dyskusja

Co wspólnego mają ze sobą złoto i woda? Króre z nich jest cenniejsze? Czy możemy stworzyć wodę? A złoto?

Złoto fascynowało alchemików i uczonych od czasów starożytnych. Przez stulecia próbowano je wytwarzać poprzez przekształcanie różnych innych pierwiastków. Dwór cesarza Rudolfa II w Pradze stał się szczególnie znany pod tym względem, ponieważ aktywnie wspierał alchemię i zapraszał najbardziej znanych alchemików swojej epoki. Wśród nich był Edward Kelley, który starał się zdobyć przychylność cesarza, twierdząc, że może zamienić każdy metal w złoto. Możliwe jednak, że ten szarlatan był w rzeczywistości agentem królowej Elżbiety. Z kolei woda może wydawać się zupełnie zwyczajną substancją. Jednak pozory mogą mylić. Dzięki geometrii swojej cząsteczki, woda posiada unikalne właściwości fizyczne i chemiczne. I choć jest wszędzie dookoła nas, jej właściwości są w rzeczywistości niezwykle rzadkie. Przyjdź i dowiedz się więcej podczas tego fascynującego pokazu naukowego, połączonego z porywającą podróżą w przeszłość.

Pokazowi towarzyszyć będzie kilka eksperymentów, z których każdy dr Londesborough przeprowadził wiele razy. Ma on doświadczenie w ich bezpiecznym przebiegu.

Dr. Michael Londesborough jest urodzonym w Wielkiej Brytanii naukowcem, który w 2002 r. przeprowadził się do Czech. Oprócz swojej pracy naukowej zajmuje się również popularyzacją nauki. Współpracuje przy projektach popularyzatorskich Czeskiej Akademii Nauk, Czeskiej Telewizji i Narodowego Muzeum Techniki. Jest szczególnie zaangażowany w udostępnianie nauki szerokiej publiczności, nauczanie młodych ludzi i wzmacnianie międzynarodowych relacji między młodymi naukowcami.

Po pokazie odbędzie się dyskusja z dr Londesborough, w której przedstawi on nie tylko własną pracę naukową, ale także wyniki czeskiej nauki i popularyzację nauki w ogóle.

Pokaz naukowy odbędzie się w języku angielskim z tłumaczeniem na język polski.

Nabłonek (epithelium) lub tkanka nabłonkowa to cienka, ciągła, ochronna warstwa komórek z niewielką ilością macierzy pozakomórkowej.

Procesy biologiczne, takie jak embriogeneza, gojenie się ran i powstawanie nowotworu, opierają się na zdolności komórek nabłonkowych do koordynowania swojej aktywności mechanicznej w skalach długości, które są o rzędy wielkości większe niż rozmiar komórki. Chociaż proces ten jest regulowany przez różne ścieżki sygnałowe, niedawno stało się oczywiste, że tę koordynację można zrozumieć za pomocą narzędzi fizycznych, z których wybitnym przykładem jest porządek ciekłokrystaliczny. Są epithelia zawierające tylko jedną warstwę, złożoną z 4-, 5-, 6-, 7-, 8-kątów.

F.T. Lewis wykazał eksperymentalnie, że siedmiokąt jest średnio dzielącą się komórką, zaś płaszczyzna dzielenia (ang. division plane) dotyka środka granicy sąsiedniego pięciokąta i sześciokąta,.  A. Lissowski i N. Rivier podali matematyczne uzasadnienie związku wykrytego doświadczalnie przez Lewisa: między przeciętną powierzchnią  komórki dwuwymiarowej a liczbą n krawędzi tej komórki zachodzi związek , przy czym , zaś  tkanka zawiera  f  komórek zajmujących pole .

Przemiana heksatyczna (Nobel 2016) to  fazowa przemiana dwuwymiarowa z cieczy do kryształu. L. Giomi ze współpracownikami napisał szereg prac na temat: "hexatic-epithelium-cancer". Modele obliczeniowe sugerują, że porządek heksatyczny może służyć do opisu zbiorowej migracji komórek..W fazie hexatic zostają tylko nieliczne gęstości dyslokacji pięcio- i siedmiokątów pośród  przeważających sześciokątów.

