wiedza o języku i kulturze

Podczas spotkania zastanowimy się nad kreacją Bianki, bohaterki opowiadania Wiosna Brunona Schulza. Postawione zostaną pytania m.in. o to, jak sytuuje się ona na tle innych Schulzowskich postaci kobiecych. Na czym polega jej wyjątkowość? Rodowodu Bianki poszukamy zarówno w obrazach demonicznych kobiet, jak i w realnej postaci – Ewie Frank, córce twórcy frankizmu.

Nasze warsztaty to odpowiedź na znak czasu, jakim jest cyberprzestrzeń, rozwój mediów, zwłaszcza lokalnych i społecznościowych.
Rynek pracy przyszłych dziennikarzy ulega nieustannym zmianom. Tradycyjna telewizja ustępuje miejsca internetowej.
Dzisiaj Ty też możesz być uczestnikiem wymiany myśli, poglądów i działań w świecie wirtualnym pod warunkiem, że potrafisz robić media elektroniczne, znasz ich język i sposób funkcjonowania. 
Tego właśnie będziemy uczyć na tych warsztatach. Jeśli więc jesteś ciekawy świata, kreatywny, fascynuje Cię świat mediów i chcesz w nim zostawić Twój ślad – przyłącz się do nas.
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych poznawaniem tajników tworzenia i funkcjonowania TV Internetowej. Sprawdzisz się w roli operatora kamery oraz reportera. Poznasz żargon dziennikarski, (m.in., co to jest prompter, biała i zielona czy surówka)

Gwałtowny przyrost obrazów w obrębie sieci internetowej, a jednocześnie stale rozwijane media komunikacji wizualnej, powodują, że nie można przejść wobec tych zjawisk obojętnie. W ciągu sekundy Internauci wrzucają na Instagram – aplikację służącą do szybkiego publikowania zdjęć – 2 670 obrazów. Chociaż mówi się o nadmiarze, przesyceniu sfery publicznej obrazami, a przy tym o jednoczesnym spadku ich jakości, materiał wizualny nadal stanowi nie lada wyzwanie dla badaczy. Podczas wykładu słuchacze dowiedzą się, jak można badać serwis Instagram, a także co mogą z niego wyczytać slawiści uposażeni w dodatkowe – obok kulturoznawczych – narzędzia. Na przykładzie hashtagu #ojczyzna stosowanego w obrębie aplikacji pokazane zostaną strategie wizualizacji tego pojęcia stosowane przez chorwackich użytkowników serwisu. Rezultaty tego badania posłużą jako materiał do refleksji na tym, z czym Chorwatom kojarzy się ich własny kraj.

Wykład będzie poświęcony pokazaniu różnych możliwości interpretacji bohaterki powieści "Cudzoziemka" Marii Kuncewiczowej, uważanej przez wielu krytyków za najlepszy portret psychologiczny kobiety w kulturze polskiej, na tle innych bohaterek polskiej prozy naznaczonych "trudną innością" czy czujących się cudzoziemkami we własnym kraju. Relacja pomiędzy Kuncewiczową a jej matką, która była dla niej inspiracją przy tworzeniu tego portretu, posłuży nam także jako klucz do opowiedzenia o kilku innych utworach polskich pisarek i poetek opartych o ten wątek, między innymi Bożeny Keff-Umińskiej i Magdaleny Tulli.
 

W tym roku Finlandia obchodzi stulecie swojej państwowości. Co warto wiedzieć o krainie św. Mikołaja, Muminków i tysięcy jezior? Zapraszamy dzieci i dorosłych w podróż do fińskiej mentalności, kultury i języka. 

Na spotkaniu omówione zostaną elementy apokaliptyczne w "Jądrze Ciemności" Josepha Conrada, oraz to jak zostały one zaadaptowane w filmie "Czas Apokalipsy" Francisa Forda Coppoli.

Zamknięcie cyklu prezentacji i dyskusji nad muzykologiczną i socjologiczną teorią powstania muzyki i tańca jazzowego i rockowego ilustrowanych prekursorskimi nagraniami dźwiękowymi i wizyjnymi.

Cesarstwo Chińskie znane było z tego, że uważało się za centrum świata i kultury. Już sama nazwa Chiny – Państwo Środka, stanowi wyraz tego sposobu myślenia. Jednak mimo to, Chińczycy, przynajmniej okresowo tolerowali na swoich terytoriach rózwój dwóch cudzoziemskich religii, jakimi były dla nich buddyzm i chrześcijaństwo. Poznawanie ich ciekawej i pełnej zaskakujących zwrotów historii może pomóc w odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób uniwersalistyczne religie światowe dostosowywały się do kultury chińskiej i jak na nią wpływały. Słuchacze wykładu będą mieli okazję poznać między innymi historię buddyzmu chan, sutry przypisywane przez Chińczyków Jezusowi oraz podstawowe cechy religijności chińskiej.

