wykład

Sondaże wyborcze stały się współczesnym miernikiem nastrojów społecznych. Przez część opinii publicznej są one jednak odbierane negatywnie, jako nieskuteczny sposób przewidywania przyszłości. Czym różni się sondaż wyborczy od innych badań tego typu? Czym jest sondaż społeczny i czy dzięki niemu można oszacować wynik wyborów? Na te i inne pytania spróbujemy wspólnie odpowiedzieć ze słuchaczami podczas wykładu pt. "Czy sondaże wyborcze kłamią?".

Spośród bogatej historii zwierząt w średniowieczu uwagę przyciągają procesy sądowe zwierząt. Pomysł, by wysuwać wobec nich roszczenia prawne i skazywać je na kary wydaje się zrazu nieprawdopodobny. A jednak od połowy XIII wieku przez kolejne trzy stulecia funkcjonowały trybunały, które orzekały w sprawach „przestępstw” popełnianych przez różnego typu zwierzęta. Liczba procesów sądowych wcale nie była tak mała i nie można zaliczyć ich do typu nieistotnych marginaliów. Skąd zatem wziął się pomysł, by pozywać przed sądy zwierzęta? Jak próbowano go uzasadnić i w oparciu o jakie argumenty go krytykowano? Jak wyglądał przebieg procesu i jakie typy procesów wyróżniano? Za co karano zwierzęta i jakie kary im wymierzano? I wreszcie, jakie „przestępstwa” były najsurowiej karane i dlaczego?

Internet jest w coraz większym stopniu przesycony nienawistnym językiem. Hejtują politycy, celebryci, nienawiść sączy się z mediów prywatnych i publicznych. Jak środowisko to zmienia użytkowników internetu, a w szczególności mediów społecznościowych? Jak wpływa to na ofiary mowy nienawiści? I w końcu: czy są jakieś sposoby by przeciwdziałać tym zjawiskom? Psychologia społeczna dostarcza tu wielu odpowiedzi, o których będzie mowa w trakcie wystąpienia.

Podczas wykładu i dyskusji przyjrzymy się z socjologicznej perspektywy strajkowi nauczycieli w 2019 roku. Odpowiemy na pytania: Jakie były postulaty strajkujących nauczycielek i nauczycieli? Jak udało się zorganizować tak duży strajk? Jak przebiegał strajk? Czy i jak rząd oraz niektórzy dyrektorzy próbowali przeciwdziałać strajkowi? Przyjrzymy się reakcjom polityków i społeczeństwa. Porównamy strajk nauczycieli do innych strajków, m.in. strajku pracowników Polskich Linii Lotniczych LOT oraz strajku akademików w Wielkiej Brytanii w 2016 roku. Porozmawiamy o strategiach stosowanych przez pracownice i pracowników strajkujących w różnych zakładach pracy. Spotkanie poprowadzi doktorantka Instytutu Socjologii badająca prawo do strajku w Polsce.

Nie byłoby naszej cywilizacji bez innowacji. Nie byłoby postępu, który jest centralną ideą kultury europejskiej w ostatnich kilku stuleciach. Nie byłoby komfortu życia, dziesiątkowałyby nas zarazy, średnia życia nie przekraczałaby 30 lat. Listę dobrodziejstw, jakie przyniosła innowacyjność można mnożyć bez końca, a i tak ciężko byłoby ją wyczerpać. Od kiedy ludzie Zachodu wszczepili sobie gen neofilii – umiłowania nowości o innowacjach mówi się tylko pozytywnie. Dzięki innowacjom jeszcze nigdy tak wielu ludziom nie żyło się tak dobrze w komforcie materialnym (niekoniecznie psychicznym). Innowacja ma jednak janusowe oblicze: narzuca imperatyw nowości. Zastawia pułapkę: coraz więcej efektywności coraz mniej rozumności.

Misje katolickie w Chinach sięgają XVI wieku. Zaś dzieje Kościoła katolickiego w Chinach są skomplikowane i pełne nieoczekiwanych zakrętów. Składają się na nie między innymi: polityka inkulturacji stosowana przez Jezuitów i uznanie ich na dworze cesarskim, prześladowania, protekcja obcych mocarstw w czasie, kiedy Chiny stały się półkolonią Zachodu, święci męczennicy mordowani podczas powstania bokserów, tudzież skomplikowane i niejednoznaczne relacje z władzami komunistycznymi.

