wykład

Każdy z nas codziennie staje do walki ze światem zewnętrznym, a jedną z form obrony są produkowane przez limfocyty B przeciwciała. To właśnie przeciwciała wykrywają, opłaszczają i prezentują naszemu układowi immunologicznemu groźne dla życia człowieka antygeny, wchodzące w skład wirusów, bakterii czy też pasożytów. Problemy zdrowotne niestety pojawiają się kiedy z różnych przyczyn organizm zaczyna produkować przeciwciała przeciwko swoim własnym tkankom. Staje się to podstawą do rozwoju chorób autoimmunologicznych takich jak np.: celiakia, autoimmunologiczne zapalenia wątroby, autoimmunologiczne zapalenie trzustki itd. Niektórzy ludzie reagują nadmiernie na białka występujące w ich otoczeniu np.: pyłki traw lub w pokarmach, co nazywamy alergią. Zwiedzający będą mogli się zapoznać się w przystępny sposób z metodami jakimi wykrywamy przeciwciała przeciw własnym tkankom (autoprzeciwciała) oraz przeciwciała przeciwko alergenom, z zastosowaniem najnowocześniejszych technik.

Prawo do ochrony zdrowia jest prawem człowieka. Konstytucja RP gwarantuje wszystkim obywatelom „równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych”. Równości w tym zakresie strzegą przepisy unijne. W praktyce jednak kobiety, mniejszości seksualne, migranci i migrantki czy przedstawiciele i przedstawicielki mniejszości religijnych i kulturowych wciąż spotykają się z nierównym traktowaniem i dyskryminacją w swoich kontaktach z instytucjami ochrony zdrowia. Czy można mówić o równym dostępie do opieki zdrowotnej, gdy lekarz zasłania się klauzulą sumienia i odmawia pacjentce recepty na środki antykoncepcyjne? Gdy niemówiący/a po polsku pacjent/ka nie może porozumieć się z personelem szpitala? Gdy osobę niebinarną klasyfikuje się jako mężczyznę lub kobietę? Gdy niepełnosprawna dziewczyna nie może wejść na fotel ginekologiczny?

O formach dyskryminacji w dostępie do opieki zdrowotnej opowie prof. dr hab. Magdalena Środa (IF UW). Po wykładzie odbędzie się panel dyskusyjny z udziałem badaczy i badaczek tego zagadnienia.

Wydarzenie jest organizowane w ramach projektu „Opieka zdrowotna jako przestrzeń publiczna: integracja i różnorodność społeczna w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej w Europie” finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki i HERA – Humanities in the European Research Area (http://heranet.info) Public Spaces w ramach programu finansowania badań naukowych i innowacji Unii Europejskiej „Horyzont 2020”; umowa nr 649307.

W źródłach możemy znaleźć wiele stereotypów dotyczących Spartanek.  Wśród „oskarżeń” wobec spartańskich kobiet starożytni wymieniają m.in. fakt, że nago uprawiały ćwiczenia fizyczne, prowadziły rozwiązły tryb życia oraz że rządziły mężczyznami. Niemalże dwa i pół tysiąca lat później podobnie myślimy o Spartankach. Na ile w tym wszystkim prawdy, a na ile siły stereotypu.

Wyobraźmy sobie hotel w którym jest nieskończenie wiele (jednoosobowych) pokoi, ponumerowanych dodatnimi liczbami naturalnymi: 1,2,3, itd. i załóżmy, że wszystkie pokoje są zajęte. Taki hotel zwykło się z nie do końca jasnych powodów nazywać Hotelem Hilberta (wybitnego matematyka przełomu XIX i XX wieku). Czy nowego gościa, który zgłasza się do recepcji, trzeba odprawić z kwitkiem - tak jak należałoby zrobić, gdyby pokoi było np. 73? Okazuje się, że nie. Co więcej, jeśli do hotelu przybędzie nieskończenie wiele nowych gości, to o ile da się ich ponumerować liczbami naturalnymi, będziemy mogli zakwaterować ich wygodnie w pełnym już hotelu. Jest to możliwe dlatego, że zbiór X wszystkich gości (włączając nowo przybyłych) jest równoliczny ze zbiorem Y wszystkich pokoi hotelowych, tzn. że każdemu elementowi zbioru X (każdemu gościowi) można przypisać dokładnie jeden element zbioru Y (pokój) w taki sposób, że każdy element zbioru Y jest przypisany do dokładnie jednego elementu zbioru X. Pojęcie równoliczności, wprowadzone do matematyki przez Georga Cantora w latach siedemdziesiątych dziewiętnastego wieku, pozwala m.in. na porównywanie nieskończonych zbiorów ze względu na ich rozmiar (tzw. moc). W czasie spotkania dowiemy się, że nie wszystkie nieskończoności są sobie równe, oraz wyjaśnimy, dlaczego w hotelu Hilberta nie da się zakwaterować nowych gości, o ile ci są "ponumerowani" wszystkimi liczbami rzeczywistymi. 

Proponowane wystąpienie poświęcone będzie problematyce ubioru i mody w Polsce po 1945 roku. Bazę źródłową dla prezentacji będą stanowić opublikowane i rękopiśmienne zapiski kobiet: dzienniki, pamiętniki, pamiętniki konkursowe. Prowadząca wykład odwoływać się będzie również do ówczesnej prasy kobiecej i młodzieżowej.

Sfera materialna: warunki mieszkaniowe i higieniczne, ubrania i kosmetyki zajmują dużo miejsca w zapiskach osobistych zarówno kobiet, jak i mężczyzn. W przypadku kobiet opisy ubiorów i stosunku do mody są istotnym elementem autoprezentacji. Oprócz tego wzmianki na temat strojów pozwalają prześledzić zmiany kanonów urody, zmiany w postrzeganiu kobiecych ról społecznych i, ogólnie – zmiany stosunku do konsumpcji. Dzienniki i pamiętniki pisane przez kobiety i dziewczęta dokumentują tuż powojenną biedę, kiedy brakowało podstawowej odzieży, czas, kiedy obiektem pożądania były „ciuchy” przysyłane w paczkach z Zachodu, okres względnego dobrobytu i zmuszający do przeróbek kryzys lat 80. Pozwalają prześledzić proces „oswajania” nowych elementów garderoby: spodni, czy minispódniczki. Przypadek spodni jest pod tym względem szczególnie interesujący. Pokazuje bowiem różne konteksty stroju: praktyczność, modę, „obyczajność”, kształtowanie się odrębnej mody młodzieżowej i konflikty wokół sposobu ubierania się.

Elementem wystąpienia będzie projekcja materiałów filmowych pokazujących zmieniające się trendy w powojennej modzie.