Instytut Filozofii UW

W większości państw demokratycznych istnieją struktury  i procesy, które  odwołują się do formalnej aprobaty demokratycznie wybranych parlamentów narodowych.

Mamy do czynienia z sytuacją, w której prawo formułowane przez demokratycznie wybranych reprezentantów, często nie ma prawomocności, a więc pozbawione jest uznania ze strony obywateli, mówiąc w skrócie: nie ma autorytetu.

Źródłem autorytetu prawa może być opinia publiczna. Można wskazać dwa modele budowania opinii publicznej: model konsensualny oraz model agoniczny.

 1. Model konsensualny (J. Rawls ) -  dyskutując kwestie prawne nie powinniśmy się odwoływać do doktryn religijnych i filozoficznych ani do czegokolwiek, co jest przedmiotem sporu. Celem debaty jest uzyskanie rozwiązań, które poprą wszyscy obywatele, niezależnie od światopoglądu.

2. Model agoniczny (Ch. Mouffe) – należy tak prowadzić debatę, aby wzięło w niej udział jak najwięcej środowisk. Celem debaty jest podważenie konsensusu i wprowadzenie zmian. 

Już dzieci można zapoznawać z prawami człowieka i warto to zacząć od prawa tak podstawowego jak to, że ludzie rodzą się wolni. Drogą do tego będzie praca nad narodzinami każdego z dzieci. Przydatne będą zdjęcia dzieci i ich bliskich z czasów po urodzeniu (prośba o ich przyniesienie na spotkanie). Porozmawiamy o tym, jak się ludzie rodzą, jak świętują swoje urodziny, zrobimy kalendarz z datami urodzin. Możliwa rozmowa z rodzicami o tym, jakie są dobre książki na przyszłość, by poznawać na własną rękę prawa człowieka. Każdy warsztat przewiduje czas na indywidualne pytania.

Jedno z podejść do praw człowieka w Polsce mówi, że brak szerokiego zainteresowania nimi w naszym kraju wynika z tego, iż nikt nie ma poczucia, że jego prawa będą naruszone (myśl Wiktora Osiatyńskiego). Tymczasem katalog praw, które nie tylko teoretycznie, ale i praktycznie są łamane w Polsce, jest całkiem spory. Zastanowimy się zatem wspólnie, które prawa są dziś szczególnie ważne dla nas jako ludzi i obywateli. Każdy warsztat przewiduje czas na indywidualne pytania.