wykład

Haft należy do najwyżej cenionych technik zdobienia tkanin. Do dziś uznawany jest za wyrafinowany sposób dekorowania ubiorów, rozmaitych akcesoriów, czy tkanin zdobiących wnętrza domów. Haftowanie jest sztuką pełną tajemnic. Odkrywanie jej, nabieranie umiejętności i dochodzenie do wprawy wymaga nieraz wielu lat praktyki. Podstawą jest poznanie odpowiednich ściegów, których dobór decyduję o charakterze haftu. Dlatego też serdecznie zapraszamy wszystkich miłośników hafciarstwa pragnących poznać lub pogłębić swoją wiedzę na temat historycznych technik hafciarskich. 

Odpowiedź na te drążące świat sztuki pytania wymaga usystematyzowania pojęć, w którym pomogą wizualnie atrakcyjne przykłady dzieł i wybieranych przez fałszerzy metod. Akceptacja fałszerstwa stoi w sprzeczności z etyką zawodu konserwatora i jest niedopuszczalna . Profesjonalny konserwator będąc opiekunem i adwokatem dzieł sztuki już przy pierwszym kontakcie może podjąć starania o wyjaśnienie proweniencji dzieła a dzięki interdyscyplinarności przygotowania zawodowego dysponuje wieloma metodami badań historycznych i nowoczesnym systemem analizy instrumentalnej. Niejednokrotnie prawda o dziele może być rozczarowująca wobec oczekiwań właściciela. Bywają też sytuacje odwrotne, jak w przypadku znalezienia sygnatury na obrazie „Ekstaza Świętego Franciszka”  El Greco podczas procesu badań i konserwacji-restauracji tego dzieła.  W konkluzji - podjęcie tematu przez osoby zajmujące się ochroną i konserwacją dzieł sztuki w publicznym wymiarze ma na celu przedstawienie pojęć i mechanizmów rządzących budową kolekcji i rynkiem sztuki.  Natomiast analiza tego tematu wobec odbiorców i właścicieli wychodzi naprzeciw ich satysfakcji i uniknięciu oszustw.

Budowanie kolekcji dzieł sztuki jest podróżą, a zwykle rozpoczyna się ona od spontanicznego zakupu niewielkich rozmiarów obrazu. Problem pojawia się, kiedy kolekcja zaczyna poszerzać się do – często bardzo skomplikowanych – obiektów sztuki nowoczesnej i współczesnej. Wykład stanowi próbę odpowiedzi na pytania z czym wiąże się kolekcjonowanie tejże sztuki, na co należy zwracać uwagę podczas jej zakupu oraz jakie obecnie panują trendy na rynku kolekcjonerskim.

Kolekcja portretów rodziny Wardęskich herbu Godziemba, jest klasycznym przykładem zbioru obrazów familijnych, polskiego dworu szlacheckiego XVIII i XIX wieku. Jej burzliwe dzieje i dramatyczne zniszczenia, którym uległa w wyniku różnych następstw, wpisują się w losy wielu prywatnych polskich zbiorów, na przestrzeni ostatnich wieków. Ogromne wyzwanie przed którym stanęli właściciele obrazów, pragnący za wszelką cenę zachować dziedzictwo przodków, stało się także ambitnym wyzwaniem dla konserwatorów z WKiRDS Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technik badawczych i konserwatorskich, w połączeniu z modelową współpracą z opiekunami zbioru, wypracowano wzorcowy model postępowania wobec prywatnych kolekcji obrazów.

Zajęcia warsztatowe poprzedzone wykładem o rodzajach technik graficznych. Uczestniczki i uczestnicy zapoznają się z rycinami ze zbiorów Muzeum Drukarstwa przedstawiającymi rzekę Wisłę. Ilustracje zostaną omówione pod względem techniki ich wykonania, sposobu ilustrowania oraz przekazu grafcznego. Następnie dzieci poznają technikę grafiki artystycznej – linoryt – i własnoręcznie wykonają ilustrację z wyobraźnią lub inspirowaną oglądanymi ilustracjami. Obrazek zostanie własnoręcznie wytłoczony na zabytkowej prasie korektorskiej. 

