historia

W zgromadzonym w Muzeum Warszawy zbiorze ubiorów i akcesoriów stroju mamy pamiątki pochodzące z okresu od XVI do XX w. To obiekty unikatowe, jak fragmenty szat książąt mazowieckich, ale także liczne wyroby warszawskich pracowni, warsztatów czy fabryk, związanych z branżą odzieżową. Kolekcjonowanie warszawskich zabytkowych ubiorów jest trudnym zadaniem. To przedmioty codziennego użytku, które niszczyły się podczas noszenia i rzadko traktowano je jak pamiątki warte zachowania dla potomności. Nasz zbiór jest tym cenniejszy, że dokumentuje dzieje miasta, tak dotkliwie doświadczonego kataklizmem drugiej wojny światowej. Zgromadzone w Muzeum ubiory i akcesoria stroju są świadectwem przemian mody i obyczajów. Dokumentują dzieje warszawskiego rzemiosła i handlu, ale także w bardzo wyrazisty, często wzruszający, sposób obrazują wpływ historii na losy pojedynczych ludzi.

„Pruszków naszych dziadków” –  Na zajęciach przeniesiemy się w czasie do dawnego Pruszkowa: poznamy niegdysiejsze zawody, instytucje, sposoby spędzania czasu wolnego, ważne miejsca. Tę podróż umożliwią nam dawne pocztówki i stare fotografie. Wykonamy również prace plastyczne techniką kolażu.

Fragment filmu biograficznego o znanym uczonym, w oparciu o wspomnienia współpracowników, kolegów, znajomych i rodziny. Wykorzystano zdjęcia i materiały archiwalne, pochodzące ze spuścizny Profesora przechowywanej w zasobie Archiwum, przekazanej przez najbliższą rodzinę.

Zapraszamy na spotkanie, w czasie którego troje przywódców ze świata kultury, religii i biznesu  będzie rozmawiać o tym jakie cechy ma dobry lider i w jaki sposób Józef Piłsudski może dziś inspirować osoby stojące na czele grup formalnych i nieformalnych.

Debatujący spróbują znaleźć odpowiedź na pytanie: Czy bycia liderem można się nauczyć?

Spotkanie odbędzie się w sali konferencyjnej klasztoru oo. Dominikanów przy ul. Dominikańskiej 2.

Maks. Liczba gości: 100

W prawobrzeżnej Warszawie ciągle silne są tradycje rękodzielnicze, działa tu wiele warsztatów rzemieślniczych. To cenne dziedzictwo Pragi, które wiąże się z zawodami wykonywanymi od wieków, jak również inspiruje projektantów. W czasie zajęć uczniowie obejrzą przedmioty wykonane współcześnie przez praskich rzemieślników (rzeczy codziennego użytku, części garderoby, dekoracje), aby odpowiedzieć na pytanie czym różnią się od tych produkowanych masowo?  Na zajęciach uczniowie poznają także nazwy zawodów rzemieślniczych i specyficzne rzemieślnicze narzędzia oraz terminy takie jak: czeladnik, mistrz, majstersztyk, partacz, rzemiosło, rękodzieło.

W tym roku mija 60 lat od dramatycznych wydarzeń jesieni 1956 r. w Polsce i na Węgrzech. Przesilenie polityczne nie tylko wyniosło do władzy Władysława Gomułkę i odsunęło na drugi plan czołowych stalinistów, ale przypieczętowało istotne zmiany w naturze reżimu komunistycznego w Polsce. Zmiany te odcisnęły się też na historii polskich Żydów, przynosząc m.in. największą w czasach PRL falę emigracji do Izraela. Czy i  jak zmiany te wpłynęły na życie rolników i inteligentów, mężczyzn i kobiet, pisarzy i duchownych, partyjnych aparatczyków i oficerów SB ?

Zajęcia poświęcone dawnym zawodom i warsztatom rzemieślniczym. Rozpoczną się krótkim spacerem, podczas którego wspólnie poszukamy śladów dawnych profesji na szyldach zdobiących kamieniczki Starego Miasta. Następnie, w sali edukacyjnej, poznamy niespotykanych już dziś rzemieślników, którzy w dawnych czasach zamieszkiwali miasto i przedmieścia, zaopatrując rynek w swoje wyroby. Na zakończenie każdy uczestnik zajęć będzie mógł sporządzić szyld wybranego warsztatu rzemieślniczego.

