Polska Akademia Nauk

Wyobraź sobie zwyczajne rzeczy – mazaki, ubrania, kosmetyki, napoje – które nagle zaczynają jarzyć się, gdy oświetlisz je światłem UV. Jakby miały supermoce. Brzmi jak magia? To właśnie luminescencja – czyli zjawisko świecenia, widoczne tylko wtedy, gdy na przedmiot pada określone światło. Tę ciekawą właściwość wykazuje wiele roślin i zwierząt, jest też wykorzystywana w nowoczesnych badaniach z zakresu biologii molekularnej oraz przez techników kryminalistyki na miejscu zbrodni.

Chcesz dowiedzieć się, co tak naprawdę sprawia, że coś zaczyna świecić? Jak to wykorzystać – nie tylko w laboratorium, ale i w życiu? I dlaczego ta wiedza może się przydać także Tobie? Przyjdź na nasz wykład! Solidną dawka wiedzy gwarantowana.

Wykład będzie poświęcony fotowoltaice. Najpierw opowiem o kamieniach milowych w historii ogniw słonecznych. Następnie wyjaśnię, jak działają ogniwa słoneczne i jaka fizyka
stoi za niektórymi koncepcjami stosowanymi w celu maksymalizacji ich wydajności. Na koniec pokażę wpływ produkcji ogniw słonecznych i energii fotowoltaicznej na środowisko
oraz podam kilka faktów dotyczących ekonomii fotowoltaiki.

Smartfon, Wi-Fi, mapy Google, media społecznościowe, płatności bezgotówkowe – technologia jest dla wielu z nas nieodłączną częścią codziennego życia. Ale co się stanie, gdy nagle wszystko przestanie działać? Gdy zniknie zasięg, a kontakt z bliskimi będzie niemożliwy? Blackout w Hiszpanii jest pretekstem do głębszej refleksji: czy jeszcze potrafimy funkcjonować offline? Podczas wykładu porozmawiamy o tym, jak silnie uzależniliśmy się od cyfrowych rozwiązań i jak możemy przetrwać w świecie, który przestaje działać bez ładowarki. Będzie to opowieść o technologii, która zawodzi, i o ludziach, którzy muszą wtedy działać. Serdecznie zapraszam na nasze spotkanie. 

Serdecznie zapraszamy uczniów LICEÓW do udziału w BIO-Mikroplenerze zorganizowanym przez Wydział Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Instytut Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego. Celem warsztatów jest poszukiwanie inspiracji dla prac plastycznych w mikroskopowych obrazach tworzonych przez naukowców.

Uczniowie wezmą udział w pokazie różnych preparatów mikroskopowych oraz zdjęć z mikroskopii fluorescencyjnej wykonanych przez naukowców z Instytutu Nenckiego PAN. Następnie zapoznają się ze zdjęciami mikroskopowymi próbek organicznych i mineralnych, które zaprezentują pracownicy Zakładu Badań Specjalistycznych i Technik Dokumentacyjnych Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP.

W drugiej części zajęć uczestnicy wykonają własne prace wykorzystując techniki graficzne sitodruku i linorytu, inspirowane zdjęciami pokazanymi podczas wykładów. Po zakończeniu warsztatów wybrane prace będą zaprezentowane w Galerii Pracowni nr 6 na Wydziale Grafiki.

Caenorhabditis elegans to niewielki, niepasożytniczy nicień, który od lat pełni rolę jednego z najważniejszych organizmów modelowych w biologii molekularnej. Dzięki przezroczystemu ciału, szybkiemu cyklowi życiowemu i łatwości hodowli, stał się niezastąpiony w badaniach genetycznych i biologii komórki.

Podczas warsztatów uczestnicy poznają C. elegans od podstaw – nauczą się rozpoznawać jego cykl życiowy, odróżniać stadia rozwojowe oraz identyfikować samce i hermafrodyty. Opanują podstawowe techniki pracy z tym organizmem. Następnie, analizując osobniki o różnych fenotypach, zobaczą, jak zmiany w pojedynczych genach wpływają na rozwój i funkcjonowanie nicienia. Porównując zdrowe osobniki i mutanty, spróbują wyciągnąć wnioski na temat funkcji badanych genów.

