Żywioły, pory roku i temperamenty, czyli jak dawniej rozumiano miejsce człowieka w przyrodzie

Idea zależności pomiędzy człowiekiem (mikrokosmos) a otaczającym go uniwersum (makrokosmos) stanowił wyjątkowo nośny temat dla ludzi nauki i sztuki. Teoria ta pojawiła się w czasach antycznych, przewijając się następnie w literaturze i sztuce  i znajdując największy oddźwięk w okresie nowożytnym. 

Uważano, że przyroda i człowiek składają się z tych samych elementów (żywiołów), które wpływają na ludzki temperament oraz że natura i człowiek podlegają tym samym prawom, przejawiającym się w następstwie pór roku i etapów życia. Wyjaśnienie to pomagało zrozumieć miejsce człowieka w otaczającym go świecie. 

Przewodnikami po nowożytnych wyobrażeniach mikro- i makrokosmosu będą dzieła sztuki twórców działających w XVI-XVIII wieku. Artyści chętnie sięgali po ten temat, gdyż dawał możliwość komponowania swego rodzaju wizualnych mini-traktatów wpisujących obecność człowieka w przemiany zachodzące w naturze. Artystyczne odzwierciedlenia idei zależności człowieka od praw rządzących uniwersum często były rozbudowywane o dodatkowe elementy, np. znaki zodiaku lub planety, również posiadające swoje ukryte znaczenie.