wykład
Typ | Tytuł | Opis |
Dziedzina![]() |
Termin |
---|---|---|---|---|
Spotkanie festiwalowe | Baza marsjańska - kiedy będzie prawdziwa i jak może wyglądać? |
Na pustyni w amerykańskim stanie Utah znajduje się analogowa baza marsjańska MDSR (Mars Desert Research Station). W kwietniu br przebywali w niej polscy naukowcy i realizowali program analogowej misji marsjańskiej EXO.17. Misja analogowa to symulacja maksymalnie zbliżona do załogowej wyprawy na Marsa. Badacze używali więc analogicznego sprzętu, jak w czasie misji załogowej, wykonywali analogiczne czynności i korzystali z analogicznych procedur. Pracowali też w terenie, którego krajobraz do złudzenia przypomina marsjański. Testowali tam różny sprzęt i rozwiązania technologiczne oraz brali udział w badaniach psychologicznych. O wynikach misji i jak wyglądał jej przebieg opowiemy więcej w czasie pogadanki. Dowiemy się też różnych ciekawostek np. Czy można umyć się w dwóch szklankach wody i ile kieszeni potrzebuje kombinezon? |
astronomia, fizyka, biofizyka |
|
Lekcja festiwalowa | Kiedy włosy stają dęba |
Lekcja dotycząca tematów elektryczność i magnetyzm. Podczas zajęć uczestnicy będą mieli okazje zapoznać się z takimi urządzeniami jak generator Van de Graaffa, maszyna elektrostatyczna czy kula plazmowa. Dodatkową atrakcją będzie prezentacja lewitującej kolejki działającej dzięki zjawisku nadprzewodnictwa. Każdy z uczestników będzie mógł własnoręcznie wykonać m.in. silniczek elektryczny oraz miniaturowy elektromagnes. |
astronomia, fizyka, biofizyka |
|
Spotkanie festiwalowe | Jak złapać cząstki widma, czyli pułapki na neutrina |
Wykład będzie dotyczył jednego z najmniejszych składników materii -
|
astronomia, fizyka, biofizyka |
|
Spotkanie festiwalowe | Elektryzująca elektryczność - Dziekani Wydziału Fizyki prezentują |
Dzięki siłom elektrycznym istnieją atomy. Impulsy elektryczne przenoszą informację w naszym organizmie. Wyładowania elektryczne widzimy w czasie burzy. O pewnych przejawach tych oddziaływań opowiedzą Dziekani Wydziału Fizyki UW. |
astronomia, fizyka, biofizyka |
|
Lekcja festiwalowa | Po co biologowi fizykochemia, czyli jak fizyk i chemik patrzą na życie? |
Lekcja z pokazami i eksperymentami wykonywanymi [również] przez uczestników. Będziemy opowiadać o świetle, dlaczego widzimy niebieskie niebo i czerwone zachody słońca, ale również zastanowimy się jak badać coś czego bezpośrednio nie możemy zobaczyć. Czy uzyskane w wyniku analizy rentgenowskiej obrazy cząsteczek przedstawiają rzeczywiste obiekty? Czy możemy użyć innych zmysłów np. węchu żeby 'zobaczyć' budowę cząsteczki? Przyjrzymy się też prymitywnym oczom pewnego morskiego głowonoga o wdzięcznej nazwie Nautilus a stamtąd przeniesiemy się w kosmos, do laboratoriów fizyków i do pracowni fotografów. |
astronomia, fizyka, biofizyka |
|
Spotkanie festiwalowe | Kosmiczne katastrofy |
W swej historii Ziemia wielokrotnie doświadczała kolizji z innymi ciałami kosmicznymi. Pozostałościami tych zderzeń są kratery uderzeniowe, największy z nich ma średnicę około 300 km. Kolizje nawet z niedużymi w skali kosmicznej ciałami mogły powodować katastrofy ekosystemów w skali globalnej. Powszechnie uważa się, że koniec epoki dinozaurów mógł być spowodowany zderzeniem z planetoidą o średnicy zaledwie 10 km, jednak masowe wymieranie gatunków miały miejsce co najmniej kilkukrotnie w dziejach Ziemi. Czy podzielimy los dinozaurów? |
astronomia, fizyka, biofizyka |
|
Spotkanie festiwalowe | Zegary atomowe u progu technologicznej rewolucji kwantowej |
Współczesne zegary atomowe, są poza detektorami fal grawitacyjnych, najdokładniejszymi urządzeniami pomiarowymi jakie stworzył człowiek. Ich czułość jest taka, że potrafią mierzyć zmiany wysokości rzędu centymetrów wynikające ze zmiany siły ziemskiego pola grawitacyjnego i związaną z tym dylatacją czasu. |