Over the centuries, the legend of Conaire has occupied a lowly place in the pantheon of Irish heroes for the simple reason that like Arthur his reign turned from fair-weather to catastrophic. It therefore comes as no surprise that there is very little mention of his name in Irish literary tradition, particularly if we consider that Conaire as a cautionary tale stirred up little feeling in a country where to be forewarned and forearmed was hardly ever enough to stave off impending disaster. But Conaire’s fall also contextualizes the bitter end to Arthur’s reign, wherein we may come to understand that even the best of leaders may find themselves victims to circumstances which lie outside of their control.

Wszyscy, którzy uczyli się kiedykolwiek języka obcego przyznają, że bardzo ważną – jeśli nie najważniejszą – umiejętnością jest znajomość słówek. To one pozwalają przekazać to, co chcemy powiedzieć, i choć nie można pominąć znaczenia innych elementów wiedzy językowej (gramatyki czy wymowy), to bez wyrazów nie ma komunikacji. To dlatego naukę języka obcego zaczynamy najczęściej od zakupu słownika.

Jednak większość z nas nie zdaje sobie sprawy z ilościowych aspektów znajomości słownictwa języka obcego. A przecież mierząc się z nowym zadaniem warto zdawać sobie sprawę z jego rozmiaru. Celem tego spotkania jest przedstawienie faktów, które zdemistyfikują wyzwanie, przed którym staje każdy z nas rozpoczynając naukę. Podczas wykładu uczestnicy poznają odpowiedzi na następujące pytania:

1. Ile wyrazów jest w języku polskim i angielskim?
2. Ile wyrazów w języku polskim znają uczestnicy wykładu?
3. Ile wyrazów zna przeciętny użytkownik języka angielskiego?
4. Ile wyrazów trzeba znać w języku angielskim, aby swobodnie rozmawiać, czytać i pisać w tym języku?
5. W jaki sposób mierzy się te wartości?

Spotkanie będzie miało charakter wykładu z elementami warsztatu. Uczestnicy będą zachęcani do uczestnictwa we wspólnym poszukiwaniu odpowiedzi na wymienione powyżej pytania.

Różnego rodzaju rzemiosła odgrywały niegdyś niezwykle ważną rolę, zarówno na wsi, jak i w mieście. Rzemieślnicy (cechowi miejscy lub wiejscy bez dyplomów cechowych), zgodnie ze swoimi specjalizacjami, wykonywali to, co było potrzebne w gospodarstwach zarówno do produkcji rolnej i hodowlanej – np. pługi, kopaczki, kosy czy sznury, jak i w domu – np. beczki, kołowrotki, kosze, naczynia ceramiczne, meble, a także zabawki dla dzieci. Część potrzebnych przedmiotów wytwarzano własnoręcznie na potrzeby gospodarstw przy użyciu surowców naturalnych, głównie z drewna lub wici roślinnych, niekiedy z form samorodnych niemożliwych do uzyskania technologicznie.

Lekcja zostanie przeprowadzona na wystawie „Porządek rzeczy. Magazyn Piotra B. Szackiego”. Uczestnicy zapoznają się z dawnymi narzędziami i wyrobami rzemieślniczymi. Zobaczą także fotografie, fragmenty filmów, usłyszą o nadal działających w Polsce warsztatach rzemieślniczych. Pozwoli to wspólnie zastanowić się, jaką wartość mają wyroby ludzkich rąk i czy warto z nich rezygnować na rzecz produktów przemysłowych.

Żeby osobiście poczuć rzemiosło, każdy z uczestników będzie mógł wejść w rolę tkaczki lub tkacza i utkać fragment chodnika, tzw. szmaciaka, ze zużytych tkanin. Chodniki takie były powszechne w wiejskich domach, a obecnie można je nabyć w Ikei czy sklepach Zara Home. W ramach recyclingu zachęcamy uczestników do przyniesienia starych podkoszulków. Wetkanie ich w chodnik to nie tylko zabawa i okazja do nabycia nowej umiejętności, ale też możliwość pozostawienia fragmentu swojej historii w muzealnych murach. Zagramy także w grę „Rzemieślnicze potyczki”, zaprojektowaną wspólnie przez pracowników Muzeum i Stowarzyszenie z „Siedzibą w Warszawie”.

