Polska Akademia Nauk

Lekcja oparta na pokazie doświadczeń które zajmują ok 80% czasu. Większość eksperymentów wykonywana jest przez uczniów pod nadzorem prowadzącego. Ciekły azot, suchy lód, proces sublimacji i skraplania. Tworzymy prostą teorię naukową i sprawdzamy jej prawdziwość.

Have you ever wondered what happens in your brain as you learn? How is it that we remember some things and some things we don't? If you want to find out what memory is this lesson is for you! Together we will learn about the mechanisms of its functioning. We will explore what structures in the brain are particularly important for memory, what exercises develop them and keep them in good shape. We will also look at the phenomenon of synaptic plasticity and find out what type of learning is most beneficial for you. The lesson is dedicated to high school students.

Wykład będzie obejmować zapoznanie z definicją inteligentnych materiałów. Poruszone zostaną tematy odpowiedzialności inżynierów i konsumentów za środowisko naturalne w kontekście materiałów polimerowych. Zaprezentujemy dwie powszechnie stosowane metody formowania jakimi są metoda druku 3D oraz elektroprzędzenia.

Podczas prezentacji, Uczestnicy będą mogli obejrzeć przebieg formowania materiałów tymi procesami formowanymi z inteligentnych polimerów w formie elektroprzedzionych włókien, drukowanych kontrastów oraz hydrożeli. Jako przykłady wykorzystania tych technologii, opowiemy o pracach nad innowacyjnym implantem prowadzonych w ramach projektu Bioligamed NCBiR.

Wszyscy mówią o zdrowym odżywianiu, jednak codziennie spotykamy się z wieloma pokusami aby spożywać produkty uznawane za niekorzystne dla zdrowia. Styl życia oraz dieta zmieniały się dynamicznie na przestrzeni dekad. Jakie zmiany zdrowotne towarzyszą obserwowanym zmianom dietetycznym. Czy jako młody człowiek wiem dlaczego powinno się dbać o zdrową dietę? Co dzieje się w organizmie człowieka gdy nie dba on o dietę i aktywność fizyczną? Jak komórki i tkanki reagują na jakość i ilość spożywanego pokarmu? W trakcie lekcji porozmawiamy o konsekwencjach wyborów dietetycznych dla naszego ciała. Dowiemy się dlaczego naukowcy badają temat wpływu diety i stylu życia na organizm i co pokazują wyniki tych badań. Metabolizm to słowo kluczowe w dyskusjach o zdrowiu – czy jednak rozumiemy co kryje w sobie to pojęcie? W trakcie lekcji postaramy się zrozumieć powiązanie między przemianami w skali mikro, czyli komórkowej, a efektem w skali makro, czyli na poziomie organizmu. Zapoznanie się z podstawami biologicznymi działania organizmu w aspekcie metabolizmu ma na celu zrozumienie dlaczego dbanie o dietę ma konsekwencje dla zdrowia człowieka. Celem lekcji jest zaznajomienie młodzieży z aktualną wiedzą naukową w zakresie wpływu stylu życia, a w szczególności diety na funkcjonowanie organizmu wraz z przewidywanymi konsekwencjami otyłości, która staje się globalnym wyzwaniem medycznym i społecznym. 

"Ewolucja mózgu" to fascynujące wydarzenie, które przeniesie uczestników w podróż przez miliony lat ewolucji ludzkiego mózgu. Odkryjemy, jak prymitywne struktury neurologiczne ewoluowały w skomplikowane narządy, które dzisiaj definiują naszą świadomość, myślenie i zachowanie. W trakcie spotkania przyjrzymy się różnym etapom rozwoju mózgu, od prostych układów nerwowych pierwszych organizmów, przez mózgi ssaków, aż po złożony mózg człowieka. Omówimy kluczowe momenty, takie jak pojawienie się kory mózgowej czy włókien łączących obie półkule, rozwój funkcji poznawczych oraz adaptacje, które umożliwiły nam przetrwanie i dominację na Ziemi.

