astronomia, fizyka, geofizyka

W czasie zajęć dzieci w wieku 5-10 lat będą mogły stać się prawdziwymi eksperymentatorami. Najpierw opowiemy, co to są ładunki elektryczne i jakie mają własności. Podczas wykonywania doświadczeń fizycznych uczestnicy własnoręcznie naelektryzują różne przedmioty. Porozmawiamy o wyładowaniach elektrycznych, o tym jak powstaje burza. Każde dziecko będzie mogło dotknąć lampy plazmowej i stworzyć swój własny piorun. Dzieci w kilkuosobowych grupkach zbudują ogniwa z cytryn, jabłek i ziemniaków. Ogniwa posłużą do zasilenia diod.Przy okazji dzieci dowiedzą się, co to jest prąd i jak go uzyskujemy. Następnie budując proste układy elektryczne z bateryjkami sprawdzimy, czy każdy materiał przewodzi prąd. Uczestnicy dowiedzą się, co to jest opór elektryczny i czy każdy układ ma opór, oraz czy zawsze w układach elektrycznych wydziela się ciepło (wspomnimy też o nadprzewodnikach).

Dzieci będą mogły poeksperymentować budując własne układy elektryczne.

Na koniec uczestnicy będą mogli zapoznać się z działaniem „pradziadka” silnika elektrycznego (ramka poruszająca się pod wpływem zmian pola elektrycznego i magnetycznego) i dowiedzą się gdzie takie silniki są wykorzystywane.

Satelity i sondy kosmiczne potrzebują napędów, żeby móc wykonywać manewry w przestrzeni kosmicznej. Podczas spotkania będzie można dowiedzieć się jak działają plazmowe napędy kosmiczne, a także zobaczyć innowacyjne prototypy tworzone i testowane przez naukowców pracujących w Laboratorium Plazmowych Napędów Satelitarnych (PlaNS) Instytutu Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy.

Impreza organizowana w ramach "Materials Weekend" z okazji konferencji E-MRS Fall Meeting i FEMS-EUROMAT, pod patronatem Europejskiego Forum Materiałowego (EMF) i Europejskiego Projektu EAgLE (FP7-REGPOT-2012-2013-1)

Proste, ale ciekawe eksperymenty z optyki. Pokazy przeznaczone dla młodzieży gimnazjalnej i licealnej.

Kosmiczne malowanki, wyklejanki i puzzle dla najmłodszych. Ponadto konkurs z nagrodami - rozpoznawanie miejsc na zdjęciach. Do tego "Kosmiczny twister" i inne gry oraz zabawy będą czekały na wszystkie dzieci. „Z góry widać więcej” - to warsztaty przeznaczone dla dzieci z przedszkoli i ze szkół podstawowych. Natomiast „Teledetekcja w zarządzaniu kryzysowym” - to warsztaty dla uczniów gimnazjów i ponadimnazjalnych. Każdy z warsztatów będzie trwał ok. 60 minut.  

W czasie warsztatów poznamy planety Układu Słonecznego oraz panujące na nich warunki. Wspólnie zastanowimy się, gdzie jest dla nas za gorąco lub za zimno, by następnie wybrać najlepsze miejsce do życia. Sami na chwilę staniemy się planetami i pokrążymy wokół Słońca. Rozwikłamy problem dnia i nocy, spróbujemy określić, ile czasu zajęła by podróż samochodem na Księżyc czy na Słońce. Wszystko w formie zabawy i przy wykorzystaniu „kosmicznych” materiałów. Zajęcia przeznaczone dla dzieci od 3 do 10 lat. Zapraszamy

Ruch obrotowy Ziemi podlega wpływom różnorodnych procesów zachodzących w różnych warstwach naszej planety oraz grawitacyjnym oddziaływaniom ze strony Księżyca, Słońca i planet. Ze względu na skomplikowany charakter ruchu obrotowego Ziemi, do chwili obecnej nie udało się opracować pełnego analitycznego jego modelu. Prowadzenie ciągłych obserwacji czyli monitorowanie ruchu obrotowego Ziemi, jest konieczne zarówno dla celów poznawczych, jak i dla potrzeb nawigacji kosmicznej, geodezji satelitarnej czy precyzyjnych pomiarów geodezyjnych czasu.

