Kluby

Czy można wyobrazić sobie życie bez komputerów lub Internetu? Na wykładzie przedstawimy technologie, bez których ciężko wyobrazić sobie dzisiejszy świat, i postaramy się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego jedne technologie mają większy wpływ na życie niż inne.

Wykład z cyklu realizowanego przez Centrum Zastosowań Matematyki i Inżynierii Systemów Polskiej Akademii Nauk w Instytucie Matematycznym PAN, we współpracy z Wyższą Szkołą Informatyki Stosowanej i Zarządzania WIT oraz Instytutem Badań Systemowych PAN, pod egidą Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A.

Wiele osób marzy o budowie własnego domu. Inwestycja często rozpoczyna się od kupna działki (nieruchomości gruntowej). Wykłady mają przybliżyć potencjalnemu inwestorowi wiadomości gdzie i w jaki sposób szukać informacji o nieruchomości - zarówno informacji geodezyjnej jak i planistycznej, przybliżyć procedury planistyczne i geodezyjne związane z planowaną inwestycją oraz pokazać możliwości jakie daje współuczestnictwo społeczne w planowaniu przestrzennym.

W pierwszym wykładzie przedstawimy podstawowe „geodezyjne” dane o nieruchomości, przybliżymy olbrzymie bazy danych będące źródłem informacji geodezyjnych i kartograficznych. Pokażemy też, czym jest opis planistyczny nieruchomości, wynikający ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Omówione zostaną źródła informacji oraz przykłady sposobów udostępniania informacji planistycznej.

Świat teatru wykracza poza scenę. Ujawnia się w scenograficznych oprawach uroczystości na głównych placach oraz paradnych wjazdach monarchów i dostojników do miast. Widoczny jest w pokazach ulicznych grup aktorskich i karnawałowych festynach. Inspiruje artystów, wkraczając do ich pracowni. O tych, a także o innych aspektach wpływu teatru na kulturę i sztukę opowiemy na wybranych przykładach oryginalnych rycin i rysunków z Gabinetu Rycin.

W trakcie spotkania zostanie ogłoszony laureat wyróżnienia literackiego „Kwazar”. Wyróżnienie przyznawane jest za powieść science-fiction polskiego autora, wydaną po raz pierwszy w roku poprzednim, eksponującą najciekawszy wątek naukowy w klasycznym rozumieniu „science” i utrzymaną na nienagannym poziomie literackim. Zostaną także omówione problemy naukowe, pojawiające się w najnowszej polskiej literaturze fantastycznej.

Postać wizjonera, pisarza, niestrudzonego wychowawcy doktora Janusza Korczaka do dziś fascynuje wielu osób, nie tylko w Polsce ale i na całym świecie. Korczak, który w ciągiu swojego życia odbył wiele podróży m.in. po Francji, Niemczech, Anglii, Palestynie, jak żadne inne miasto ukochał to, w którym przyszedł na świat – Warszawę. W swym „Pamiętniku” napisał: „Warszawa jest moja i ja jestem jej” i rzeczywiście losy Korczaka w sposób szczególny powiązane są z miastem nad Wisłą któremu, tak jak swoim wychowankom, pozostał wierny aż do śmierci pamiętnego lata 1942 roku.

Emanuel Ringelblum urodził się w Buczaczu, a dzieciństwo i młodość spędził w Galicji, jednak miastem, z którym związał się na resztę życia została Warszawa. Krakowskie Przedmieście, Długa, Tłomackie, Leszno, Grójecka, Dzielna i Nowolipki to tylko kilka ulic, z którymi wiąże się warszawska część biografii Ringelbluma i jego rodziny. Podczas spaceru opowiemy o warszawskich adresach twórcy Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego, jego poglądach politycznych, działalności społecznej, pracy historyka i nauczyciela.

Spacer przybliży uczestnikom historię warszawskiego getta, codzienne problemy jego mieszkańców i tragiczny finał społeczności warszawskich Żydów. Zobaczymy pozostałe jeszcze ulice, kamienice i place, a wyobrazimy sobie i obejrzymy na zdjęciach to, czego zobaczyć już nie można. Każdy punkt spaceru to opowieść o ludziach uwięzionych w dzielnicy zamkniętej, ich zmaganiach z trudnościami każdego spędzonego tu dnia, decyzjach i wyborach. Uczestnicy spaceru dowiedzą się jak w getcie szmuglowano żywność, jaką sztukę można było obejrzeć w Teatrze Femina i dlaczego w dzielnicy żydowskiej znalazły się trzy kościoły rzymsko-katolickie.

