astronomia, fizyka, geofizyka

Wykład pod patronatem Grupy Azoty S.A.

Wykład prof. M. Hellera, laureata nagrody Złotej Róży 2015 r.

"Ciepło - zimno" - wybuchowe zajęcia o temperaturze i ciśnieniu. Na lekcji omówione zostaną podstawowe zagadnienia związane z szeroko pojętą termodynamiką. Uczniowie będą mieli okazję zapoznać się ze "wściekłym" ciekłym azotem i zobaczyć prawdziwą "płonącą dłoń". Każdy z uczestników będzie mógł z bliska obejrzeć przeprowadzane eksperymenty a wybrani śmiałkowie dołączą do eksperymentatorów i przeprowadzą część doświadczeń samodzielnie.

Zaprezentowane zostaną metody wirtualnej rzeczywistości, wykorzystujące m. in. projekcję 3D, pozwalające na lepsze zrozumienie funkcjonowania układów biomolekularnych, w tym biologicznych nanosensorów

Spotkanie pod patronatem Grupy Azoty S.A.

Pokazy i warsztaty dla dzieci poświęcone budowie Ziemi, procesom zachodzącym w jej wnętrzu oraz w atmosferze. Będzie można między innymi wziąć do ręki skały, z których zbudowana jest skorupa i płaszcz Ziemi, sprawdzić jak działa pole magnetyczne Ziemi, co to jest konwekcja, dlaczego jądro wewnętrzne jest stałe, a zewnętrzne ciekłe,  przetestować system ostrzegania przed silnymi wstrząsami oraz dowiedzieć się jak światło rozprasza się na zanieczyszczeniach obecnych w powietrzu.

Czy przyjęty przez fizyków model czasu i przestrzeni jest wewnętrznie sprzeczny? Omówię w prosty sposób strukturę czasoprzestrzeni zaproponowaną przez Einsteina i wyjaśnię kilka z tzw. "paradoksów" (jak np. tzw. paradoks bliźniąt) które wcale nie są żadnymi paradoksami.

Na udostępnionym stanowisku komputerowym zwiedzający będą mogli skorzystać z aplikacji symulującej sterownię reaktora jądrowego. Symulacji tej używano do szkolenia zawodowych operatorów. Pod opieką doświadczonych pracowników NCBJ zwiedzający przeprowadzą rozruch reaktora i poznają podstawowe zasady jego działania, zobaczą także makiety elementów paliwowych reaktora i innych jego części.

Kosmiczne malowanki, wyklejanki i puzzle dla najmłodszych. Ponadto
konkurs z nagrodami - rozpoznawanie miejsc na zdjęciach. Do tego
kosmiczny twister i inne gry oraz zabawy będą czekały na wszystkie dzieci.

Naukowcy zastanawiają się nad możliwością podjęcia niekonwencjonalnych działań w sytuacji, w której narastające globalne ocieplenie mogłoby doprowadzić do katastrofy. Jakie to działania? Jakie mogą mieć skutki? Czy mają szansę realizacji? Jakie badania w tym celu się prowadzi? O tym wszystkim będzie można dowiedzieć się podczas wykładu.

Tematem wykładu będzie chaos deterministyczny. Nazwa ta wygląda na pierwszy rzut oka jak oksymoron, ale ma ona pełne uzasadnienie. Na wykładzie przestawię kilka ważnych przykładów chaosu deterministycznego ilustrowanych symulacjami komputerowymi.

Wyjazd do astronomicznej stacji obserwacyjnej w Ostrowiku pod Warszawą. Na miejscu będzie można zobaczyć teleskop, posłuchać popularyzujących wykładów na tematy astronomiczne, popatrzeć w niebo i posilić się przy ognisku.

W czasie lekcji dyskutowane są szanse bramkarza na obronę rzutu karnego w przypadku dwóch dyscyplin: piłki ręcznej i piłki nożnej. W czasie lekcji korzystając z prostych zjawisk fizycznych, mierzy się czas reakcji oraz skoczność uczestników zajęć. W czasie zajęć wykorzystuje się podstawowe wiadomości z kinematyki (ruch jednostajnie przyśpieszony) i dynamiki (energia kinetyczna i potencjalna). Lekcja jest pomyślana jako powtórzenie materiału z I klasy gimnazjum oraz zachęta do praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy.