Z publicznej dyskusji w czasie i po strajku nauczycieli wynika, że większość dyskutujących doskonale rozumie, że obecnie obowiązujący model szkoły prowadzi uczniów na manowce. Stoimy więc przed niełatwym zadaniem ruszenia z posad wielkiego, ociężałego gmachu narodowej edukacji, co wydaje się niemal niemożliwością. Mimo to warto się zastanowić, co mogłoby być tymi pierwszymi kilkoma krokami, od których zacznie się długa, wspólna podróż do lepszej edukacji publicznej. Zapraszam!

Zapoznamy się z zaganieniami takimi jak:  zachowania eksploracyjne, ciekawość, ewolucja ciekawości, mechanizmy motywacyjne, porównania pomiędzy ludźmi oraz zwierzętami. Poszukamy odpowiedzi na pytanie zadane w tytule spotkania.

Spotkanie będzie miało następującą strukturę:

• Wykład wprowadzający, ok 30 min (W. Pisula). Tematyka: zachowania eksploracyjne, ciekawość, ewolucja ciekawości, mechanizmy motywacyjne, porównania pomiędzy ludźmi oraz zwierzętami. Porównania zwierząt znajdujących się na odległych pozycjach drzewa filogenetycznego.  W trakcie tej części poszukamy odpowiedzi na pytanie zadane w tytule spotkania.
• Prezentacja najciekawszych nagrań zachowań motywowanych ciekawością z naszej pracowni, połączona z prezentacją wybranych urządzeń pomiarowych oraz sposobów analizy - zajęcia quasi warsztatowe, ok, 1h
• Dyskusja swobodna, ok 30 min

W ostatnich latach politycy i media straszą europejskie społeczeństwa zalewem uchodźców. Utrzymują, że ‘Islam zagraża naszej kulturze i wolności,’ ‘że uciekający przed śmiercią i głodem wprowadzą własne prawa religijne pozbawiając kobiety podstawowych praw’, że ‘będzie rozbój i bezrobocie’, no i że ‘będziemy umierać od sprowadzonych chorób’. Taki apokaliptyczny wizerunek popiera się milionowymi cyframi szacującymi liczbę uchodźców dobijających się do drzwi Europy. Mamy się bać i się boimy. Przekaz jest skuteczny.

Na podstawie analizy danych zgromadzonych w trakcie dwuletniego badania etnograficznego prowadzonego w obozie dla uchodźców na południu Europy, porównań dokonanych z innymi badaniami (Francja, Włochy, Grecja, UK) okazuje się, że wzbudzona celowo panika moralna jest nieuzasadniona. Tejże mocnej konkluzji towarzyszy drugie odkrycie, które ujawnia zjawisko, którego trzeba się bać. Systemy stworzone przez różne społeczeństwa i oficjalnie mające na celu pomoc i zapewnienie opieki nad uchodźcami działają w różny sposób. Brak odpowiedniej kontroli ze strony instytucji nadrzędnych (europejskich) umożliwia w niektórych miejscach korupcję i prowadzi do złego traktowania uchodźców przez ludzi i instytucje zawodowo zajmujące się ich opieką. Uchodźcy będąc bez możliwości zwrócenia się o pomoc w sytuacji nadużyć i wykorzystywania stają się ofiarą zarówno ludzi ze społeczności przyjmującej jak i organizacji przestępczych (złożonych z “lokalnych” europejskich obywateli). Uchodźcy są ludźmi żyjącymi w Limbo – pozostają oni w przestrzeni, której nie widzimy i nie chcemy widzieć – w nicości. Są oni skazani na niebyt.  Skazani przez nas – na Limbo.

Projekt HOPE wsparty finansowo przez NCN - OPUS, nr 2017/25/B/HS6/01725.

Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość to trzy tzw. horyzonty czasowe. Współistnieją w naszym umyśle, a sposób w jaki je postrzegamy i częstotliwość, z jaką koncentrujemy uwagę na każdym z nich w przemożny sposób wpływa na nasze myśli, emocje i motywacje. Podczas wykładu, w oparciu o najważniejsze wyniki badań psychologii temporalnej, przyjrzymy się temu, jak przyjmowanie poszczególnych perspektyw czasowych może wpływać na nasze życie. Zastanowimy się również, jak uczynić z naszej niezwykłej zdolności do mentalnego podróżowania w czasie atut, który pozwoli nam bardziej cieszyć się życiem i umożliwi osiąganie sukcesów w różnych jego obszarach. 