astronomia, fizyka, biofizyka |
|
Spotkanie festiwalowe | Najciekawsze geostanowiska Polski |
Geostanowiska to pojedyncze lub złożone obiekty o wybitnych walorach geologicznych. Mogą być nimi np. zarówno obiekty naturalne (interesujące formy krajobrazu, głazy narzutowe, miejsca występowania ciekawych minerałów czy skamieniałości), jak i sztuczne (np. pozostałości górnictwa jak szyby czy kamieniołomy). Są one niezwykle ważne z punktu widzenia nauki, kultury i historii, gdyż dokumentują historię geologiczną obszaru i często ilustrują poszczególne procesy geologiczne. Wiele z nich objętych jest ochroną prawną, wciąż jednak gro, w tym liczne o ogromnym znaczeniu dla światowej nauki, są pozostawione same sobie. Podczas wykładu przedstawione zostaną najciekawsze geostanowiska Polski, poruszony zostanie również problem ich prawnej ochrony oraz znaczenie jakie mają lub mogą mieć dla ochrony przyrody, nauki i rozwoju geoturystyki w regionie. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Czy musimy oszczędzać wodę? |
Wszyscy wiemy jak bardzo jest ważna woda w naszym życiu, ale czy wiemy jak skutecznie ją oszczędzać i czy warto to robić. W czasie lekcji postaramy się odpowiedzieć na wszystkie trudne pytania związane z wodą. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Ugryź ten minerał |
Wiemy, że w naszym pożywieniu są składniki mineralne. Zastanowimy się, z jakich minerałów one pochodzą. Prześledzimy, jaką rolę pełnią w naszych organizmach, co im zawdzięczamy, jakie dolegliwości powoduje ich brak. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Jak woda zjada skały wapienne |
W wielu miejscach skały wapienne tworzą osobliwe postacie, w wapieniach powstają jaskinie z bogatą szatą naciekową. Jak, gdzie i dlaczego tak się dzieje – to będą nasze rozważania. Sprawdzimy także jak na skale wapiennej powstaje gleba i jakie rośliny lubią na niej rosnąć. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | My, źródła energii i środowisko |
Dokonamy przeglądu źródeł energii, konwencjonalnych i tzw. ekologicznych. Sprawdzimy, czy istnieją źródła „energii czystej”, nie oddziałujące niekorzystnie na środowisko, jaki sposób przemieszczania się ludzi ma cechy minimalnej ingerencji w nasze otoczenie. |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Geology in the kitchen: eksploatacja surowców to konieczność czy fanaberia |
Rozwój cywilizacyjny człowieka jest możliwy tylko z wykorzystaniem zasobów naturalnych Ziemi. Eksploatacja surowców była prowadzona od tysięcy lat, o czym świadczą liczne znaleziska archeologiczne. Przechodzenie na coraz wyższe poziomy rozwoju powodowało lawinowy wzrost zapotrzebowania na surowce. Z kolei pojawienie się potrzeb estetycznych u człowieka spowodowało, że zaczęto wykorzystywać surowce również do produkcji ozdób (biżuteria), zdobienia ciała i wykonywania malowideł naskalnych (farby mineralne). Czy możemy sobie wyobrazić nasze funkcjonowanie bez surowców mineralnych. Rozglądnijmy się dookoła: wszystko co nas otacza, a jest wytworem człowieka jest zbudowane z przetworzonych surowców mineralnych. Paradoksem natomiast jest to, że o wiele większą wagę przywiązujemy do ochrony odnawialnych elementów przyrody niż jej elementów nieodnawialnych, jakimi są złoża surowców mineralnych. |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Narciarze, turyści i przyroda - czyli po co nam park narododowy w Tatrach. |