Codziennie słyszymy o energooszczędnych domach, samochodach, sprzęcie gospodarstwa domowego, ale czy programy komputerowe też mogą być energooszczędne ? Czy można zmniejszyć emisję CO2 związaną z obliczeniami prognozy pogody oraz ... komputerowym modelowaniem klimatu ? Podczas tego wykładu dowiemy się, dlaczego niektóre programy komputerowe są bardziej energooszczędne niż inne, ile energii elektrycznej zużywają superkomputery wykorzystywane do prognozowania pogody oraz jak możemy przyspieszyć obliczenia do prędkości światła.

To właśnie Polacy, Karol Olszewski oraz Zygmunt Wróblewski, w 1883 jako pierwsi na świecie skroplili tlen i azot z powietrza czym niezmiernie przyczynili się do zapoczątkowania szerokich badań właściwości materii w bardzo niskich temperaturach. Rzadko można zajrzeć w świat bardzo niskich temperatur a jednak warto, gdyż ujawnia w tym świecie  pojawiają się właściwości fizyczne wielu substancji. W temperaturze skroplonego azotu czyli -196° C (ale zimno!) guma staje się krucha jak porcelana, plastik zmienia swój kolor, skorupka jajka zaczyna świecić, z powietrza wydziela się skroplony tlen, a niepozornie wyglądająca substancja ujawnia swoje właściwości nadprzewodnika. Czym jest owo tajemnicze nadprzewodnictwo oraz dlaczego otaczająca nas materia tak zaskakująco zachowuje się w niskich temperaturach dowiemy się z wykładu.

Co łączy sześcian z ośmiościanem? Dlaczego brył platońskich jest tylko pięć? Czym są wielościany Catalana i Johnsona? Podczas spotkania zagłębimy się w fascynujący świat brył regularnych, by poszukać odpowiedzi na te oraz inne pytania. Naszą wyobraźnię wspomogą piękne papierowe modele, których część uczestnicy wykonają własnymi rękami.

Światło w zakresie widzialnym i rozpoznawalnym dla oka ludzkiego to podstawowe narzędzie obserwacji, analizy i poznawania otoczenia. Pomimo, iż w zasadzie towarzyszy nam od urodzenia aż do śmierci, jego działanie jako elementu poznawania środowiska jest obarczone róznorodnymi złudnymi efektami o których często nie zdajemy sobie pojęcia. To podstawowy element naszej lekcji dla osób najmłodszych oraz najstarszych, który być może przybliży słuchaczom w drodzie pokazu oraz uczestnictwa aktywnego słuchacza lepsze poznanie elementów współczesnej optyki.

  W prezentacji przedstawione zostaną zagadnienia związane z wykorzystaniem promieniowania jonizującego w medycynie. Zdefiniowane zostanie pojęcie radiofarmaceutyku jako skutecznej broni w terapii i diagnostyce wielu schorzeń. W prosty i przystępny sposób zobrazowany zostanie mechanizm działania tych związków. Podczas wykładu słuchacz dowie się również jak działa gamma kamera, na czym polegają techniki obrazowania izotopowego oraz czym jest PET.

Zwiedzający zobaczą kilkanaście zabawek, które zachowują się w zadziwiający sposób, a jednocześnie prezentują ważne zjawiska fizyczne. Prezentowane zabawki to:
- dwustożek na V-szynach (pozornie samodzielnie wjeżdżający pod górę),
- gumowa półkula wyrzucająca piłeczki,
- bączki ,,tippe top",
- miedziana rura spowalniająca przelatującą przez nią magnetyczną kulkę,
- klepsydra z magnesem i opiłkami żelaza,
- kula plazmowa,
- żyroskop,
- dysk Eulera,
- wiatrak solarny,
- świeczka zaświecana pilotem,
- wahadło Newtona,
- mydlane figury,
- wahadło chaotyczne,
- radiometr Crookesa.
  Prezentacje zabawek opatrzone zostaną naukowymi komentarzami pracownika NCBJ.

