wiedza o języku i kulturze

Proponujemy wprowadzenie do warsztatu tłumacza kabinowego, obejmujące tłumaczenie pokazowe w wykonaniu instruktorów oraz szereg ćwiczeń i zabaw, które stymulują podzielność uwagi, mechanizm antycypacji, wykorzystywanie redundancji, wiedzy pozajęzykowej, kompetencji kulturowej itp. Warsztat jest pomyślany jako prezentacja tego, co się dzieje w kabinie – i poniekąd również w głowie tłumacza podczas tłumaczenia symultanicznego. Poza „oswajaniem” z kabiną (w sensie jak najbardziej dosłownym, czyli technicznym) poprzez ćwiczenia postaramy się przybliżyć słuchaczom dzień powszedni tłumacza kabinowego, chętnie odpowiemy na pytania, podzielimy się własnymi doświadczeniami. Jeśli chodzi o przygotowanie uczestników warsztatu - właściwie nie jest wymagana biegła znajomość żadnego języka obcego – zaprezentujemy ćwiczenia na przykładzie języka polskiego, choć możemy się odwołać do rosyjskiego i angielskiego (tytułem ilustracji).

Warsztaty z nauki słownictwa (dowolnego języka) za pomocą elektronicznych fiszek i darmowej aplikacji Memrise. Cel? Żeby nikt więcej nie poczuł się zagrożony na lekcjach z żadnego języka. Te warsztaty nie są tylko dla najlepszych — dzięki nim również najsłabsi staną pewnie na nogach. Dowiesz się, jak działa ludzka pamięć, co najskuteczniej pomaga w uczeniu się słownictwa, jakie błędy popełniamy, nawet o tym nie wiedząc, oraz jak tę wiedzę wykorzystać, żeby uczyć się dużo skuteczniej.

Po krótkiej prezentacji zainstalujemy aplikację, wyjaśnimy i pokażemy, jak można całą klasą współpracować z nauczycielem. 

Tłumaczenie na potrzeby teatru z reguły kojarzone jest z czynnością tożsamą z tłumaczeniem literackim, jednak jego problematyka jest dużo bardziej złożona. Tekst teatralny funkcjonuje bowiem jako punkt wyjścia do stworzenia całego systemu znaków teatralnych i niejednokrotnie zawiera wskazówki dotyczące elementów przestrzennych, ruchowych, dźwiękowych itd. Celem wystąpienia jest przedstawienie owej złożoności, a także uświadomienie uwikłania tego typu przekładu w szereg różnorakich czynników związanych z materią przedstawienia teatralnego. Podczas spotkania zostanie zaprezentowany zarys teorii znaków teatralnych i ukazany proces ich interpretacji podczas tłumaczenia. Ponadto przedstawione będą zagadnienia związane z zastosowaniem technik przekładu audiowizualnego, tj. przygotowaniem napisów w teatrze oraz z ustnym tłumaczeniem spektakli. Kolejnym elementem wykładu będzie problematyka związana ze znaczeniami ukrytymi w języku muzycznym, które znacząco wpływają na pracę tłumacza libretta operowego. Zagadnienia te zostaną ukazane w kontekście wybranych fragmentów z tekstów dramatycznych oraz fragmentów oper, pokazujących realne trudności praktyczne, z którymi musi mierzyć się tłumacz pracujący z tego typu tekstem źródłowym.

W trakcie dyskusji postawione zostaną np. następujące pytania: "Co to jest wiedza?", "Co to znaczy, że ktoś coś wie?", "Czym się różni wiedza od przekonania?", "Czym się różni wiedza od informacji?", "Czy istnieje wiedza fałszywa?". Za pomocą filozoficznych i lingwistycznych argumentów zostanie podjęta próba odpowiedzi na te pytania.

Wykład ukazuje zmieniające się na przestrzeni wieków oczekiwania społeczne wobec członków brytyjskiej rodziny królewskiej. Przedstawione zostaną historyczne przemiany od postaci monarchy, któremu wolno wszystko (włącznie ze ścięciem “niepotrzebnej” żony) do współczesnych “królewskich celebrytów” mających stanowić wzorzec moralności dla społeczeństwa. Czy władca może poślubić osobę, którą wybierze? Czy małżeństwo pary królewskiej powinno stanowić wzorzec wierności? Czy rozwód jest osobistą decyzją monarchy? Czy król lub królowa może nie lubić dzieci? Odpowiedzi na te i inne pytania spróbujemy poszukać w dziejach Wielkiej Brytanii i jej władców - od średniowiecza do Elżbiety II.