W trakcie wykładu dowiecie się, dlaczego każdy mózg jest na swój sposób niesamowity i unikatowy. Prelekcja będzie wzbogacona o interaktywne prezentacje, modele 3D oraz najnowsze odkrycia naukowe, które rzucą światło na tajemnice funkcjonowania naszego umysłu.

Dołącz do nas, aby zrozumieć, jak ewolucja mózgu wpłynęła na to, kim jesteśmy dzisiaj. Jest to zarówno okazja, by poszerzyć swoją wiedzę i spojrzeć na mózg różnych zwierząt z zupełnie nowej perspektywy.

Psychozy, to zbiór symptomów pojawiąjących się w chorobach takich jak schizofrenia czy różne formy demencji (na przykład choroba Alzheimera). Mało znanym symptomem chorób, w których występują psychozy, są zaburzenia węchu. Częstotliwości HFO (130-180 Hz) występujące w naszym mózgu, są silnie powiązane z występowaniem psychoz, zarówno u osób cierpiących na poprzednio wspomniane choroby, jak i u osób, korzystających z substancji psychoaktywnych. Częstotliwości te są najsilniejsze w opuszce węchowej. Badania przeprowadzone przez nasze laboratorium sugerują, że głównym źródłem napędzania tych częstotliwości jest nabłonek nosa. Podczas tego wykładu dowiemy się trochę o tym czym jest elektrofizjologia (częstotliwości wynikające z aktywności elektrycznej w naszym mózgu) oraz czym są psychozy. A także, dowiemy się jak, dzięki HFO mogą być one połączone z nabłonkiem nosa.

Uczniowie dowiedzą się czym są ultradźwięki. Zrozumieją dlaczego wykorzystując zjawisko echa można sprawdzić jak wygląda nasze ciało w środku. Uczestnicy będą mieli możliwość obsługiwać standardowe ultrasonografy, takie jak widzą w gabinetach medycznych. Pozwoli im to zrozumieć, że badania ultrasonograficzne są przyjazne również dla małych pacjentów. Uczestnicy spotkania wcielą się również w rolę diagnostów i przeprowadzą badania ultrasonograficzne specjalnych „pacjentów”. Sami odpowiedzą na pytanie dlaczego źle się oni czują.

Jakiej najmniejszej wielkości obiekty jest w stanie rozróżnić ludzkie oko? Co jest mniejsze od tej granicy i czego nie jesteśmy w stanie dostrzec nieuzbrojonym okiem? Czy poznanie, niewidzialnego świata może pomóc zrozumieć nam zjawiska, które obserwujemy na co dzień? Urządzenie takie jak, skaningowy mikroskop elektronowy (SEM), dzięki wiązce elektronów o bardzo małej długości fali (nawet 0,05 nm) umożliwia nam obserwację fascynującego świata w skali nano. W czasie zajęć zostanie wyjaśnione jakie przedmioty możemy obrazować przy pomocy SEM. Wędrówkę od makro do nano świata zaczniemy od przyjrzenia się małym organizmom, a skończymy na rozwijającej się hodowli komórek na nanowłóknach.

Czym są skały, jak powstają, jak je rozpoznać? Czym zajmuje się geolog i z jakich narzędzi korzysta? Podczas lekcji zaprezentowane zostaną różne skały, w tym te zebrane podczas wypraw polarnych.