Krótka historia powstania, działania i współczesnych problemów parków narodowych w Polsce na przykładzie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Wszystko na tle historii powstania oraz kształtowania się obecnego obrazu i formy masywu tatrzańskiego, ze szczególnym podkreśleniem unikatowości form tatrzańskiej przyrody nieożywionej - w skali Polski, a nawet Europy. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Po co nam to bagno? |
Czy bagna są brzydkie i nieużyteczne? Dostrzeżmy ich urok, wielką rolę środowiskową i pożytki praktyczne. Sprawdźmy, dlaczego powstają, co na nich rośnie i jakie zwierzęta znajdują w nich schronienie. |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Czy mniej lub bardziej szlachetne kamienie mogą uzdrawiać? |
Wielokrotnie w dziejach powracało przekonanie, że piękne minerały (kamienie szlachetne) mają moc uzdrawiania – zastanowimy się, czy jest ono prawdziwe. Poznamy też minerały – źródła pierwiastków, niezbędnych do życia i rolę tych pierwiastków w nas. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | "Ciemność widzę, ciemność ... - czyli co widać w jaskini" |
Popularny wykład prezentujący piękno podziemnego świata - szatę naciekową w jaskiniach - głównie na przykładach dostępnych prawie dla każdego jaskiń turystycznych w Polsce. Podstawowe informacje dotyczące genezy powstawania jaskiń, procesów krasowych, a także wykorzystania tych miejsc przez człowieka - od czasów prehistorycznych po dzień dzisiejszy... |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Gwiezdny pył, czyli najstarsze minerały na Ziemi. |
Odległe od Ziemi obiekty gwiezdne są niedostępne dla bezpośrednich badań mineralogicznych i chemicznych. Jednakże dzięki zachowanym w najbardziej prymitywnych odmianach meteorytów cząstkom materii uważanej bona fide za starszą niż Układ Słoneczny, możliwe jest odczytywanie procesów zachodzących w czerwonych olbrzymach i nadolbrzymach, czy też w trakcie spektakularnych zjawisk eksplozji supernowych. W wykładzie zaprezentowano historię odkrycia tych niezwykłych i najstarszych nam znanych minerałów. Przedstawiono także aktualne interpretacje ich składu chemicznego, form krystalicznych oraz pokazane zostały powiązania genetyczne pierwotnej materii Układu Słonecznego z rozwojem i schyłkowymi etapami aktywności obecnie już nieistniejących gwiazd. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Czy wulkan wybuchnie na Dolnym Śląsku? |
Czy to prawda, że w przeszłości Dolny Śląsk był „krainą dymiących wulkanów"? Wyjaśnimy to, sprawdzimy, co zostało do dziś po owych wulkanach i do czego skały, które powstały dzięki nim, są współcześnie używane. |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Pory życia Ziemi (część 1) – od jej powstania do kryzysu permskiego. |
Sprawdzimy, z jakiej substancji i dlaczego powstała Ziemia, jak rozwijała się od „dzieciństwa”, co spowodowało ukształtowanie się kontynentów i oceanów, czy w przeszłości były „kryzysy klimatyczne”. Prześledzimy, jak powstało i rozwijało życie się, kiedy wyszło na lądy. |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Piknik urodzinowy dinozaura Dyzia |
W 1996 roku paleontolog Gerard Gierliński zidentyfikował ślady piór półpuchowych analizując płytę skalną z zachowanym odciskiem tylnych kończyn i brzucha drapieżnego dinozaura. Było to pierwsze znalezisko przemawiające za obecnością upierzenia u dinozaurów, które w kolejnych latach zostało potwierdzone nowymi skamieniałościami. Rok po odkryciu, w 1997 w ramach odbywającego się wówczas pierwszego Festiwalu Nauki w Warszawie, powstała rekonstrukcja opierzonego dinozaura, żyjącego w okresie jurajskim na terenie Polski. Dinozaur ten pieszczotliwie ochrzczony został Dyziem.
We wrześniu tego roku Dyzio kończy 20 lat i serdecznie zaprasza na swoją imprezę urodzinową, która odbędzie się w niedzielę 24 września. Zapraszamy wszystkich do Muzeum Geologicznego PIG-PIB na piknik rodzinny.
