Szkoła średnia

Typ Tytułsortuj malejąco Opis Dziedzina Termin
Lekcja festiwalowa 10 000 fotografii, czyli jak dbać o swoje archiwum cyfrowe

Większość z nas lubi robić fotografie i dzielić się nimi. Po pewnym czasie nasza kolekcja składa się z setek, tysięcy czy nawet dziesiątek tysięcy fotografii. Wcześniej czy później taka kolekcja robi się trudna do przeglądania, a my sami nie wiemy, co w niej mamy. W ramach warsztatów pracownicy ŻIH podzielą się swoim doświadczeniem w katalogowaniu, opisywaniu i przechowywaniu fotografii cyfrowych.

  • wt., 2020-09-22 12:00
Lekcja festiwalowa Anatomia radilogiczna ptaków i ssaków

Prowadzący przedstawi charakterystyczne cechy budowy wybranych gatunków ssaków i ptaków. Podczas wykładu opisy anatomiczne zostaną podparte zdjęciami uzyskanymi różnymi technikami obrazowymi (m.in RTG, TK, MRI).

  • czw., 2020-09-24 11:00
Lekcja festiwalowa Archiwum ważniejsze niż życie

Celem tej lekcji jest próba przybliżenia historii członków grupy Oneg Szabat mieszkańców warszawskiego getta, którzy w czasie niemieckiej okupacji stworzyli najważniejsze archiwum II wojny światowej, Podziemne Archiwum Getta Warszawy.

Spotkanie organizowane w ramach funduszu EOG przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię.

  • czw., 2020-09-24 10:00
Lekcja festiwalowa Bankowość niejedno ma oblicze

Myśląc o bankowości, najczęściej myślimy o koncie, karcie, bankomacie. A bankowość to dużo więcej, to nie tylko obsługa klientów w "okienku", to nie tylko płatność za zakupy. Bankowość to transakcje międzynarodowe, to finansowanie dużych firm, to inwestowanie. Bankowość to również nowoczesne technologie wykorzystywane do spełniania potrzeb klientów banków. 

  • pon., 2020-09-21 10:30
Lekcja festiwalowa Bejt Tfila - Dom Modlitwy

Celem tej lekcji jest próba przybliżenia istoty, powodów i celów działania synagogi – jako instytucji żydowskiego życia religijnego, miejsca spotkań wspólnoty, ale także jako pełnego informacji tekstu kultury, który można, posiadając odpowiednie narzędzia interpretacyjne i odrobinę wiedzy, odczytywać jak opowieść o żydowskiej religijności i obyczajowości.

Spotkanie organizowane w ramach funduszu EOG przez– Islandię Liechtenstein i Norwegię

  • pon., 2020-09-21 10:00
  • śr., 2020-09-23 10:00
Lekcja festiwalowa Bizmutowe – kolorowe (minerały)

Bizmut to metal srebrzysty o różowym odcieniu, jego minerały siarczkowe maja barwę szarą lub srebrzystą. Są one niezbyt odporne na działanie wód przesiąkających z powierzchni i zamieniają się wtedy w inne minerały, zazwyczaj zawierające tlen. I wtedy zaczyna się orgia barw. Te nowopowstałe minerały mogą być żółte, pomarańczowe, czerwone w różnych odcieniach, zielone, niebieskawe, brunatne. Pokazanych i scharakteryzowanych zostało 15 różnych tlenowych minerałów bizmutu (niektóre występują bardzo rzadko), zebranych na obszarze polskiej części granitowej intruzji karkonoskiej.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa Chemia 2D

Nanotechnologia jest bez wątpienia naukowym hasłem ostatnich lat. Zapewne uczniowie potrafią jako przykłady materiałów niskowymiarowych wymienić przykłady nanocząstek, czy też grafen. Ale czy jest coś więcej? Celem proponowanej lekcji będzie zapoznanie uczniów z chemią w rozmiarze 2D. Opowiem parę słów o przykładach materiałów dwuwymiarowych i sposobach chemicznej modyfikacji powierzchni. Przybliżę uczniom informacje o wybranych narzędziach pomiarowych, które pozwalają nam mieć oko na ten chemiczny nanoświat.

  • śr., 2020-09-23 13:00
  • pt., 2020-09-25 13:00
Lekcja festiwalowa Co to jest argument z analogii? Analiza wybranych argumentów z debat politycznych

Co to jest argument z analogii? Kiedy jest poprawny, a kiedy nie jest? Podczas zajęć omówimy wybrane przykłady z najnowszych debat politycznych.

  • pt., 2020-09-25 09:00
Lekcja festiwalowa Czy allanit to allanit?

Allanit, należący do nadgrupy krzemianowej epidotu, jest jednym z minerałów najtrudniejszych do badań. Wynika to z jego bardzo zmiennego składu i wzajemnego zastępowania się licznych pierwiastków w jego strukturze. Ogólny wzór chemiczny wygląda prosto: A2M3Si3O12[OH]. Jednak pod znakiem A ukrywać się może wapń, stront, różne pierwiastki ziem rzadkich, a pod znakiem M – Al3+, Fe3+, Mn3+, Fe2+ i Mg2+; ponadto pojawiać się mogą różne, niekiedy znaczne ilości Th, U, Be, Zr, P, Ba, V, Cr i B, As, F, Cl. Poza tym kryształy allanitu często mają strefowość składu chemicznego – koncentryczną lub blokową. Co więcej, izotopy radioaktywne toru, uranu i pierwiastków ziem rzadkich powodują zaburzenia, a w końcu rozpad struktury kryształu – jest to tzw. proces metamiktyzacji. Allanit metamiktyczny jest podatny na zmiany składu chemicznego, które nie muszą zachodzić równocześnie w całym ziarnie. Ta zmienność i różnorodność składu chemicznego powodowała, że w przeszłości nadano mu około 20 różnych nazw jako odrębnym minerałom. Obecnie wyróżnia się cztery odrębne minerały o nazwie głównej „allanit”: allanit-(Ce), allanit-(La), allanit-(Nd), and allanit-(Y); prócz tego wydzielono ferriallanit. Film pokazuje allanit (i pokrewny mu epidot) z 12 wystąpień z polskiej części intruzji karkonoskiej; skład tego allanitu jest także bardzo zmienny.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa Czy inskrypcje mogą być dowodem zbrodni? - czyli o piwnicach w kamienicy przy ulicy Strzeleckiej 8

W czasie lekcji uczniowie przy pomocy zachowanych inskrypcji poznają historię zwyczajnej kamienicy z niezwyczajną przeszłością.  