Celem wystąpienia jest ukazanie strategii tożsamościowych  ukraińskich kobiet -  migrantek poprzez odwołanie się do wyników badań prowadzonych w Polsce i na Ukrainie. Autorka przedstawi autopercepcję ukraińskich kobiet - migrantek mieszkających w Polsce oraz ukaże jak są one postrzegane i wartościowane przez „swoich” na Ukrainie, a więc członków ich własnych rodzin lub najbliższego środowiska sąsiedzkiego. Jednocześnie referentka postara się odpowiedzieć na pytanie czy kobieta-Ukrainka uwikłana w sytuację migracji to nadal „Swoja-Ukrainka” czy Ukrainka, która stała się „Obca”, ponieważ w wymiarze temporalnym i przestrzennym uległa europeizacji i przemianom kulturowym w obszarze ról płciowych i społecznych. W czasie wykładu zostaną omówione czynniki, które przyczyniają się do tego, że ukraińskie kobiety podejmują decyzję o migracji, niejednokrotnie pozostawiając w ojczyźnie zarówno swoich mężów, jak i dzieci. Referentka opowie również o problemach i trudnościach, z którymi borykają się ukraińskie migrantki, a także przybliży ich życie codzienne w wymiarze funkcjonowania na rynku pracy, kwestii edukacji dzieci ukraińskich w polskich szkołach, czy też zwykłych, prozaicznych spraw związanych z pracą, domem i formami spędzania czasu wolnego.

Singapur to synonim sukcesu gospodarczego i najwyższych w świecie standardów życia. Kawałek Zachodu w Azji. Osiągnął wielki sukces, przekształcając się z maleńkiego kraju Trzeciego Świata w globalną metropolię, co miało swoje podstawy w sukcesach polityki ukierunkowanej na kreowanie tego miasta-państwa jako regionalnego centrum. Było to także konsekwencją świadomości wiodących sił, iż Singapur może przezwyciężyć ograniczenia swojego małego rynku wewnętrznego jedynie poprzez stworzenie infrastruktury i rozwiązań instytucjonalnych, gwarantujących konkurencyjność w wymiarze globalnym.

Oczywiście Singapur musi mierzyć się z licznymi nowymi wyzwaniami, będącymi czy to skutkiem załamań koniunktury w regionie czy globalnych kryzysów gospodarczych. Wyzwaniem w płaszczyźnie wewnętrznej jest na dzień dzisiejszy kwestia utrzymania stabilności po utracie lidera i stratega, jakim był twórca Singapuru Lee Kuan Yew.

W czasie wykładu przedstawię miłość z perspektywy psychofizjologicznej. Odpowiem na pytanie co się z nami dzieje na poziomie neuronalnym oraz fizjologicznym gdy się zakochujemy, kochamy, oraz gdy spędzamy z naszym partnerem/partnerką wiele lat. Oprócz mózgu spojrzymy również na nasze ciało, czyli na funkcjonowaniu obwodowego układu nerwowego. Zobaczymy czym charakteryzują się udane związki w odniesieniu do takich wskaźników jak rytm serca i poziom hormonów. Opowiem o tym, co badania mówią na temat skutecznego wiązania się w pary oraz utrzymania związku w dobrej kondycji. Zastanowimy się czy naszą fizjologię da się okiełznać oraz kto jest bardziej emocjonalny, a kto mniej logiczny w czasie kłótni – mężczyźni, czy kobiety? 

Finansowanie społecznościowe zwane też jako crowdfunding jest jednym z popularnych sposobów pozyskiwania środków na realizację przedsięwzięć. Kim są osoby wspierające crowdfunding? Kim jest owy tłum? Jakie są społeczne aspekty crowdfundingu?

Połączenie talentu i wytrwałości może być kluczem do sukcesu. Badania pokazują wyraźnie, że ci którzy odnieśli największe sukcesy w nauce, technice i technologii, biznesie, edukacji i są uznawani za innowatorów, byli jednocześnie wybitnie utalentowani i wytrwali w swoich działaniach. Oznacza to, że sam talent nie jest żadną gwarancją sukcesu. Co więcej, sam talent jest często przeceniany. Co w takim razie odróżnia tych najlepszych od całej reszty? Znane są liczne przypadki wybitnie utalentowanych osób, które nigdy nie osiągnęły żadnego znaczącego sukcesu. Czy rzeczywiście talent połączony z wytrwałością jest kluczem do odkrywania innowacji? Odpowiedzi na to pytanie będziemy poszukiwać wspólnie podczas warsztatu.

