gimnazjum

Twórcy hollywoodzkich superprodukcji od lat próbują zakorzenić w nas przekonanie, że każdy system biometryczny można pokonać posługując się (czasami nawet niezbyt wyrafinowanym) oszustwem. Odcisk palca zdjęty z kostiumu kąpielowego czy sztuczne, szklane oko to tylko nieliczne przykłady. Czy takie zabiegi mają jednak jakąkolwiek podstawę naukową, innymi słowy - czy to faktycznie zadziała, a jeśli tak, to jak się przed tym obronić?
Na naszym warsztacie nauczycie się, czym tak naprawdę jest biometryczna identyfikacja tożsamości oraz co możemy zrobić, by sceny z filmów pozostały prawdziwe tylko w wyobraźni reżyserów. Na przykładzie biometrii linii papilarnych palca pokażemy Wam metody, które rozwijamy i stosujemy w celu zabezpieczenia systemów biometrycznych przed
amatorami cudzej własności i nauczymy nasz system jak rozpoznać oszusta. Zobaczycie, że tytułowe linie papilarne to nie wszystko - poszukamy w odcisku palca
własności i detali, które pozwolą nam zbudować bezpieczny i odporny na włamania system biometryczny.

W czasie lekcji dyskutowane są szanse bramkarza na obronę rzutu karnego w przypadku dwóch dyscyplin: piłki ręcznej i piłki nożnej. W czasie lekcji korzystając z prostych zjawisk fizycznych, mierzy się czas reakcji oraz skoczność uczestników zajęć. W czasie zajęć wykorzystuje się podstawowe wiadomości z kinematyki (ruch jednostajnie przyśpieszony) i dynamiki (energia kinetyczna i potencjalna). Lekcja jest pomyślana jako powtórzenie materiału z I klasy gimnazjum oraz zachęta do praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy.

Tematem lekcji festiwalowej będzie budowa wnętrza Ziemi. Uczniowie zbudują model Ziemi z masy solnej, zachowując przy tym proporcje objętości poszczególnych warstw.

Sprawdzimy, czy naprawdę Mazowsze ma krajobrazy pośrednie między Antarktydą a Saharą, poznamy tego przyczyny, wytropimy rozmaite ślady zlodowaceń. Zobaczymy wybór najładniejszych pejzaży, także w najbliższych okolicach Warszawy

Dokonamy przeglądu źródeł energii konwencjonalnych i tzw. ekologicznych. Sprawdzimy czy istnieją źródła "energii czystej" nie oddziałujące niekorzystnie na środowisku, jaki sposób przemieszczania się ludzi ma cechy minimalnej ingerencji w nasze otoczenie.

Warsztaty przybliżające zagadnienia związane z powstaniem skamieniałości i pokazujące bogactwo świata bezkręgowców, zamieszkałych zbiorniki wodne na terenach Polski w przeszłości geologicznej. Omawiane grupy zwierząt będzie można odnaleźć i rozpoznać wśród okazów zgromadzonych w kolekcji dydaktycznej.

Od ponad trzydziestu lat Arktyka szybko się ociepla. Skutkuje to przyspieszonym topnieniem lodowców, wieloletniej zmarzliny oraz kurczeniem się zlodzenia Oceanu Arktycznego. Utrata powierzchni lodu spowodowana jest także zanieczyszczeniem powietrza. Topniejący lądolód grenlandzki znacząco wpływa na podwyższenie się poziomu morza. Wydłuża się okres wegetacyjny, co sprzyja rozwojowi rolnictwa. Skróceniu ulegają szlaki żeglowne prowadzące przez Ocean Arktyczny. Rozgrzewają spory geopolityczne o prawa do eksploatacji arktycznych mórz.

Na lekcji postaramy się zidentyfikować zachodzące obecnie zmiany w środowisku arktycznym i określić ich wpływ na działalność człowieka.