Spacer śladami wydarzeń listopadowych z 1918 r.

Co tak naprawdę wydarzyło się w listopadzie 1918 r.? Czemu dziś obchodzimy dzień 11 listopada jako Święto Niepodległości? Dlaczego w II RP to święto obchodzono... np. 14 listopada?

Wspólnie z przewodnikiem uczestnicy spotkania odwiedzą warszawskie miejsca związane z powrotem do stolicy marszałka Józefa Piłsudskiego. Wycieczka, ilustrowana fotografiami i materiałami audio, przybliży spacerowiczom postacie, wydarzenia i klimat które towarzyszyły momentowi odzyskania przez Polskę Niepodległości.

Spacer potrwa ok. 120 minut. Uczestnicy zobaczą m. in. miejsca w których przebywał Józef Piłsudski w listopadzie 1918 r. oraz to z kim spotykał sięw czasie swojego pobytu w Warszawie.

Początek spaceru o godz. 12:00 pod Kolumną Zygmunta.

Czy historia może być ciekawa? Ależ oczywiście! Zapraszamy wszystkich licealistów i studentów na warsztaty na temat utraconych przez Polskę dzieł sztuki, których losy opowiemy Wam w niezwykły sposób. Wspólną pracę nad odzyskaniem utraconego dziedzictwa do naszej pamięci poprzedzi projekcja 20-minutowej animacji, powstałej przy VII edycji Muzeum Utracone podczas tegorocznej Nocy Muzeów. Pokażemy utracone i odzyskane obiekty kultury poprzez dzieje konkretnych obrazów, miejsc czy ludzi, w sposób, który zmrozi Wam krew w żyłach i niejednokrotnie zaskoczy!

Co łączy „Wariackie losy obrazów Matejki podczas II wojny światowej”, Dartha Vadera i Kapitana Amerykę? Dowiecie się tego 27 września, o godzinie 15:30 na warsztatach Muzeum Utracone podczas Festiwalu Nauki w Warszawie.

Muzeum Utracone przywraca do pamięci Polaków dzieła utracone i pokazuje ogrom strat kulturowych poniesionych przez Polskę. W ramach projektu, co roku powstaje film animowany prezentujący utracone skarby i prezentowany jest później na pokazach w największych miastach oraz w instytucjach i muzeach w całej Polsce w Noc Muzeów, kiedy to jednej nocy widzi go łącznie ponad 360 tys. osób. „Rozpowszechnianie wizerunku utraconego dzieła sztuki jest przecież pierwszym krokiem do jego odzyskania”.

Więcej znajdziecie na stronie www.muzeumutracone.com i na Facebook’u www.facebook.com/muzeumutracone a filmy ze wszystkich edycji znajdziecie na naszym kanale YouTube www.youtube.com/UtraconeMuzeum.

Od niepamiętnych czasów na świecie żyją ludzie odczuwający potrzebę nawiązywania intymnych kontaktów – zarówno emocjonalnych, jak i cielesnych – z osobami tej samej płci: mężczyźni pożądający innych mężczyzn oraz kobiety pożądające innych kobiet.

Podstawową i zasadniczą różnicą pomiędzy pogańską (zwłaszcza grecką) i chrześcijańską (zarówno antyczną, jak i średniowieczną) rzeczywistością jest fakt, że społeczeństwa starożytne nie znały odrębnej etyki seksualnej; związane z cielesnością zachowania postrzegane były przez pryzmat moralności obywatelskiej, jako jeden z jej elementów. Dopiero chrześcijaństwo wyodrębniło sferę seksualności wprowadzając stanowcze reguły porządkujące wszystkie jej przejawy, akceptując jedynie zachowania będące realizacją biblijnego nakazu „idźcie i rozmnażajcie się”.