Podczas wykładu słuchacze dowiedzą się na czym polega kołysanie Ziemi czyli jakie zachodzą zmiany w ruchu obrotowym naszej planety i z czego one wynikają? A także co jest wynikiem zjawiska "kołysania Ziemi".

Kosmiczne malowanki, wyklejanki i puzzle dla najmłodszych. Ponadto konkurs z nagrodami - rozpoznawanie miejsc na zdjęciach. Do tego "Kosmiczny twister" i inne gry oraz zabawy będą czekały na wszystkie dzieci. „Z góry widać więcej” - to warsztaty przeznaczone dla dzieci z przedszkoli i ze szkół podstawowych. Natomiast „Teledetekcja w zarządzaniu kryzysowym” - to warsztaty dla uczniów gimnazjów i ponadimnazjalnych. Każdy z warsztatów będzie trwał ok. 60 minut.  

Z okazji Międzynarodowego Roku Światła, w swoim wykładzie zamierzam “oświetlić” kilka ważnych zagadnień:

1. Co to jest światło?
2. Jak zmierzyć prędkość światła?
3. Chłodzenie gazu. Jak to się robi?

Postaram się ubarwić wykład kilkoma pokazami.

Termin GPS wszedł do ogólnego użycia, do tego stopnia, że stał się symbolem nawigacji satelitarnej. Korzystamy z niego na co dzień, w różnych urządzeniach i w różnych sytuacjach. I nie jest to tylko nawigacja satelitarna w samochodzie. Większość ludzi nie zastanawia się jednak, jak działa GPS. A co by się stało, gdyby nagle przestał działać? O tym i o innych ciekawostkach związanych z GPS będzie można dowiedzieć się na wykładzie.

W codziennym życiu lasery towarzyszą nam na każdym kroku. Wykorzystuje się je do odtwarzania i zapisywania dźwięków i obrazów. Używane są do cięcia, grawerowania, spawania i topienia metali. Wykorzystywane są w telekomunikacji, w nowoczesnej poligrafii, medycynie, geodezji, budownictwie, wojsku i w nauce. Lasery wykorzystuje się wszędzie tam, gdzie wymagana jest bardzo wysoka dokładność i precyzja. Nauka wykorzystuje lasery do iście kosmicznych zadań. W Polsce istnieje wyjątkowe miejsce, Obserwatorium Astrogeodynamiczne Borowiec, należące do Centrum Badań Kosmicznych PAN, które jako jedyna tego typu placówka w kraju za pomocą lasera mierzy odległości do satelitów obiegających Ziemię na wysokości od kilkuset do kilku tysięcy kilometrów. Kto by nie chciał postrzelać laserem do satelitów?

Podczas tegorocznego Festiwalu Nauki w Centrum Badań Kosmicznych PAN będzie można dowiedzieć się jak odbywają się takie pomiary i do jakich satelitów strzela się laserem. Poza tym planowane są ciekawe warsztaty, podczas których przy pomocy lasera będzie można m. in. zapalić zapałkę, czy też "wybuchnąć" balonik. Zapowiada się fantastyczna zabawa dla wszystkich miłośników "Gwiezdnych Wojen".

Budowany przez Europę globalny system nawigacji satelitarnej Galileo jest pierwszym na świecie cywilnym systemem nawigacji satelitarnej, w przeciwieństwie do istniejących obecnie amerykańskiego systemu GPS i rosyjskiego GLONASS, które są projektami wojskowymi. Galileo ma być wykorzystywany powszechnie nie tylko do dostarczania informacji niezbędnych do pozycjonowania, ale będzie też pomagał m.in. w akcjach ratunkowych i poszukiwawczych. Na wykładzie zostaną omówione m.in. zasady działania systemu, historia jego budowy, aktualny stan prac nad systemem oraz udział CBK PAN w jego tworzeniu.

Bez wiedzy o świetle nie można zrozumieć czym jest kolor. Białe światło może zostać rozszczepione na widmo optyczne, postrzegane przez ludzkie oczy – narząd jednego z najważniejszych zmysłów: wzroku. Kolory, które widzimy, dostarczają wielu cennych informacji pomagających zrozumieć świat.