Jak dawno powstała Ziemia? Kto był na Ziemi wcześniej: dinozaury, czy rekiny? Czy rośliny migrują tak jak ludzie? Zarówno na te jak i inne pytania odpowiemy na warsztatach zatytułowanych „Wędrując po Ziemi w czasie i przestrzeni”. Obrana forma interakcji i wizualizacji pozwoli uczniom lepiej zrozumieć procesy zachodzące na Ziemi od początku jej powstania do dziś. Podczas warsztatów, poprzez różnego rodzaju aktywności i zabawy, uczniowie zdobędą wiedzę z zakresu geologii, paleontologii oraz migracji zwierząt, ludności i materii w przyrodzie. Forma warsztatów stawia na pracę grupową i współdziałanie. Odkryjemy takie pojęcia, jak „czas geologiczny”, „skamieniałości” czy „ewolucja”. Wyjaśnimy pojęcie migracji i określimy jej rolę w przyrodzie. Głównym elementem warsztatów będzie stworzenie przez uczniów instalacji plastycznej symbolizującej linię czasu geologicznego wraz z jej kluczowymi wydarzeniami tj. powstawaniem kontynentów czy pojawieniem się pierwszego człowieka. Zajęcia rozpoczniemy od burzy mózgów wokół pytań: Co sprawia, że nasza planeta jest wyjątkowa? Kiedy w ogóle powstała? Jak ewoluowało na niej życie na przestrzeni miliardów lat? Następnie podzielimy się na grupy i wykonamy prace plastyczne ilustrujące przydzielone każdej grupie jedno z kluczowych wydarzeń z historii Ziemi (np. powstanie planety, pojawienie się pierwszej formy życia itd.). Wykonane w trakcie warsztatów prace, dzieci z pomocą osoby prowadzącej zawieszą chronologicznie na długiej linie żeglarskiej, tak aby instalacja chronologicznie przedstawiała historię Ziemi. W drugiej części warsztatów, poprzez zabawę ruchową uczniowie poznają pojęcie migracji materii żywej i nieożywionej. Następnie przeprowadzą dyskusję, jak migracja wpływa na naszą teraźniejszość.

Neuroprzekaźniki oraz receptory, z którymi się wiążą, są odpowiedzialne za funkcjonowanie naszego organizmu. Pewnie wszyscy słyszeliśmy o serotoninie, dopaminie czy noradrenalinie. Ale neuroprzekaźników jest całe mnóstwo i umożliwiają naszym ciałom poprawne funkcjonowanie. Często pewne neuroprzekaźniki kojarzą nam się z jedną funkcją, ale tak naprawdę każdy ma ich wiele. Dopamina, poza szczęściem, powiązana jest z ruchem. Serotonina pomaga regulować sen. Często, to nie sam przekaźnik jest odpowiedzialny za daną funkcję, a raczej receptor, z którym się wiąże. Podczas tej dyskusji porozmawiamy sobie o neuroprzekaźnikach i ich receptorach, oraz jak tak naprawdę wpływają na nasze codzienne funkcjonowanie.

Calling all earthquake explorers! Have you ever wondered about subduction zones or collision zones? These are hidden battlegrounds deep within the Earth, where immense forces create the largest earthquakes ever recorded. In this one-hour adventure, we'll embark on a journey to the Earth's interior to discover the secrets of these zones. We'll learn how giant slabs of rock collide and grind together, unleashing monstrous earthquakes. We'll even see how scientists track these powerful events and what we can do to stay safe during an earthquake. Buckle up, junior seismologists, this is going to be an epic earthquake exploration!

Imagine Earth's crust as a giant puzzle. Subduction zones are like the areas where one giant piece of crust is pushed beneath another. This constant pressure creates immense forces, which can trigger powerful earthquakes. I am like an earthquake detective, but instead of fingerprints, I analyze data from earthquakes around the world. I'm particularly interested in a theory called the "asperity model." This theory suggests that some parts of the subduction zone are bumpier and get stuck more easily, causing even stronger earthquakes! By comparing data from different earthquakes, I can help you understand how these giants work and potentially improve earthquake prediction in the future.

Venkata Kambala: I am a Ph.D. student (or Doctoral Student) in the Department of Theoretical Geophysics at the Institute of Geophysics, Polish Academy of Sciences (IGF-PAN), in Warsaw, Poland. I am on a mission to unravel the mysteries of giant earthquakes! My primary focus is on a specific type of earthquake that occurs near ocean edges, in regions called subduction zones.

Rośliny z bursztynowego lasu -warsztaty łączące wiedzę teoretyczna podaną w postaci krótkiej prezentacji, wyjaśniającej: co to jest bursztyn, kiedy i jak powstał, opisu wybranych roślin z bursztynowego lasu. W części warsztatowej każdy uczestnik zajęć wykona „inkluzję” z dostarczonych materiałów: szklanych kaboszonów, papieru i kredek.