Czy zastanawiasz się czasem, dlaczego musimy uczyć się języków obcych? Czy nie byłoby dużo wygodniej i oszczędniej, gdyby cały świat posługiwał się jednym, wspólnym językiem? W ramach naszego wykładu przyjrzymy się tym pytaniom i zastanowimy się:

• jak powstał język
• czy historia wieży Babel ma coś wspólnego z aktualnym stanem wiedzy naukowej
• jak to się dzieje, że języki należące do jednej rodziny tak się od siebie różnią
• jak powstają słowa
• jaka jest przyszłość języków świata
• dlaczego sztuczne języki cieszą się tylko umiarkowanym sukcesem

Stół - król domowych mebli, z racji swojej rangi przysługuje mu odpowiedni stój w postaci zastawy stołowej oraz szacunek zawarty w zasadach savoir vivre. Jak przez wieki zmieniała się zastawa stołowa, skąd pochodzą sztućce? Co takiego nazywane było "narzędziem diabła". Do czego używamy współcześnie "muszli ślimaka"? Do czego służy młotek oraz szczypce?

Pismo chińskie składa się z około 50 000 znaków, wypracowanych w toku długiej ewolucji. W języku współczesnym ponad 95% objętości tekstów w codziennej prasie i popularnych książkach jest pisane przy użyciu 5-6 tysięcy najczęściej używanych znaków. Tyle wystarczy się nauczyć, żeby biegle czytać. Osobę, która zna mniej niż 2000 znaków. Chińskie pismo jest systemem otwartym, co oznacza, że ciągle powstają nowe znaki. Pismo chińskie jest systemem złożonym.Ortografia pisma chińskiego obejmuje kształt oraz kolejność stawianych kresek, których wyróżnia się obecnie 12 rodzajów. Warsztat jest skonstruowany w ten sposób aby przekazać uczestnikom podstawowe informacje na temat historii i ewolucji kaligrafii chińskiej.Pod koniec warsztatu uczetnicy będą mogli wziąć aktywny udział i samodzielnie napisać kilka chińskich zanków pod moim kierunkiem.

Ciągle nowe postaci, ale podobna historia? Lekcja oraz dyskusja o podobieństwach między bohaterami z filmów i książek. Ile postaci o podobnych przygodach z ulubionych filmów, seriali i książek jesteście w stanie wymienić?

W gramatyce języka angielskiego znane są kategorie gramatyczne, takie jak liczba pojedyncza, liczba mnoga, rzeczownik policzalny oraz rzeczownik niepoliczalny. Zjawiska językowe, których kategorie te dotyczą są ze sobą ściśle związane. Jeszcze większy związek istnieje pomiędzy wyżej wymienionymi kategoriami gramatycznymi a czynnikami zewnętrznymi, motywującymi użycie danego rzeczownika. W trakcie spotkania zastanowimy się nad tym, co może powodować, że dany rzeczownik jest używany zazwyczaj w takiej, a nie innej formie. Analizując różne przypadki spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, czy „policzalność” lub „niepoliczalność” rzeczownika coś „znaczy”. Dla uczących się języka angielskiego istotne jest, czy rzeczowniki policzalne i niepoliczalne stanowią coś w rodzaju dwóch oddzielnych list słów, które można zapamiętać. Zwrócimy uwagę na to, że wiele rzeczowników jest używanych w obu formach, co powoduje, że tworzenie oddzielnych list jest problematyczne. Innym sposobem rozprawienia się z tymi rzeczownikami jest próba zrozumienia ich znaczenia (znaczeń). Chcemy sprawdzić, czy rzeczowniki policzalne, to takie, które można policzyć, natomiast niepoliczalne, to te, których policzyć się nie da. Samo „liczenie” danego rzeczownika może być również kłopotliwe. Zrobimy to w oparciu o przykłady użyte w naturalnym kontekście. Głównym celem tej dyskusji jest sprawdzenie, czy mamy do czynienia z bałaganem wśród rzeczowników, czy też panuje porządek i jesteśmy w stanie ustalić zasady „gry”.

Zaprezentowani zostaną wybrani twórcy XX-wieczni jak np. W. Bykau, I. Szamiakin, I. Mieleż, U. Karatkiewicz, U. Arłou, A. Bacharewicz, A. Klinau, S. Aleksijewicz i ich wpływ na rozwój literatury białoruskiej, a także znajomość wyżej wymienionych pisarzy poza granicami Białorusi. Omówione zostaną tendencje w literaturze białoruskiej XX wieku wraz z kierunkami rozwoju z uwzględnieniem kontekstu historyczno-kulturowego, w tym przemian politycznych po 1991r. Szczególna uwaga zostanie poświęcona S. Aleksijewicz, laureatce Literackiej Nagrody Nobla – pierwszej dla Białorusi w kategorii literatury.