W programie: - spotkanie z paleontologami - wykłady popularnonaukowe - pokazy zdjęć z wykopalisk paleontologicznych polskich i zagranicznych - mini-wykopaliska dla najmłodszych - gry i zabawy edukacyjne w Muzeum - warsztaty plastyczne - rozpoznawanie skał i skamieniałości - geologiczne i paleontologiczne konkursy z nagrodami - słodki poczęstunek ................. i wiele wiele innych |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Tajemnice wnętrza Ziemi |
Chęć poznania, co kryje Ziemia w swoim wnętrzu, towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. Spoglądając pod stopy zadajemy sobie pytanie jakie tajemnice kryje nasza planeta. Głębokie kopalnie czy wiercenia geologiczne pozwalają jedynie uchylić rąbka tajemnicy. Większość hipotez opiera się na interpretacji badań geofizycznych. Podczas wykładu postaramy się odpowiedzieć na pytanie dlaczego wybuchają wulkany i trzęsie się ziemia oraz co powoduje wypiętrzanie się łańcuchów górskich. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Dzieje wody |
Wodę wszyscy znamy i bez niej nie możemy żyć, więc zastanowimy się, czy jej składniki są tego samego wieku, jak ona gromadzi się, jak się zachowuje, jak w niej powstało życie, kiedy z niej wyszło na lądy. I wreszcie dlaczego tak wpływa na klimat i krajobraz. |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Muzea jako ważne centra naukowe: historia i kolekcje muzeów przyrodnicznych |
Muzea są ważnymi centrami naukowymi, wystawienniczymi i edukacyjnymi. Szczególnie w ostatnich 20-tu latach muzea historii naturalnej nabrały dużego rozmachu, stosując nowe technologie, w tym i komputerowe, w organizacji wystaw i w prowadzonej przez siebie edukacji. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Co szumi na pustyni |
Tematem lekcji są największe pustynie na Ziemi oraz ich mieszkańcy. Uczniowie dowiedzą się jak powstają pustynie i jak w tak trudnych warunkach radzą sobie zwierzęta i rośliny. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Rzeka nas urzeka |
Prześledzimy rzekę – od źródła przez jej bieg aż do ujścia, przyjrzymy się jej dolinie, przepływowi wody. Zastanowimy się nad pożytkami z wodospadów i nad rolą krajobrazową rzek. Spróbujemy dociec, kim bylibyśmy dziś bez rzek? |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Świadkowie epoki lodowej - głazy narzutowe Warszawy |
Lekcja rozpoczyna się od 20-minutowego wprowadzenia w tematykę – co nam zostawił lodowiec. Podczas krótkiego pokazu zaprezentowane zostaną podstawowe informacje nt. podziału oraz zasięgu zlodowaceń, jak również kierunkach transportu głazów narzutowych, przeniesionych przez lądolód na teren Polski. Następnie przedstawione zostaną najciekawsze i najcenniejsze pod względem przyrodniczym, chronione jako pomniki przyrody, głazy narzutowe Warszawy. Po prelekcji uczniowie otrzymają zestawy typowych głazów narzutowych, przy pomocy których będą próbowali rozpoznawać podstawowe minerały, a następnie porównają je z minerałami pod mikroskopem oraz fotografiami przewodnich skał narzutowych. Podczas spotkania festiwalowego zaprezentujemy również głazy narzutowe znajdujące się przed Muzeum Ziemi, uczniowie będą musieli odnaleźć takie typy głazów, które były demonstrowane na lekcji festiwalowej. Na zakończenie lekcji festiwalowej przygotowano pytania konkursowe z tematyki prowadzonych zajęć. |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Nasze (nie)codzienne minerały |
Co ma wspólnego z minerałami ząb kaszalota, jajko, okulary przeciwodblaskowe, liść bzu? Spróbujemy wyśledzić minerały w naszym najbliższym otoczeniu. Wiele z nich będzie można zobaczyć w czasie pokazu i zwiedzania muzeum Wydziału Geologii UW. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Mazowsze – raj geologa |