Skóra od wieków wykorzystywana była do produkcji przeróżnych towarzyszących człowiekowi przedmiotów- zarówno ubrań jak i przydatnych akcesoriów codziennego użytku. Odpowiednio wyprawiona i należycie zadbana może służyć w dobrej formie wiele lat. Jest to jednak materiał trudny i nie odwdzięczy się trwałością na skutek nieprzemyślanych zabiegów, a wręcz przeciwnie. Podczas referatu przedstawione zostaną sposoby rozpoznawania skór wyprawionych metodami historycznymi i stosowanymi obecnie. Poruszony zostanie również temat identyfikacji różnych rodzajów skór a także problemów związanych z konserwacją tego materiału.

Jak słuchać bluesa? Pierwsza odpowiedź brzmi: po prostu słuchać! Ale można też słuchać uważnie, słuchać świadomie, słuchać brzmienia, formy, stylu. Warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę podczas słuchania. Spotkanie na Festiwalu Nauki skierowane jest do osób, które zaczynają się interesować muzyką bluesową. Forma spotkania to połączenie wykładu na temat analizy słuchowej bluesa oraz ćwiczeń warsztatowych, na których będzie można sprawdzić nabyte umiejętności.

W 1869 roku na drodze syntezy chemicznej uzyskano pierwszy sztuczny barwnik – alizarynę. Do tego czasu do barwienia tkanin wykorzystywano wyłącznie surowce naturalne pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Stosowanie tych surowców uzależnione było od czasu i obszaru geograficznego. Farbiarstwo już w średniowieczu było jednym z rzemiosł, a w XVIII wieku stało się wręcz nauką rozwijaną przez chemików. Farbiarze od stuleci posługiwali się ściśle określonymi recepturami. Strzegli sekretów swojej pracy, a swoje doświadczenie przekazywali następcom przeważnie ustnie. Skąd w związku z tym czerpać współcześnie wiedzę na temat tajników farbiarstwa w średniowieczu i w czasach nowożytnych? Zapraszamy wszystkich chętnych do zapoznania się z rodzajami barwników naturalnych stosowanych na „Starym i Nowym Lądzie”, źródłami wiedzy na temat tajników dawnych rzemieślników oraz zmianami zachodzącymi w farbiarstwie na przestrzeni wieków.

Prezentacja będzie dotyczyć pisania ikony Św. Mitrofan Biskup Woroneża oraz analizy wcześniejszej nieprofesjonalnej konserwacji obiektu, polegającej na rekonstrukcji ubytków ikony, poprzez malarską próbę imitacji złota oraz efektów puncowań. 

Zajęcia podzielone są na dwie części: wykład i pokazy doświadczalne. W pierwszej części spotkania omówimy materiały funkcjonalne (tzw. materiały inteligentne), które zmieniają swoje właściwości pod wpływem działania czynników zewnętrznych. Kontrolowanie tych czynników sprawia, że materiały inteligentne znajdują zastosowanie w innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych. W drugiej części zajęć przeprowadzimy pokazy doświadczalne, m.in. z wykorzystaniem wybranych materiałów inteligentnych.

Materiały inteligentne zmieniają swoje właściwości pod wpływem czynników zewnętrznych, co można wykorzystać w innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych.