Układ nerwowy jest niezwykle skomplikowanym układem, umożliwiającym odpowiednie reagowanie organizmu na bodźce, orientację oraz przeprowadzenie wysoce wyspecjalizowanych procesów poznawczych, odczuwanie i wyrażanie emocji. Poszczególne części układu nerwowego ulegały długiej i zróżnicowanej ewolucji. Bez wątpienia, struktura ta umożliwiła nam jako ludziom przetrwanie w zmiennych warunkach oraz stworzenie technologi. Zajęcia rozpoczną się krótkim wykładem, przypominającym budowę oraz funkcjonowanie mózgu w znaczeniu ewolucyjnym. Spojrzymy na różnorodność komórek budujących układ nerwowy oraz na funkcje poszczególnych struktur. Poruszone zostaną zagadnienia związane z ewolucją układu nerwowego zwierząt kręgowych. Następnie prześledzimy historię rozwoju mózgu od minoga do człowieka, skupiając się na najważniejszych różnicach adaptacyjnych i ich skutkach. Dla lepszego zrozumienia użyjemy modeli porównawczych obrazujących ewolucję mózgu kręgowców. Uczestnicy będą także mogli jeszcze lepiej poznać budowę ludzkiego mózgu, samodzielnie składając eksponaty.

Zapraszamy wszystkie dzieci w wieku 7-9 lat na fascynujący pokaz z wykładem, który zabierze Was w niesamowity świat pająków i insektów! Czy wiecie, że te małe stworzenia odgrywają ogromną rolę w przyrodzie? Nasz pokaz to idealna okazja, aby dowiedzieć się więcej o tajemnicach, jakie kryją pająki i owady. Na początku, przeniesiemy się do świata pająków. Dowiecie się, że nie wszystkie pająki są straszne – większość z nich jest bardzo pożyteczna! Zobaczymy różnorodne gatunki pająków, zarówno te żyjące w naszych domach, jak i te z odległych zakątków świata. Pokażemy Wam, jak pająki tkają swoje misterne sieci, które służą im nie tylko do łapania pożywienia, ale również jako domy. Opowiemy o tym, jak pająki pomagają nam w walce z uciążliwymi owadami, które uchodzą za “szkodniki”.

Następnie zanurzymy się w świat insektów. Poznamy ich różnorodność – od małych mrówek, po barwne motyle. Dowiecie się, jak owady przyczyniają się do zapylania roślin, co jest niezwykle ważne dla naszej żywności. Opowiemy o tym, jak niektóre owady, takie jak biedronki, pomagają w ochronie naszych ogrodów przed szkodnikami. Zrozumiecie, dlaczego owady są niezbędne dla ekosystemów i jak wpływają na nasze codzienne życie. Podczas pokazu będziecie mieli okazję zobaczyć prawdziwe, egzotyczne pająki i owady z bliska! Przygotowaliśmy specjalne terraria, w których mieszkają nasi mali przyjaciele. Prowadzący pokaże Wam, jak bezpiecznie obserwować te stworzenia i odpowie na wszystkie Wasze pytania. Serdecznie zapraszamy do wspólnej zabawy i nauki! Dzięki naszemu pokazowi dowiecie się, że pająki i owady to nie tylko fascynujące, ale i bardzo ważne stworzenia, bez których nasz świat wyglądałby zupełnie inaczej.

W stale zmieniającym się otoczeniu nasz mózg przetwarza tysiące bodźców. Nasz mózgowy układ nagrody interpretuje sygnały, które sprzyjają naszemu przetrwaniu w środowisku tak, aby promować dobre nawyki i nie wzmacniać tych złych. Czasem jednak wzmacniane są te zachowania, które nie mają nic wspólnego z naszym przetrwaniem, a wręcz są dla nas szkodliwe. Dlaczego tak się dzieje? Wiemy już, że takie zachowania często określamy mianem uzależnienia. Pojęcie „uzależnienia” pojawiło się stosunkowo niedawno w historii ludzkości. Czy to oznacza, że kiedyś ludzie nie byli uzależnieni? Co to właściwie znaczy być uzależnionym? Na lekcji zostanie przedstawiona krótka historia badań nad uzależnieniami. Uczniowie zapoznają się ze sposobem diagnozowania zaburzeń związanych z nadużywaniem substancji. Przedstawione zostaną sposoby modelowania tych zaburzeń w modelach zwierzęcych na przykładzie myszy, inteligentnych habitatów behawioralnych i obrazowania całego mózgu.