W ramach zajęć zostaną zaprezentowane wybrane zasoby danych przestrzennych o środowisku geograficznym, udostępniane poprzez geoportale i wirtualne globusy. Uczestnicy zajęć będą mieli możliwość samodzielnego, praktycznego zastosowania narzędzi wyszukiwania danych przestrzennych i pomiarów w odniesieniu do wybranego obszaru. Na zajęciach zostanie przeprowadzony quiz geograficzny z wykorzystaniem zasobów mapowych w internecie.

Wykład jest przeznaczony dla wszystkich, w tym uczniów klas licealnych i gimnazjalnych. Poświęcony jest zasobom informacji geograficznej dostępnej w Internecie. Zostaną zaprezentowane Mapy Google - ich funkcje i użyteczność w wyszukiwaniu informacji przestrzennej. Podczas wykładu zostaną zaprezentowane także gry związane z usługą Street View oraz cyfrowe składnice map historycznych.

Spotkania z Inżynierią Chemiczną

Zaczniemy od zapoznania uczniów z definicją płynu. Dowiedzą się oni, że płynami mogą być gazy i ciecze. Jedną z różnic pomiędzy gazami, a cieczami jest ich ściśliwość. Uczniowe dowiedzą się, które płyny są ściśliwe a które nie. Bardzo często dzieci zapytane o to, czy powietrze coś waży, odpowiadają, że nie. Wykonując proste doświadczenie dowiedzą się, że powietrze jednak ma jakąś masę. Będą mogli zaobserwować różnicę w gęstości różnych gazów, porównując ich ciężar.

Wyjaśnimy też pojęcie ciśnienia atmosferycznego i hydrostatycznego. Uczniowie dowiedzą się, jak mierzy się ciśnienie atmosferyczne, co to jest wieża ciśnień i jak można wykorzystać ciśnienie słupa wody.

Zaprezentujemy zjawisko rozszerzalności cieplnej płynów, czyli zmiany objętości płynu pod wpływem temperatury. Uczestnicy dowiedzą się, jak działają termometry rozszerzalnościowe i gdzie ma zastosowanie zjawisko rozszerzalności cieplnej gazów.

Jednym z ważniejszych równań w mechanice płynów jest równanie Bernouliego. Uczestnicy dowiedzą się, kim był Daniel Bernoulli i dlaczego równanie, które sformułował jest takie ważne. Zaprezentujemy im również efekt Coandy. Następnie dowiedzą się, czym jest aerodynamika i jak powstaje siła nośna w samolotach.

Wyjaśnimy też pojęcie gęstości i lepkości płynów. Uczniowie dowiedzą się, że nie zawsze gęste znaczy lepkie. Porównają gęstość różnych substancji, następnie porównają lepkość dwóch płynów i dowiedzą się dlaczego gęstość i lepkość są ważne dla inżynierów.

Podczas pokazu zaprezentowane zostaną zamknięte źródła promieniowania jonizującego alfa, beta i gamma o małej aktywności. Prowadzący opowiedzą o rodzajach promieniowania, jego przenikliwości, zasięgu i sposobach wykrywania, a także o możliwości zastosowania radioizotopów w diagnostyce i terapii nowotworowej. Ponadto pokazane zostaną uczniom przedmioty spotykane w codziennym życiu i przy użyciu liczników promieniowania Eko-C mierzony będzie poziom ich promieniowania. Zainteresowani uzyskają również informacje nt. zjawiska promieniowania tła oraz usłyszą o zagrożeniach, dawkach pochłoniętych i poziomie naturalnego promieniowania. Na koniec osoby prowadzące zajęcia opiszą działanie i zastosowanie bramki dozymetrycznej, natomiast chętne osoby będą mogły skontrolować i wykryć powierzchniowe skażenie dłoni i obuwia radionuklidami.