Mazowsze nie jest nudne – poznamy niezwykłe krajobrazy wydmowe, różnorodność przepływów wody w rzekach, „przechowalnie wody” – mokradła. Poznamy skały wszelkiego pochodzenia, sprawdzimy, czy naprawdę lodowiec pozwolił przez stulecia jeść mąkę, jakie są inne jego upominki. Całość przyprawimy słoną wodą z dużych głębokości... |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Od kalcytu do szmaragdu, czyli w mineralogicznym tyglu |
Wykład o mineralogii dziś i w przeszłości oraz o minerałach – i tych pozornie mało efektownych, ale bardzo ważnych, i tych szlachetnych, pięknie ukształtowanych przez naturę. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Stuknij się w... krzemień |
Neolityczne kopalnie krzemienia w dzisiejszych Krzemionkach Opatowskich przez ponad 2000 lat były dostawcą i eksporterem krzemienia. Poznamy sposób występowania tego wówczas ważnego surowca, metody wydobycia, obróbki i jego użytkowanie. |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Pory życia Ziemi (część 2) – od dinozaurów do dziś. |
Odtworzymy sposób przełamania przez Ziemię kryzysu środowiskowego na początku ery mezozoicznej i odtworzymy drogi jej rozwoju, które doprowadziły do stanu dzisiejszego. Poznamy kolejne „eksplozje życia”, okresy wymierania, pojawienie się ptaków i ssaków. |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Wielkie wymierania w dziejach Ziemi |
Życie na naszej planecie istnieje od co najmniej 3,4 miliarda lat. W tym czasie przechodziło ono zarówno okresy intensywnego rozwoju, kiedy to w krótkim czasie powstawało wiele różnorodnych nowych form, jak okresy, gdy - często w wyniku nałożenia się na siebie kilku czynników środowiska - dochodziło do masowej zagłady. Wykład przybliży historię badań nad masowymi wymieraniami, przedstawi przyczyny, skutki i ofiary największych z nich oraz jak zmieniły one późniejsze losy życia na Ziemi. |
geologia |
|
Lekcja festiwalowa | Historia ziarenka piasku |
Czym jest piasek, co mają z nim wspólnego kryształ górski, ametyst, cytryn, morion, praz? Jak piasek zachowuje się w na wietrze, w rzekach, w morzu? Co z nim się stanie, gdy znajdzie się głęboko pod powierzchnią Ziemi. I do czego nam się przydaje na co dzień? |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Mieszkać i modlić się wśród kamieni |
Zapraszam do odwiedzin kamiennych budowli – najstarszych, starych i trochę młodszych, które ludzie wznosili dla potrzeb materialnych i duchowych. Poznamy zwłaszcza te dość mało znane obiekty z różnych kontynentów i niektórych wysp. |
geologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Wirtualna podróż z biegiem Wisły |
Na spotkaniu zostaną zaprezentowane aplikacje webGIS umożliwiające wirtualne zwiedzanie ciekawych miejsc nad Wisłą. Uczestnicy spotkania wezmą udział w quizie polegającym na odgadnięciu miejsca pokazanego na fotografiach, mapach i zdjeciach lotniczych. |
geografia |
|
Spotkanie festiwalowe | Krajobraz niedoceniona wartość |
O krajobrazie w Polsce mówi się mało albo wcale a w społeczeństwie cały czas panuje przekonanie, że na własnej ziemi jej właściciel może robić wszystko co mu się żywnie podoba. Między innymi przez to wokół nas panuje trudny do ogarnięcia chaos. Co robić, jak temu zapobiec, czy polski krajobraz da się uratować? Spróbujemy znaleźć odpowiedź na te pytania. |
geografia |
|
Lekcja festiwalowa | Odkryj zielone miasta. W okolicy. W Europie. Na świecie. |
Coraz częściej słyszymy o zielonej gospodarce, zielonym mieście czy zielonym miejscu pracy. Co tak naprawdę oznacza zielony przymiotnik? Podczas warsztatów odkryjemy czym jest zrównoważony rozwój oraz jakie ciekawe rozwiązania zgodne z tą koncepcją można odnaleźć w: pracy, podróży i w gospodarce. W każdym z trzech obszarów zaprezentujemy interesujące przykłady z Polski i ze świata. Zastanowimy się, które z nich można wprowadzić w miejscu zamieszkania uczniów lub które mogą sami wykorzystać. Zajęcia będą miały charakter w pełni interaktywny. |
geografia |
|
Lekcja festiwalowa | Jak chińskie zupki okazały się japońskie, czyli Chiny od środka. |