Zobaczymy na własne oczy jak spektakularnie przebiega sublimacja gazów z powierzchni komety oraz będziemy dyskutować na ile to różni się od tego co naprawdę dzieje się w przestrzeni kosmicznej. Pomysł by przygotować tego typu pokaz powstał kilka lat po wystrzeleniu sondy Rosetta, która wtedy nadal leciała na spotkanie z kometą 67P/Czuriumow-Gierasimienko. Wówczas chcieliśmy obrazowo opowiedzieć o badaniach komet, którymi zajmujemy się w Centrum Badań Kosmicznych. Dziś misja Rosetta dobiega końca, gdyż we wrześniu 2016 lądownik ma zakończyć swoje działanie kontrolowanym upadkiem na powierzchnię komety. W czasie pokazu dowiemy się między innymi jakie warunki panują w przestrzeni międzyplanetarnej, o jądrze kometarnym jako źródle aktywności kometarnej, o formowaniu się warkoczy kometarnych i dlaczego planujemy tak kosztowne i trudne misje do komet jak misja Rosetta.

W roku 2015 po raz pierwszy dokonano bezpośredniej detekcji fal grawitacyjnych. Okazuje się, że użycie splątanych stanów światła może dodatkowo poprawić czułość tych i tak już "astronomicznie" dokładnych urządzeń. Czy kot Schroedingera faktycznie pomoże nam wykryć nowe sygnały docierające do nas z kosmosu? 

W roku 2016 Festiwal Nauki Małego Człowieka odbędzie się tradycyjnie w ostatnią sobotę i niedzielę września,  tj. w dniach 24-25.09.2016 w godz 10-16 na Wydziałach Fizyki oraz Matematyki i Nauk Informacyjnych Politechniki Warszawskiej, oraz na campusie koło Wydziału Fizyki Warszawa ul. Koszykowa 75.

Pobierz plakat>>>  

W tym roku, już tradycyjnie, nasz miniFestiwal wspierają Dziekani Wydziałów Fizyki oraz Matematyki
i Nauk Informacyjnych PW  oraz "Akademia Wynalazców im. Roberta Boscha"

Jak było w roku 2012? film Wiktora Niedzickiego >>>

Zapraszamy dzieci i ich rodziców na teren campusu głównego Politechniki Warszawskiej na jubileuszowy, 10. Festiwal Nauki dla Dzieci. Warszawskie i pozawarszawskie uczelnie, instytucje, firmy i szkoły przygotowały 54 specjalne imprezy dla naszych najmłodszych. Mają one na celu wzbudzanie ich zainteresowań różnymi dziedzinami nauki i techniki a poprzez zabawę rozwijanie w nich ciekawości poznawczej. Zabawki, proste interaktywne doświadczenia i ciekawe pokazy rozwijają wyobraźnię i tłumaczą podstawowe prawa natury. Zajęcia matematyczne stymulują rozwój myślenia twórczego, fizyczne i chemiczne pokazują fascynujące zjawiska a biologiczne wzbogacają wiedzę o naszych organizmach i otaczającej nas przyrodzie. Imprezy techniczne oswajają z techniką – pomostem do przyszłości.
Na nasz Festiwal złożą się imprezy (więcej informacji na stronie:  http://minifestiwal.edu.pl).