Popęd seksualny do przedstawiciela tej samej płci jest oczywiście zjawiskiem gatunkowym, biologicznym i niezależnym od okresu historycznego, natomiast homoseksualność jest w każdym społeczeństwie determinowana kulturowo. Termin „homoseksualizm” pojawił się dopiero w drugiej połowie XIX stulecia. Podobnie jak do XVIII wieku brakowało jednoznacznego terminu na określenie całości zagadnień związanych z aktywnością seksualną człowieka, tak do następnego stulecia używano przeróżnych nazw określających kontakty jednopłciowe. W źródłach średniowiecznych zachowania homoseksualne najczęściej określane są jako sprzeczne z naturą, bądź jako grzech sodomii; do XI stulecia określenia te odnoszono do wszelkich nienormatywnych stosunków seksualnych, które nie prowadziły do prokreacji. Dopiero od wieku XIII „sodomia” zaczęła być jednoznacznie utożsamiana z homoseksualnością.

Fryderyk Jarosy - aktor, reżyser, konferansjer i dyrektor kabaretów i teatrów rewiowych. Urodzony w Pradze, wychowany w rodzinie ausriackiej, honorowy obywatel Polski, do której przybył w 1924 roku z Berlina z teatrzykiem rosyjskich emigrantów Niebieski Ptak.

W związku z 100. rocznicą bitwy pod Kostiuchnówką zapraszamy na spotkanie z Łukaszem Suską z Działu Zbiorów Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. W czasie spotkania uczestnicy będą mieli okazję obejrzeć niedostępne dla szerszego grona odbiorców umundurowanie oraz uzbrojenie żołnierzy walczących w Legionach Polskich w latach 1914-1918.

Prezentacja będzie połączona z gawędą na temat  życia codziennego legionistów.

Wykład poświęcony jest powstawaniu i funkcjonowaniu w dawnej Rzeczypospolitej legend o profanacji hostii – rzekomych zbrodniach dokonywanych przez Żydów. Ich powstawanie i rozpowszechnianie związane było z rozwojem kultu eucharystycznego, praktykami ludowej pobożności i zwalczaniem reformacji. Legendy o profanacji hostii posiadały podobny schemat i podobne treści symboliczne, często były wręcz powieleniem wcześniejszych opowieści. Stanowiły ważny wątek literatury antyżydowskiej, tworzonej głównie w środowiskach mieszczańskich i kościelnych. Na przykładzie legendy o poznańskich hostiach wykład pokazuje także utrzymywanie się pozostałości takich legend do dnia dzisiejszego

Trylogia to historyczna powieść przygodowa z gatunku „płaszcza i szpady”, w której fikcja literacka wpleciona została w wydarzenia historyczne, a postaci wykreowane przez autora współistnieją z prawdziwymi aktorami – królami, hetmanami, wojownikami – opisywanego ćwierćwiecza wojen: od powstania Chmielnickiego, przez najazd szwedzki Karola X Gustawa, po nie tylko upadek Kamieńca Podolskiego, ale i zwycięstwo Jana Sobieskiego pod Chocimiem. Przedstawimy te osoby i wydarzenia w książkach z epoki, np. dziełach historycznych Joachima Pastoriusa i Samuela Pufendorfa, czy relacjach Charlesa Ogier'a i Augustyna Kordeckiego.

Znana jest erudycja historyczna Henryka Sienkiewicza, jego obczytanie w siedemnastowiecznych diariuszach i pamiętnikach oraz dziełach heraldycznych. Celem pokazu starych druków ze zbiorów BUW jest przybliżenie książek siedemnastowiecznych, które mogły zainspirować pisarza, studenta naszego uniwersytetu.

Opowieść o obrazie Marcian Zaleskiego (1796-1877) „Obchody uroczystości Jordanu w Warszawie” z 1836 r. Nowy nabytek Muzeum Warszawy do niedawna uchodził za dzieło zaginione. Powstał w szczególnym momencie historycznym - w okresie rosyjskich represji po upadku powstania listopadowego. Przedstawia prawosławną ceremonię święta Jordanu celebrowaną u podnóża Zamku Królewskiego w Warszawie. Na czele carskich dygnitarzy postać namiestnika Królestwa Polskiego, Iwana Paskiewicza.