Przedmiotem spotkania będzie wycieczka po stolicy Chin - Pekinie, Szanghaju tzw. chińskim Nowym Jorku, Kantonie oraz Wyspie Hajnan określanej chińskimi Hawajami. Celem naszej „podróży” po różnych zakątkach tego pięknego oraz niezwykle zróżnicowanego kraju będzie poznanie przyrody i różnic kulturowych oraz nauka kilku chińskich zwrotów. Dodatkowo rozwinięte zostaną poniższe sformułowania: - Panda - żyć by jeść - |
geografia |
|
Spotkanie festiwalowe | Geograficzne "czytanie" Wisły i krajobrazów nadwiślańskich |
Na spotkaniu zostaną zaprezentowane różne sposoby "czytania" Wisły związane zarówno z locją, jak i ze znajomością geograficznego, całościowego i aksjologicznego spojrzenia na rzekę oraz jej dolinę. Poznamy różnorodność form, zjawisk i procesów występujących w korycie Wisły, jak też zróżnicowanie gatunków roślin i zwierząt żyjących w rzece i na jej brzegach. Spojrzymy z różnych punktów widzenia na społeczno-kulturowe wartości rzeki i związane z nią krajobrazy. Zwrócimy uwagę na wieloaspektowe, geograficzne badania rzeki, jak też na edukację o tej rzece. Edukację prowadzoną permanentnie – nie tylko w 2017 r.– Roku Wisły! |
geografia |
|
Spotkanie festiwalowe | Łowcy roślin |
Niebagatelną rolę w odkrywaniu naukowym świata odegrali wysyłani przez ogrody botaniczne, muzea przyrodnicze, a także stowarzyszenia ogrodników czy prywatne firmy ogrodnicze profesjonalni kolekcjonerzy. Ich zadaniem było odnajdywanie nowych gatunków roślin ozdobnych do ogrodów i oranżerii, gatunków o znaczeniu gospodarczym czy nowych ziół i leków. Poznamy historię kilku fascynujących postaci botaników i jeszcze ciekawsze, często zawiłe drogi dotarcia do naszych ogrodów kilku gatunków ozdobnych roślin. |
geografia |
|
Lekcja festiwalowa | Krople wiedzy czyli ciekawostki i fakty o właściwościach wody |
Woda stanowi najważniejszy składnik materii zawierający rozpuszczalne sole, substancje organiczne i gazy. Przy określonych parametrach stanu woda wyróżnia się spośród innych substancji odmiennością właściwości fizyczno-chemicznych, co wpływa w decydujący sposób na naturę świata fizycznego i biologicznego. W każdej dziedzinie życia znajomość właściwości wody jest niezmiernie istotna. Podczas wykładu z pokazem omówione zostaną fizyczne i chemiczne właściwości wody. Przedstawione zostaną stany skupienia wody, spróbujemy określić gęstość wody względem innych substancji. Uczniowie uzyskają informację nt. zasobów wody na świecie i dowiedzą się czym różni się woda słona od słodkiej. Spróbujemy uświadomić dzieciom, jakie jest znaczenie wody dla życia i zdrowia ludzi oraz przypomnimy o konieczności jej oszczędzania. Zajmiemy się także zanieczyszczeniami wody i sposobami ich usuwania. |
chemia |
|
Spotkanie festiwalowe | Dwuwartościowy węgiel czyli historia karbenów |
Jesteśmy przyzwyczajeni do czterowartościowego atomu węgla, wyjątkiem są tlenek węgla i izonitryle. Ale nie tylko - ważną grupą użytecznych w syntezie organicznej cząstek aktywnych są karbeny, nietrwałe pochodne węgla dwuwartościowego. Zostaną przedstawione: historia odkrycia tych cząstek, najważniejsze sposoby ich generowania oraz charakterystyczne reakcje. |
chemia |
|
Lekcja festiwalowa | Doping-pomoc w uzyskaniu olimpijskich wyników |
Od zarania dziejów ludzie stosowali różnorodne metody i środki, które miały im zapewnić przewagę nad przeciwnikiem. W sporcie osiagnięcie tego celu jest możliwe poprzez zwiększenie siły i wytrzymałości fizycznej, szybkości, odporności psychicznej, zdolności do koncentracji, a także usuwania lub opóźniania objawów zmęczenia. Naturalnym sposobem doskonalenia tych cech są: właściwie zaplanowany trening, optymalna dieta oraz różnorodne techniki psychologiczne. Można jednak przekroczyć maksymalne możliwości organizmu stosując m. in. środki farmakologiczne. Jest to ogromna pokusa, zwłaszcza wtedy, gdy doping jest względnie powszechny.