  • pon., 2020-09-21 10:00
  • wt., 2020-09-22 10:00
  • śr., 2020-09-23 10:00
Lekcja festiwalowa Czy młodzi uratują świat?

Poprzez dyskusję chcemy zaproponować uczestnikom Festiwalu nakreślenie portretu współczesnego pokolenia młodych dorosłych Polaków. Omówimy, jak różnią się od przedstawicieli starszych pokoleń, a co ich różnicuje wewnętrznie, pod kątem: aspiracji życiowych i dążeń, wchodzenia w dorosłość, czy zaangażowania w życie publiczne. Ważnym elementem w naszej dyskusji będzie kryzys klimatyczny jako zjawisko w największym stopniu dotyczące najmłodszych pokoleń. Przyjrzymy się temu, jak młodzi patrzą na swoją przyszłość i przyszłość planety i jaki mają do tego stosunek. Opowiemy o wynikach badań prowadzonych w ośrodku Młodzi w Centrum Lab. Wystąpienie będzie miało charakter wywiadu, który poprowadzi red. Wawrzyniec Smoczyński.

  • pon., 2020-09-21 11:00
Lekcja festiwalowa Czy wiemy, w czym jemy?

Omówienie podstawowych opakowań do żywności i ich właściwości w odniesieniu do bezpiecznego ich stosowania. Najczęstsze błędy konsumentów w stosowaniu materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością, tj. patelnie, tworzywa sztuczne, opakowania do żywności itp. Refleksja dotycząca tego, jak świat wyglądałby bez opakowań, oraz zaprezentowanie nowych rozwiązań w pakowaniu żywności.

  • pt., 2020-09-25 12:00
Lekcja festiwalowa Czy wulkan wybuchnie na Dolnym Śląsku?

Pokazane zostały pozostałości po wulkanach w zachodniej części Dolnego Śląska jako wystąpienia przykładowe dla aktywności erupcyjnej dolnopaleozoicznej, permskiej oraz paleogeńskiej obszaru dolnośląskiego. Powstały wówczas skały wylewne o składzie bazaltoidów oraz ryolitu – ogólnie scharakteryzowany został także ich skład. Omówione zostały także cechy mechaniczne tych skał – oddzielność słupowa i skorupowa, twardość, podatność na ścieranie i wynikające stąd zastosowania praktyczne. Zwrócono uwagę na oddziaływanie termiczne na skały ościenne. Wskazana została przyczyna wulkanizmu paleogeńskiego i jego zaniknięcia, związana z migracją płyt skorupy ziemskiej i rozbudową dna Oceanu Atlantyckiego.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa Czy wystarczy znać 1000 słówek? Ilościowe aspekty znajomości słownictwa języka obcego

Wszyscy, którzy uczyli się kiedykolwiek języka obcego, przyznają, że bardzo ważną – jeśli nie najważniejszą – umiejętnością jest znajomość słownictwa. To ono pozwalaja przekazać to, co chcemy powiedzieć, i choć nie można pominąć znaczenia innych elementów wiedzy językowej (gramatyki czy wymowy), to bez wyrazów nie ma komunikacji. To dlatego naukę języka obcego zaczynamy najczęściej od zakupu słownika.

Jednak większość z nas nie zdaje sobie sprawy z ilościowych aspektów znajomości słownictwa języka obcego. A przecież mierząc się z nowym zadaniem, warto zdawać sobie sprawę z jego rozmiaru. Celem tego spotkania jest przedstawienie faktów, które zdemistyfikują wyzwanie, przed którym staje każdy z nas, rozpoczynając naukę. Podczas wykładu uczestnicy poznają odpowiedzi na następujące pytania:

  1. Ile wyrazów jest w języku polskim i angielskim?
  2. Ile wyrazów w języku polskim znają uczestnicy wykładu?
  3. Ile wyrazów zna przeciętny użytkownik języka angielskiego?
  4. Ile wyrazów trzeba znać w języku angielskim, aby swobodnie rozmawiać, czytać i pisać w tym języku?
  5. W jaki sposób mierzy się te wartości?

Spotkanie będzie miało charakter wykładu z elementami warsztatu. Uczestnicy będą zachęcani do uczestnictwa we wspólnym poszukiwaniu odpowiedzi na wymienione powyżej pytania.

  • czw., 2020-09-24 11:00
  • czw., 2020-09-24 13:00
Lekcja festiwalowa Czym jest kryzys gospodarczy, czy Covid19 coś zmienił?

W czasie zajęć słuchacze poznają pojęcie kryzysu gospodarczego – czym tak naprawdę jest kryzys, kiedy faktycznie możemy mówić o kryzysie z punktu widzenia finansów i gospodarki oraz jakie jest jego miejsce w cyklach koniunkturalnych w gospodarce. Słuchacze poznają również przyczyny i przebieg kilku największych kryzysów gospodarczych oraz metody jakimi próbowano z tymi kryzysami walczyć, a następnie porównamy je z obecnym kryzysem wywołanym COVID 19 pod kątem różnic i podobieństw, jakie można zaobserwować. Kolejnym elementem zajęć będzie próba odpowiedzi na pytanie, jak Polska gospodarka radzi sobie z kryzysem i co można zrobić, żeby jak najszybciej wrócić do normalności i funkcjonowania gospodarki bez ograniczeń wynikających z konieczności zapewnienia bezpieczeństwa epidemiologicznego obywatelom. Ostatnim elementem zajęć będzie próba odpowiedzi na pytania: – jak będzie wyglądała gospodarka naszego kraju po kryzysie,  – jakie mogą być negatywne, a jakie pozytywne skutki dla Polaków oraz dla przedsiębiorstw działających na polskim rynku,  – co może się zmienić w gospodarce światowej i jakie będą tego konsekwencje dla Polski, Unii Europejskiej i świata w dłuższej perspektywie.

