie jak: pochłanianie dużych ilości wody, posiadanie trójwymiarowej specyficznej sieci nadającej odpowiednie właściwości mechaniczne, odporność termiczna i chemiczna, elastyczność, duża pojemność sorpcyjna, nietoksyczność, często biokompatybilność, biodegradowalność i sorpcja jonów metali ciężkich a także związków organicznych powodują, że żele znajdują szerokie zastosowanie.

Żele polimerowe posiadają jeszcze inną ciekawą właściwość: zachodzi w nich objętościowe przejście fazowe. W konsekwencji mogą występować w dwóch postaciach: napęczniałej oraz skurczonej. Przejście żelu z jednej postaci w drugą nazywane jest objętościowym przejściem fazowym. To przejście jest odwracalne i może być wywołane w każdą stronę zmianą jakiegoś czynnika środowiskowego: fizycznego (temperatura, światło, pole magnetyczne i elektryczne) lub chemicznego (pH, stężenie określonych jonów lub cząsteczek). W trakcie zachodzenia przejścia fazowego żelu napęczniałego roztwór jest usuwany ze struktury żelu i w rezultacie powstaje faza skurczona, bogata w polimer. Dzięki swojej czułości na różne czynniki środowiskowe materiały te określa się mianem „inteligentnych”. Ta właściwość żeli polimerowych poszerza możliwości ich zastosowań co w trakcie wykładu będzie szczegółowo omówione.

chemia
  • sob., 2015-09-19 15:00
Spotkanie festiwalowe Ziemia dla nas – my dla Ziemi

Planeta, na której żyjemy, daje nam wszystko, co do istnienia niezbędne. Jak ją traktujemy, jakie "ekologiczne" podejście jest sensowne? Rozważymy problem paliw, gazów cieplarnianych, klimatu i wiele innych.

geologia
  • czw., 2015-09-24 17:00
Lekcja festiwalowa Zmierzyć glob ziemski

Lekcja ma na celu pokazać proste sposoby pomiaru globu ziemskiego, m.in. długości równika. W czasie lekcji uczniowie dowiedzą się m.in. jak można wyznaczać rozmiar i wagę Ziemi za pomocą metody pomiaru fragmentu łuku południka i obserwLekcja ma na celu pokazać proste sposoby pomiaru globu ziemskiego, m.in. długości równika. W czasie lekcji uczniowie dowiedzą się m.in. jak można wyznaczać rozmiar i wagę Ziemi za pomocą metody pomiaru fragmentu łuku południka i obserwacji przyspieszenia siły ciężkości.acji przyspieszenia siły ciężkości.

technika i technologia
  • wt., 2015-09-22 09:30
  • wt., 2015-09-22 11:00
  • śr., 2015-09-23 09:30
  • śr., 2015-09-23 11:00
Spotkanie festiwalowe Znane i nie znane rośliny egzotyczne w szklarniach PAN Ogrodu Botanicznego

Tematem wystąpienia będzie prezentacja roślin, które pochodzą z klimatu umiarkowanego ciepłego (śródziemnomorskiego, subtropikalnego) , tropikalnego (lasów deszczowych) oraz klimatu suchego (stepowego, pustynnego). Autor szczególną uwagę zwróci na wieloaspektową utylitarność drzew, krzewów, lian, pnączy oraz roślin zielnych. Natomiast charakterystyka opisowa gatunków obejmie morfologię, rozmieszczenie geograficzne, ekologiczne warunki występowania tudzież znaczenie roślin w życiu człowieka.

biologia
  • sob., 2015-09-26 10:30
Spotkanie festiwalowe Zwykłe drzewa i ich niezwykłe życie

Kampinoski Park Narodowy będący Światowym Rezerwatem Biosfery jest wyjątkowo cennym miejscem na Mazowszu. Ten niepowtarzalny teren w około 73% pokryty jest lasami. Drzewa pełnią istotną funkcję we właściwym funkcjonowaniu przyrody. Mimo sowich rozmiarów są niedostrzegalnymi organizmami towarzyszącymi człowiekowi każdego dnia. Czy wystarczająco dużo wiemy na ich temat?

Zajęcia mają na celu przybliżyć codzienne życie drzew i pozwolą odpowiedzieć na pytania:

- co to jest las,

- dlaczego niektóre drzewa gubią liście na zimę,

- co to jest wiek drzewostanu i pierśnica,

- co to jest oczyszczanie się strzały,

- czy drzewa mogą walczyć i odpierać ataki innych,

- czy drzewa mogą opowiedzieć o przeszłości.

Podczas spotkania będzie można nauczyć się jak rozpoznawać pospolite gatunki drzew, zobaczyć jaki zmierzyć wysokość drzewa bez wchodzenia na nie.

biologia
  • pt., 2015-09-25 09:00
Spotkanie festiwalowe Życie codzienne w USA w latach 20.tych XX w.