Jednak niektórych długości fal świetlnych nasze oczy nie mogą zobaczyć, np. podczerwieni, która sąsiaduje z czerwienią i ultrafioletu sąsiadującego z fioletem.

W trakcie zainspirowanych Międzynarodowym Rokiem Światła warsztatów w Centrum Nauki Kopernik postaramy się zobaczyć więcej.

Dzielone lekcje w czasie których uczniowie poznają budowę wnętrza Ziemi, zbudują z masy solnej model Ziemi, zachowując przy tym proporcje objętości poszczególnych warstw, a także zapoznają się z instrumentami służącymi do badania atmosfery oraz z wielkościami fizycznymi jakie te przyrządy mierzą.

Bez wiedzy o świetle nie można zrozumieć czym jest kolor. Białe światło może zostać rozszczepione na widmo optyczne, postrzegane przez ludzkie oczy – narząd jednego z najważniejszych zmysłów: wzroku. Kolory, które widzimy, dostarczają wielu cennych informacji pomagających zrozumieć świat.

Jednak niektórych długości fal świetlnych nasze oczy nie mogą zobaczyć, np. podczerwieni, która sąsiaduje z czerwienią i ultrafioletu sąsiadującego z fioletem.

W trakcie zainspirowanych Międzynarodowym Rokiem Światła warsztatów w Centrum Nauki Kopernik postaramy się zobaczyć więcej.

W trakcie zajęć, bazując na aparaturze diagnostycznej urządzenia PF-1000, wykorzystywanej na co dzień do diagnostyki neutronów, przeprowadzone zostaną zajęcia interaktywne.

Uczestnicy będą mieli do wytypowania  przedmioty powszechnego użytku takie jak sól kuchenna, glazura, miernik samolotowy, czujka dymu. Będą musieli określić ich przeznaczenie i powszechność stosowania w życiu codziennym. Następnie prowadzący w oparciu o wytypowanych asystentów lekcji festiwalowej przeprowadzą pomiar promieniowania elektromagnetycznego emitowanego z tych przedmiotów. Widzowie będą mogli samodzielnie włączać i wyłączać monitory promieniowania.  Widzowie będą musieli samodzielnie ocenić intensywność tego promieniowania.

Podczas warszatów opowiemy krótko o elektromagnetyzmie, a następnie wraz z uczestnikami wykorzystamy te informacje do budowy kilku rostych modeli urządzeń: silniczków elektrycznych oraz baterii. Uczestnicy warsztatów będą podzieleni na grupy. Każda z grup będzie miała za zadanie zbudowanie jednego modelu. Na koniec lekcji zaprezentujemy gotowe urządzenia w działaniu.
Modele będą wykonane z prostych, dość łatwo dostępnych elementów, tak aby każdy mógł je zbudować samodzielnie w domu.

Narodowe Centrum Badań Jądrowych uważa za niezbędne prowadzenie otwartej dyskusji na tematy
związane z energetyką jądrową na wszelkich spotkaniach organizowanych za lub przeciw niej. Dlatego
w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie zapraszamy wszystkich zainteresowanych na wycieczkę do reaktora
jądrowego MARIA w Świerku oraz laboratoriów NCBJ. Uprzejmie prosimy zapoznać się ze szczegółami
organizacyjnymi dostępnymi na stronie: http://www.ncbj.gov.pl/fn

W programie wizyty przygotowaliśmy:

1. wykład „Perspektywy rozwoju energetyki jądrowej w Polsce”, podczas którego omówione zostaną
   kwestie dotyczące budowy elektrowni jądrowej w Polsce;
2. zwiedzanie jedynego w Polsce, działającego reaktora jądrowego – badawczego reaktora MARIA;
3. wizyty w laboratoriach naukowych.

Dzielone lekcje dotycząca elektryczności, magnetyzmu i cząstek elementarnych. Podczas zajęć uczestnicy zapoznają się generatorem Van de Graaffa, maszyną elektrostatyczną czy kulą plazmową, lewitującą kolejką. Każdy z uczestników będzie mógł własnoręcznie wykonać m.in. silniczek elektryczny oraz miniaturowy elektromagnes. Uczniowie dowiedzą się o najbardziej nieuchwytnych cząstkach - neutrinach, i metodach ich detekcji. Podczas warsztatów pokażemy, że każdy z nas może samodzielnie zbudować prosty detektor, który umożliwi obserwację cząstek promieniowania kosmicznego.