C. elegans jest także modelem do badania komórek macierzystych – jego linia komórek rozrodczych zawiera komórki, których podziały muszą być precyzyjnie regulowane. Zaburzenia równowagi między samoodnową a różnicowaniem mogą prowadzić do nadmiernej proliferacji lub zaniku komórek płciowych. Uczestnicy będą mogli zaobserwować te procesy pod mikroskopem fluorescencyjnym, oglądając barwione gonady nicieni.

Warsztaty będą świetną okazją do zdobycia praktycznych umiejętności i poznania organizmu, który odegrał kluczową rolę w wielu odkryciach biologii molekularnej i nadal stanowi fundament nowoczesnych badań.

Neuroprzekaźniki oraz receptory z którymi się wiążą są odpowiedzialne za funkcjonowanie naszego organizmu. Pewnie wszyscy słyszeliśmy o serotoninie, dopaminie czy noradrenalinie. Ale neuroprzekaźników jest całe mnóstwo i umożliwiają naszym ciałom poprawne funkcjonowanie. Często pewne neuroprzekaźniki kojarzą nam się z jedną funkcją, ale tak naprawdę każdy ma wiele. Dopamina poza szczęściem powiązana jest z ruchem. Serotonina pomaga regulować sen. Często, to nie sam przekaźnik jest odpowiedzialny za daną funkcję, a raczej receptor, z którym się wiąże. Podczas tej dyskusji porozmawiamy sobie o neuroprzekaźnikach i ich receptorach, oraz jak tak naprawdę wpływają na nasze codzienne funkcjonowanie.

Neuroprzekaźniki oraz receptory z którymi się wiążą są odpowiedzialne za funkcjonowanie naszego organizmu. Pewnie wszyscy słyszeliśmy o serotoninie, dopaminie czy noradrenalinie. Ale neuroprzekaźników jest całe mnóstwo i umożliwiają naszym ciałom poprawne funkcjonowanie. Często pewne neuroprzekaźniki kojarzą nam się z jedną funkcją, ale tak naprawdę każdy ma wiele. Dopamina poza szczęściem powiązana jest z ruchem. Serotonina pomaga regulować sen. Często, to nie sam przekaźnik jest odpowiedzialny za daną funkcję, a raczej receptor, z którym się wiąże. Podczas tej dyskusji porozmawiamy sobie o neuroprzekaźnikach i ich receptorach, oraz jak tak naprawdę wpływają na nasze codzienne funkcjonowanie.

Dotychczas polski parlament (na podstawie ustaw i uchwał) ustanowił w sumie kilkadziesiąt świąt i dni upamiętniających wybrane wydarzenia, grupy, czy wartości takie jak Święto Narodowe Trzeciego Maja, Narodowy Dzień Zwycięstwa obchodzony 8 maja, czy Dzień Nauki Polskiej obchodzony 19 lutego. Większość z tych świąt i wyróżnionych dni wpisano w oficjalny kalendarz corocznych obchodów w ostatnich dwóch dekadach, wskazując, o czym – jak obywatele polskiego państwa – powinniśmy pamiętać, co chcemy uhonorować, ale też o czym nie możemy zapominać.

Czym są dla nas te coroczne obchody i jakie mają znaczenie? Czy nasze postrzeganie takich świąt zmieniało się w czasie? Jak w praktyce postrzegamy i obchodzimy święta i dni wyróżnione przez ustawodawcę? Po co nam one?