Lekcja oparta na pokazie doświadczeń które zajmują ok 80% czasu. Większość eksperymentów wykonywana jest przez uczniów pod nadzorem prowadzącego. Pokazujemy ciekły azot, suchy lód, proces sublimacji i skraplania [tlenu]. Mówimy o prawach gazowych, o modelu gazu doskonałego i gazach rzeczywistych [porównując zmianę objętości gazu podczas jego schładzania]. Porównujemy gęstości różnych gazów i ich rozpuszczalność w wodzie. Dodatkowo parę słów o ciekłych kryształach, których modelem może być paczka zapałek.

1. Za co kochamy czekoladę? – dr Beata Dasiewicz (SGGW)

Co powoduje, że jedzenie czekolady tak wielu ludziom sprawia przyjemność? Czy to tylko słodki smak, a może coś więcej? Czy czekolada uzależnia? Czy może leczyć? Czy biała czekolada to naprawdę czekolada?

Spośród ponad 20 różnych gatunków kleszczy występujących w Polsce, kilka jest szczególnie niebezpiecznych z powodu przenoszenia groźnych chorób. Podczas lekcji omówione zostaną cykle życiowe kleszczy przenoszących boreliozę oraz zapalenie mózgu i opon mózgowych u ludzi, a także babeszjozę u psów. Omówione zostaną sposoby zabezpieczania siebie i zwierząt przed atakami kleszczy oraz sposoby postępowania jeśli już do takiego ataku doszło.

Niekiedy w laboratorium dochodzi do pomyłek. Na przykład zdaża się, przez nieuwagę, zamienić próbki. Są jednak metody, dzięki którym można łatwo rozróżnić jedną próbkę DNA od innej. Śledztwo w laboratorium nie będzie miało na celu znalezienia winnego, ale upewnienie się z jaką próbką DNA mamy do czynienia. Przeporwadzenie takiego śledztwa w laboratorium wymaga zastosowania podstawowych, szeroko stosowanych w laboratoriach na świecie, technik biologii moleularnej. 

Zwykliśmy myśleć o drobnoustrojach jako zarazkach powodujących choroby, zapominamy natomiast o ich drugim obliczu. Antybiotyki ratujące zdrowie i życie, enzymy w proszkach do prania czy niektóre dodatki do żywności to tylko część możliwości tych małych producentów.

Grzyby to niezwykle bogata grupa organizmów, a jesień to doskonała pora by zgłębiać tajniki ich życia. Warto poznać je nie tylko ze względu na ich walory smakowe, ale przede wszystkim z uwagi na ich niesamowitą różnorodność, interesującą budowę, jak i ważną rolę, jaką spełniają w przyrodzie. Spotkanie poświęcone grzybom otworzy wykład ilustrowany prezentacją multimedialną na temat bogactwa świata grzybów. Uczniowie zapoznają się ze specyfiką budowy, cyklu rozwojowego i sposobów odżywiania się tej grupy organizmów, dowiedzą się wielu ciekawostek, na przykład jaką  rolę pełnią grzyby w życiu i gospodarce człowieka. Część terenowa umożliwi przeprowadzenie własnych obserwacji mykologicznych. Będziemy poszukiwać i  rozpoznawać napotkane gatunki grzybów oraz oznaczać je  za pomocą kluczy i atlasów, a także wyszukiwać gatunki znajdujące się na kartach pracy. Na zakończenie każda z grup dokona prezentacji uzyskanych wyników.

Życie na naszej planecie trwa dzięki energii słonecznej, która jest przekształcana w energię chemiczną w niezwykłym procesie zwanym fotosyntezą. Z fotosyntezą kojarzy nam się przede wszystkim zielony barwnik chlorofil. Tymczasem światło jest absorbowane także przez barwniki pomocnicze – żółte i pomarańczowe karotenoidy. Wszystkie te związki współistnieją w pozornie jednolicie zielonych liściach. Co więcej, u roślin wyższych zieleń chlorofilu też nie jest jednolita, gdyż występuje on w dwóch odmianach, jako niebieskozielony chlorofil a i żółtozielony chlorofil b. W proponowanym doświadczeniu wszystkie te barwniki można samodzielnie otrzymać i zobaczyć!