Trend ocieplenia w Arktyce jest ponad dwukrotnie wyższy niż średnia światowa w ostatnich dziesięcioleciach. Utrata lodu morskiego wzmacnia trend ocieplenia, ponieważ powierzchnia oceanu pochłania więcej ciepła słonecznego niż powierzchnia śniegu i lodu. Jak to wpływa na planetę? Czy musimy się martwić lodem topniejącym tysiące kilometrów od nas?

Kolejnym zagrożeniem związanym ze zmianą klimatu oraz Arktyką jest rozmarzająca wieloletnia zmarzlina. Rozmarzająca materia organiczna zaczyna się rozkładać, a do atmosfery uwalniane są dodatkowe gazy cieplarniane. W ten sposób rozmarzanie wieloletniej zmarzliny przyspiesza zmiany klimatyczne i staje się niebezpieczne dla całej planety.

Prelegentka: dr Agata Goździk – geofizyczka i edukatorka, kierownik Działu Komunikacji Naukowej i Promocji w Instytucie Geofizyki PAN, koordynatorka ogólnopolskich i międzynarodowych projektów edukacyjnych (EDUSCIENCE, EDU-ARCTIC, ERIS, EDU-ARCTIC2, ODYSSEY, BRITEC, EDU-ARCTIC.PL)

Neuroprzekaźniki oraz receptory z którymi się wiążą są odpowiedzialne za funkcjonowanie naszego organizmu. Pewnie wszyscy słyszeliśmy o serotoninie, dopaminie czy noradrenalinie. Ale neuroprzekaźników jest całe mnóstwo i umożliwiają naszym ciałom poprawne funkcjonowanie. Często pewne neuroprzekaźniki kojarzą nam się z jedną funkcją, ale tak naprawdę każdy ma wiele. Dopamina poza szczęściem powiązana jest z ruchem. Serotonina pomaga regulować sen. Często, to nie sam przekaźnik jest odpowiedzialny za daną funkcję, a raczej receptor, z którym się wiąże. Podczas tej dyskusji porozmawiamy sobie o neuroprzekaźnikach i ich receptorach, oraz jak tak naprawdę wpływają na nasze codzienne funkcjonowanie.

Serdecznie zapraszamy uczniów LICEÓW PLASTYCZNYCH do udziału w BIO-Mikroplenerze zorganizowanym przez Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Instytut Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego. Celem warsztatów jest poszukiwanie inspiracji dla prac plastycznych w mikroskopowych obrazach tworzonych przez naukowców. Ze względu na ograniczenia wielkości pracowni możemy przyjąć maksymalnie 24 uczestników warsztatów. Uczniowie wezmą udział w pokazie różnych preparatów mikroskopowych oraz zdjęć z mikroskopii fluorescencyjnej wykonanych przez naukowców z Instytutu Nenckiego PAN. Następnie zapoznają się ze zdjęciami mikroskopowymi próbek organicznych i mineralnych, które zaprezentują pracownicy Zakładu Badań Specjalistycznych i Technik Dokumentacyjnych Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP.

W drugiej części zajęć uczestnicy wykonają własne prace w pracowni sitodruku, linorytu lub ciemni fotograficznej na Wydziale Grafiki ASP. Po zakończeniu warsztatów prace będą omówione z prowadzącymi oraz wybrane będę prace, które zostaną wystawione w Showroom ASP (północna kordegarda Pałacu Czapskich przy Krakowskim Przedmieściu 5), Tuż po warsztatach uczniowie są proszeni o wzięcie udziału w wystawie wieńczącej Bio-Mikroplener (wydarzenie 357), żeby będą mogli porozmawiać z publicznością o inspiracjach swoich prac. Potrwa to około godziny po warsztatach. WYDARZENIE PRZEZNACZONE WYŁĄCZNIE DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PLASTYCZNYCH!