 

  • pon., 2020-09-21 10:30
Lekcja festiwalowa Czym jest populizm? O trudnej sztuce definiowana pojęć w socjologii

Populizm to jedno z „najgorętszych” pojęć politycznych ostatnich lat. Choć jest na ustach wielu komentatorów politycznych, to pozostaje niejasne i niedodefiniowane. Dziennikarze alarmują opinię publiczną w związku z kolejnymi sukcesami populistycznych partii, politycy różnych partii wzajemnie zarzucają sobie populizm, a badacze wciąż zachodzą w głowę nad tym, czym populizm właściwie jest i jak go badać. Podczas zajęć uruchomimy wspólnie socjologiczną wyobraźnię, żeby zastanowić się nad tym, jak rozumieć pojęcie populizmu, jaką rolę odgrywa ono w opisie dzisiejszej polityki i w jakie relacje wchodzi z różnymi innymi pojęciami, takimi jak nacjonalizm czy konserwatyzm. Te rozważania posłużą ogólniejszej refleksji nad tym, jak definiować różne terminy opisujące zjawiska społeczne. Razem zastanowimy się nad tym, jakie kryteria powinna spełniać dobra definicja i jak skonstruować ją w taki sposób, by dobrze ująć często niezwykle skomplikowaną materię, którą zajmują się socjologowie.

Zajęcia będą miały formę dyskusji, uzupełnionej przez pokaz wycinków z wypowiedzi polityków, żeby zilustrować omawiane zjawiska.

  • śr., 2020-09-23 12:00
Lekcja festiwalowa Czym są plazmidy i jaką rolę odgrywają u bakterii?

Problem nabywania oporności na antybiotyki przez bakterie i jej rozprzestrzeniania w środowisku jest w ostatnich latach szczególnie niepokojący. Coraz częściej antybiotyki stosowane do leczenia ludzi są nieskuteczne. Dlaczego bakterie stają się niewrażliwe na antybiotyki i co mają do tego plazmidy? Czym są plazmidy i jaką rolę odgrywają u bakterii te cząsteczki DNA? Na spotkaniu z uczniami szkół średnich odpowiemy na te pytania oraz poruszymy zagadnienie przekazywania plazmidów między komórkami bakterii. Opowiemy też o sposobach, dzięki którym plazmidy nie mogą zostać „zgubione” przez komórkę bakterii, i o tym, co z tego wszystkiego wyniknąć może.

  • pt., 2020-09-25 13:00
Lekcja festiwalowa Czynnik ludzki w wypadkach lotniczych

Wykład skupia się na problematyce wypadków związanych z lotnictwem, szczególnie zaś z udziałem człowieka – jego funkcjonowania psychologicznego, które w dużym stopniu determinowało to zdarzenie lotnicze.

W wypadkowości lotniczej jest to związane z tzw. czynnikiem ludzkim (Human Factor) determinującym powstanie katastrofy. Czynnik ten nie musi wcale występować podczas czynności związanych z samym działaniem pilotów w kokpicie, ale równie często znajduje się poza nimi i często dużo wcześniej. Analiza każdego zdarzenia lotniczego rozpoczyna się od przeanalizowania czynników ukrytych mogących mieć istotne znaczenie w wyjaśnieniu przyczyn powstania wypadku lotniczego. Idealną teorią wykorzystywaną w tym procesie wnioskowania jest teoria Jamesa REASONA (Swiss cheese). Każda misja lotnicza, jaką załoga statku powietrznego ma do wykonania, obarczona jest ryzykiem. Szacowanie tego ryzyka odbywa się na każdym poziomie podejmowanej decyzji. Mimo tak sformalizowanych procedur dochodzi jednak do wypadków lotniczych. Niektóre czynniki zewnętrze i wewnętrzne, takie jak: pośpiech, rutyna, aprobowanie nadmiernego ryzyka, brak właściwych nawyków i odpowiedniego przeszkolenia, warunki pogodowe, naciski oraz chęć zaimponowania mogą doprowadzić do tragedii. Każde działanie załogi lotniczej obarczone jest ryzykiem popełnienia błędów, gdyż każdy statek powietrzny przemieszcza się w przestrzeni trójwymiarowej. Każda misja lotnicza to nie  tylko praca pilota, ale całego zespołu ludzkiego zabezpieczającego ten lot, dlatego tak ważne jest prowadzenie właściwej profilaktyki, odpowiedniego szkolenia oraz dbanie o komfort psychiczny poszczególnych członków personelu lotniczego w „rodzinie lotniczej".

  • pt., 2020-09-25 11:00
Lekcja festiwalowa Diagnostyka molekularna, czyli jak potwierdzić zarażenie SARS-CoV-2

Rozwój nauki i nowoczesnych technologii pozwalają szybko i dokładnie określić, czy człowiek albo zwierzę ma w sobie konkretną bakterię, wirusa, grzyba, czy pasożyta. Testy są coraz dokładniejsze i wiarygodniejsze. Mogą być wykonane w kilka godzin w profesjonalnie wyposażonym laboratorium, a ich dokładność jest praktycznie 100%. Na zajęciach uczestnicy przeprowadzą reakcję diagnostyczną PCR na obecność nieszkodliwej bakterii i zinterpretują wynik reakcji (diagnostyka COVID-19 będzie omówiona tylko teoretycznie, ale zasady diagnostyki są takie same). Omówione zostaną zasady projektowania testów diagnostycznych w oparciu o genetykę i biologię molekularną.

  • wt., 2020-09-22 10:00
Lekcja festiwalowa Dlaczego Kardynał Wyszyński będzie beatyfikowany?