Ekspozycja pokazuje najbardziej ulubione miejsca warszawiaków, symbole kojarzące się z Warszawą oraz osoby, które kochały Warszawę, pracowały dla niej, walczyły o nią, umierały dla niej lub pragnęły być w niej pochowane. Składa się z 15 plansz, ułożonych najczęściej nie chronologicznie, lecz tematycznie, prezentujących np. warszawskie uczelnie, towarzystwa naukowe, pomniki, kościoły, obiekty sportowe, parki i zieleńce, warszawskie atelier, słynące z urody warszawianki, a także zniszczenia powstańcze i stolicę już odbudowaną. Przewodnikiem po tablicach są wiersze Artura Oppmana, miłośnika Warszawy i jej legend.

Zajęcia dotyczące ostatniej dekady PRL-u w formie przystępnej dla młodzieży. Przybliżą ważne wydarzenia i postaci historyczne lat 80. Uczestnicy dowiedzą się, jak wyglądała rzeczywistość i życie codzienne u schyłku PRL, a także zagrają w gry planszowe o tej tematyce.

Pragniemy zademonstrować przechowywane z Archiwum Głównym Akt Dawnych dokumenty historyczne odnoszące się do wydarzeń będących tłem powieści historycznych Henryka Sinkiewicza przede wszystkim Trylogii i Krzyżaków. Chodzi w pierwszej kolejności o dokumenty dotyczące stosunków królestwa Polskiego z Zakonem Krzyżackim w pierwszym dziesięcioleciu XV w., a także o stosunki Rzeczypospolitej ze zbuntowanymi Kozakami oraz państwami ościennymi: Szwecją, Rosją i Turcją z Tatarami w XVII w. Pragniemy również pokazać nieliczne, ale bardzo interesujące przechowywane w AGAD materiały archiwalne związane z działalnością Henryka Sienkiewicza.

Spacer śladami tragicznych wydarzeń majowych z 1926 r. Wspólnie z przewodnikiem uczestnicy spotkania odwiedzą warszawskie miejsca związane z przewrotem majowym. Wycieczka, ilustrowana fotografiami i materiałami audio, przybliży spacerowiczom postacie, wydarzenia i klimat, które towarzyszyły momentowi przejęcia władzy przez Marszałka Piłsudskiego

Spacer potrwa ok. 120 minut. Początek spaceru o godz. 12:00 pod Kolumną Zygmunta

Spacer edukacyjny w trakcie którego cofniemy się w czasie i poznamy Warszawę jako miasto na skraju carskiego imperium. Przybliżymy postać projektanta parku Franciszka Szaniora i charakterystyczne cechy jego stylu. Rzeźby, alejki i różany ogród będą okazją do wejścia w atmosferę pięknych lat międzywojnia. Nie zabraknie świata wielkiej polityki - Ignacego Paderewskiego, związków polsko-amerykańskich. Sąsiedźtwo pola elekcyjnego przypomni o czasach, gdy mogliśmy być wzorem dla całej Europy, a mała kapliczka będzie okazją do przypomnienia o czasach okupacji i działalnosci konspiracyjnej.

Skąd się wziął Mieszko I? Jak wyglądała organizacja władztwa Mieszka I? Jak to się stało, że państwo Mieszka przetrwało?

Anna Moszyńska z Malinowskich była drugą żoną Piotra Moszyńskiego (1800–1879), sierotą, od 1837 roku towarzyszyła Józefie Moszyńskiej, córce Piotra z pierwszego małżeństwa, która dołączyła do ojca przebywającego na wygnaniu. W 1839 roku poślubiła Moszyńskiego. W połowie lat 40. była opiekunką Komitetu Domów Ochron dla Małych Dzieci. W 1848 roku w Krakowie ukazał się jej utwór (dziennik w formie listów) „Uczucia i widzenia Polki w roku 1846”.

Wykład będzie okazją do zrekonstruowania biografii zapomnianej autorki, po której został – oprócz wspomnianego utworu – korpus listów pisanych do rodziny podczas kolejnych pobytów w szpitalach psychiatrycznych (udostępniony dopiero przed kilkoma laty, przez ponad sto lat zastrzeżony). Da również możliwość, by przyjrzeć się sytuacji kobiety chorej psychicznie, której pozbawiano głosu i odbierano prawo do wypowiadania się we własnym imieniu. Wątki biografii zostaną odtworzone na podstawie wspomnianych listów, a także dzienników obserwacji, prowadzonych przez męża i lekarza.