Wykład przedstawia wyniki badań terenowych dotyczących współczesnego buriackiego szamanizmu w Mongolii realizowanych w ramach grantu NCN Miniatura 2. Badania skupiają się nad problemami odrodzenia i instytucjonalizacji etnicznego systemu wierzeń Buriatów, jednego z ludów mongolskiego kręgu kulturowego, którzy zamieszkują współcześnie w trzech graniczących ze sobą państwach: Rosji, Mongolii i w Chinach (Mongolia Wewnętrzna). We wszystkich tych trzech krajach zachodzą procesy zmiany społecznej mające wpływ nie tylko na tryb życia Buriatów, ale także na ich kulturę i wierzenia religijne (tradycyjne religie buriackie to szamanizm i buddyzm w formie lamaistycznej).

W ramach wykładu omówione zostaną wstępne wyniki badań prowadzonych w lipcu i sierpniu 2019 roku, a więc będzie to jedna z pierwszych prezentacji tych badań. Wykład będzie nawiązywał także do wcześniejszych badań dotyczących buriackiego szamanizmu.

W ramach wykładu zaprezentowane zostaną materiały wizualne z badań terenowych, ale nie zabraknie też czasu na pytania i dyskusję. Wykład kierowany jest nie tylko do osób zainteresowanych Mongolią, różnorodnością kulturową i religijną współczesnego świata, ale także do osób, które chciałyby dowiedzieć się, w jaki sposób prowadzi się badania antropologiczne i socjologiczne.

Podczas spotkania spróbujemy spojrzeć na święte księgi judaizmu i chrześcijaństwa w świetle osiągnięć współczesnej psychologii. Dynamiczny rozwój tej dyscypliny dostarcza z roku na rok nie tylko nowych teorii i pojęć, ale też sprawdzonych empirycznie narzędzi, pozwalających podjąć niezwykle interesujące badania nad tekstami świętymi a także nad mentalnością ludzi minionej epoki. W pierwszej części spotkania zaprezentujemy najważniejsze światowe osiągnięcia psychologów w tej dziedzinie, zarówno te kontrowersyjne jak i szeroko uznane w środowisku naukowym (szczególnie cross-cultural psychology, social cognition i psycholingwistyki). Przedstawimy także efekty wybranych, oryginalnych badań prowadzonych w Instytucie Psychologii PAN w Warszawie.
W części drugiej spróbujemy przybliżyć mentalny świat autorów ksiąg świętych i odpowiedzieć na pytania:
- jak postrzegali ówczesny świat autorzy tych ksiąg?
- jak (i jakie) przeżywali wówczas emocje?
- czy ich pojęcie „ja” różniło się od naszego, a jeśli tak, to w jakim sensie?
- czy istnieje szansa odtworzenia psychologicznego portretu założycieli wielkich religii jak np. Mojżesz lub Chrystus?

Współczesna cywilizacja to świat zaawansowanych technologii. Żyjemy w ich otoczeniu, nie zdając sobie nawet z tego sprawy – pełnymi garściami czerpiemy z zasobów technologii informacyjnych, elektronicznych, chemicznych, medycznych itp.

Jednym z urządzeń, które w istotny (choć dla wielu niedostrzegalny) sposób wpłynęło na kształt współczesnego świata technicznego jest laser – generator światła różnego od wszystkich innych występujących w naturze.  

Głównym celem tego wykładu jest przybliżenie i wyjaśnienie specyficznych właściwości światła laserowego. Zakres wykładu obejmuje omówienie fizycznych podstaw działania lasera i jego budowy, wyjaśnienie i demonstrację podstawowych właściwości promieniowania laserowego – monochromatyczności, kierunkowości, koherencji czasowej i przestrzennej oraz możliwości uzyskiwania niezwykle dużych gęstości mocy optycznej. Przedstawiona zostanie również krótka historia rozwoju techniki laserowej (na świecie i w Polsce), jej perspektywy oraz główne obszary zastosowań – w tym technologiczne, medyczne i militarne.
Wykład będzie uzupełniony demonstracją wybranych typów układów laserowych i krótkim pokazem laserowym.

Państwo polskie po odzyskaniu niepodległości postawiło na rozwój obronności. Wiązało się to szeregiem innowacji technicznych oraz rozwojem nowych rodzajów broni i uzbrojenia. Zabytki tego okresu, część z nich rozproszona po Europie, stanowią interesujący materiał dokumentalny oraz konserwatorski. Specjaliści Narodowego Muzeum Techniki przedstawią fakotografię najciekawszych z nich, zapoznają słuchaczy z przebiegiem pozyskiwania zbiorów uzbrojenia oraz ich konserwacji.