Zajęcia będą składać się z dwóch części – wykładu oraz części laboratoryjnej. W czasie wykładu zostaną omówione struktury uporządkowane (krystaliczne), które powstają w układach bardzo długich cząsteczek polimerowych. W ramach zajęć laboratoryjnych pokazane będą struktury wybranych polimerów, w tym również polimerów biodegradowalnych stosowanych w medycynie regeneracyjnej. Pierwszą z metod badawczych będzie mikroskopia optyczna w świetle spolaryzowanym, pozwalająca nie tylko uwidocznić  w pełnej krasie te bardzo małe i wewnętrznie zdefektowane, ale też i piękne obiekty, lecz również prowadzić pomiary takich struktur. Jako drugą metodę badań struktur krystalicznych pokażemy skaningową kalorymetrię różnicową, w której mierzone są niezwykle małe efekty cieplne związane z powstawaniem i topnieniem kryształów. Pokazany też będzie unikalny przyrząd, w którym możliwe jest jednoczesne prowadzenie obserwacji mikroskopowych i pomiarów kalorymetrycznych, co pozwala na uzyskanie w jednym eksperymencie informacji z obu tych metod badawczych.

Współczesna cywilizacja to świat zaawansowanych technologii. Żyjemy w ich otoczeniu nie zdając sobie nawet z tego sprawy – pełnymi garściami czerpiemy z zasobów technologii informacyjnych, elektronicznych, chemicznych, medycznych itp.

Jednym z urządzeń, które w istotny (choć dla wielu niedostrzegalny) sposób wpłynęło na kształt współczesnego świata technicznego jest laser – generator światła różnego od wszystkich innych występujących w naturze. 

Głównym celem tego wykładu jest przybliżenie i wyjaśnienie specyficznych właściwości światła laserowego. Zakres wykładu obejmuje omówienie fizycznych podstaw działania lasera i jego budowy, wyjaśnienie i demonstrację podstawowych właściwości promieniowania laserowego – monochromatyczności, kierunkowości, koherencji czasowej i przestrzennej oraz możliwości uzyskiwania niezwykle dużych gęstości mocy optycznej. Przedstawiona zostanie również krótka historia rozwoju techniki laserowej (na świecie i w Polsce), jej perspektywy oraz główne obszary zastosowań – w tym technologiczne, medyczne i militarne.

Wykład będzie uzupełniony demonstracją wybranych typów układów laserowych i krótkim pokazem laserowym.

Wszyscy znamy kalkulatory, latarki i wiele innych urządzeń, które są zasilane „energia ze słońca”. Czy wiemy jednak, że w laboratoriach na całym świecie powstają coraz bardziej wydajne konstrukcje ogniw, które w przyszłości będziemy wykorzystywać w naszych domach? Warto zobaczyć, co przygotowują dla nas inżynierowie i naukowcy! Wielozłączowe ogniwa słoneczne, bo takie chcielibyśmy zaprezentować, ze względu na wysoką sprawność przetwarzania energii elektrycznej, niski ciężar w stosunku do mocy oraz odporność na promieniowanie jonizujące, znajdują zastosowania w przemyśle lotniczym i kosmonautycznym. Wysoki koszt produkcji do tej pory uniemożliwiał ich naziemne zastosowanie w obszarze wytwarzania energii elektrycznej. Wraz z rozwojem technologii ich wytwarzania, wielozłączowe ogniwa stały się najbardziej obiecującą technologią umożliwiającą wytwarzanie elektryczności na szeroką skalę, co potwierdzają zainstalowane instalacje CPV (concentrated photovoltaics) o łącznej mocy 23MW i planowanych o mocach do 50MW! W ich przypadku wysokie koszty produkcji może rekompensować wysoka sprawność oraz minimalne zużycie materiału. Rekordowe sprawności rzędu 44% odnotowano w przypadku metamorficznych oraz dopasowanych sieciowo trójzłączowych ogniw słonecznych przy 400-500 krotnym skoncentrowanym natężeniu światła. Dla porównania, aby wytworzyć podobną moc w przypadku fotowoltaicznych ogniw krzemowych o sprawności 20%, należałoby użyć materiału o powierzchni około 1000 razy większej!!! Zapraszamy wszystkich zainteresowanych do tego, aby sami przekonali się jak będzie wyglądać w przyszłości nowoczesne ogniwo fotowoltaiczne!

