Mózg używany, to mózg wiecznie młody

Choroby neurozwyrodnieniowe przebiegające z otępieniem są ważnym problemem społeczno-medycznym, dotyczą bowiem znacznej części społeczeństwa w wieku podeszłym i są, ze względu na starzenie się społeczeństwa i przedłużanie średniej przeżycia, zjawiskiem nasilającym się. Zmiany neurodegeneracyjne w komórkach nerwowych są częstym objawem wielu chorób ośrodkowego układu nerwowego, takich jak choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, stwardnienie zanikowe boczne (ALS), tauopatie, urazy i udary mózgu oraz epilepsja, w których głównym czynnikiem ryzyka jest wiek. Schorzenia te są bardzo wyniszczające dla organizmu i często kończą się śmiercią pacjentów, są też bardzo kosztowne w leczeniu.

Celem wykładu jest zastanowienie się, czy mózg może starzeć się dobrze lub źle, jakie są „biologiczne” mity starzenia się i czy fizjologiczne i patologiczne starzenie się układu nerwowego to dwa odrębne procesy. Będzie też próbą odpowiedzieć na szereg kolejnych pytań: jakie są główne zmiany związane z wiekiem w fizjologii układu nerwowego i czym różnią się od zmian strukturalnych i czynnościowych w stanach chorobowych, czy proces starzenia się mózgu jest wynikiem zaburzenia komunikacji wewnątrz neuronów, jak proces starzenia się mózgu upośledza nasze zdolności poznawcze, czy możemy liczyć na dobroczynne działanie substancji własnych mózgu w procesie starzenia się, czy mózg zawiera rezerwy czynnościowe mogące chronić nas przed patologicznym starzeniem się, co do poznania i zrozumienia procesów starzenia się mózgu wnoszą badania na zwierzętach. I wreszcie najważniejsze, co możemy zrobić, aby utrzymać nasze zdolności intelektualne mimo starzenia się oraz jaka jest teraźniejszość i przyszłość terapii wówczas, gdy jednak dochodzi do rozwoju chorób otępiennych?