Początki starożytnego Izraela. Wersja biblijna wobec wiedzy naukowej

Opowieść o pochodzeniu biblijnego Izraela od Abrahama, który wywędrował z chaldejskiego miasta Ur w Mezopotamii oraz wyjście Izraelitów z Egiptu i zdobycie przez nich Ziemi Obiecanej, to dobrze znane wątki biblijne. Aktualna wiedza naukową zmusza jednak do weryfikacji tych tradycji i inaczej wyjaśnia początki Izraela.

W powszechnym przekonaniu, opowieści o „historii” Izraela, znajdujące się w Starym Testamencie, opierają się na pamięci po konkretnych wydarzeniach. Naukowcy od dawna szukają dowodów dla biblijnych opowieści. Jednocześnie coraz częściej pojawiają się głosy podważające wiarygodność biblijnych opowieści o początkach Izraela.

Współczesne badania z zakresu archeologii oraz historii pozwalają zrekonstruować proces tworzenia się wspólnot proto-izraelskich oraz początki państwowości Izraela. Wersja ta różni się od narracji zawartych w Biblii. Zadaniem historyka staje się w tej sytuacji zarówno rekonstrukcja samego procesu etnogenezy Izraela oraz najstarszych form państwowości, jak i próba wyjaśnienia przyczyn dla których powstały biblijne opowieści, zgoła odmienne od wersji opartej na wiedzy naukowej.