Rozmnażanie z głową, a może w głowie?

Rozród jest aktywnością organizmu kluczową dla zachowania gatunku. Prawidłowe funkcjonowanie gonad męskich i żeńskich, zależy od aktywności specyficznej struktury mózgu, jakim jest podwzgórze. W strukturze tej znajduje się populacja neuronów syntetyzujących neurohormon gonadoliberynę (GnRH), która tworzy wyspecjalizowaną sieć złożoną ze stosunkowo niewielkiej - u szczura ok. 1200-1400, u myszy ok. 800-900 - liczby komórek. Neurony te nie powstają w obrębie centralnego układu nerwowego, lecz wywodzą się z płytki węchowej zlokalizowanej w przedziale nosowym zarodka, skąd w czasie rozwoju zarodkowego wędrują do podwzgórza. Jedną z najważniejszych właściwości neuronów GnRH jest ich aktywność pulsacyjna. Choć spontaniczna pulsacja neuronów GnRH pojawia się w czasie embriogenezy, to po narodzinach szybko zanika. Wynikiem tego swoistego „funkcjonalnego milczenia” neuronów GnRH jest niezdolność niedojrzałego organizmu do rozrodu. Wznowienie pulsacji neuronów GnRH następuje dopiero w okresie dojrzewania płciowego, czego konsekwencją jest stymulacja rozwoju gamet (plemników i komórek jajowych) i rozwój drugorzędnych cech płciowych. Zaawansowane badania ostatnich lat wykazały, że za regulację pulsacyjnego uwalniania GnRH odpowiada tzw. generator pulsów, w skład którego wchodzą neurony podwzgórzowe wykazujące ekspresję trzech peptydów: kisspeptyny, neurokininy B i dynorfiny.