W trakcie spotkania przedstawione zostaną zestawienia i analizy ustaw i uchwał polskiego paramentu, a także wyniki wybranych badań społecznych dotyczących obchodów świąt państwowych, świąt narodowych i dni (pamięci) wyróżnionych przez polski parlament. Nie mniej istotne będą w tym kontekście założenia jakie towarzyszyły inicjatorom wybranych ustaw i uchwał polskiego parlamentu, a także przeszłe i obecne interpretacje świąt ustanowionych przez Sejm i Senat; widoczne w sposobach świętowania, czy znaczeniach nadawanych obchodom. Pozwolą one na przybliżenie tej narracji wytworzonej przez organy państwa, wskazanie na jej specyfikę, kluczowe treści i sensy, a także dokonanie porównań polskich doświadczeń z doświadczeniami innych państw. Wspólnie zastanowimy się, jakie w praktyce obchody świąt ustanowionych prze parlament mają dla nas znaczenie: czy są dla nas ważne, skłaniają do wspominania przeszłości, celebrowania wybranych wartości czy przeciwne – liczy się głównie to, że niektóre z nich to dni wolne od pracy

Czarne dziury to jedne z najbardziej fascynujących i tajemniczych obiektów we Wszechświecie. Choć nie emitują światła, ich obecność zdradzają potężne efekty grawitacyjne, które wpływają na otaczającą materię i czasoprzestrzeń.

Podczas wykładu w przystępny sposób opowiemy, czym są czarne dziury, jak powstają – i czego jeszcze nie rozumiemy. Zastanowimy się, czy naprawdę nic nie może się z nich wydostać, co dzieje się przy horyzoncie zdarzeń, a także jak najnowsze obserwacje, takie jak zdjęcia cienia czarnej dziury czy fale grawitacyjne, zmieniają nasze spojrzenie na kosmos. Opowiemy tez co się dzieje we wnętrzu czarnej dziury i czy czarne dziury to jedyne ostatnie stadium ewolucji masywnych gwiazd.

Słowo „chaos” oznacza po grecku ziejącą głębię, przepaść, czeluść, ale „Chaos” był także imieniem boga (lub bogini) który w greckiej mitologii był odpowiednikiem
„wielkiego wybuchu” gdyż od chaosu wziął początek cały wszechświat. Pół wieku temu chaos uzyskał przymiotnik „deterministyczny” i stał się terminem naukowym.

Wydawać by się mogło, że deterministyczny chaos jest oksymoronem, to znaczy zlepkiem dwóch wzajemnie wykluczających się pojęć, ale to połączenie stanu totalnego zamętu z pełną przewidywalnością” ma jednak racjonalne uzasadnienie. Pełna przewidywalność jest rzeczywiście w deterministycznym chaosie teoretycznie osiągalna, ale za cenę której
nikt nie jest w stanie zapłacić. Dogłębne zrozumienie istoty deterministycznego chaosu stało się możliwe dzięki wykzystaniu komputerów i dlatego ta dziedzina wiedzy rozwinęła się stosunkowo niedawno choć pierwsze domysły na ten temat snuli uczeni już ponad sto lat temu.

Komputer jest obecnie podstawowym narzędziem do badania chaosu i będzie on wykorzystany w tym wykładzie do pokazania na prostych przykładach na czym polega deterministyczny chaos. Między innymi zostanie wyjaśniony „efekt motyla”, jeden z pierwszych przykładów deterministycznego chaosu.

Wykład będzie się składał z 3 części:
1. Historia awarii reaktorów jądrowych, nie tylko w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej (CzEA); zaczniemy od roku 1945, a skończymy na 2011. Największą uwagę poświęcimy
przyczynom katastrofy w CzEA;
2. Współczesne, nowopowstające elektrownie jądrowe: perspektywy energetyki opartej na reaktorach rozszczepiających materiały promieniotwórcze: małe reaktory modułowe
(SMR), reaktory wykorzystujące tor, reaktory na stopionych solach (liquid fluoride thorium reactor - LFTR);
3. Pokaz zdjęć z moich wyjazdów do Prypeci/Czarnobyla oraz do Ignaliny/Wisaginii (elektrowni typu „czarnobylskiego” na Litwie).

Po prezentacji odpowiem na pytania publiczności do obu części wykładu oraz dotyczących wyjazdów do elektrowni z reaktorami RBMK.