Dzielnica Północna na której zgliszczach wybudowano po wojnie socrealistyczne osiedle Muranów, jest jednym z najbogatszych w historię miejsc współczesnej Warszawy. To własnie w dzielnicy Północnej, i to nie tylko w jej bijącym sercu na słynnych Nalewkach, w dwudziestoleciu międzywojennym kwitło zycie żydowskie, zarówno handel jak i kultura. To również tutaj, w czasie okupacji niemieckiej, znajdowało się tzw. duże getto, na którego terenie trwały walki w czasie powstania w 1943 roku. W czasie spaceru zostanie przypomniana przedwjenna historia dzielnicy jak również ostatni akt jej istnienia.

Wykład pokazuje powstawanie i funkcjonowanie w dawnej Rzeczypospolitej legend o mordzie rytualnym – rzekomych zbrodniach dokonywanych przez Żydów na chrześcijanach. Legendy takie posiadały podobny schemat i podobne treści symboliczne, często także były wręcz powieleniem wcześniejszych opowieści. Legendy o mordach rytualnych stanowiły ważny wątek literatury antyżydowskiej, powstającej głównie w kręgach mieszczańskich i kościelnych. Na przykładzie Gabriela Zabłudowskiego, ofiary rzekomego mordu rytualnego z końca XVII wieku i późniejszego świętego, wykład pokazuje także utrzymywanie się pozostałości takich legend do dnia dzisiejszego.

Historia Żydów na Pradze stanowi jeden z bardziej intrygujących, choć wciaż mało znanych wątków z dziejów osadnictwa żydowskiego. Do dziś na Pradze zachowało się wiele budynków, które przed wojną służyły społeczności żydowskiej m.in. były Dom Akademicki Młodzieży Żydowskiej przy ulicy Sierakowskiego, mykwa na ul. Kłopotowskiego, Dom Wychowawczy Michała Bergsona przy ul. Jagiellońskiej (obecnie Teatr Bajka). Poznanie historii miejsc związanych z żydowską społecznością Pragi pomaga spojrzeć inaczej na tę piękną, miejscami zaniedbaną, tajemniczą dzielnicę.

Spotkanie będzie miało formę interaktywnej prezentacji i dyskusji o tożsamości rasowej w społeczeństwie amerykańskim. Na podstawie zdjęć, fragmentów filmów i książek porozmawiamy o bardzo paradoksalnych sytuacjach wynikających ze specyficznego podejścia do rasy w Stanach Zjednoczonych, które często jest szokujące dla osób z innych krajów. Głównym tematem będzie kwestia tożsamości afroamerykańskiej. Osoby biorące w spotkaniu udział dowiedzą się na przykład, dlaczego osoby o blond włosach i niebieskich oczach mogły być klasyfikowane, jako  Afroamerykanie oraz co tak fascynowało czytelników w sentymentalnych powieściach o mulatkach. Omawiane przykłady zilustrują kulturową i historyczną zmienność pojęcia rasy.

Don Kichot z powieści Cervantesa mocno wrósł w rosyjską tradycję, stąd stale podejmowane próby rozpoznania jego miejsca i znaczenia w kulturze. Postać  Rycerza Smętnego Oblicza przeniknęła do wielu dzieł literatury rosyjskiej; jego imię używane jest jako metafora w dyskusjach między reprezentantami różnych, niekiedy skrajnie odmiennych, idei filozoficznych i politycznych (jak słowianofile i okcydentaliści); wreszcie stał się on bohaterem licznych adaptacji teatralnych i filmowych, przeróbek i parafraz przeznaczonych dla czytelnika masowego i dla dzieci. Pytanie brzmi: jakim transformacjom podlega obiekt, przechodzący  z własnego kontekstu, w którym się uformował – w nowy kontekst, który go przyjął? Czy zmiany powstałe w procesie przekładu z jednej kultury na drugą należy traktować jako straty, czy też jako nowe konstrukcje? Kwestie te zostaną omówione na wybranych przykładach tekstów rosyjskiej kultury pierwszej połowy XX wieku.

Przegląd najnowszych produkcji z gatunku westernu zrealizowanych w Azji, Australii i Europie. Dlaczego gatunek, którego śmierć wielokrotnie ogłaszano, robi globalną karierę w nowym milenium?

