Być Kozakiem – wczoraj i dziś
Wykłady poświęcone będą fenomenowi społeczno-etnicznemu, jakim była i jest Kozaczyzna. Nakreślona zostanie w ogólnych zarysach historia i specyfika poszczególnych społeczności kozackich z wyodrębnieniem podobieństw i różnic między poszczególnymi wojskami kozackimi. Najwięcej miejsca zostanie poświęcone podstawowym grupom kozackim, od których wziął początek cały fenomen Kozaczyzny: Kozakom Zaporoskim siczowym i „zimownikowym” (chutorowym) (Ukraina), Wołżańskim, Dońskim, Uralskim, Terskim i Kubańskim (Rosja), tzw. ordom kozackim (Kazachstan), Syberyjskiemu Kozactwu (Rosja i Kazachstan). Zostanie przedstawiony proces wyodrębniania się poszczególnych grup i czynniki społeczne, polityczne oraz geograficzne, które wpłynęły na kształt danych społeczności. Następnie słuchacze zapoznają się z „wtórnymi” grupami kozackimi, czyli wojskami i załogami miejskim, które powstawały z inspiracji władzy państwowej (cara rosyjskiego, polskiego króla), ale były oparte na Kozaczyźnie. Wykład naświetli również obecną sytuację potomków kozackich na terenie Rosji, Ukrainy i Republiki Kazachstanu, ich stosunki z władzą państwową i stosunek do przeszłości. Także nie zabraknie miejsca na zapoznanie słuchaczy z meandrami mentalności i wybranymi tradycjami kozackimi, sporo miejsca poświęci się problematyce tożsamości kozackiej. Wykłady będą zatem stanowiły krótki kurs wiedzy o Kozaczyźnie.