Stefan Kardynał Wyszyński, Prymas Tysiąclecia – znany czy zapomniany, zwyczajny czy święty? Co wiesz o Jego życiu, o czasach, w których pełnił posługę biskupa, o przyczynach aresztowania i okolicznościach uwolnienia, czym było Millennium, co znaczy służba Kościołowi i Ojczyźnie, z kim się przyjaźnił Prymas Wyszyński… Czym jest świętość obecnie? Czy Prymas Tysiąclecia jest święty?

80 lat życia, niewola i wolność, cierpienia i radości… Przybliżymy najważniejsze wydarzenia z życia Kardynała Stefana Wyszyńskiego i wspólnie odpowiemy na pytanie: czy Prymas Tysiąclecia jest święty? Ta lekcja to wspólna rozmowa – co wiemy, co znamy, o czym słyszeliśmy – i próba zrozumienie czasów i postawy Kardynała Wyszyńskiego.

  • śr., 2020-09-23 10:00
Lekcja festiwalowa Dlaczego robimy to, co robimy, czyli o sile naszych nawyków

Jak nawyki wpływają na nasze życie? Co wspólnego ma nawyk ścielenia łóżka z zarządzaniem budżetem domowym? W jaki sposób wykorzystują nasze przyzwyczajenia eksperci od marketingu i sprzedaży? Jak i po co budują w nas przekonanie, że nasze decyzje zakupowe to wyłącznie nasze decyzje?

Z wykładu dowiesz się również o mechanizmach nawyków, czy można je zmienić, a także jak zidentyfikować kluczowe nawyki, czyli te, z których wynikają inne.

  • wt., 2020-09-22 10:30
Lekcja festiwalowa Dlaczego w nocy jest ciemno i w jaki sposób Albert Einstein poprawił sprawność naszego wzroku

Niska sprawność ludzkiego wzroku w warunkach nocnych stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa nocnych misji lotniczych. Celem warsztatu jest wyjaśnienie uczestnikom Festiwalu Nauki dlaczego w nocy jest ciemno oraz zaprezentowanie osiągnięć techniki, które wspomagają widzenie człowieka w warunkach niedostatecznego oświetlenia. Uczestnicy będą mieli okazję zrozumieć, jak działa narząd wzroku, noktowizor oraz na czym polega i gdzie znalazło zastosowanie zjawisko fotoelektryczne. Uczestnicy wcielą się w rolę pilota i na własne oczy przekonają się, jak wygląda świat nocą po założeniu gogli noktowizyjnych. Zobaczą, jak przy różnych efektach świetlnych wygląda nocą pas startowy lotniska, miasto oraz teren niezabudowany.

  • pon., 2020-09-21 09:00
Lekcja festiwalowa Dylematy etyczne w badaniach społecznych i w życiu

Etyka w badaniach społecznych ma nieoczywisty rodowód. Podczas spotkania porozmawiamy o mrocznych wątkach historii socjologii i antropologii, o pochodzeniu kodeksów etycznych dla tych dyscyplin oraz o tym, czy takie kodeksy rzeczywiście są nam potrzebne. Zadamy sobie także pytania: Przed jakimi dylematami etycznymi stoją badacze i badaczki społeczne? Na jakie pytania warto sobie odpowiedzieć, żeby takie dylematy rozwiązać? Czy warto takie pytania stawiać sobie także w codziennym życiu? Spotkanie poprowadzi doktorantka w Instytucie Socjologii UW, współorganizatorka Spotkań Badaczek poświęconych etycznym problemom w badaniach.

  • czw., 2020-09-24 13:00
Lekcja festiwalowa E-logistyka – dostosowujemy się do innowacji szybciej niż inne branże

E-poczta, e-handel, e-szkoła  magiczna literka "e" coraz częściej pojawia się jako przedrostek różnych nazw, nadając znanym od wieków słowom nowy wymiar. Powstała również e-logistyka wykorzystująca wszystkie możliwe rozwiązania informatyczne do rozwijania i usprawniania procesów logistycznych. Od CRM przez EDI, Internet Rzeczy i Cloud Computing po Big Data z tymi skrótami i nazwami na co dzień spotykają się nie tylko logistycy, ale też pracownicy różnych branż. M.in. te innowacje sprawiają, że logistyka i logistycy coraz ściślej współpracują na co dzień ze światem informatyki. Podczas wykładu przedstawione zostaną zagadnienia z zakresu e-logistyki w kontakście technologi informatycznej.

  • pon., 2020-09-21 10:30
Lekcja festiwalowa Egzamin z dojrzałości – matura na Pawiaku (1940 r.)

1 września 2015 r. zmarła Danuta Brzosko-Mędryk – była więźniarka Pawiaka i Szucha, działaczka społeczna, pisarka.

Urodziła się 4 sierpnia 1921 r. w Pułtusku. We wrześniu 1939 r. była uczennicą X Gimnazjum i Liceum im. Królowej Jadwigi w Warszawie. Potem uczestniczyła w tajnym nauczaniu, działała w tajnym harcerstwie i ZWZ. 17 lipca 1940 r. przystąpiła do zdawania konspiracyjnej matury w prywatnym mieszkaniu przy ul. Śniadeckich. W czasie trwania egzaminu do mieszkania wtargnęli Niemcy, aresztując grono pedagogiczne i uczennice. Tego samego dnia wieczorem po wstępnym przesłuchaniu wszyscy  zostali przewiezieni z Szucha na Pawiak.  Nauczycielki  i uczennice osadzono w budynku  kobiecym na „Serbii”.  O pierwszych dniach pobytu na Pawiaku Danuta Brzosko-Mędryk wspominała: Po dwóch dniach nauczycielki postanowiły w warunkach więziennych kontynuować egzaminy, bo groziło nam wywiezienie do Niemiec. Uważały, że wojna potrwa rok, dwa, a nam ciężko będzie później odnawiać wiadomości, by zdać maturę. Po około trzech tygodniach dziewczęta zostały zwolnione. Danuta Brzosko, dojrzalsza o nowe doświadczenia,  zaangażowała się w działalność konspiracyjną. W ZWZ była kolporterką i łączniczką. W mieszkaniu rodziców przy ul. Mokotowskiej 65 jej matka Maria Brzosko zorganizowała punkt przerzutowy dla oficerów i podchorążych oraz udostępniała je na potrzeby tajnego nauczania. W nocy z 14 na 15 sierpnia 1942 r. gestapo po dokonaniu rewizji w mieszkaniu Brzosków ponownie aresztowało Danutę. Po pięciomiesięcznym pobycie na Pawiaku 17 stycznia 1943 r. Danuta Brzosko została wysłana pierwszym transportem z Pawiaka do KL Lublin.