Spotkanie będzie mieć formę lekcji pokazowej języka rosyjskiego. Celem będzie zaprezentowanie, zarówno uczniom, jak i nauczycielom, wielu możliwości jakie daje wykorzystanie rosyjskich filmów animowanych do nauki języka rosyjskiego na każdym poziomie zaawansowania. Zostaną pokazane fragmenty wybranych kreskówek i zaproponowane do nich różnorodne zadania i ćwiczenia językowe. Podporządkowane one będą celowi rozwijania kompetencji językowych (m. in. poprzez ćwiczenie gramatyki,  przyswajanie nowej leksyki, praca nad fonetyką) oraz komunikacyjnych (analizowanie dialogów, rozumienie sytuacji komunikacyjnej). Wśród zaproponowanych zadań znajdzie się między innymi: opisywanie obejrzanych scen, wymyślanie ich kontynuacji, czytanie dialogów, charakterystyka postaci. Będą przeprowadzone gry i quizy językowe. Dodatkowym atutem będzie rozszerzenie wiedzy kulturoznawczej (uczestnicy poznają ulubionych przez rosyjskich rówieśników bohaterów filmów i bajek animowanych). Zaproponowana lekcja ma uświadomić uczestnikom procesu nauczania języków obcych, że praca z autentycznym materiałem językowym jest nieodzownym elementem współczesnej glottodydaktyki.

Podczas spotkania uczniowie będą mieli okazję zapoznać się z alfabetem cyrylicznym i porównać go z łacinką, przeczytać samodzielnie najprostsze wyrazy w języku rosyjskim oraz zdobyć wiedzę na temat wspólnego pochodzenia języków słowiańskich. Warunkiem koniecznym uczestnictwa – ze względu na planowany przebieg zajęć – jest brak wcześniejszego kontaktu z żadnym z języków, dla zapisu którego używa się cyrylicy.

Czy sportowcy potrafią porozumiewać się bez słów? Jak komunikują się z kolegami i trenerami, a jak z kibicami? Czy rozumiemy to, co chcą nam przekazać? 

Program spotkania obejmie krótką prezentację  sposobu działania „Biuletynu Polonistycznego”, dostępnych funkcjonalności, możliwości i perspektyw jego rozwoju,  konkursu „Publikuj.dr” na najlepszą prezentację obronionej pracy doktorskiej oraz uroczyste wręczenie dyplomów osobom nagrodzonym w pierwszej edycji konkursu. Przewidziano również dyskusję z udziałem publiczności nad formami promocji młodej humanistyki.

Celem konkursu Publikuj.dr jest wspieranie rozwoju naukowego młodych badaczy i promocja ich osiągnięć naukowych, a także popularyzacja wyników badań naukowych z dziedzin humanistycznych i włączenie ich do społecznego dialogu upowszechniania nauki.

Autor wyniki swojej rozprawy doktorskiej może zaprezentować w formie opisu, prezentacji, filmu, nagrania audio lub komiksu. Wybór formy prezentacji zależy wyłącznie od autora i jego pomysłowości. Jedynym wymogiem stawianym przez organizatorów konkursu jest to, by odbiorca prezentacji mógł zapoznać się z wynikami rozprawy w czasie nie dłuższym niż 5 minut.

Do konkursu przyjmowane są  prace popularyzujące wyniki rozpraw z zakresu badań nad literaturą i kulturą polską lub językiem polskim. Oceniana jest  pomysłowość autora prezentacji, atrakcyjność przekazu oraz jego walor popularyzatorski.

Zwyciężczynią pierwszej edycji Konkursu Publikuj.dr została Pani dr Justyna Gorzkowicz (KUL), nagrodzona za prezentację „W poszukiwaniu antagonisty. O wątkach egzystencjalnych w twórczości Kornela Filipowicza”. Przyznano również trzy równorzędne wyróżnienia. Nagrodzone prace są dostępne w „Biuletynie Polonistycznym” (biuletynpolonistyczny.pl).

Obecnie języki mniejszościowe w Europie znajdują się w sytuacji, którą można określić jako paradoksalną. Z jednej strony, ich międzypokoleniowa transmisja jest osłabiona i coraz częściej językiem domów jest język państwowy. Z drugiej strony, zyskują one miejsce w domenach dotychczas zarezerwowanych dla języków dominujących (media, szkoły, życie publiczne). Kwitną też działania rewitalizacji tych języków, nastawione na zwiększenie liczby ich użytkowników, także spośród osób językowo zasymilowanych lub nieposiadających etnicznych korzeni. W rezultacie rozmywa się pojęcie natywnego użytkownika języka mniejszościowego jako posiadającego najwyższe kompetencje językowe. Pojawiają się natomiast nowe typy: uczący się i nowi użytkownicy języków mniejszościowych. Typy te oraz związane z nimi problemy zostaną przedstawione w oparciu o badania terenowe prowadzone na Kaszubach, Łużycach (Niemcy), w Bretanii (Francja) i w Walii (Wielka Brytania).