|
chemia |
|
Lekcja festiwalowa | Krople wiedzy czyli ciekawostki i fakty o właściwościach wody |
Woda stanowi najważniejszy składnik materii zawierający rozpuszczalne sole, substancje organiczne i gazy. Przy określonych parametrach stanu woda wyróżnia się spośród innych substancji odmiennością właściwości fizyczno-chemicznych, co wpływa w decydujący sposób na naturę świata fizycznego i biologicznego. W każdej dziedzinie życia znajomość właściwości wody jest niezmiernie istotna. Podczas wykładu z pokazem omówione zostaną fizyczne i chemiczne właściwości wody. Przedstawione zostaną stany skupienia wody, spróbujemy określić gęstość wody względem innych substancji. Uczniowie uzyskają informację nt. zasobów wody na świecie i dowiedzą się czym różni się woda słona od słodkiej. Spróbujemy uświadomić dzieciom, jakie jest znaczenie wody dla życia i zdrowia ludzi oraz przypomnimy o konieczności jej oszczędzania. Zajmiemy się także zanieczyszczeniami wody i sposobami ich usuwania. |
chemia |
|
Spotkanie festiwalowe | Elektrochemiczna konwersja dwutlenku węgla |
W trakcie wykładu zostaną omówione podstawy działania układów elektrochemicznych umożliwiających redukcję dwutlenku węgla do prostych związków organicznych, w tym paliw. Procesy takie w pewnym stopniu przypominają naturalnie zachodzącą fotosyntezę, ale z wykorzystaniem innych materiałów. Zostaną zaprezentowane współczesne koncepcje badawcze w tej dziedzinie oraz możliwe osiągnięcia praktyczne, istotne też z punktu widzenia ekologii. |
chemia |
|
Spotkanie festiwalowe | Nanocząstki – siła małego |
Badania nad nanocząstkami są obecnie jedną z najszybciej rozwijających się dziedzin nauki. Zainteresowanie nanocząstkami wynika ze zmiany właściwości materiałów wraz ze zmianą skali. Rozwój intensywnie prowadzonych badań zaowocował duża liczbą zastosowań nanocząstek w różnych obszarach życia ludzkiego. Nanocząstki są w wykorzystywane do tworzenia nowych materiałów, rozwoju elektroniki, ochronie środowiska czy medycynie. O tym, że nanocząstki, są teraz wokół nas wiedzą wszyscy. Jednak fakt, że towarzyszyły nam od początku istnienia ludzkości nie jest już taki oczywisty. Otrzymanie najstarszych nanocząstek przypisywane jest kulturom starożytnych Rzymian, Egipcjan i Chińczyków. Wszystkie syntetycznie powstałe nanocząstki są tylko próbą naśladowania najbardziej złożonych i funkcjonalnych materiałów stworzonych przez naturę. Świadectwa istnienia tych naturalnych nanocząstek może obserwować każdy z nas. Rozwój dziedzin związanych z mikroskopią pozwolił nam dowiedzieć się o istnieniu nanocząstek i teraz próbujemy korzystać z ich niezwykłych właściwości. Wyzwaniem dla naukowców jest nie tylko, otrzymanie nanocząstek o oczekiwanych właściwościach, ale również opisanie świata i zjawisk im towarzyszących. Wymaga to zastosowania wiedzy różnych dziedzin nauki począwszy od fizyki, poprzez inżynierię chemiczną, kończąc na biologii. |
chemia |
|
Lekcja festiwalowa | Produkty spożywcze okiem chemika |
Podczas wykładu z pokazem uczniowie dowiedzą się, jakie są podstawowe składniki produktów spożywczych. Omówione zostaną ich wszystkie rodzaje oraz funkcje, jakie spełniają w ludzkim organizmie. Zainteresowani będą mogli zobaczyć doświadczenia chemiczne potwierdzające ich obecność w różnych produktach, np. wykrywanie białka w twarogu, glukozy w soku jabłkowym czy skrobii w ziemniaku. |
chemia |
|
Lekcja festiwalowa | Chemik z wizytą u Ogrodnika |
Dzięki ciekawym eksperymentom chemicznym będzie można dowiedzieć się, jak w prosty sposób wykryć cukier w soku jabłkowym, czy też wyizolować zapachowe olejki eteryczne z przypraw kuchennych. |
chemia |
|
Lekcja festiwalowa | Ciała stałe, ciecze, gazy i to co pomiędzy nimi |
Lekcja oparta na pokazie doświadczeń które zajmują ok 80% czasu. Większość eksperymentów wykonywana jest przez uczniów pod nadzorem prowadzącego. Ciekły azot, suchy lód, proces sublimacji i skraplania [skraplanie tlenu], wprowadzenie takich pojęć jak gaz doskonały, gazy rzeczywiste, prawa gazowe. Staramy się pokazać jakie znaczenie w naukach ścisłych ma eksperyment.
|
chemia |
|