  • czw., 2020-09-24 10:00
Lekcja festiwalowa Elżbieta Krajewska – „Mała Święta”

Mauzoleum Walki i Męczeństwa Al. Szucha 25 to autentyczne zachowane wnętrze tzw. Aresztu domowego w latach 1939-1945. W części przyziemia budynku przedwojennego budynku Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (dziś Ministerstwa Edukacji Narodowej) okupant urządził areszt dla więźniów przywożonych z miasta lub więzienia na Pawiaku, w którym oczekiwali na przesłuchania. Elżbieta Krajewska była dwudziestoletnią dziewczyną – żołnierzem Akcji „N”. Złapana w czasie przerzucania ulotek do jednostki wojskowej na ul. Wiśniowej. Poddana ciężkiemu przesłuchaniu trafiła do szpitala więziennego na Pawiaku. Tam pisze rozważania „Drogi Krzyżowej”, które w formie grypsów trafiają do więźniów i za mur więzienny. Jesienią 1943 r. zostaje wywieziona do Auschwitz, gdzie w styczniu 1949 r. umiera na tyfus.

  • czw., 2020-09-24 11:00
Lekcja festiwalowa Ewolucja psa domowego

Pies domowy był pierwszym udomowionym zwierzęciem. Proces udomowienia rozpoczął się prawdopodobnie 30-40 tysięcy lat temu i od tego czasu psy znacznie zmieniły się w porównaniu do swoich przodków między innymi pod względem fizycznym. Współczesne rasy psów zaczęły być tworzone w ciągu ostatnich 200-300 lat, co spowodowało, że obecnie obserwujemy bardzo duże zróżnicowanie wśród tych zwierząt. W trakcie wykładu omówimy proces ewolucji psa oraz różnice anatomiczne pomiędzy psem, innymi ssakami drapieżnymi oraz psowatymi. Uczestnicy wykładu dowiedzą się również o procesie udomowienia, o konsekwencjach chowu wsobnego, który posłużył do stworzenia tak wielu ras psów, oraz o podłożu genetycznym niektórych obserwowanych cech morfologicznych.

  • pon., 2020-09-21 11:00
Lekcja festiwalowa Fonologia dialektów języka angielskiego

Czy wiesz, jak się mówi po angielsku w poszczególnych częściach świata? Czym konkretnie się różnią warianty języka angielskiego?

Na zajęciach omówione zostaną najważniejsze cechy wybranych dialektów języka angielskiego, takich jak irlandzki, australijski, Received Pronunciation (standardowy brytyjski angielski) czy General American. Każda odmiana zostanie zaprezentowana na nagraniu, po czym, przy udziale słuchaczy, przeanalizowane zostaną jej konkretne właściwości fonologiczne. Uczestnicy będą mieli okazję spróbować swoich sił w naśladowaniu dialektów.

Celem zajęć jest poszerzenie wiedzy na temat różnorodności języka angielskiego.

  • pon., 2020-09-21 12:00
Lekcja festiwalowa Formy prowadzenia działalności w Polsce i formy ich opodatkowania

Uczestnikom przybliżona zostanie tematyka podatkowa z zakresu działalności gospodarczej. W pierwszej części zajęć przedstawione zostaną najważniejsze elementy, tj. formy prowadzenia działalności gospodarczej oraz formy opodatkowania dochodu (pominięta będzie analiza rozwiązań dla działalności rolniczej).

W drugiej części zajęć uczestnicy zostaną podzieleni na zespoły i przeprowadzona zostanie rozgrywka między nimi. Celem gry będzie legalna minimalizacja kosztów podatkowych. Etapy gry będą polegały na wybraniu formy opodatkowania w oparciu o przewidywane dochody, a następnie kalkulacja o wyniki wypracowane.

W zależności od wiedzy i potrzeb uczestników program może ulec zmianom podczas zajęć, na korzyść jednej z części.

  • czw., 2020-09-24 11:00
Lekcja festiwalowa geo.weekend.go, cz. 1: piasek, kamienie

Wydaje się, że poznanie spraw geologicznych „w terenie” wymaga wyjazdu do kopalni, kamieniołomu a przynajmniej w góry. Tymczasem wystarczy wychylić się ze swego osiedla (a nawet to nie bywa konieczne), by zetknąć się z „czystą geologią”. Co trzeba robić? Tylko patrzeć uważnie i obserwować ze zrozumieniem. Prezentacja pokazuje szereg problemów i obiektów geologicznych, które poznać można w okolicy Warszawy (oczywiście są takie i w otoczeniu innych miast). To przede wszystkim piasek i jego nagromadzenia polodowcowe – wydmy, ozy, kemy, gleby kopalne, ponadto iły np. warwowe. W piasku ukrywają się narzutniaki, przyniesione przez lodowiec, a potem modelowane przez wiatr. Potraficie wyrzeźbić w kamieniu niedźwiedzia stojącego na tylnych łapach? A wiatr i piasek potrafią.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa geo.weekend.go, cz. 2: rzeki, źródła

Następne zagadnienie geologiczne „w zasięgu ręki” to rzeki i ich źródła. W miejscowości położonej nad rzeką wystarczy pójść nad nią i nie wzdychać „Jak pięknie!”, ale obserwować. Zobaczymy zróżnicowane brzegi doliny rzecznej, ślady poszerzania przez rzekę owej doliny, pozostawione przez nią starorzecza, meandry, może jej roztokowy charakter i skomplikowany przepływ wody, niekiedy z prądem płynącym „pod górę”, ślady zmiany poziomu przepływającej wody, zmarszczki prądowe na piasku, odmienne przy spokojnym i burzliwym przepływie wody... Może dotrzemy do strumienia znikającego w piaskach – jak na pustyni. No i dowiemy się, że w ciągu ostatnich około 600 lat Wisła odsunęła się od Czerska ku wschodowi o 4 kilometry.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa geo.weekend.go, cz. 3: mokradła, a także...

