Natywni, uczący się, nowomówcy

Obecnie języki mniejszościowe w Europie znajdują się w sytuacji, którą można określić jako paradoksalną. Z jednej strony, ich międzypokoleniowa transmisja jest osłabiona i coraz częściej językiem domów jest język państwowy. Z drugiej strony, zyskują one miejsce w domenach dotychczas zarezerwowanych dla języków dominujących (media, szkoły, życie publiczne). Kwitną też działania rewitalizacji tych języków, nastawione na zwiększenie liczby ich użytkowników, także spośród osób językowo zasymilowanych lub nieposiadających etnicznych korzeni. W rezultacie rozmywa się pojęcie natywnego użytkownika języka mniejszościowego jako posiadającego najwyższe kompetencje językowe. Pojawiają się natomiast nowe typy: uczący się i nowi użytkownicy języków mniejszościowych. Typy te oraz związane z nimi problemy zostaną przedstawione w oparciu o badania terenowe prowadzone na Kaszubach, Łużycach (Niemcy), w Bretanii (Francja) i w Walii (Wielka Brytania).