Lekcja czytania między wierszami. Z cenzorskich biuletynów instruktażowych z lat siedemdziesiątych
W latach 1945-1989 cenzorzy z Głównego Urzędu Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk (GUKPPiW) pozbawiali prawa druku nie tylko teksty oceniane jako jawnie sprzeczne z interesami PRL. Z obiegu publicznego eliminowali również te przekazy słowne (a także graficzne: plakaty, grafiki, rysunki satyryczne, etc. ), w których dopatrywali się „niecenzuralnych” treści wyrażonych implicite, np. w postaci aluzji, metafor i znaczących niedomówień. Do wykonywania tego zadania przygotowywano ich poprzez system szkoleń, w którym znaczącą rolę odgrywały tajne biuletyny instruktażowe. Redagowano je i kolportowano w zamkniętym obiegu, w oparciu o zakwestionowane wcześniej w Urzędzie materiały. O kształcie i zawartości tych fachowych periodyków można wnosić na podstawie dokumentów ze stołecznej centrali przy ulicy Mysiej 5, zachowanych w Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Na użytek warsztatów wybrany został z nich niewielki wycinek, obejmujący „Informacje Instruktażowe” z roku 1976 . Wykorzystano też inne archiwalia z lat 1975-78, obejmujące głównie wytyczne z Wydziału Kultury KC PZPR oraz Książkę zapisów i zaleceń. Analiza tych źródeł będzie próbą pokazania zależności pomiędzy lukami w przepisach wykonawczych regulujących cenzorskie kompetencje a kondycją PRL-owskiej literatury. Uczestniczy warsztatów otrzymają przesłanki do podjęcia dyskusji o funkcjonowaniu języka ezopowego w warunkach nasilenia ideologicznej presji.