Mokradła powstają w różny sposób i mają różny żywot – co do długości oraz ciągłości występowania (okresowe i mniej więcej stałe). Jednak wśród turystów nie cieszą się na ogół uznaniem, że nieładne, że komary. A to jeden z najcenniejszych i niestety niedocenianych składników środowiska naturalnego. Bo: magazynują wodę, regulują temperaturę otoczenia (chłodzą w czasie upałów, ogrzewają gdy zimno), dają trwałą wilgotność powietrza, są środowiskiem życia i rozmnażania dla wielu płazów i innych zwierząt, w osadzie magazynują substancję obumarłych roślin, nie dopuszczając do jej szybkiego powrotu jako dwutlenku węgla do atmosfery... No i poją sarny, dziki... Proponujemy jeszcze obejrzenie innych osobliwości: rudy żelaza na mokradłach, solanki przybywającej z głębokości 1600 m lub stalaktytów powstających w Warszawie. Gdzie? Na przykład na stacji metra.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa Geografia świata według roślin

W poszukiwaniu cennych roślin ludzie udawali się w dalekie podróże. Niektóre z przypraw były wyżej cenione niż złoto. Z ich powodu Europejczycy podbijali nowe lądy. Skąd pochodzą powszechnie używane dziś rośliny przyprawowe? Jaka jest ich historia? Dlaczego dawniej były tak bardzo pożądane?

  • pon., 2020-09-21 10:30
Lekcja festiwalowa Geoinformatyka wokół nas

Podczas lekcji uczniowie dowiedzą się, co to jest geoinformatyka, poznają m. in. geoportale złożone aplikacje umożliwiające dostęp do informacji przestrzennej. Korzystając z Geoportalu krajowego, odnajdą wybrane miejsca na kilkudziesięciu warstwach informacyjnych, dokonają pomiarów, sprawdzą, w jaki sposób można pozyskać informację przestrzenną i ją interpretować. Korzystając z geoportalu M. st. Warszawy, zapoznają się z rozwojem terytorialnym miasta, mapą hałasu, zdjęciami historycznymi, zaś na geoportalu Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska sprawdzą rozmieszczenie form ochrony przyrody, sprawdzą, w jaki sposób jest opisany wybrany obiekt w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody.

  • pon., 2020-09-21 13:00
Lekcja festiwalowa Geologia na banknotach, cz. 1: erozja górska, ostańce

Każdy kraj emituje banknoty i ozdabia je często bardzo dobrymi rysunkami. Wśród owych rysunków jest pewna liczba podobizn interesujących obiektów geologicznych. W tej prezentacji zebrane zostały takie, które pokazują skutki erozji, głównie górskiej, oraz jeden z jej efektownych wyników – ostańce. Przegląd obejmuje obiekty z wielu części świata. Uzupełnienie to schematy mechanizmów erozji oraz zdjęcia interesujących form, nie pokazanych na banknotach.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa Geologia na banknotach, cz. 2: doliny rzek, wodospady, morze

W tej części zebrane zostały banknoty z obrazami dolin rzecznych, od rzek płynących leniwie na obszarach nizinnych po takie, które wcięły się w teren, tworząc niemal pionowe ściany kanionów. Można porównywać również wysokie brzegi rzeczne z przeciwległymi płaskimi, erozję i gromadzenie osadów rzek meandrujących. Pokazane są także wodospady – od niewysokich progów skalnych po największe z nich. Kolejna część to erozja morska: klif, w tym wielopoziomowy, ostańce i zaokrąglone wielotonowe bloki skalne. Dodane są także zdjęcia i odpowiednie schematy.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa Geologia na banknotach, cz. 3: lodowce, jaskinie, wulkany, gejzery

Lodowce są malowniczym składnikiem krajobrazu, ale i w sposób potężny kształtują go. Ślady ich istnienia to zarówno doliny o charakterystycznym przekroju i niekiedy wielostopniowych zboczach, wygładzone zbocza gór, zagłębienia (kary, kotły polodowcowe), jak i nagromadzony materiał przynoszony przez lodowiec. Następne części prezentacji odnoszą się do zjawisk podziemnych – jaskiń i ich szaty naciekowej, wulkanizmu i związanych z nim wypływów gorących wód – gejzerów. Wulkanizm jest omówiony na przykładach z różnych części kuli ziemskiej, także wysp wulkanicznych. Uzupełnienie stanowią schematy wulkanów oraz omówienie związku wulkanizmu z otwieraniem się oceanów, grzbietami śródoceanicznymi i wędrówką płyt skorupy ziemskiej.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa Gips w krajobrazie

Gips zapewne znamy wszyscy – masa do tynkowania wnętrz lub zaklejenia dziur w ścianach. Ale to także składnik skał utworzonych właśnie z owego dwuwodnego siarczanu wapnia. Przyjrzyjmy się, jak takie skały powstają, jak wygląda krajobraz utworzony na skałach gipsowych. Poznajmy rozwijające się w tych skałach zjawiska krasowe i ich skutki – jaskinie, leje, uwały, jamy, ostańce. Zobaczmy także kilkumetrowej długości kryształy gipsu, szable gipsowe, a także miejsca wydobycia surowca gipsowego.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa Grzeczność w komunikacji międzykulturowej – praktyka i teoria

W kontaktach z przedstawicielami innych kultur nie wystarczy znajomość wspólnego języka, aby skutecznie się porozumieć. Bardzo ważnym elementem komunikacji jest kompetencja w zakresie grzeczności językowej, czyli przyjętych w danej kulturze sposobów dziękowania, wypowiadania komplementów, przepraszania itd. Nasz miniwykład pokazuje przykładowe sytuacje nieporozumień powstałych w komunikacji pomiędzy Polką a Amerykaninem, którzy nie do końca zrozumieli się, pomimo iż oboje znają zarówno język polski, jak i angielski. Sytuacje te zostaną opatrzone komentarzami z punktu widzenia pragmatyki, czyli gałęzi językoznawstwa zajmującej się badaniami nad komunikacją.