Zapraszam na wizytę przy Baker Street 221b oraz Cable Street 12, aby przyjrzeć się kilku późnowiktoriańskim pomieszczeniom. Co dzieli a co łączy pokoje słynnego detektywa i osławionego zabójcy?

Muzeum Sherlocka Holmesa na londyńskim West Endzie od lat przyciąga fanów słynnego detektywa i jego kronikarza. Kilka dość standardowych, zamrożonych w czasie późnowiktoriańskich pokoi, okno restauracji pani Hudson oraz rozrastający się sklepik – niewiele, ale dość, by zapewnić stały napływ turystów. Po drugiej stronie miasta, w Whitechapel, dwa lata temu w atmosferze skandalu otwarto Muzeum Kuby Rozpruwacza. Scena zbrodni, pokój gentlemana, posterunek policji, pokój ofiary, kostnica i sklepik – wystarczy, aby stworzyć jedną z najbardziej popularnych „czarnoturystycznych” atrakcji miasta. Przyjrzyjmy się bliżej pokojom słynnego detektywa i osławionego zabójcy i poszukajmy odpowiedzi na kilka pytań. Co je odróżnia od siebie? Co mają wspólnego? Co je wyróżnia na tle innych obiektów muzealnych?

Pod koniec spotkania, dla chętnych, odbędzie się krótki quiz z nagrodami.

Spotkanie będzie miało charakter wykładu/konwersatorium podczas którego uczestnicy będą mogli głębiej poznać teoretyczne podstawy tworzenia adaptacji utworów literackich. Podczas spotkania uczestnicy dowiedzą się czym tak na prawdę jest adaptacja, odtworzenie lub interpretacja tekstu przy użyciu innych lub tych samych form komunikacji, oraz jaki wpływ na końcową formę i przekaz adaptacji mogą mieć takie czynniki jak różnice kulturowe, zmiany czasowe i kontekstualne. Uczestnicy poznają, na podstawie analizowanych przykładów, trzy główne kategorie adaptacji: transpozycję (osadzenie oryginału w nowych ramach kulturowych, czasowych czy geograficznych); komentarz (adaptacji wprowadzającej element dyskursu społeczno-politycznego o charakterze współczesnym lub historycznym); analogię (utwór zachowujący główny przekaz oryginału i nie wymagający jego znajomości). Wyjaśnione też zostaną cztery główne techniki adaptacyjne występujące w powyższych kategoriach, takie jak paralelizm, czyli naśladowanie lub odzwierciedlanie oryginału, amplifikacja i redukcja, czyli, odpowiednio, rozszerzanie i skracanie oryginału zależnie od potrzeb, oraz aproksymacja, czyli dodanie znajomych kontekstów by przybliżyć odbiór adaptacji docelowej grupie odbiorców. Powyższe elementy teoretyczne zostaną zobrazowane na wybranych przykładach adaptacji powstałych na podstawie opowiadań Josepha Conrada-Korzeniowskiego Pojedynek (1908) i Jądro Ciemności (1899).

Celem spotkania jest poznanie podstawowej terminologii dotyczącej prawa spółek (wyrażenia, zwroty dotyczące instytucji polskiego prawa spółek i prawa spółek Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej), przy użyciu następujących technik służących wprowadzeniu nowego słownictwa: synonim, antonim, objaśnienie, polski odpowiednik, definicja oraz technik służących utrwaleniu słownictwa: skojarzenia tematyczne, wyraz niepasujący do pozostałych. Tematyka spotkania obejmuje kategoryzację spółek, ich cechy oraz dokumenty niezbędne do ich założenia.