W formie zagadek, zabaw i konkursów dzieci będą poznawać zjawiska związane z rozchodzeniem się światła. Bawiąc się w detektywów  wykorzystają proste przyrządy optyczne.

Lekcja festiwalowa będzie omawiała tematykę planet Układu Słonecznego, ich ukształtowania i ruchu. Uczniowie odkryją, jaki wpływ na nasze codzienne życie ma ruch obrotowy i obiegowy Ziemi. Dowiedzą się, dlaczego ludzie mogą (wkrótce) wylądować na Marsie, a nie na bliższej Wenus i czemu nikt nigdy nie stanie na powierzchni Jowisza.

Podczas filmu dowiesz się więcej o codziennych zjawiskach astronomicznych. Co się dzieje na niebie? Dlaczego Słońce świeci i do czego można je wykorzystać? Jak zmieniają się pory dnia i roku? Film opowiada też o gwiazdozbiorach, podróżach kosmicznych i lądowaniu na Księżycu. Przed filmem odbywa się pokaz na żywo „Samotna planeta Ziemia”, a od 20 marca „Astronawigatorzy”. Film z audiodeskrypcją. Przeznaczony dla widzów powyżej 8 lat, trwa 35 min.

Redakcja Polityki zaprasza na pokazy czterech filmów z cyklu „Pionierzy” Karola Jałochowskiego. Dziennikarzowi naukowemu POLITYKI udało się dotrzeć do najwybitniejszych uczonych współczesnego świata i przedstawić ich samych oraz ich poglądy – w nietrywialny, możliwie daleki od uczelnianego gabinetu i sali wykładowej sposób. Filmy prezentują najbardziej frapujących myślicieli naszych czasów, pionierów, ludzi przekraczających granice dziedzin i obszarów nauki, działających na krawędzi poznania, stawiających pytania absolutnie fundamentalne – dotyczące natury rzeczywistości, istoty  umysłu oraz wolnej woli czy relacji między nauką i wiarą.

Bohaterami cyklu są: Roy Glauber (najmłodszy i prawdopodobnie ostatni żyjący naukowy uczestnik projektu Manhattan i noblista z 2005 roku), Daniel Dennett (najważniejszym filozof umysłu naszych czasów), Gregory Chaitin (matematyk, badacz złożoności) i Julian Barbour (niezależny, ale stowarzyszony z uniwersytetem w Oksfordzie fizyk i historyk nauki).  

21 września, poniedziałek, 18.00 – Roy Glauber –  Bomba, która wstrząsnęła światem  

22 września, wtorek, 18.00 –  Daniel Dennett – Czy homary mają wolną wolę? 

23 września, środa, 18.00 –  Gregory Chaitin – Wyspa cudów 

24 września, czwartek, 18.00 Julian Barbour – Koniec czasu, jaki znamy

Warsztaty przy komputerach będą poprzedzone wykładem wprowadzającym, który zapewni uczestnikom wiedzę niezbędną do wykonania i zrozumienia ćwiczenia przy komputerze. Zajęcia planowane są dla grupy ok. 20 osób pracujących parami przy stanowiskach komputerowych. Zadaniem każdej z pary uczestników będzie wizualna analiza ok. 100 "zdjęć" przypadków zderzeń proton-proton zarejestrowanych przez eksperyment CMS (ang. Compact Muon Solenoid) przy Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC, ang. Large Hadron Collider) w laboratorium CERN w Szwajcarii. Analiza polega na identyfikacji cząstek powstałych w zderzeniach, oraz wyznaczaniu kilku prostych wielkości fizycznych w tym masy cząstek wyprodukowanych w zderzeniach. Dane analizowane przez uczestników zawierają przypadki produkcji bozonów W, Z oraz pary bozonów Z. Kulminacyjnym elementem warsztatów jest połączenie wyników uzyskanych przez poszczególnych uczestników i uzyskanie odpowiedzi na pytanie jak często zarejestrowaliśmy przypadki z bozonami W/Z, oraz „obserwacja” bozonu Higgsa.