  • wt., 2020-09-22 10:00
Lekcja festiwalowa Herero i Nama –pierwsze (?) ludobójstwo XX wieku

W 1884 roku powstała na terenie dzisiejszej Namibii pierwsza niemiecka kolonia – Niemiecka Afryka Południowo-Zachodnia. Niecałe 20 lat później w kolonii wybucha powstanie – wojownicy Herero podlegli Samuelowi Maharero atakują niemieckich osadników. 2 października 1904 roku generał von Trotha wydaje rozkaz zabicia wszystkich mężczyzn Herero i wypędzenia kobiet i dzieci na pustynię Kalahari. Przez kolejne 4 lata trwa systematyczne mordowanie ludów Herero i Nama. Opinia publiczna dowiaduje się o tych zdarzeniach z Raportu Whitakera dopiero w 1985 roku. Ale na próbę pojednania trzeba poczekać kolejne 30 lat. Czy wizerunek rdzennej ludności kolonii europejskich w Afryce przedstawiany w prasie przełomu wieków miał wpływ na traktowanie tejże ludności przez osadników? Czy można mówić o "mowie nienawiści" skierowanej w kierunku rdzennej ludności kolonii? Czym był Konzentrationslager Haifischinsel? Gdzie trafili lekarze prowadzący swoje "badania" na Herero i Nama? Na te i wiele innych pytań odpowiemy w ramach zajęć.

  • wt., 2020-09-22 11:00
Lekcja festiwalowa Historia biopolityki – jak władza przez stulecia projektowała szczegóły ludzkiego życia

Podczas zajęć zostanie omówiony zarys historii biopolityki. Poza nakreśleniem znaczenia tego pojęcia, które jest wielorako interpretowane przez znawców, oraz podstawowych założeń tej problematyki, zostaną przedstawieni kluczowi dla jej rozwoju „projektanci”, tacy jak Claude-Nicolas Ledaux, Pierre le Play, Thomas Malthus, czy Herbert Spencer. Wraz z opisem rozwoju narzędzi biopolitycznych zostaną poruszone takie zagadnienia jak zarządzanie przestrzenią i projektowanie miast w dobie Oświecenia, walka z epidemiami (np. dżumą), dbanie o higienę i czystość, dostępność pożywienia, modele rodziny, zasady eugeniki i funkcje panoptykonu. Ta ostatnia koncepcja, nakreślona w oparciu o pojęcia norm i dyscypliny przez Michela Foucaulta, posłuży zrozumieniu roli nowoczesnych armii, szpitali, więzień i szkół.

Cała opowieść zostanie oparta na obrazach – rycinach, projektach architektonicznych, malowidłach, rysunkach i zdjęciach. Zostaną przedstawione przede wszystkim rysunki architektoniczne miast oświeceniowych, budynków użyteczności publicznej, a także urządzeń, takich jak choćby panoptykon.

Uczeń po wzięciu udziału w zajęciach będzie potrafił odpowiedzieć na pytanie, czym jest biopolityka, w jaki sposób rozwijała się przez ostatnie stulecia oraz w jaki sposób służy władzy do kontroli populacji, zwiększania efektywności i sprawowania nadzoru. Celem lekcji będzie także próba odpowiedzi na pytanie, na ile w dzisiejszym świecie jesteśmy odlegli od dawnych rozwiązań, a na ile doświadczamy ich kolejnych wersji. Lekcja ma za zadanie uwrażliwić młodych obywateli na ograniczanie przez władzę prywatności w imię bezpieczeństwa, ciche pozbawianie praw politycznych i obywatelskich.

  • pt., 2020-09-25 13:00
Lekcja festiwalowa Jak (się) uczyć, żeby … (się) nauczyć języka obcego

Uczenie się, jak również nauczanie języków obcych to bardzo złożone procesy wymagające interdyscyplinarnego podejścia, w tym zrozumienia funkcji i roli mózgu. Tytuł tego interaktywnego wykładu sugeruje, że poznanie języka obcego wymaga zaangażowania dwóch stron, nauczyciela i ucznia. Dlatego też w czasie spotkanie przyjrzymy się, w jaki sposób najważniejsze osiągnięcia neuronauki przyczyniają się do dydaktyki języków obcych i wspomagają zarówno nauczycieli, jak i uczniów. Postaramy się również odpowiedzieć na następujące pytania: Czy uczenie się i nauczanie języków obcych mogą być przyjazne mózgowi?  Co najbardziej lubi mózg, kiedy uczymy (się), jak mówić, rozumieć, pisać, czytać w języku obcym? W jaki sposób należy uczyć (się)  poprawnej wymowy, gramatyki i słownictwa języka obcego tak, aby było to  kompatybilne z naturalnym sposobem funkcjonowania mózgu?

  • czw., 2020-09-24 10:30
Lekcja festiwalowa Jak odtworzyć zaginione fragmenty historii rodzinnych ?

Od 25 lat Dział Genealogii ŻIH zajmuje się historią rodzin żydowskich w Polsce. Pomagają odtworzyć zaginione fragmenty historii rodzinnych, odnaleźć ślady rodziny, a także połączyć krewnych, żyjących dzisiaj w różnych stronach świata. Podczas wykładu Dział Genealogii podpowie jak stawiać pierwsze kroki w szukaniu swoich żydowskich korzeni. Od czego zacząć, gdzie szukać pomocy, jakie źródła opowiedzą nam więcej o naszych przodkach. Spośród tych kontaktujących się z Działem, większość to Żydzi z różnych stron świata, którzy pewni są swojej żydowskiej tożsamości. Szukają informacji o przeszłości, próbując uzupełnić luki w przekazach rodzinnych. Chcą dowiedzieć się więcej na temat kraju swojego pochodzenia, zdobyć informacje o dalszych krewnych. Mają nadzieję na odnalezienie żyjących krewnych, których jeszcze nie poznali.