Lata 20. XX wieku są szczególnym okresem w historii. Rozpowszechniły się samochody i telefony, a ludzie plotkowali na temat Hollywoodzkich gwiazd. Radio zwiastowało początek mass mediów. Starsze pokolenia z przerażeniem patrzyły jak młode kobiety pokazywały nie tylko kostki, ale również kolana. Młodzi, uznając, że stare zwyczaje dotyczące związków damsko-męskich nie pasują do nowych czasów, wymyślili nową formę zalotów: randki. Wykład ten skupi się na tych, i wielu innych, zmianiach w życiu codziennym amerykanów jakie zaszły w trakcie tej dekady. Po wykładzie zapraszam uczestników do dyskusji o tym, czy można  zaryzykowac stwierdzenie, że to właśnie w tej epoce wiek ten zyskał dojrzałość.

wiedza o języku i kulturze
  • ndz., 2015-09-27 13:00
Spotkanie festiwalowe Żydzi we Lwowie, Żydzi o Lwowie

Lwów wielokulturowy, Lwów unikalny, miasto na skrzyżowaniu kultur, miasto pamięci, nostalgii, wspomnień, wreszcie miasto wielokrotnie opisywane i kreowane w tekstach literackich. Taki mniej więcej obraz Lwowa jest wspólny dla polskiego i ukraińskiego myślenia o tym mieście, choć oczywiście szczegóły oraz wartościowania poszczególnych elementów historii czy tradycji będą odmienne.

Spróbujemy zastanowić się, jakie miejsce w tym obrazie, zarówno polskim, jak i ukraińskim, zajmuje najliczniejsza przedwojenna mniejszość etniczna – Żydzi lwowscy i jaki jest ich własny obraz miasta? Czy zwykły czytelnik, nie specjalista-judaista, ma go w ogóle szansę odnaleźć?

wiedza o języku i kulturze
  • śr., 2015-09-23 17:00
Spotkanie festiwalowe Żywność funkcjonalna – wygoda czy konieczność?

W ramach zagadnień związanych z zasadami prawidłowego żywienia ważnym problemem staje się świadomy wybór produktów spożywczych, których skład będzie wpływał na utrzymanie zdrowia bądź będą mogły być stosowane w profilaktyce i/lub terapii chorób dietozależnych. W ramach wykładu zostanie przedstawione zagadnienie związane z grupą produktów spożywczych o udokumentowanym profilaktycznym wpływie na organizm - żywności funkcjonalnej.

zdrowie i medycyna
  • wt., 2015-09-22 15:00
Spotkanie festiwalowe „Bo dziadki to są od tego...”

Od czego? Czy istnieje tylko jedna odpowiedź? Przyjrzymy się temu, co może znaczyć bycie dziadkiem/babcią dziś i na tej podstawie zastanowimy się jak zmienia się kultura.

socjologia
  • sob., 2015-09-26 13:00
Spotkanie festiwalowe „Kwazar” - nauka w fantastyce

W trakcie spotkania zostanie ogłoszony laureat wyróżnienia literackiego „Kwazar”. Wyróżnienie przyznawane jest za powieść science-fiction polskiego autora, wydaną po raz pierwszy w roku poprzednim, eksponującą najciekawszy wątek naukowy w klasycznym rozumieniu „science” i utrzymaną na nienagannym poziomie literackim. Zostaną także omówione problemy naukowe, pojawiające się w najnowszej polskiej literaturze fantastycznej.

sztuka
  • wt., 2015-09-22 19:00
Spotkanie festiwalowe „Zachodni wiatr wieje”. O wpływie polityki na kulturę kibicowską w Polsce

Tematyka wystąpienia poświęcona będzie wpływowi procesu modernizacji Polski w latach 1989-2012 na przemiany kultury kibiców piłkarskich w Polsce. Będzie to retrospektywna opowieść o pewnym zamkniętym procesie (zwłaszcza w kontekście sportowym), ukazująca przemiany zachodzące w kraju. Symbolicznym początkiem, od którego rozpoczniemy będą częściowo demokratyczne wybory w 1989 roku (Sejm Kontraktowy), a symbolicznym zakończeniem współorganizacja Mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2012 roku. Przyjrzymy się jak pod wpływem procesów modernizacyjnych kształtowała się polityka państwa wobec stadionowych kibiców i w jaki sposób kształtowała kulturę kibicowską w latach 1989-2012.

Jednocześnie – przy pomocy analizy zjawiska chuligaństwa sportowego – zdemaskujemy jak płynąca z zewnątrz polityczna presja sprawia, że – w kontekście polityki stadionowej – państwo posuwa się do wprowadzania fasadowych rozwiązań instytucjonalno-prawnych, bezrefleksyjnie naśladujących politykę innych krajów, maskujących i spychających na bok problemy społeczne zamiast je rozwiązywać.

socjologia
  • sob., 2015-09-19 14:30