Podczas wykładu zostaną przedstawione istniejące rozwiązania robotów-telemanipulatorów chirurgicznych i medycznych stosowane w praktyce medycznej, jak i nowe koncepcje takich robotów i doświadczenia własne autora z zakresu projektowania i konstrukcji manipulatorów do zastosowań w medycynie.

Zostanie zaprezentowane spektakularne zastosowanie robotów chirurgicznych wykorzystywanych do operacji minimalnie inwazyjnych serca dotyczących wykonywania tzw. by-passów w chorobie niedokrwiennej serca. Najbardziej znane roboty dla chirurgii to AESOP i ZEUS oraz daVinci produkcji USA. W referacie zostanie przedstawiona typowa procedura stosowana w chirurgii z użyciem robota-telemanipulatora, w którym narzędzia są sterowane zdalnie, zaś kamera endowizyjna, przekazująca obraz operowanego miejsca, jest sterowana głosem. Stosowana jest tu technika endoskopowa, w której wprowadza się do ciała pacjenta narzędzia laparoskopowe zamocowane do ramion robota i specjalny układ optyczny - obrazowód z kamerą i źródłem światła. Ramiona robota kopiują ruchy rąk chirurga, ale są o wiele precyzyjniejsze, ponieważ drżenie rąk chirurga nie przenosi się na ramiona robota.

Ta nowa technika stała się obecnie bardzo atrakcyjna i dynamicznie się rozwija, brak jeszcze jednolitych standardów technicznych i projektowo-konstrukcyjnych w tym zakresie i wiele zagadnień czeka nadal na rozwiązania. Można je uzyskać na drodze analizy odpowiednio sformułowanych modeli uwzględniających specyfikę podejmowanych zagadnień z pogranicza anatomii, medycyny, biomechaniki i inżynierii medycznej – w referacie zostaną przedstawione nowatorskie metody projektowania i konstruowania innowacyjnych rozwiązań manipulatorów do zastosowania w medycynie.

Omówimy zagadnienia uszkodzeń więzadeł kolanowych i tkanki nerwowej. Zostaną zaprezentowane współczesne metody leczenia, ze szczególnym zwróceniem uwagi na regenerację z wykorzystaniem trójwymiarowych struktur polimerowych oraz termowrażliwych hydrożeli.

Uczestnicy będą mogli obejrzeć jeden z procesów tworzenia takich struktur 3D- proces elektroprzędzenia-  umożliwia on formowanie struktur niezwykle podobnych do włókien kolagenowych znajdujących się w ludzkich tkankach. Struktury żelowe zostaną przedstawione z wykorzystaniem naturalnych polimerów. Zaprezentowane zostaną również badania biologiczne w warunkach in-vitro w kierunku zastosowania struktur 3D w medycynie regeneracyjnej. (Popularyzacja 388/L-6/2014 NCBR, więcej na ligamed.ippt.pan.p oraz polybiolab.ippt.pan.pl)

Prosty silnik spalinowy napędzający pojazd podobny do bryczki zapowiadał przełom w podróżowniu, kulturze, gospodarce. Samochód jest wynalazkiem,
który ukształtował współczesny świat. O rozwoju motoryzacji w Polsce od pierwszych prób po czasy współczesne opowiedzą specjaliści Narodowego Muzeum Techniki
w dwuczęściowym wykładzie popularnym, ilustrowanym materiałami dokumentalnymi oraz eksponatami pochodzącymi ze zbiorów Muzeum. Część pierwsza dn.21.09.2019, część druga 29.09.2019.

Aby z rany powstałej wskutek skaleczenia nie wypłynęło zbyt dużo krwi, w miejscu zranienia powstaje skrzep złożony między innymi z fibryny oraz komórek krwi. Ponieważ skrzep tworzy się w obecności przepływającej krwi, która wywiera na niego ciągły nacisk, musi on posiadać wysoką wytrzymałość oraz elastyczność, aby nie ulec przedwczesnemu zerwaniu. Właściwości te zapewnia skrzepowi obecności w nim sieci fibrynowej. Sieć ta może samoistnie zwiększyć swoją sztywność do tysiąca razy, jeśli zostanie poddana działaniu sił, a jej pojedyncze włókna mogą zostać rozciągnięte czterokrotnie, bez większego uszkodzenia.

W trakcie 30 minutowego spotkania zaprezentuję Państwu proces tworzenia sieci fibrynowej w warunkach laboratoryjnych, jej obrazowania mikroskopowego w warunkach statycznych oraz w obecności przepływu, oraz wytłumaczę mechanizmy, dzięki którym sieć ta jest w stanie wytrzymać ciągły nacisk przepływającej krwi