Po zapoznaniu z tymi pracami proponujemy własne uwagi. Kolorowe obrazy pozwalają lepiej zrozumieć fazę heksatyczną: z izotropowej cieczy powstają kryształy o strukturze sześciokątnej,

Rozwój nauki i techniki powoduje zmiany w naszym życiu, korzystne i niekorzystne. Za kilka, kilkanaście, kilkadziesiąt lat możemy mieć problem z odnalezieniem sie w nowej rzeczywistości. Jaka ona będzie, czy nie zaginie nasze człowieczeństwo? 

Na te pytania próbuje odpowiedzieć Maciej Górniak w swojej dystopijnej powieści science fiction "DNA". Spotkanie z autorem zostanie przeprowadzone w atrakcyjnej formie naukowych "warsztatów z przyszłości".

Żyjemy w świecie komunikacji instant – nieprzerwanej, skrótowej, o krótkim cyklu życia informacji. Łatwo w tych warunkach zapomnieć o takich komponentach porozumiewania się, które nie niosą informacji wprost, ale budują relacje. A także współtworzą wizerunek tego, kto potrafi się nimi skutecznie posługiwać.

- Czy grzeczność, uprzejmość to oznaki słabości?

- Czy powinniśmy liczyć na wzajemność, będąc dla kogoś uprzejmym?

- Dlaczego uprzejmość może się „nie opłacać”, ale mimo to warto znać jej prawidła – i stosować je na co dzień?

W czasach, gdy żyjemy i pracujemy w środowiskach zróżnicowanych, wielokulturowych, łatwo pogubić się w różnych kodeksach grzecznościowych i w tym, po co nam one są. Przyjrzymy się standardom zachowań grzecznościowych i poszukamy ich uniwersalnych wyznaczników. Sprawdzimy, jak różnie rozumiemy pojęcia „grzeczności” i „uprzejmości” oraz jak wpływają one na komfort funkcjonowania w społeczeństwie.

Podczas wykładu przeniesiemy się do świata druków kramarskich – historycznego odpowiednika dzisiejszych tabloidów i plotkarskich portali internetowych. Te przeznaczone dla masowego odbiorcy publikacje sprzedawane były tanio na jarmarkach, odpustach i pielgrzymkach, a zawierały wierszowane utwory informujące o niezwykłych i ciekawych zdarzeniach: miłości i zbrodniach, cudach i katastrofach, polityce, najnowszych modach i przełomowych wynalazkach. W różnych regionalnych odmianach zjawisko to było znane w całej nowożytnej Europie, ale w kręgu narodów słowiańskich wyjątkową popularnością cieszyło się na ziemiach czeskich. Wysoki poziom alfabetyzacji pozwolił tu na rozwój czytelnictwa wśród ludu już na przełomie XVIII i XIX wieku, a w wielu muzeach do dziś zachowały się tysiące kramarskich ulotek.

Podczas spotkania dowiedzą się Państwo, jak wyglądały i co zawierały druki kramarskie, jak brzmiały umieszczane w nich pieśni i czy naprawdę były one źródłem wiadomości o świecie, czy raczej sposobem zaspokojenia oczekiwań odbiorców, którzy podobnie jak dziś „najbardziej lubili te piosenki, które już znali”. Wystąpienie, ilustrowane przykładami z Czech i Polski, oparte jest na wieloletnich badaniach pieśni kramarskich, których zwieńczeniem była opublikowana w minionym roku książka „Mapa świata z jarmarcznej ulotki. Czeska dziewiętnastowieczna twórczość kramarska w perspektywie etnolingwistycznej”.

Rosyjskie i ukraińskie rosyjskojęzyczne media rozrywkowe po rozpadzie ZSRR rozwijały się i funkcjonowały w środowisku wolnorynkowym Rosji i Ukrainy, konkurując o widzów rosyjskojęzycznych z terenów dawnego ZSRR. Istotne w całym procesie produkcyjnym były i są, nie tyle przygotowywane materiały, ale związki pomiędzy poszczególnymi artystami. Oczywiście treści, szczególnie w rosyjskich mediach, są coraz mocniej uzależnione od zaleceń propagandowych.

