chemia
| Typ | Tytuł | Opis |
Dziedzina |
Termin |
|---|---|---|---|---|
| Lekcja festiwalowa | Kwasy |
Przeanalizujemy, jakie kwasy spotykamy w naszym życiu codziennym, porozmawiamy o tym, jak chemik odróżnia kwasy od innych związków, a także dowiemy się, czym jest dysocjacja. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Otrzymywanie olejku eterycznego z goździków w procesie destylacji z parą wodną |
Olejki eteryczne są mieszaniną lotnych z parą wodną związków naturalnych występujących w wielu surowcach roślinnych. W skład olejku może wchodzić kilkanaście lub więcej związków, przy czym jeden składnik jest zazwyczaj dominujący. Lotność z parą wodną składników olejków eterycznych jest tą ich cechą, którą wykorzystuje się dla wyodrębnienia olejków ze źródeł naturalnych oraz do oznaczania ich zawartości w surowcu roślinnym. Popularne goździki to wysuszone, nierozwinięte pączki kwiatowe drzewa goździkowego Eugenia caryophyllata. Są one jedną z najstarszych przypraw w historii ludzkości. Olejek goździkowy wykazuje działanie znieczulające, jest więc od dawna wykorzystywany w stomatologii w postaci pasty z tlenkiem cynku. Olejek ten, a właściwie jego główny składnik – eugenol, może jednak wykazywać działanie silnie drażniące i powodować uczulenia przy stosowaniu w dużych stężeniach. Celem zajęć jest otrzymanie olejku eterycznego z handlowo dostępnych goździków. W trakcie ćwiczenia uczniowie samodzielnie wykonują wszystkie etapy procesu, od przygotowania miazgi goździkowej, przez montaż aparatury do destylacji i finalnej ekstrakcji. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Nasze (nie)codzienne minerały – Kalcyt |
Pokazane są typowe kształty i barwy kryształów kalcytu i jego właściwość optyczna – dwójłomność. Zaprezentowano skały kalcytowe czyli wapienie, w tym powstające dzięki nagromadzeniu kalcytowych szkieletów i pancerzy zwierząt wodnych. Zwrócono uwagę, że ptaki wykorzystują kalcyt jako osłonę jajek. Pokrótce scharakteryzowano zjawiska krasowe, a także wykazano obecność w wodzie wodociągowej węglanu wapnia, krystalizującego jako kalcyt. Wskazano na skały kalcytowe jako surowiec do otrzymywania wapna palonego i cementu, a także jako materiał rzeźbiarski. Podkreślono rolę wapnia dla wzrostu roślin i działania organizmu człowieka. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Ciała stałe, ciecze, gazy i to, co pomiędzy nimi |
Lekcja oparta na pokazie doświadczeń, które zajmują ok 80% czasu. Większość eksperymentów wykonywana jest przez uczniów pod nadzorem prowadzącego. Ciekły azot, suchy lód, proces sublimacji i skraplania (skraplanie tlenu), wprowadzenie takich pojęć jak gaz doskonały, gazy rzeczywiste, prawa gazowe. Staramy się pokazać, jakie znaczenie w naukach ścisłych ma eksperyment. |
|