W Auli Wydziału Fizyki

• Szpital Pluszowego Misia, Karolina Kurlenko, IFMSA - Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny oddział Warszawa, 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Fascynujący świat przyrody, dr Małgorzata Piechota, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Instytut Biologii, 24 - 25 IX, 10.00 - 15.00,  
• Nieznana strona życia codziennego, Jacek Patryn, Biocentrum Edukacji Naukowj, 24 IX, 10.00 – 16.00,
• W krainie smaków i zapachów, Eliza Kostyra, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, 24 IX, 10.00 – 13.00,
• Mikroby w żywności, dr inż. Aleksandra Szydłowska, Szkoła, 25 IX, 10.00 – 13.00,
• Jedz kolorowo, żyj na sportowo!, Dawid Madej, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW, 24 IX, 13 – 16.00,
• Co się kryje w Twoim brzuszku?, Ewa Furstenberg, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, SGGW w Warszawie, 25 IX, 13.00 – 16.00,
• Fascynujący Mikroświat, Maria Dobkowska, Zespół Szkół Integracyjnych nr 62 im. Raoula Wallenberga, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Chemia w życiu człowieka, Paulina Pięta, Politechnika Warszawska filia w Płocku / Płockie Naukowe Koło Chemików, 25 - 25 IX, 11.00 – 15.00,
• Piaskownica Chemiczna, Krzysztof Stolarczyk, Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Między chemią, fizyką i makaronem, Roman Luboradzki, Instytut Chemii Fizycznej PAN, 24 IX, 10.00 – 16.00,
• Laboratorium Wiktora, Wiktor Niedzicki, Wydział Mechatroniki PW, 24 - 25 IX, 11:00 – 16.00,
• Centrum Nauki Kopernik, Piotr Wróbel, Centrum Nauki Kopernik, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Piękno fizyki w eksperymencie, Marek Golka, Zofia Kukla, XIII LO w Szczecinie, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Fizyka na wyciągnięcie ręki, Oleksii Kosobutskyi, Koło Naukowe Fizyków przy Politechnice Warszawskiej, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• W krainie czarów, mgr inż. Leszek Pawlicki, mgr Martyna Jakubowska, Wydział Fizyki PW, 24 - 25 IX, 10.03 - 16.03  
• Ciekawe doświadczenia fizyczne, Maria Dobkowska, Zespół Szkół Integracyjnych nr 62 im. Raoula Wallenberga, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Płomienie a muzyka FC, Damian Falkowski, Politechnika Warszawska, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Zabawa z urbanistyką, Katarzyna Krasińska, Politechnika Warszawska, Wydział Geodezji i Kartografii, Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Bawimy się światłem, Katarzyna Kołacz, Instytut Optyki Stosowanej imienia prof. Maksymiliana Pluty, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Baw się, eksperymentuj i ucz się, Mirosław Łoś, Gimnazjum im. Prezydenta Gabriela Narutowicza w Zespole Szkół Publicznych w Cząstkowie Mazowieckim, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Mikroświat i kosmos, Jerzy Jabłoński, Delta Optical, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Cyfrowe Planetarium Multimedialne Delta Optical: Wyprawa po Układzie Słonecznym, Jerzy Jabłoński, Delta Optical, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Bańka w bańce i inne doświadczenia,Ewa Grącka, Społeczna Szkoła Podstawowa Nr 10 STO im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego, 24 - 25 IX, 10.00 – 15.00,
• I Ty możesz podbić kosmos!, Michał Kazaniecki, Studenckie Koło Astronautyczne PW, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Kropelka 2.0, Katarzyna Zawadzka, Politechnika Warszawska, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Pokaż druk_aż 3D, Rafał Szambelan, Fundacja NA DOBRE, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Lewitacja magnetyczna z nadprzewodnikami do góry nogami, Mgr Vegard Stornes Farstad, Simplicatus Research and Development, 24 IX, 10.01 - 16.01,

Uwaga! Część wymienionych powyżej stanowisk zostanie zlokalizowana w dużym namiocie za fontanną
 
W Auli Wydziału Matematyki i Nauk Informacyjnych

• Gry i zabawy rozwijające kreatywność i logiczne myślenie dzieci i młodzieży, Teresa Bechcicka, Szkoła Podstawowa w Mszczonowie, 24 - 25 IX, 12:00 – 15.00,
• Ciekawa matematyka na Matplanecie, Joanna Przywoźna, Matplaneta SA, 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Kolorowa matematyka, Jerzy Tyszkiewicz, Uniwersytet Warszawski i Zespół Szkół Bednarska, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Poznaj piękno matematyki, Edyta Żurowicz, Szkoła Matematyki Alfa, 24 - 25 IX, 11:00 - 15.00,  
• W krainie łamigłówek, Agnieszka Mańkowska, Zespół Szkół Integracyjnych nr 62 im. Raoula Wallenberga, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Aktywności matematyczne, Anna Porzucek-Kowalczyk, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki, Zespół Szkół nr 106 w Warszawie, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Haft matematyczny, Anna Porzucek-Kowalczyk, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki, Zespół Szkół nr 106 w Warszawie, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Origami modułowe, Anna Porzucek-Kowalczyk, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki, Zespół Szkół nr 106 w Warszawie, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Mozaiki z wielokątów foremnych, Anna Porzucek-Kowalczyk, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki, Zespół Szkół nr 106 w Warszawie, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Niezwykła matematyka, Małgorzata Lesisz, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki, Zespół Szkół nr 106 w Warszawie, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Modele szkieletowe brył i ich cienie, Wacław Zawadowski, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki, 24 - 25 IX, 11:00 – 16.00,
• Kosmiczna nauka, Gabriela Ziąbska, Stowarzyszenie Studentów Wydziału Geodezji i Kartografii PW GEOIDA, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Wygraj z matematyką, Jolanta Wałachowska, Publiczne Gimnazjum Nr 3 w Pułtusku, 24 IX, 10.00 – 15.00,
• Gry matematyczne i nie tylko, Piotr Tomczak, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Simply Clever Cards - Matematyczne karty do gry i nauki matma!, Mgr Vegard Stornes Farstad, Simplicatus Research and Development, 24 - 25 IX, 10.02 – 16.02,
• Zadziwiająca matematyka, Agnieszka Badeńska, Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych PW oraz Zespół Szkól im Ignacego Domeyki nr.51, 24 - 25 IX, 10.00 - 16.00,