Do momentu stworzenia osobnej ligi kabaretów studenckich na Ukrainie większość artystów wywodzi się z tzw. "Ligi KWN", stworzonej w ZSRR w latach 60-tych XX wieku. Co ciekawe, artyści pozostawali w stałych kontaktach i dopiero zajęcie Krymu, Doniecka i Ługanska, a szczególnie "operacja specjalna" na Ukrainie, wymusiła polaryzację światopoglądową tego środowiska. Przy czym świat polityki, kultury, mediów i celebrytów pozostaje ze sobą w silnych związkach, a zaogniony w 2021 roku wymagał podjęcia od artystów decyzji zawodowych i prywatnych, których konsekwencje będą jeszcze odczuwać przez wiele lat.

Znajomość genezy i stanu obecnego rynku rosyjskojęzycznych mediów rozrywkowych stanowi ważny element wiedzy o społeczeństwie i kulturze Rosji i Ukrainy. Pozwoli także na świadome weryfikowanie informacji płynących ze świata tych mediów i zrozumienia także wielu procesów polityczno-społecznych.

Hipoteza "sześciu stopni oddalenia" znajomych w tej sieci znajduje tu potwierdzenie, przy czym prezydent Ukrainy (jako były uczestnik ligi KWN) osobiście zna swoich obecnych oponentów, z którymi wcześniej współpracował. A czy hipoteza powiązań znajomych w sieci dotyczy także uczestników kursu - sprawdzimy.

Spotkanie obejmuje prześledzenie wpływu "KWN" na środowisko artystyczne, zapoznanie z wiodącymi postaciami świata mediów i polityki Rosji i Ukrainy oraz analizę społeczno-językową wybranych postaci. Wybrane fragmenty audycji telewizyjnych także będą podlegały analizie tłumaczeniowej.

22 września o godzinie 15:00 odbędzie się mecz towarzyski w którym komiks portugalski zmierzy się z komiksem peruwiańskim. Komiks portugalski dał się już poznać polskim kibicom sceny komiksowej tytułami takimi jak Kasumai Davida Camposa, Ptaśka Joany Estreli, Salazar. Teraz, i w godzinie jego śmierci duetu J. P. Cotrim / M. Rocha, czy Ballada dla Sophie F. Melo i J. Cavii, i zdążył zdobyć zagorzałych kibiców. Komiks peruwiański jest w Polsce zupełnie nieznanym graczem i zdecydowanie nie będzie grał na swoim boisku. 

W tegorocznej rozgrywce dr Jakub Jankowski i mgr Katarzyna Wągrodzka podyskutują o podobieństwach i różnicach między komiksami pochodzącymi z kraju Inków i kraju Cristiano Ronaldo, zwracając uwagę zarówno na komiksowe uniwersalizmy oraz na to, co stanowi o odmiennym stylu gry autorów z obu krajów. 

Która jedenastka okaże się zwycięska? Która taktyka, styl gry i ustawienie bardziej przypadnie do gustu fanom komiksu? ¡No te lo puedes perder! (Nie możesz tego przegapić), bo ¡Ao vivo é outra coisa! (Na żywo to zupełnie co innego!).

Konkordat 1925. W stulecie podpisania traktatu pomiędzy Rzecząpospolitą a Stolicą Apostolską

W 1925 roku odrodzona Rzeczpospolita i Stolica Apostolska zawarły konkordat – traktat regulujący wzajemne relacje państwa i Kościoła katolickiego. W stulecie tego wydarzenia dr Przemysław Pazik przybliży okoliczności podpisania porozumienia, jego kluczowe postanowienia oraz polityczne i społeczne konsekwencje. Spotkanie będzie okazją do refleksji nad tym, jak konkordat wpłynął na relacje państwo–Kościół w II Rzeczypospolitej oraz jak jego dziedzictwo oddziałuje na współczesność.

Współczesne teksty kultury podjęły na nowo temat klas społecznych, pokazując obrazy klasowej przemocy, tej subtelnie ukrytej i tej bezwstydnej, dostrzegalnej gołym okiem. Proponujemy namysł nad tym, jakie wyjścia poza krąg tej przemocy – cząstkowe, całościowe, chwilowe, trwałe, indywidualne i zbiorowe - oferują nam dzisiaj filmy, seriale, powieści, autobiografie, literatura faktu.