Spożywanie śmieciowego jedzenia oraz napojów wysokosłodzonych w połączeniu z niedostateczną  ilością ruchu prowadzi do rozwoju nadwagi, a nawet otyłości. Nadwaga i otyłość mają nie tylko wpływ na niską samoocenę młodego człowieka oraz narażenie na brak akceptacji w grupie rówieśniczej, ale również niosą ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne w późniejszym wieku. Otyłość jest głównym czynnikiem prowadzącym do rozwoju cukrzycy typu drugiego, stłuszczenia wątroby, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy oraz szeregu innych schorzeń łącznie z wieloma rodzajami nowotworów.

Nawyki żywieniowe oraz nasze przyzwyczajenia ruchowe kształtujemy od najmłodszych lat. Dlatego tak ważne jest wyposażenie młodych ludzi w odpowiednią wiedzę i narzędzia do zadbania o swoje zdrowie oraz dobre samopoczucie. Nasz wykład/dyskusja będzie poświęcony rozwojowi otyłości i sposobom na zapobieganie jej. W formie dostosowanej do wieku dzieci przedstawimy pokrótce mechanizmy rozwoju otyłości, jej wpływ na fizjologię poszczególnych organów oraz sposoby na ukształtowanie zdrowszych nawyków żywieniowych i ruchowych.

Wykład poświęcony jest doktrynalnym podstawom pierwszych trzech polskich koronacji królewskich ‒ Bolesława Chrobrego (1025), Mieszka II (1025) i Bolesława Śmiałego (1076) ‒ przede wszystkim w zakresie filozofii i teologii politycznej. Omówione będzie znaczenie koronacji dla pojmowania roli władcy w perspektywie zarówno doczesno-politycznej jak i duchowej, a także w odniesieniu do relacji zewnętrznych monarchii i kwestii dynastycznych.

Doktryna związana z sakrą królewską będzie zestawiona z tradycją władzy cesarskiej o rodowodzie rzymskim (która miała swoją kontynuację nie tylko u cesarzy koronowanych w Rzymie i w Konstantynopolu, ale również ‒ w pewnych okresach X-XI wieku ‒ u cesarzy hiszpańskich, anglosaskich i bułgarskich), a także z  rozwijaną w XI wieku ideą prymatu papiestwa nad władcami świeckimi. Pokazane będzie znaczenie pojęć takich jak princeps (książę) i rex (król), występujących w różnych źródłach historycznych, w tym numizmatycznych (w języku łacińskim, jak również słowiańskim),i to, że przypisywano im niekiedy różne znaczenia. Wyjaśnimy, dlaczego tytułem rex określano niekiedy np. Mieszka I, czy Bolesława Chrobrego jeszcze przed koronacją 1025 r. i dlaczego termin princeps wiązany był w pewnym kontekście z cesarzem.

Nie pominiemy źródeł dotyczących pierwszej „koronacji” Bolesława Chrobrego, dokonanej przez cesarza Ottona III podczas zjazdu gnieźnieńskiego (1000), ani zagadnienia powiązanej ideowo z tymi wydarzeniami fundacji, jaką był klasztor eremitów św. Romualda w Międzyrzeczu (których Bolesław Chrobry był nawet konfratrem, wedle przekazu Brunona z Kwerfurtu).

Zapraszamy na dzień otwarty! Pokażemy aparaturę kosmiczną budowaną w naszym instytucie i opowiemy o projektach kosmicznych, w których uczestniczą polscy naukowcy. Będą gry i zabawy edukacyjne dla dzieci, pogadanki i prezentacje dla starszych, a także wykłady popularnonaukowe dla dorosłych słuchaczy.

Będzie możliwość zobaczenia instrumentów naukowych opracowanych w CBK i pracujących obecnie w przestrzeni kosmicznej na różnych satelitach oraz Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS. W planie mamy bezpośrednią rozmowę z drugim polskim kosmonautą Sławomirem Uznańskim-Wiśniewskim.

Nie zabraknie opowieści o Marsie i bazie marsjańskiej, tematu zawsze elektryzującego słuchaczy i pobudzającego wyobraźnię nie tylko najmłodszych.

Przewidziany jest również pokaz formowania jądra komety.