You often hear that with the global warming, the glaciers are melting. But have you wondered what the glaciers are and how are they formed? Did you know that there are several types of glaciers and they do grow larger and become shorter from time to time? And that the glaciers shape and form many different types of landforms on the Earth. Join us in this lecture to learn all about it! 

Lecturer: Dhruv Maniktala - a PhD student working on sea-ice interaction and glacier calving in the arctic region. Marine and polar research group at the Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences.

Tlen cząsteczkowy jest kluczowym substratem metabolizmu organizmów tlenowych. Jest potężnym narzędziem do monitorowania natlenienia komórek, funkcji mitochondriów i
metabolicznych implikacji sygnalizacji komórkowej. Związki tlenu to duża grupa wolnych rodników. Podstawą ich powstania jest redukcja lub stymulacja jednoelektronowych cząsteczek tlenu. Taki produkt jest bardziej reaktywny niż podstawowa cząsteczka tlenu i jest znany jako forma reaktywnych form tlenu (ROS). Głównym źródłem wolnych rodników w organizmach jest metabolizm komórki, w wyniku którego dochodzi do wyrównania składników komórkowych, w tym białek, tłuszczów i kwasów nukleinowych. Wolne rodniki mogą powstawać również pod wpływem zewnętrznych czynników fizycznych, takich jak promieniowanie jonizujące i ultrafioletowe, ultradźwięki, zanieczyszczenie powietrza, palenie tytoniu czy stosowanie nieodpowiedniej diety bogatej w kwasy tłuszczowe. Wszystkie te czynniki prowadzą do zaburzenia równowagi organizmu poprzez dezaktywację jego systemów obronnych; w tym utleniona naprawa zasad DNA. Zaburzenie równowagi między działaniem reaktywnych form tlenu a biologiczną zdolnością do szybkiej detoksykacji jego reaktywnych związków pośrednich nazywamy stresem oksydacyjnym. Stres oksydacyjny ma znaczenie dla osób z chorobami takimi jak miażdżyca i innymi chorobami układu
krwiotwórczego, nowotworami, cukrzycą typu 1 i 2, chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak choroba Parkinsona czy choroba Alzheimera. Uważa się, że stres może odgrywać znaczącą rolę w przyspieszonym starzeniu się organizmu. Liczne publikacje wskazują na istotną rolę ROS w patofizjologii incydentów niedokrwiennych serca. Prawdopodobnie wolne rodniki wytwarzane podczas stresu oksydacyjnego związanego z chorobą niedokrwienną serca, oprócz komórek mięśnia sercowego i śródbłonka, uszkadzają również płytki krwi. Wzajemna zależność między dostępnością tlenu a metabolizmem mitochondrialnym komórek jest kluczem do zrozumienia, w jaki sposób tkanka reaguje na natlenienie. Dotychczas brakowało metod, które byłyby w stanie zmierzyć te parametry dla dostępnego tlenu i towarzyszących im zmian metabolicznych, jednakże obecnie mamy do dyspozycji nowe rozwiązania.

Caenorhabditis elegans jest małym (długość do 1 mm), niepasożytniczym nicieniem żyjącym w glebie. Wiele cech nicienia przyczyniło się do tego, że został on jednym z najbardziej popularnych organizmów modelowych. Przezroczyste ciało C. elegans znacząco ułatwia obserwacje mikroskopowe wszystkich jego 959 komórek somatycznych. Jedną trzecią wszystkich komórek nicienia stanowią neurony. Nicień jest dotychczas jedynym organizmem z kompletną mapą połączeń neuronalnych. Cykl życiowy nicieni jest bardzo szybki – rozwój od jaja do dorosłego organizmu wynosi około 72 godzin. Przez kolejne 3 dni pojedynczy osobnik może złożyć do 400 jaj, co znacząco ułatwia uzyskanie dużych populacji na potrzeby badań. C. elegans był pierwszym organizmem wielokomórkowym z całkowicie odczytaną sekwencją nukleotydów w jego DNA. Genom nicieni zawiera wiele genów mających swoje odpowiedniki u człowieka. Ze względu na fakt, że mutacje w wielu z tych genów skutkują rozwojem poważnych schorzeń u ludzi, nicień jest wykorzystywany jako model wielu chorób.