Jednym z takich wyjść jest opowiedzenie swojej historii poprzez zostanie pisarką, raperką, artystką. Autonarracja prezentowana bywa jako forma przekroczenia klasowej alienacji. Innym wyjściem jest wzbogacenie się na tyle, by móc cieszyć się wyższym komfortem życia niż rodzina i dawni koledzy. Jeszcze inny sposób to drobne sabotaże klasowe w postaci kpiny z „wyżej urodzonych” czy kradzieże. Wspólnoty alternatywne wobec głównego nurtu kultury, oparte na zbiorowej identyfikacji klasowo wykluczonych również są prezentowane jako sposób na przekroczenie granic klasowych. Mamy także obrazy chwilowych, ekstatycznych, karnawałowych wręcz upustów klasowego gniewu. Jeszcze inne teksty kultury przewidują rewolucję jako skutek ostrych nierówności klasowych: coś, czego jeszcze nie widać, ale już grzmi w oddali. Wreszcie, mamy obrazy rewolucji „tu i teraz”: bardziej lub mniej spontanicznych aktów zerwania z klasowym podporządkowaniem.

Zdecydowaną większość współczesnych obrazów klasowości, w warstwie diagnozy nawet najbardziej krytycznych, łączy jednak klaustrofobiczna bezalternatywność. Zmiana generalna jako coś innego niż tylko destrukcja, przemoc i dystopia jest w nich nie do pomyślenia. Można pokazać klasowo zdefiniowany porządek, nawet w jego brutalnych wymiarach takich jak doświadczenie nędzy i bezdomności; można pokazać indywidualne ścieżki, którymi ucieka się z klas zdominowanych. Twórcom brakuje jednak wyobraźni, by w duchu realistycznym zaproponować społeczeństwo bezklasowe.

Po przykłady propozycji takiego przekroczenia sięgniemy więc do przeszłości. Przypomnimy tekst Brunona Jasieńskiego Palę Paryż. Polem, na którym testowano możliwości zaistnienia społeczeństwa bezklasowego, była także proza i poezja socrealistyczna. Odwołując się do wybranych przykładów postaramy się pokazać ten negatywnie oceniany nurt prozy XX wieku jako przestrzeń dla myślowych eksperymentów z nowymi formami społecznego współistnienia.

Jak zmienia się przestrzeń kultury w Polsce i Europie? Czy wolność twórcza to dziś wartość bezwarunkowa, czy raczej przedmiot regulacji i politycznego sporu?

Debata z udziałem artystek, badaczek i przedstawicielki Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego będzie próbą zderzenia perspektyw: artystycznej, instytucjonalnej i obywatelskiej. W rozmowie poruszymy m.in. temat wolności wypowiedzi w sztuce, cenzury, finansowania kultury oraz roli ciała i tożsamości w twórczości współczesnej.

Po uroczystym otwarciu wystawy pt. "Geofizycy w pracy" zapraszamy na spotkanie z bohaterami zdjęć. Przewidziano kilka krótkich prelekcji naukowców przedstawionych na zdjęciach oraz dyskusję o pracy geofizyków przy kawie i ciastkach.

Nazwa „ekoterroryzm” nie miała szczęścia w historii. Jej powstanie było raczej formą dokuczliwego działania, niż próbą opisania groźnego problemu.

Została wymyślona w latach 60. XX w. przez antyśrodowiskowego działacza Rona Arnolda, aby opisać pokojowe, choć stanowcze działania aktywistów ekologicznych, mające na celu zmianę prawa w Stanach Zjednoczonych, na bardziej chroniące środowisko. Współcześnie wiele się nie zmieniło i choć faktycznie działacze środowiskowi w swojej historii posługiwali się skrajnymi i drastycznymi formami działania, takimi jak akty sabotażu czy zamachy bombowe, to często w mediach używa się określenia ,,ekoterroryzm” do działań nieproporcjonalnie lżejszych gatunkowo, jak protesty, zmiany w prawie mające na celu poprawę jakości środowiska itp. Można zaobserwować jednoznaczne przypisanie „ekoterroryzmowi” kierunków ideologicznych i politycznych, jakie ma reprezentować co powoduje, że postulaty zgodne z tymi kierunkami ideowymi uznawane są za potencjalne niebezpieczne. Jednak czy w związku z zagrożeniem dezinformacją, chaosem pojęciowym istniejącym nawet na gruncie literatury naukowej i silnego upolitycznienia samego pojęcia, możemy mówić o istnieniu ,,ekoterroryzmu”?