Elektrofizjologia to dziedzina zajmująca się elektryczną aktywnością naszego organizmu oraz jak ją mierzyć. W medycynie można za jej pomocą diagnozować wiele chorób między innymi serca lub układu nerwowego, takie jak na przykład padaczka, czy zaburzenia snu. Wykład skupi się na aktywności elektrofizjologicznej mózgu. Dowiemy się jak komunikują się ze sobą neurony i do czego ta komunikacja może doprowadzić. Podane zostaną przykłady badań naukowych, które używają tej metodologii aby lepiej zrozumieć żywe organizmy. Omówimy także różne metody elektrofizjologiczne, aby zrozumieć które i dlaczego są wykorzystywane w nauce, a które w medycynie. Choć elektrofizjologia jest powszechnie używana do diagnozy niektórych chorób, jest wiele innych (na przykład zaburzenia depresyjne), do których diagnozy również ma potencjał i choć nie jest obecnie wykorzystywana do diagnozowania ich, są prowadzone badania naukowe aby do tego doprowadzić.

Serdecznie zapraszamy na wyjątkowy warsztat naukowy, podczas którego dzieci będą miały szansę dowiedzieć się skąd nasze ciało czerpie energię niezbędną do życia. Wspólnie odbędziemy podróż do wnętrza żywych organizmów i odkryjemy mitochondria – małe, ale niezwykle ważne elektrownie komórkowe, które decydują o naszych siłach i zdrowiu. Dzięki fascynującym maszynom molekularnym ukrytym w ich wnętrzu, mitochondria produkują energię potrzebną nam do ruchu, myślenia i wzrostu. Przyjrzymy się im z bliska!

W ramach zajęć dowiemy w jaki sposób badamy elektrownie komórkowe i dlaczego ważne jest by dobrze je poznać. Pokażemy, jak naukowcy wyodrębniają mitochondria z komórek, a także zobaczymy prawdziwe, wyizolowane mitochondria! Wspólnie sprawdzimy, jak komórki wykorzystują różne cukry do wytworzenia energii oraz jak budowa mitochondriów umożliwia ich działanie. Całość pokazu odbędzie się w prawdziwym laboratorium badawczym, tak by nasi goście mogli zobaczyć, jak naukowcy pracują na co dzień. To doskonała okazja dla młodych odkrywców, by poznać tajemnice działania ludzkiego ciała i dowiedzieć się co kryje się pod tajemniczym pojęciem „metabolizm”.

Dla dzieci od 8 roku życia. Nie trzeba znać biologii – wystarczy ciekawość i chęć poznania świata

Unlike our own galaxy, the Milky Way, there exist many other galaxies in the universe whose centres shine with extraordinarily high energy—sometimes 10 to even 1,000 times
more luminous than the entire Milky Way. These are known as active galaxies, and scientists believe that this intense energy is powered by the gravitational potential energy of a supermassive black hole at their cores. The closest example of such an active galaxy is Centaurus A, located about 12 million light-years from Earth. At its centre lies a supermassive black hole weighing about fifty million times the mass of our Sun. In my talk, I will take you on a journey into the very central regions of these energetic galaxies— the regions so compact that, with current imaging techniques and modern telescopes, we can directly observe only a handful of the nearest ones. To overcome this limitation, we rely on a method
known as light echo-mapping, or reverberation mapping. This technique leverages a unique property of active galaxies: their natural flux variability over time. By analyzing how different regions around the black hole respond to changes in light, we can probe their structure and distances, much like using echoes to map out a dark room. I will also briefly explain how we estimate the mass of these supermassive black holes, and how we study the structure and motion—or kinematics—of the gas and dust swirling in their immediate surroundings.

Uczniowie dowiedzą się czym są ultradźwięki. Zrozumieją dlaczego wykorzystując zjawisko echa można sprawdzić jak wygląda nasze ciało w środku. Będą mieli możliwość obsługiwać standardowe ultrasonografy, takie jak widzą w gabinetach medycznych. Pozwoli im to zrozumieć, że badania ultrasonograficzne są przyjazne również dla małych pacjentów. Uczestnicy spotkania wcielą się również w rolę diagnostów i przeprowadzą badania ultrasonograficzne specjalnych „pacjentów”. Sami odpowiedzą na pytanie dlaczego  źle się oni czują.