Uznawanie czegoś za nadające się do jedzenia ma silne uwarunkowania kulturowe. Podobnie jest w przypadku kulinarnego tabu – choć istnieją w tym zakresie normy w zasadzie uniwersalne (tabu kanibalizmu), to jednak większość żywieniowych zakazów jest wyraźnie związana z kulturowym kontekstem. To, co w jednej kulturze uznane jest za niejadalne, w innej może stanowić pożądany rarytas. Co charakterystyczne, zdecydowana większość kulinarnych tabu dotyczy produktów mięsnych. Dlaczego jedne zwierzęta uznajemy za jadalne, a inne nie? Czy można wskazać jakieś generalne zasady w wyznaczanych zakazach? Dlaczego ryba to nie mięso, a niektóre zwierzęta to… owoce morza? Na takie i wiele innych pytań postaramy się odpowiedzieć w czasie wykładu.

Szczególnym przypadkiem tabu kulinarnego jest zwyczaj niezjadania zwierząt towarzyszących. W prawie norma ta jest wywodzona z przepisu zakazującego zabijania zwierząt, który oczywiście przewiduje wyjątki, ale nie ma wśród nich zwierząt domowych. Jednak na terenie Polski jeszcze do niedawna norma ta nie była powszechną, czego potwierdzeniem są liczne procesy toczące się przeciwko osobom produkującym smalec z psów. Przedstawiane kwestie prawne dotyczyć będą tych spraw oraz innych problemów związanych z różnym statusem prawnym zwierząt przeznaczonych do zjadania i zwierząt-przyjaciół człowieka.

Wykład w ramach cyklu: TABU

Polacy czytali o zbrodniach Rozpruwacza w 1888 r. i nadal się nimi interesują – w ub. roku ukazały się „Pozdrowienia z Londynu”, poznaliśmy też nową teorię o Kubie-naszym rodaku. Nie wiem, kto był zabójcą, ale znam kilka faktów i mitów.

Wykład będzie poświęcony prezentacji grantowego projektu badawczego zatytułowanego Idee wędrowne na słowiańskich Bałkanach, który jest finansowany przez NCN i  realizowany w Instytucie Slawistyki IS PAN. Celem projektu jest uchwycenie skomplikowanych procesów migracji idei oświeceniowych i modernizacyjnych na słowiańskich Bałkanach od połowy XVIII do końca XX wieku. W centrum uwagi badaczy znajdują się m.in. problemy geografii kulturowej (w tym szlaków transmisji nowinek),  problemy adaptacji do lokalnych warunków kulturowych wybranych idei (jak np. postęp, oświecenie, ewolucja, tradycja, nowoczesność, racjonalizm), problemy mediacji międzykulturowej (przekładu, personalizacji, falsyfikacji). Zderzenie obiektów transferu kulturowego z lokalną semiosferą z reguły prowadzi do hybrydyzacji badanych idei, a w efekcie do wyłaniania  się nowych znaczeń i kategorii myślowych. Podczas wykładu założenia badawcze projektu zostaną zaprezentowane na przykładzie  hasła „oświecenie”.  

Po śmierci żony, Celiny z Szymanowskich, Mickiewicz opowiedział przyjaciołom (a oni to zapisali) sen, który przyśnił mu się wiele lat wcześniej, podczas pobytu w Petersburgu, gdy bywał stałym gościem salonu Marii Szymanowskiej. Uznał teraz, że był to sen proroczy, dotyczący jego przyszłego małżeństwa z  młodziutką wówczas córką Marii Szymanowskiej. Dotychczasowi badacze literatury nie poradzili sobie z interpretacją tego snu.  Na jego zrozumienie pozwala natomiast psychoanalityczna wiedza dotycząca praw psychiki ludzkiej, budowy znaczeniowej snów i metod docierania do ich ukrytych, istotnych treści. Wiedza ta pozwala wyjaśnić, skąd bierze się charakter niektórych snów, które skłonni jesteśmy uznawać za prorocze.  I  pozwala głębiej wniknąć w   życie psychiczne Mickiewicza.

W trakcie spotkania uczestnicy zaznajomią się z podstawami zapisu wybranych znaków polskiego języka migowego w Sign Writing, w tzw. piśmie migowym, które zostało stworzone przez Valerie Sutton w 1974 roku. W trakcie warsztaów zaprzentowane zostaną podstawowe zasady zapisu obejmujące: kształty dłoni, miejsca artykulacji oraz sposób notacji ruchu.

Lwów wielokulturowy, Lwów unikalny, miasto na skrzyżowaniu kultur, miasto pamięci, nostalgii, wspomnień, wreszcie miasto wielokrotnie opisywane i kreowane w tekstach literackich. Taki mniej więcej obraz Lwowa jest wspólny dla polskiego i ukraińskiego myślenia o tym mieście, choć oczywiście szczegóły oraz wartościowania poszczególnych elementów historii czy tradycji będą odmienne.