Spotkanie będzie składać się z wykładu oraz części praktycznej. Uczestnicy będą mogli zapoznać się z podstawowymi wiadomościami na temat nicieni: ich budową, cyklem życiowym i fizjologią. Zaprezentowany zostanie przegląd głównych odkryć naukowych dokonanych na nicieniach i najciekawsze kierunki przyszłych badań. W trakcie zajęć praktycznych uczestnicy poznają podstawowe techniki pracy z nicieniami, przeprowadzą obserwacje nicieni przy użyciu mikroskopii fluorescencyjnej, zapoznają się z podstawami genetyki klasycznej (mendlowskiej) i metodą genotypowania za pomocą techniki łańcuchowej reakcji polimerazy PCR.

Selen (metaloid) i tokole (tokoferole i tokotrienole) to fizjologicznie ważne antyoksydanty w diecie ludzi oraz zwierząt gospodarskich i domowych; te właśnie antyoksydanty mogą
przyczynić się do zmniejszenia rozmiaru tworzenia wolnych rodników, których nadmiar w organizmie stymuluje rozwój wielu chorób. Antyoksydanty te podane do diety mogą
podnieść wartości prozdrowotne żywności; warto wspomnieć, iż podawanie diety wzbogaconej w antyoksydanty w ramach zbilansowanej zdrowej diety nie jest ideą, która
narodziła się w czasach współczesnych. Idea żywności prozdrowotnej ma ścisły związek z filozoficzną Wschodu (szczególnie indyjskiej i chińskiej), w której nie było wyraźnego
rozróżnienia pomiędzy właściwie skomponowaną dietą a lekarstwem. Nie powinien więc dziwić fakt, iż liderem w kształtowaniu i produkcji tej żywności jest Japonia, gdzie kluczowe
badania nad prozdrowotnym kształtowaniem diety prowadzono już w latach ’80 XX w. Selen początkowo uznawany był za pierwiastek toksyczny i karcenogenny; dopiero w 1957
roku stwierdzono, iż jest to mikroelement niezbędny w żywieniu ludzi i zwierząt. Fizjologiczne właściwości Selenu w organizmach ludzi i zwierząt zależą od tego, w jakiej formie
chemicznej oraz stężeniach występuje on w diecie. Najważniejsze fizjologiczne funkcje Se to: unieczynnianie wolnych rodników; hamowanie proliferacji komórek (szczególnie
nowotworowych); regulowanie stężenia tyroksyny; utrzymywanie właściwej odporności organizmu; ochrona DNA przed oksydacyjnymi uszkodzeniami; antymutagenne i antykancerogenne; detoksykacja toksycznych metali ciężkich. Podobnie ważne funkcje pełni witamina E (witamina młodości). Witamina ta jest grupą związków chemicznych (tokole), w skład której wchodzą tokoferole i tokotrienole. Wspólną cechą tokoli jest dwupierścieniowy szkielet i łańcuch boczny zbudowany z trzech jednostek izoprenowych. Dlatego też tokole to związki dobrze rozpuszczalne w tłuszczach i olejach roślinnych. Fizjologicznie najważniejszym tokolem jest α-tokoferol; jest on najważniejszym hydrofobowym antyoksydantem występującym w komórkach. Z uwagi na wydatną antyoksydacyjną aktywność, tokole opóźniają procesy starzenia żywych organizmów. Tokole są szczególnie zalecane przy intensywnym wysiłku, w okresie menstruacji i ciąży, przy nadużywaniu alkoholu i paleniu papierosów. Ich zapotrzebowanie zwiększa się wraz z wiekiem.

Młodzi Innowatorzy’ 2024. Spotkanie poświęcone prezentacji dokonań laureatów i organizatorów konkursów wspierających młode talenty,  akademickich  kół naukowych  oraz firm tworzących nowoczesne miejsca pracy. Uczestnicy spotkania będą mogli poznać możliwości wykorzystania  innowacyjnych modeli biznesowych dla wspierania talentów  w warunkach rosnących wyzwań współczesności.