Najnowsze osiągnięcia, innowacyjne technologie i przyszłość w… ceramice! Zapraszamy wszystkich zainteresowanych na:

• prezentację ceramiki przezroczystej do zastosowań optycznych,  wykorzystywanej jako materiał odporny na działanie wysokich temperatur i szerokiej gamy odczynników chemicznych,
• prezentację materiałów o właściwościach luminescencyjnych,
• prezentację ceramicznych materiałów porowatych, które ze względu na wysoką odporność korozyjną, wysoką twardość, odporność na ścieranie oraz biotolerancję znajdują zastosowanie zarówno jako materiały do wytwarzania filtrów jak i  komponenty będące częścią  implantów kostnych
• prezentację materiałów fotokatalitycznych, które oczyszczają powietrze i wodę, ale też są samoczyszczące i bakteriobójcze.

A dla chętnych zaproszenie do wykonania odlewu ceramicznego. Uczestnicy będą mogli wziąć udział w samodzielnym wytworzeniu naczyń ceramicznych metodą odlewania do formy gipsowej.

Wykład będzie obejmować omówienie zagadnień uszkodzeń więzadeł kolanowych i tkanki chrzęstnej. Zostaną zaprezentowane współczesne metody leczenia, ze szczególnym zwróceniem uwagi na regenerację z wykorzystaniem trójwymiarowych struktur polimerowych oraz termowrażliwych hydrożeli. Uczestnicy będą mogli obejrzeć jeden z procesów tworzenia takich struktur 3D- proces elektroprzędzenia- umożliwia on formowanie struktur niezwykle podobnych do włókien kolagenowych znajdujących się w ludzkich tkankach. Struktury żelowe zostaną przedstawione z wykorzystaniem naturalnych polimerów. Zaprezentowane zostaną również badania biologiczne w warunkach in-vitro w kierunku zastosowania struktur 3D w medycynie regeneracyjnej. (Popularyzacja 388/L-6/2014 NCBR, więcej na ligamed.ippt.pan.p oraz polybiolab.ippt.pan.pl)

Problem postrzegania przez człowieka odgywa kluczową rolę w analizie wizualnej obrazów lotniczych i satelitarnych. Mimo opracowania różnorodnych algorytmów maszyny nadal nie sa w stanie dorównać postrzeganiu przez człowieka, choć i ono jest obarczone różnymi ułomnościami i nie każdy widzi i dostrzega to samo.

Wykład dotyczy zagadnień związanych z psychologią postrzegania obrazów oraz dyskusją na temat ich konsekwencji dla przetwarzania obrazów w teledetekcji – lotniczych i satelitarnych. Na przykładzie obrazu tytułowego pingwina (ale nie tylko, będą również foki i dalmatyńczyki) dyskutowana jest różnica między postrzeganiem obrazu przez człowieka a widzeniem maszynowym. Przedstawione są przykłady wybranych operacji przetwarzania obrazów stosowanych w automatycznym wykrywaniu obiektów na zdjęciach lotniczych i satelitarnych, między innymi klasyfikacji spektralnej, analizy teksturowej i segmentacji wododziałowej.

Robotyka jest aktualnie najbardziej dynamicznie rozwijającą się dziedziną nauki i przemysłu. Jej rozwój odbywa się również w dziedzinach pozaprzemysłowych związanych  z zaspokajaniem różnych potrzeb współczesnego człowieka. Dynamiczny rozwój nowych technologii, materiałów i w szczególności komputerów oraz informatyki spowodował znaczne rozszerzenie zakresu stosowalności robotów i rozciągnięcie go na wiele różnych dziedzin zarówno technicznych jak i pozaprzemysłowych. Mimo, że robotyka jest dziedziną stosunkowo młodą, jednak aktualnie rozwija się bardzo dynamicznie i w istotny sposób zmienia naszą rzeczywistość. W trakcie wykładu zostaną zaprezentowane nowoczesne rozwiązania robotów przeznaczone do wspomagania różnorodnych codziennych prac gospodarskich, wykorzystywane do pracy i zabawy, stosowane w medycynie, przeznaczone do pracy w kosmosie i na innych planetach, eksploracji wulkanów i wiele innych nowych zastosowań.