Warsztaty mają na celu analizę pojęcia i przedstawienie jego genezy oraz grup aktywistów i działań z jakimi było kojarzone, dzisiejszą skalę problemu, a także jego istotność względem prawa. Zostaną rozważone podstawy ideologiczne „ekoterroryzmu”, nastąpi próba weryfikacji jakie twarze może on przybrać i czy zawsze jego podstawy muszą być oparte na ekologizmie.

Wreszcie całość warsztatów odbędzie się na gruncie refleksji prawnej - czy to pojęcie może być istotne dla prawa oraz jak prawo odpowiada na ten problem, w szczególności, gdzie przebiega granica między obywatelskim nieposłuszeństwem, a ekoterroryzmem.

Przemoc wobec kobiet to jedno z powszechnych, choć przemilczanych, tabuizowanych i lekceważonych zjawisk społecznych. Temat ten często pozostaje na marginesie naukowych
debat. Dlaczego socjologia – nauka badająca struktury społeczne i relacje władzy – wciąż niechętnie mówi o przemocy wobec kobiet? Czy neutralność akademicka może oznaczać
współudział w podtrzymywaniu niesprawiedliwości?

Podczas rozmowy z zaproszonymi socjolożkami (dr Patrycja Sosnowska-Buxton z Uniwersytetu w Stavanger i dr Justyna Tomczyk z UKEN w Krakowie) odwołując się do
własnych doświadczeń badawczych, przyjrzymy się, jak przemoc wobec kobiet (nie) jest opisywana w naukach społecznych, jakie mechanizmy ciszy funkcjonują w środowisku
akademickim oraz czy naukowczynie i naukowcy mogą pozwolić sobie na zaangażowanie. Wspólnie zastanowimy się, gdzie przebiega granica między naukową neutralnością a
społeczną odpowiedzialnością. A zgromadzonej publiczności zadamy pytanie, czego oczekują od nauki: aktywizmu czy tzw. obiektywnego dystansu?

Zapraszamy do udziału wszystkie osoby zainteresowane refleksją nad rolą nauki w kształtowaniu świata bardziej sprawiedliwego i bezpiecznego.

Rozbudowana technologia cyfrowa, która z dnia na dzień zaskakuje użytkowników nowymi możliwościami wpływa zdecydowanie na polepszenie funkcjonowania oraz podejmowanie różnych działań na odległość. Niestety dosyć krótki okres w jakim internet znacznie ewoluował sprawił, że pojawiło się wiele niejasnych i nieoczywistych zasad dotyczących odpowiedzialności za działania w sieci. Dotyczy to praktycznie każdego obszaru cyfrowej aktywności. Warto zauważyć również, że częstą przyczyną niezgodnych z prawem działań w sieci jest brak świadomości jej użytkowników. Obecnie mamy do czynienia z nowym ładem prawnym dotyczącym wciąż rozwijającej się struktury sieci, który ma przyczynić się do lepszego dostosowania jej do potrzeb zarówno użytkowników ( w szczególności dotyczy to sfery e-commerce, własności w sieci, ochrony prywatności ) jak i realizacji zadań władzy publicznej (zapewnienie cyberbezpieczeństwa i porządku publicznego). Wykład ma na celu wskazanie najważniejszych reguł związanych z odpowiedzialnością za działania w sieci w świetle obecnych oraz  przyszłych regulacji  środowiska cyfrowego.

W erze cyfrowej informacja rozchodzi się błyskawicznie – ale czy równie szybko potrafimy rozpoznać, co jest prawdą, a co dezinformacją? Jakie mechanizmy stoją za produkcją fałszywych treści? Czy nasz mózg jest przygotowany na świat, w którym nie wiadomo, komu wierzyć?