Demencja jest złożonym zjawiskiem patologicznego starzenia się mózgu, które objawia się powolnym zanikiem pamięci, zaburzeniami emocjonalnymi oraz brakiem kontroli nad niektórymi odruchami fizycznymi. Na szczęście nie każdy musi doświadczyć demencji. Podczas procesu starzenia się, nasz mózg może starzeć się patologicznie (demencja) lub w sposób zdrowy. Możliwe jest dożycie nawet i 100 lat ze sprawnie funkcjonującym mózgiem! Wszystkie zależy od bardzo wielu czynników, z których część możemy kontrolować podczas naszego życia. Podczas tego wykładu dowiemy się czym jest demencja i co wiemy o jej powstawaniu. Dowiemy się również co możemy zrobić, niezależnie od tego w jakim wieku jesteśmy, aby zadbać o nasz mózg i jego poprawne funkcjonowanie w starszym wieku.

Współczesne teksty kultury podjęły na nowo temat klas społecznych, pokazując obrazy klasowej przemocy, tej subtelnie ukrytej i tej bezwstydnej, dostrzegalnej gołym okiem. Proponujemy namysł nad tym, jakie wyjścia poza krąg tej przemocy – cząstkowe, całościowe, chwilowe, trwałe, indywidualne i zbiorowe - oferują nam dzisiaj filmy, seriale, powieści, autobiografie, literatura faktu.

Jednym z takich wyjść jest opowiedzenie swojej historii poprzez zostanie pisarką, raperką, artystką. Autonarracja prezentowana bywa jako forma przekroczenia klasowej alienacji. Innym wyjściem jest wzbogacenie się na tyle, by móc cieszyć się wyższym komfortem życia niż rodzina i dawni koledzy. Jeszcze inny sposób to drobne sabotaże klasowe w postaci kpiny z „wyżej urodzonych” czy kradzieże. Wspólnoty alternatywne wobec głównego nurtu kultury, oparte na zbiorowej identyfikacji klasowo wykluczonych również są prezentowane jako sposób na przekroczenie granic klasowych. Mamy także obrazy chwilowych, ekstatycznych, karnawałowych wręcz upustów klasowego gniewu. Jeszcze inne teksty kultury przewidują rewolucję jako skutek ostrych nierówności klasowych: coś, czego jeszcze nie widać, ale już grzmi w oddali. Wreszcie, mamy obrazy rewolucji „tu i teraz”: bardziej lub mniej spontanicznych aktów zerwania z klasowym podporządkowaniem.

Zdecydowaną większość współczesnych obrazów klasowości, w warstwie diagnozy nawet najbardziej krytycznych, łączy jednak klaustrofobiczna bezalternatywność. Zmiana generalna jako coś innego niż tylko destrukcja, przemoc i dystopia jest w nich nie do pomyślenia. Można pokazać klasowo zdefiniowany porządek, nawet w jego brutalnych wymiarach takich jak doświadczenie nędzy i bezdomności; można pokazać indywidualne ścieżki, którymi ucieka się z klas zdominowanych. Twórcom brakuje jednak wyobraźni, by w duchu realistycznym zaproponować społeczeństwo bezklasowe.

Po przykłady propozycji takiego przekroczenia sięgniemy więc do przeszłości. Przypomnimy tekst Brunona Jasieńskiego Palę Paryż. Polem, na którym testowano możliwości zaistnienia społeczeństwa bezklasowego, była także proza i poezja socrealistyczna. Odwołując się do wybranych przykładów postaramy się pokazać ten negatywnie oceniany nurt prozy XX wieku jako przestrzeń dla myślowych eksperymentów z nowymi formami społecznego współistnienia.