W dobie wszechobecnego internetu i nowych technologii, gdzie słowo drukowane coraz częściej wypierane jest przez obraz badaczowi literatury ciężko jest dotrzeć do szerokiego odbiorcy i zainteresować go problematyką z pogranicza teorii i historii literatury. Konsekwencją tego są dwie możliwe postawy: odrzucenia „nowinek” technologicznych jako w najlepszym razie nieadekwatnego medium bądź zachłyśnięcie się możliwościami, jakie daje epoka cyfrowa, co z kolei często odbija się na naukowej jakości. Istnieje jeszcze trzecia droga, gdzie możliwości nowych technologii są wykorzystywane w taki sposób, by treści ściśle naukowe – nie tracąc na ich wyjątkowości – udostępnić odbiorcom, dla których środowisko cyfrowe jest nie tyle nawet codziennością, co sposobem bycia i myślenia. Inicjatywą spełniającą te postulaty jest platforma cyfrowa Nowej Panoramy Literatury Polskiej stworzonej przez Zespół działający przy Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. W trakcie wykładu zaprezentowane zostaną dotychczasowe osiągnięcia i zrealizowane projekty jak również plany na przyszłość. Słuchacz będzie miał możliwość zapoznania się z procesem tworzenia kolekcji cyfrowej, istotą pracy zespołowej a wreszcie z problemami, na które natrafiają badacze i twórcy próbując pogodzić często sprzeczne ze sobą wymagania oraz oczekiwania potencjalnego odbiorcy. Na zakończenie przewidziana jest dyskusja z uczestnikami o zaletach i wadach takiego rozwiązania, a także inspiracjach do dalszej pracy.

Pograjmy po rosyjsku – gry i zabawy powtarzające oraz poszerzające zasób słownictwa w języku rosyjskim

Spotkanie jest adresowane przede wszystkim do uczniów, którzy posiadają już podstawową wiedzę z języka rosyjskiego (uczą się go od minimum roku). Proponuje zabawne, kreatywne i angażujące sposoby na powtórkę leksyki związanej z podstawowym zakresem tematów dotyczączych życia codziennego i środowiska, bezpośrednio otaczającego uczniów, takich jak szkoła, dom, rodzina, ubiór czy podstawowe czynności. Jako że język rosyjski jest językiem fleksyjnym i odmiana słownictwa może sprawiać uczniom kłopot, część gier jest również poświęcona zagadnieniom gramatycznym, takim jak odmiana rzeczowników czy czasowników. Celem gier jest utrwalenie leksyki i gramatyki oraz, w miarę możliwości,  zapoznanie uczniów z nowym słownictwem, odnoszącym się do znanego już im tematu i pogłebienie ich wiedzy w tym zakresie. Prezentowane gry są to propozycje autorskie, które zostały niejednokrotnie przetestowane podczas wieloletniej praktyki zawodowej prowadzącej, pracującej jako wykładowca akademicki, lecz również lektor języka rosyjskiego.

Unikalna przyroda, rzadkie gatunki flory i fauny, parki narodowe, rezerwaty przyrody, szlaki turystyczne, ponad 10 tysięcy jezior, głównie pochodzenia lodowcowego, zamki i zabytki UNESCO – te i wiele innych zagadnień zostanie poruszonych podczas prezentacji multimedialnej, w ramach której odbędzie się quiz wiedzy o omawianych zagadnieniach.

Manuskrypty są niewyczerpanym źródłem informacji nie tylko o języku ale także o technologii i kulturze dawnych wieków. Wywołują podziw swym wyglądem: ozdobnym pismem i bogato zdobionymi ilustracjami. Jednakże wiele z nich zawiera różne niedoskonałości wynikające z błędów w produkcji, pomyłek, nieodpowiedniego przechowywania, nanoszenia zmian czy usuwania co cenniejszych ozdób. Nie należy ich jednak traktować jak wady. Niedoskonałości te bowiem są w stanie bardzo wiele nam powiedzieć o życiu w dawnych czasach, o pracy jakiej wymagało wykonanie manuskryptów oraz o wartości jaką przedstawiały dla ówczesnych ludzi.

Podczas spotkania zastanowimy się nad kreacją Bianki, bohaterki opowiadania Wiosna Brunona Schulza. Postawione zostaną pytania m.in. o to, jak sytuuje się ona na tle innych Schulzowskich postaci kobiecych. Na czym polega jej wyjątkowość? Rodowodu Bianki poszukamy zarówno w obrazach demonicznych kobiet, jak i w realnej postaci – Ewie Frank, córce twórcy frankizmu.