Spróbujemy zastanowić się, jakie miejsce w tym obrazie, zarówno polskim, jak i ukraińskim, zajmuje najliczniejsza przedwojenna mniejszość etniczna – Żydzi lwowscy i jaki jest ich własny obraz miasta? Czy zwykły czytelnik, nie specjalista-judaista, ma go w ogóle szansę odnaleźć?

Media są podstawowym źródłem, z którego Polacy czerpią wiedzę na temat przestępczości (70% społeczeństwa uzyskuje ją z telewizji, 15% z prasy, a ponad 7% z radia) oraz wymiaru sprawiedliwości. Niewątpliwie środki masowego przekazu bardzo chętnie informują o przestępczości. Przede wszystkim dlatego, że jest to temat atrakcyjny dla odbiorców, emocjonujący, nierzadko sensacyjny i poruszenie go w łatwy sposób przyciąga uwagę czytelników, widzów czy słuchaczy. Badacze twierdzą, że ludzie reagują pozytywnie na wiadomości o czynach zabronionych. Pozwala im to na wzmocnienie we własnych oczach swojego pozytywnego wizerunku przez opozycję do osoby, która łamie zasady współżycia społecznego.

Obraz przestępczości, który ukazują środki masowego przekazu jest zniekształcony i nigdy nie oddaje rzeczywistości. Media informują o pewnych zdarzeniach w sposób wybiórczy lub je nadmiernie nagłaśniają. Sygnalizują fakt popełnienia czynu karalnego, ale znacznie rzadziej (częściej w przypadku bardzo poważnych przestępstw) informują o dalszym postępowaniu czy wyroku sądu. Dziennikarze operują technikami, pozwalającymi przedstawić informację w taki sposób, żeby przyciągnęła uwagę słuchaczy, telewidzów i czytelników.

W wiadomościach dotyczących przestępczości obserwuje się zjawiska przeinformowania i niedoinformowania. Przeinformowanie ma miejsce wtedy, gdy jedno szokujące zdarzenie uruchamia całą lawinę informacji na podobny temat. Przeinformowanie może także kreować tzw. „fale przestępczości”. Pewien temat staje się „modny” w mediach i stale powraca. Wzrost doniesień na temat np. przestępczości nieletnich czy kobiet może powodować wzrost przekonania o „zalewie przestępczości” danego rodzaju, co nie musi być zgodne z prawdą. Niedoinformowanie polega natomiast na zaprzestaniu przekazywania przez media informacji na temat przestępczości lub niektórych ich rodzajów. Może to być świadome postępowanie (jak to miało np. miejsce w czasach komunistycznych) albo wynikać z faktu, że w danej chwili prym wiodą wiadomości dotyczące innego, bardziej atrakcyjnego tematu, bądź że pewne typy przestępczości są rzadko relacjonowane, bo nie wzbudzają żadnych emocji u odbiorców (np. drobne kradzieże sklepowe czy trudne przestępstwa gospodarcze, których istotę niełatwo jest zrozumieć czytelnikowi nastawionemu na bardzo prosty przekaz).

Nic więc dziwnego, że obraz przestępczości pokazywany w mass mediach odbiega istotnie od statystycznego obrazu zjawiska. Wpływa to także na świadomość Polaków co do obrazu przestępczości.

Wykład przedstawi tryb postępowania w sprawach o wykroczenia w kontekście wykroczeń komunikacyjnych – dogłębna, ale przystępna analiza przepisów ilustrowana przykładami praktycznymi, ze szczególnym akcentem na prawa sprawcy.

Spotkanie w ramach cyklu "Antymonopolowe five o'clock"

Czy i dlaczego Państwo może wspierać linie lotnicze? Restrukturyzacja LOT w świetle unijnych reguł pomocy publicznej. Zgoda Komisji Europejskiej. Dlaczego Polska dostała taką zgodę, a rządy niektórych innych Państw Członkowskich UE nie.

Spotkanie w ramach cyklu "Antymonopolowe five o'clock"

Spotkanie dotyczy interakcji prawa konkurencji i regulacji w sektorze farmaceutycznym. Obejmuje społeczny wymiar zapewniania interesów wszystkich uczestników dystrybucji lekami w tym pacjentów. Obowiązek dostaw leków, a import równoległy. Czy potrzebna jest interwencja ustawodawcy?

Spotkanie w ramach cyklu "Antymonopolowe five o'clock"

Spotkanie dotyczy Internetu rzeczy. Prezentacja będzie przede wszystkim o Internecie rzeczy w medycynie (Przykłady zastosowania w medycynie). Omówiona zostanie kwestia elektronicznych rejestrów medycznych (EHR). Dziedziny: Internet, telekomunikacja, medycyna