Nie będzie przesadą stwierdzenie, że każde dziecko słyszało, kim był Jan Matejko i zna przynamniej jeden jego obraz z historii Polski, którą często widzimy jego oczami. Na zajęciach dzieci zapoznają się z jego najważniejszymi (i tymi mniej ważnymi) obrazami, a także dowiedzą o życiu malarza, jego szkolnych problemach, trudnej drodze do sławy i późniejszych sukcesach. Odpowiemy sobie też na pytanie, jaką rolę obrazy tego artysty pełniły w XIX wieku, gdy Polska była pod zaborami. Dr Anna Straszewska opowie również o tym, jak artysta tworzył swoje obrazy, skąd czerpał wiedzę o przebiegu historycznych wydarzeń, dawnych strojach i co sprawia, że malowane przez niego sceny wyglądają realistycznie, a widz czuje się jakby był ich uczestnikiem. Jednym z najsłynniejszych obrazów Matejki jest przedstawienie Hołdu pruskiego ukończone w 1882 roku. Ponieważ w tym roku mija 500 lat od przedstawionych przez artystę wydarzeń, gdy książę Albrecht Hohenzollern na rynku w Krakowie składał przysięgę polskiemu królowi Zygmuntowi Staremu, uczniowie wcielą się w rolę malarzy historycznych i w zaaranżowanej dziewiętnastowiecznej pracowni będą mogli pod okiem dr Katarzyny Kesling i dr Anny Straszewskiej namalować własną wersję obrazu. Będą mieli do swej dyspozycji historyczne rekwizyty i modeli pozujących do roli króla i księcia.

Myślisz, że chemia to tylko suche definicje i nudne reakcje zapisane w zeszycie? Przekonaj się, że może być zupełnie inaczej. Podczas tego pokazu zobaczysz, jak nauka dosłownie nabiera kolorów. Czekają na Ciebie wiele doświadczeń z zaskakującymi efektami specjalnymi. Przyjdź i zobacz, jak zwykłe substancje świecą w ciemności i zmieniają kolory szybciej niż Twoje nastroje po porannej kawie!

Podczas wykładu zabiorę uczestników w podróż do wnętrza jądra komórkowego, starając się przybliżyć jego budowę oraz sposób komunikacji z cytoplazmą. Skupię się na budowie i funkcji kompleksów porów jądrowych, otoczki jądrowej, a także poszczególnych strukturalnych i funkcjonalnych domenach znajdujących się w obrębie jądra komórkowego. Opowiem o trójwymiarowej strukturze chromatyny oraz o tym, co wynika z przestrzennych interakcji chromatynowych, jak i oddziaływań chromatyny z poszczególnymi domenami jądrowymi.

Pojęciem czasu zajmowali się najwybitniejsi filozofowie jak i fizycy.

Na przykład według Kanta czas to subtelne odczucie człowieka - dzieli się na przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Teraźniejszość to nieskończenie krótki przedział czasu pomiędzy przeszłością i przyszłością, więc czas praktycznie nie istnieje!

Czas według Izaaka Newtona jest samodzielną wielkością niezależną od innych wielkości biegnącą w takim samym rytmie w całym Wszechświecie. Istnieje więc tylko jeden, uniwersalny i wszechobejmujący czas, który płynie w jednostajnym tempie. Na tym założeniu (i istnieniu inercjalnego układu odniesienia) opierały się trzy prawa dynamiki Newtona, których uczymy się w szkole. Już Mach kwestionował poprawność powyższych założeń. Według niego nie ma uniwersalnego inercjalnego układu odniesienia, a jeśli tak, to pytał czy istnieje uniwersalny czas.

Przełom w zrozumieniu pojęcia czasu nastąpił z początkiem XX wieku. Według Alberta Einsteina czas absolutny nie istnieje! Czas nie płynie już odrębnie, lecz jest związany jako czwarty wymiar w pojęciu czasoprzestrzeni. Czas nie jest stały i niezmienny - jest zmienny i względny, zależny od prędkości obserwatora oraz od obecności masy i energii w przestrzeni. W szczególności ogólna teoria względności Einsteina uwzględnia związek czasu z polem grawitacyjnym. Zgodnie z podstawowym założeniem tej teorii grawitacja powoduje zakrzywienie czasoprzestrzeni.

W referacie omówione zostaną konsekwencje najnowszych praw fizyki. W szczególności jak rozumieć upływ czasu, czy istnieje czas zerowy, strzałka czasu, etc.