Lekcja ma na celu pokazać proste sposoby pomiaru globu ziemskiego, m.in. długości równika. W czasie lekcji uczniowie dowiedzą się m.in. jak można wyznaczać rozmiar i wagę Ziemi za pomocą metody pomiar

Istnienie FG (fal grawitacyjnych) przewidział A. Einstein w 1916 r. Zgodnie z Ogólną Teorią Względności FG powinny, podobnie jak fale radiowe, rozchodzić się z prędkością światła i skutkować zmianami odległości w przestrzeni. Możliwość ich bezpośredniego wykrywania pojawiła się dopiero po zbudowaniu lasera w 1960 r. Służyć do tego celu może znany i powszechnie wykorzystywany interferometr Michelsona. Jednak specyficzne cechy FG, a szczególnie ich niezwykle mała amplituda powodują, że nawet samo stwierdzenie istnienia FG napotyka na poważne trudności. Urządzenia do tego służące, znane pod nazwą LIGO były budowane w USA przez 43 lata. Po raz pierwszy zarejestrowano FG w styczniu 2016r. Obecnie trwają przygotowania do umieszczenia urządzenia do rejestracji FG w przestrzeni kosmicznej. Urządzenie to (zwane LISA) stanowić będzie oddzielny kanał do badań wszechświata, w szczególności jego zawartości zwanej ciemną materią i ciemną energią.

W życiu codziennym człowiek zawsze wykorzystywał różne materiały. Początkowo były to materiały naturalne, łatwo dostępne. Z czasem nauczył się je przetwarzać, a także wytwarzać nowe. Potrzeba opracowania nowych materiałów, metod ich wytwarzania jest efektem rozwoju cywilizacji.
Istnieje powszechnie akceptowany podział materiałów na cztery podstawowe rodzaje: metale, polimery, ceramikę i kompozyty. Kompozyty stanowią odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie na materiały o lepszych wskaźnikach konstrukcyjnych i eksploatacyjnych, a ponadto pozwalają na świadome kształtowanie pożądanych właściwości w stopniu niedostępnym w przypadku pozostałych rodzajów materiałów.

Nowoczesne kompozyty i nanokompozyty charakteryzują się bardzo dobrymi właściwościami, znacznie przewyższającymi cechy materiałów konwencjonalnych. Osiągnięcie takich właściwości wynika z możliwości zaprojektowania i stworzenia modelu materiału kompozytowego. Projektując nowy materiał mamy szerokie możliwości: doboru fazy składowej, ich ilości, postaci, ewentualnego ukierunkowania fazy wzmacniającej, jak również sterowania techniką ich otrzymywania. Pozwala to na synergetyczne wykorzystanie cech materiałów składowych. Obecnie materiały kompozytowe spotykamy wszędzie: w przemyśle lotniczym, motoryzacyjnym, w astronautyce, w budownictwie, sporcie, medycynie, elektronice.

Celem niniejszego prezentacji będzie pokazanie dlaczego kompozyty są tak ważne i jakie możliwości dają inżynierom oraz nam samym w życiu codziennym (czyli od endoprotezy, implantu po tarcze hamulcowe).

Inżynierowie zwykle unikają w swoich konstrukcjach jakichkolwiek objawów przepływów pulsujących, oscylujących. Istnieją jednak maszyny przepływowe wykorzystujące oscylujący przepływ. Z sukcesem wykorzystywane były jako urządzenia doładowujące silniki tłokowe (Comprex). Wykład poświęcony jest prezentacji zasad działania takich urządzeń i współczesnych projektów wykorzystujących przepływy nieustalone.