W Hangarze Wydziału Mechaniki, Energetyki i Lotnictwa

• Od Smyka do lotnika, Robert Naumiuk, Fundacja "Smyki na Start", 24 - 25 IX, 11:00 - 15.00,

Na Dziedzińcu przed Wydziałem Fizyki  

• Fascynująca chemia, Michał Fedoryński, Alicja Mazurkiewicz, Politechnika Warszawska, Wydział Chemiczny, Chemiczne Koło Naukowe "Flogiston", 24 - 25 IX, 10.00 – 15.00,
• Poznajemy las wszystkimi zmysłami, Maciej Pawłowski, Zbigniew Kamiński, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Warszawie, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Mały Inżynier, Elżbieta Bednarek, Mały Inżynier, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Wioska Matematyczna, Joanna Ossowska, Fajne Lekcje, 24 - 25 IX, 10.00 – 16.00,
• Policja drogowa,  
• Straż pożarna,  
• Szkolenia Pierwsza Pomoc,  

Organizator: dr Jan Grabski,
Współorganizator: dr Piotr Lesiak,
Współorganizator: Ewelina Kędzierska
Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej
Współorganizator: dr Agnieszka Badeńska
Współorganizator: dr Barbara Roszkowska-Lech
Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych
Politechniki Warszawskiej

e-mail: grabski@if.pw.edu.pl
 

"Kiedy włosy stają dęba" - lekcja pokazowa dotycząca tematów elektryczność i magnetyzm. Podczas zajęć uczestnicy będą mieli okazje zapoznać się z takimi urządzeniami jak generator Van de Graaffa, maszyna elektrostatyczna czy kula plazmowa. Dodatkową atrakcją będzie prezentacja lewitującej kolejki działającej dzięki zjawisku nadprzewodnictwa. Każdy z uczestników będzie mógł własnoręcznie wykonać m.in. silniczek elektryczny oraz miniaturowy elektromagnes.

1. Zwiedzający będą mogli wziąć udział w konkurencji polegającej na celowaniu w obszary o podwyższonym promieniowaniu tła (znajdujące się na makiecie z mapą świata) rzutkami na rzepy. Za konkurencję przewidziano nagrody rzeczowe.
2. Przy pomocy ogniwa Peltiera wykonywany będzie eksperyment z udziałem zwiedzających, polegający na zmianie percepcji odczuwanej temperatury pod wpływem czynnika powodującego adaptację.
3. Na uczestników Pikniku Naukowego będzie czekał zestaw fascynujących ciekawostek naukowych w postaci zagadek ,,prawda czy fałsz". Tutaj również przewidziane są nagrody rzeczowe.
4. Całość aktywności stanowić ma podłoże rozmowy na temat wpływu niskich dawek promieniowania jonizującego na nasz organizm.

Warsztaty pod patronatem Grupy Azoty S.A.

"Ciepło - zimno" - wybuchowe zajęcia o temperaturze i ciśnieniu. Na lekcji omówione zostaną podstawowe zagadnienia związane z szeroko pojętą termodynamiką. Uczniowie będą mieli okazję zapoznać się ze "wściekłym" ciekłym azotem i zobaczyć prawdziwą "płonącą dłoń". Każdy z uczestników będzie mógł z bliska obejrzeć przeprowadzane eksperymenty a wybrani śmiałkowie dołączą do eksperymentatorów i przeprowadzą część doświadczeń samodzielnie.

Jednym z najczęściej powtarzanych haseł XXI wieku jest to, że teraz gospodarka jest, czy powinna być, oparta na wiedzy. Powstaje pytanie czy kiedyś było inaczej oraz co naprawdę to ma oznaczać. W wykładzie podejmę próbę udzielenia odpowiedzi na te pytania z punktu widzenia jednej z nauk tworzących postęp cywilizacyjny tj. fizyki.