Tajlandia  to prawdziwy raj dla turystów i druga gospodarka Azji Południowo – Wschodniej,  nadal jest jednak targana napięciami wewnętrznymi, mającymi źródła w czasach sprawowania funkcji premiera przez  Thakasina Shinawatrę   na początku XXI wieku. W kraju trwa trudny i powolny proces normalizacji, demokratyzacji i stopniowego przekazywania rządzenia przez siły zbrojne politykom cywilnym. Zbiegło się to ze zmianą monarchy po zgonie, panującego od 1946, umiłowanego przez naród króla Bhumibola Adulyadej’a czyli Ramy IX i wstąpieniem na tron następcy księcia Vajiralongkorna jako Ramy X. Końcowe obrzędy pogrzebowe zmarłego króla i uroczysta koronacja nowego monarchy, przewidziane są na jesień 2017. Sytuację polityczną w kraju   komplikuje tląca się od lat rewolta części ludności wyznania islamskiego, zamieszkująca najbardziej południowe prowincje kraju takie jak Narathiwat, Pattani, Yala i Satun. Pojawiły się nowe wyzwania w polityce zagranicznej. Z jednej strony perspektywy przyśpieszenie rozwoju kraju poprze zacieśnienie współpracy z potężnym mocarstwem z północy – Chinami, które oferują korzystne warunki finansowe i inne dla realizacji szeregu ważnych projektów gospodarczych, z drugiej tradycyjne powiązania sojusznicze z USA, w tym przyznany w 2003 status „ważnego sojusznika spoza NATO” oraz nadal silne związki  gospodarcze z USA i Japonią.

Na spotkaniu uczniowie będa mogli zapoznać się z elementami geografii Stanów Zjednoczonych, ze szczególnym uwzgędnieniem geografii kulturowej. Wspomnimy o tym, jak różni się kultura wielkich miast od kultury małych miejscowości, jak Amerykanie widzą swój kraj, oraz pokażemy kilka cudów natury, z uwzględnieniem ich roli w kulturze USA.

Nasze warsztaty to odpowiedź na znak czasu, jakim jest cyberprzestrzeń, rozwój mediów, zwłaszcza lokalnych i społecznościowych.
Rynek pracy przyszłych dziennikarzy ulega nieustannym zmianom. Tradycyjna telewizja ustępuje miejsca internetowej.
Dzisiaj Ty też możesz być uczestnikiem wymiany myśli, poglądów i działań w świecie wirtualnym pod warunkiem, że potrafisz robić media elektroniczne, znasz ich język i sposób funkcjonowania. 
Tego właśnie będziemy uczyć na tych warsztatach. Jeśli więc jesteś ciekawy świata, kreatywny, fascynuje Cię świat mediów i chcesz w nim zostawić Twój ślad – przyłącz się do nas.
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych poznawaniem tajników tworzenia i funkcjonowania TV Internetowej. Sprawdzisz się w roli operatora kamery oraz reportera. Poznasz żargon dziennikarski, (m.in., co to jest prompter, biała i zielona czy surówka)

Gwałtowny przyrost obrazów w obrębie sieci internetowej, a jednocześnie stale rozwijane media komunikacji wizualnej, powodują, że nie można przejść wobec tych zjawisk obojętnie. W ciągu sekundy Internauci wrzucają na Instagram – aplikację służącą do szybkiego publikowania zdjęć – 2 670 obrazów. Chociaż mówi się o nadmiarze, przesyceniu sfery publicznej obrazami, a przy tym o jednoczesnym spadku ich jakości, materiał wizualny nadal stanowi nie lada wyzwanie dla badaczy. Podczas wykładu słuchacze dowiedzą się, jak można badać serwis Instagram, a także co mogą z niego wyczytać slawiści uposażeni w dodatkowe – obok kulturoznawczych – narzędzia. Na przykładzie hashtagu #ojczyzna stosowanego w obrębie aplikacji pokazane zostaną strategie wizualizacji tego pojęcia stosowane przez chorwackich użytkowników serwisu. Rezultaty tego badania posłużą jako materiał do refleksji na tym, z czym Chorwatom kojarzy się ich własny kraj.

Wykład będzie poświęcony pokazaniu różnych możliwości interpretacji bohaterki powieści "Cudzoziemka" Marii Kuncewiczowej, uważanej przez wielu krytyków za najlepszy portret psychologiczny kobiety w kulturze polskiej, na tle innych bohaterek polskiej prozy naznaczonych "trudną innością" czy czujących się cudzoziemkami we własnym kraju. Relacja pomiędzy Kuncewiczową a jej matką, która była dla niej inspiracją przy tworzeniu tego portretu, posłuży nam także jako klucz do opowiedzenia o kilku innych utworach polskich pisarek i poetek opartych o ten wątek, między innymi Bożeny Keff-Umińskiej i Magdaleny Tulli.
 

Cykl wykładów ma na celu przedstawienie słuchaczom wiadomości o historii, kulturze, języku i aktualnej sytuacji mniejszości etnokonfesjonalnej, jaką stanowią mieszkający w Polsce Rosjanie-staroobrzędowcy. Wskazane i omówione zostaną również zmiany, jakie się dokonały i dokonują w etyce i światopoglądzie staroobrzędowców oraz w ich stosunku do własnej odrębności.