Powierzchnia jest wszechobecna, każdy istniejący obiekt ma swoją powierzchnię, której stan wpływa na sprawność funkcjonowania całości. Od wielu lat inżynieria powierzchni tworzy nowe metody polepszania jakości powierzchni pod kątem trwałości, odporności na zużycie i korozję, a także bada jej własności co w przypadku cienkich warstw często jest wyzwaniem samym w sobie.

Warstwa wierzchnia jest wszędzie: natura wyposażyła w nią wszystkie żywe organizmy. Skóra człowieka, łuski ryby, kora drzew to tylko niektóre tego przykłady. Ze względu na nie do końca zdefiniowaną jej strukturę, nurtowała naukowców od bardzo dawna: - co to jest warstwa wierzchnia? - czy nie ma elementu bez warstwy wierzchniej? - gdzie się zaczyna i gdzie się kończy? - czy powierzchnia to warstwa wierzchnia, czy oddzielny twór? - dlaczego w różnych skalach warstwa wygląda inaczej? Na te i szereg innych pytań spróbujemy odpowiedzieć podczas spotkania o roli warstwy wierzchniej w zastosowaniach inżynierskich. Pokażemy też unikalne urządzenia (implantator jonów) do wytwarzania warstw, a także do mierzenia ich własności (mikro i nano indenter oraz profilometr).

W ostatnich latach szeroko rozpowszechniły się aplikacje mobilne, w tym aplikacje LBS (ang. Location-Based Services), systemy nawigacji samochodowej, rowerowej, motorowej, pieszej, lotniczej, wodnej, itp., których podstawą działania są satelitarne systemy wyznaczania pozycji (np. GPS). Obecnie bardzo istotne są badania i wdrożenia w zakresie pozycjonowania i nawigowania obiektów wewnątrz budynków, gdzie sygnał satelitarny nie jest dostępny. W celu lokalizacji użytkownika podejmuje się próby wykorzystania infrastruktury opartej o sieci radiowe (WiFi, RFID, Bluetooth, UWB), ultradźwięki, systemy wizyjne, nawigację inercyjną (and. Dead Reckoning) oraz inne eksperymentalne technologie.

Dzięki takim rozwiązaniom możliwe staje się lokalizowanie użytkownika w dużych centrach handlowych, na parkingach podziemnych, w hotelach, szpitalach, biurowcach, itp. Możliwe będzie w niedługiej przyszłości nawigowanie aż do półki z określonym towarem, a użytkownik będzie dostawał spersonalizowane informacje reklamowe lub promocyjne (mobilny marketing). W przypadku zagrożenia będzie natomiast dysponował aktualną informacją o trasach ewakuacji z miejsca w którym się znajduje.

Do działania aplikacji nawigacyjnych potrzebne są odpowiednie baz danych przestrzennych, czyli mapy budynków (w różnych postaciach i formach). Projektowanie aplikacji do nawigacji wewnątrz budynków wymaga nie tylko zaawansowanej wiedzy teleinformatycznej i geoinformatycznej, ale również kartograficznej.

W czasie wykładu omówione zostaną sposobu wyznaczania pozycji użytkownika wewnątrz budynku, sposoby wyznaczania tras przejścia oraz sposobu tworzenia map wnętrz budynków. 

Jak wyglądało życie codzienne na Mazowszu 2 tysiące lat temu? Co kryje się pod nazwą Mazowieckie Centrum Metalurgiczne? Jak wówczas uzyskiwano żelazo? Czy ziemianka to dom, czy miejsce magazynowania ziemniaków? Skąd wiemy jak pracował starożytny kowal? Z czego szyto ubrania, czy były wówczas szkoły a przede wszystkim, na jakiej podstawie archeolodzy podejmują próby rekonstrukcji życia codziennego mieszkańców starożytnego Mazowsza? Na te i inne zagadnienia spróbujemy znaleźć odpowiedzi podczas tych zajęć. Pogadanka jest ilustrowana prezentacją multimedialną,artefaktami oraz kopiami zabytków.

Zajęcia są połączone ze zwiedzaniem stałej wystawy „Przedświt”