Kontaktują się z nami też osoby mieszkające w Polsce, które chcą odnaleźć lub potwierdzić żydowskie korzenie. Początki ich poszukiwań są różnorodne: brak przekazu o wcześniejszych pokoleniach, fotografie nieznanych ludzi w rodzinnym albumie, dokumenty znalezione po śmierci babci, w których pojawiają się nieznane i obco brzmiące imiona. Zdarza się, że argumentem jest stale powtarzający się sen, przeczucie, potrzeba określenia swojej tożsamości, czy też zwykła ciekawość. 

Część nigdy nie odnajdzie Żydów wśród swoich przodków. Sprawdzić jednak zawsze warto. Inni faktycznie odkrywają, że są Żydami lub mają żydowskie korzenie. Co to oznacza? Postaramy się odpowiedzieć na te i inne pytania dotyczące poszukiwań rodzinnych. 

  • śr., 2020-09-23 12:00
Lekcja festiwalowa Jak powstają, czy są groźne i jak możemy przetwarzać odpady promieniotwórcze

Czym są odpady promieniotwórcze? Czy wszystkie składujemy i zabezpieczamy w ten sam sposób? Jak to jest w końcu
ze świeżym i wypalonym paliwem jądrowym?

W trakcie wykładu zostaną omówione różne rodzaje promieniowania jonizującego oraz sposoby jego oddziaływania z materią. Prześledzimy cykl paliwowy uranu od skał zawierających minerały uranonośne po przetworzenie i składowanie wypalonego paliwa jądrowego.

Wykład będzie połączony z pokazami detekcji różnego rodzaju promieniowania jonizującego, a także chemicznych sposobów separacji pierwiastków ważnych
w energetyce jądrowej.

  • pon., 2020-09-21 09:00
  • pt., 2020-09-25 09:00
Lekcja festiwalowa Jak przygotować protest i strajk

Znów wyszli na ulice! Robotnicy strajkują! W niedzielę odbędzie się protest klimatyczny! Protest, strajk – słowa te często pojawiają się w internecie i telewizji. Co to jest protest społeczny i strajk? Czym się różnią? Jak przygotować skuteczny protest i strajk? Czy uczennice i uczniowie mogą strajkować?

Zapraszam na warsztat, na którym porozmawiamy o tym co to jest protest i strajk, czemu służą strajki, jak zorganizować skuteczny protest. Podczas spotkania zaprojektujemy też protest szkolny organizowany przez uczniów i uczennice.

  • wt., 2020-09-22 10:00
  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa Jak się relaksować? Techniki i tajniki relaksacji

Czym jest relaksacja? Jak się zrelaksować? Podczas warsztatów uczestnicy dowiedzą się o różnych technikach relaksacji oraz ich możliwościach w redukowaniu stresu.

  • pon., 2020-09-21 11:00
Lekcja festiwalowa Jak szukać zabytków z lotu ptaka

Lekcja ma na celu zapoznanie z najnowszymi technikami obrazowania powierzchni Ziemi z lotu ptaka: zdjęciami lotniczymi i lotniczym skanowaniem laserowym, dzięki którym widać ślady przeszłości. Produkty technologii prezentowane będą w krajowym portalu geoportal.gov.pl, w którym udostępniane są informacje bieżące i dane archiwalne.

  • wt., 2020-09-22 09:00
  • wt., 2020-09-22 10:30
Lekcja festiwalowa Jak technika i medycyna pomaga pilotom? Wirówka przeciążeniowa

Współczesne samoloty wojskowe wymagają od pilota szczególnych predyspozycji zdrowotnych i wytrzymałościowych. Podczas wykonywania misji bojowych i treningowych organizm pilota poddawany jest oddziaływaniu różnych czynników obciążających. Działania takie niosą ryzyko utraty zdrowia, życia lub bardzo drogiego samolotu. W celu zminimalizowania tych zagrożeń piloci muszą być cyklicznie badani i szkoleni na symulatorach w Wojskowym Instytucie Medycyny Lotniczej. Jednym z takich urządzeń jest wirówka przeciążeniowa – symulator szkoleniowy, który umożliwia wszechstronne odwzorowanie warunków występujących podczas misji lotniczych, a trening w niej pozwala na podniesienie tolerancji przeciążeń, co skutkuje zmniejszeniem ryzyka wystąpienia powyższych zagrożeń. A w myśl starej wojskowej maksymy ,, im wiecej potu wylanego na ćwiczeniach, tym mniej krwi w boju”.

  • czw., 2020-09-24 10:00
Lekcja festiwalowa Jak woda zjada skały wapienne

Omówiony został kalcyt, jako główny minerał budujący wapienie, następnie przedstawiono chemiczny przebieg procesu krasowego. Wskazano źródła dwutlenku węgla, oprócz wody głównego czynnika powodującego kras. Przedstawione zostały formy krasowe zarówno erozyjne, jak i naciekowe, w tym efektowne ostańce z Jury Krakowsko-Wieluńskiej. Zwrócono także uwagę na inne, poza dwutlenkiem węgla, czynniki biorące udział w procesie krasowym: jon azotanowy, fluorkowy, kwasy organiczne. Pokazane zostały przykłady roślin dobrze znoszących wysoką zawartość wapnia w glebie. Na końcu umieszczono schemat obiegu wapnia w środowiskach hipergenicznych.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa Jak wystartować z własnym biznesem? Analiza progu rentowności

Chcesz założyć swoją firmę lub start-up? Ustalenie właściwych poziomów cen oraz, co za tym idzie, marż potrafi zawrócić w głowie. Wykład pomoże Ci zgłębić tajniki wykorzystania progu rentowności w procesie oceny przedsięwzięć.

Na zajęcia przygotuj arkusz kalkulacyjny Excel lub kartkę papieru, długopis i kalkulator!

  • śr., 2020-09-23 10:00