Podczas tej debaty – organizowanej w ramach działań Środkowoeuropejskiego Centrum Obserwacji Dezinformacji Medialnej 2.0 – porozmawiamy o tym, jak zmienia się pole walki o uwagę i zaufanie odbiorcy. Zastanowimy się, w jaki sposób dezinformacja wpływa na nasze decyzje, emocje i życie społeczne. Omówimy też, czy edukacja medialna i nowe technologie mają szansę powstrzymać zalew fałszu. Zapraszamy na rozmowę ekspertów z pogranicza medioznawstwa, komunikacji społecznej i refleksji kulturowej – o tym, jak bronić się przed dezinformacją i nie stracić kontaktu z rzeczywistością.

Niestabilna sytuacja polityczna w wielu zakątkach świata, jak i rosnące dysproporcje w poziomie rozwoju ekonomicznego, w połączeniu z ułatwionymi możliwościami podróżowania, przyczyniają się do wzrostu skali procesów migracji. Miasta, szczególnie te największe ze względu na oferowane możliwości na rynku pracy, są tradycyjnym miejscem docelowym dla migrantów. Obecność migrantów w miastach to z jednej strony szansa dla na lepszy rozwój, z drugiej wyzwania związane z ich integracją i zapobieganiem potencjalnym niepokojom społecznym. 

Zjawisko migracji, choć obecne od zawsze, nigdy nie odbywało się w tak szerokiej skali i nie budziło tak wiele kontrowersji jak współcześnie. Migracje mają wiele zróżnicowanych oblicz: mogą mieć charakter przymusowy  (gdy migranci uciekają przed wojną lub prześladowaniami politycznymi) lub ekonomiczny – gdy migranci zmieniają miejsce zamieszkania w poszukiwaniu lepszych zarobków i warunków życia. Migrują zarówno kadry wysokokwalifikowane (wtedy mowa o klasie metropolitalnej lub ekspatach) jak i osoby o niższych kwalifikacjach. Społeczność migrantów jest więc bardzo zróżnicowana pod względem kulturowym i zawodowym, a tym samym ma różne potrzeby i w inny sposób może też oddziaływać na społeczność przyjmującą.

Społeczeństwa w krajach członkowskich UE starzeją się, napływ migrantów może spowolnić ten proces oraz powstrzymać jego negatywne konsekwencje, np. zapełnić powstające niedobory na rynku pracy. Jednak czy migranci „wpiszą się” w społeczności przyjmujące? czy będą razem z nimi budowali dobrobyt? Zależy nie tylko od nich samych i od podejścia społeczności przyjmującej, ale też od polityki integracyjnej prowadzonej przez władze centralne i lokalne (czyli działań mających pomóc się zintegrować). Analizowany w ten sposób proces migracji jest więc szansą na powstrzymanie niekorzystnych procesów demograficznych, a zarazem wyzwaniem.

Proponowane spotkanie będzie miało formę konwersatorium, czyli wykładu przeplatanego dyskusją z uczestnikami. Dyskusji na temat własnych doświadczeń i obserwacji sprzyja fakt, że polskie miasta są zamieszkiwane przez coraz większe grupy migrantów różnej narodowości, a sama Polska zmieniła swój status z kraju emigracyjnego na emigracyjno-imigracyjny (co oznacza, że wielu Polaków wyjeżdża za granicę, ale równocześnie do Polski przyjeżdża coraz więcej migrantów z innych krajów).

Spotkanie dotyczy sztuki abstrakcyjnej od jej początków (ok. 1910 r.) Jego celem jest przygotowanie do odbioru sztuki abstrakcyjnej. W programie jest dyskusja z elementami rozmowy nauczającej na bazie przygotowanej prezentacji. Omówienie sztuki abstrakcyjnej i awangardy, w tym abstrakcji lirycznej, suprematyzmu i neoplastycyzmu oraz powojennych kierunków i nurtów w sztuce abstrakcyjnej: ekspresjonizmu abstrakcyjnego w Stanach Zjednoczonych, hard-edge paining oraz minimalizmu, a także informelu i op-art w Europie Zachodniej.