Czy zdarza się, że good morning można przetłumaczyć na polski jako do widzenia? Czy słowo good zawsze znaczy to samo co dobry i czy second floor to na pewno drugie piętro? Celem proponowanych przez nas warsztatów tłumaczeniowych jest zaprezentowanie przypadków, w których zastosowanie najbardziej oczywistego „ekwiwalentu” może okazać się złym pomysłem, a otrzymane zdanie, nawet jeśli dobrze brzmi, może mieć zupełnie inne znaczenie niż oryginał. Przyjrzymy się również sytuacjom, w których trudno zdecydować co oznacza zawarte w tekście słowo, mimo że bez kontekstu jego znaczenie wydaje się nie budzić wątpliwości. Zajęcia kładą nacisk na fakt, że, po pierwsze, słowa rzadko są jednoznaczne; po drugie, ich sens zawsze zależy od kontekstu, w którego rozszyfrowaniu nie zawsze pomagają słowa towarzyszące; po trzecie, od dwóch różnych języków nigdy nie należy oczekiwać, że będą do siebie podobne; a po czwarte, słowniki tylko czasem są w stanie pomóc tłumaczowi w znalezieniu ostatecznego rozwiązania. Uczestnicy warsztatów będą tłumaczyć krótkie fragmenty tekstów z języka angielskiego na polski, po czym wspólnie omówimy napotkane problemy oraz porównamy propozycje wersji polskich. Przewidujemy pracę indywidualną, w parach i grupach, w zależności od preferencji uczestników. 

Słyszysz kogoś mówiącego po angielsku i od razu wiesz, że to Polak? A może sam czujesz, że Twoja wymowa angielskiego jest daleka od ideału?

Spróbujemy odpowiedzieć na pytania: Co sprawia, że polska wymowa języka angielskiego różni się od brytyjskiego wariantu? Z czym Polacy mają największy problem? Co przysparza im najwięcej trudności? Zastanowimy się również nad tym, jak poprawić wymowę w kilku prostych posunięciach.

By tego dokonać, trzeba zacząć od uświadomienia sobie, jakie reguły fonologiczne języka polskiego przenosimy bezwiednie na wymowę języka angielskiego oraz jakich polskich głosek używamy, by zastąpić właściwe głoski angielskie. Przywołamy również wybrane procesy alofoniczne w języku angielskim, by skontrastować je następnie z fonetyką języka polskiego. Na konkretnych przykładach przeanalizujemy błędną wymowę wyrazów angielskich, postaramy się zdiagnozować rodzaj interferencji i wykonamy kilka prostych ćwiczeń wymowy, które pozwolą w przyszłości uniknąć tychże błędów.

W trakcie warsztatów zastanowimy się, w jaki sposób na nasze  postrzeganie świata, myślenie i działanie wpływają technologie przetwarzania i przekazu informacji, takie jak tekst pisany, książka drukowana, stacjonarny komputer elektroniczny czy jego miniaturowa, mobilna wersja w postaci smartfona.  Punktem wyjścia będzie pojęcie „rozszerzenia człowieka” wprowadzone przez Marshalla McLuhana, który stosował je do technologii „przedłużających” zmysły człowieka (jak telegraf, telefon i telewizja), jego kończyny (samochód, samolot), skórę (ubranie, dom) czy intelekt (kartka i ołówek, liczydło, komputer).  Skupimy się na elektronicznych technologiach komunikacyjnych i informacyjnych, które stosujemy na co dzień (komputer, internet).  Postawimy pytanie, czy pojedynczy komputer, jak również całą globalną sieć komputerową można uznać za rozszerzenie ludzkiego umysłu, i jeśli tak, to jakie są tego konsekwencje. Zastanowimy się, czy można mówić o wielkim zbiorowym umyśle, jaki tworzą użytkownicy internetu, aktywnie biorący udział w gromadzeniu i przetwarzaniu informacji? Z drugiej strony można pytać, czy smartfon sprawia, że  sami stajemy się smart czy, odciążając naszą pamięć i intelekt nas samych ogłupia? Zastanowimy się, czy pytanie to jest podobne do pytania o pożytki/straty wynikające z używania pisma. Czy utraciliśmy coś internalizując technologię pisma i bezpowrotnie opuszczając pierwotny świat komunikacji głosowej? Czy przechodzimy obecnie drugą falę alfabetyzacji, którą można nazwać falą automatycznej komputeryzacji, zwanej niekiedy „sztuczną inteligencją”.