Uczestnicy zajęć wykonują całe doświadczenie całkowicie samodzielnie, zapoznając się z technikami homogenizacji i ekstrakcji materiału biologicznego oraz identyfikacji związków chemicznych. Ze świeżych liści różnych roślin uzyskują ekstrakt acetonowy zawierający mieszaninę barwników, którą rozdzielają metodą chromatografii cienkowarstwowej na chlorofile a i b, karoteny i ksantofile. Związki te identyfikują porównując otrzymane wyniki z danymi literaturowymi.

Co łączy lodówkę, buty sportowe i krem z filtrem UV? 
Uczestnicy lekcji dowiedzą się co to są nanocząstki i dlaczego są tak wyjątkowe. Pozornie niepozorne, stanowią podstawę niezwykle dynamicznie rozwijającej się nanotechnologii, cieszą się zainteresowaniem zarówno nauki, jak i przemysłu. Popularne wśród naukowców, mało znane przeciętnemu człowiekowi, a przecież obecne w jego życiu. 
Czemu nanocząstki zawdzięczają swoją wyjątkowość i w jakich jeszcze zaskakujących produktach codziennego użytku można je znaleźć? Na te pytania znajdziemy odpowiedzi w czasie lekcji. 
Spotkanie podzielone będzie na dwie części. Pierwsza to krótki wykład o wyjątkowych właściwościach i zastosowaniach  nanocząstek, często zaskakujących i niezwykłych. Druga część spotkania to gra, w której aby wygrać, trzeba znaleźć odpowiedź na intrygujące pytanie. Droga do odpowiedzi prowadzić będzie przez labirynt pytań i zagadkowych zadań. Przyda się odrobina sprytu i szczęścia ale przede wszystkim wiedza, nie tylko ta zdobyta w trakcie wykładu…

Uczniowie uzyskają odpowiedzi na pytania: co to jest organizm żywy, jakie są funkcje życiowe drzew i lasu. Zapoznają się z rolą lasu w obiegu pierwiastków i związków chemicznych w przyrodzie i do czego potrzebny jest chlorofil w liściach. Podczas warsztatów uzyskają odpowiedź czym żywią się drzewa, jakie substancje produkują i wydalają. Praca plastyczna będzie polegała na zrobieniu drzewa z papierowej wikliny. Podsumowaniem zajęć jest konkurs tematyczny.

W ramach zajęć interaktywnych uczestnicząca w nich  młodzież będzie mogła zapoznać się jak obserwować  las i jego mieszkańców w dzień i w nocy. Szczególną uwaga zwrócona będzie w trakcie prowadzenia warsztatów  na zmysły: dotyku, słuchu i wzroku i ich rolę w „rozszyfrowywaniu” przyrody lasów oraz tajników życia ich mieszkańców.
Praca w zespołach umożliwi uczniom wykazania się kreatywnością w sposobie przedstawiania wyników uzyskanych w trakcie sesji terenowej na terenie Lasu Sękocińskiego.

Uczestnicy lekcji festiwalowej zostaną zapoznani z ogólną budową serca oraz układu krążenia ssaków domowych. Na przykładzie serca wyizolowanego zostanie omówiona budowa zastawek, przedsionków, komór oraz worka osierdziowego. Następnie uczestnicy zapoznają się z przebiegiem głównych naczyń tętniczych oraz żylnych w sercu konia oraz psa.

Białka są składnikami wszystkich żywych komórek, a ich nieustanna praca zapewnia prawidłowe funkcjonowanie całych organizmów. Naukowcy starają się zgłębić tajniki białek, aby jak najlepiej zrozumieć mechanizmy komórkowe, w tym te odpowiedzialne za procesy chorobowe. Z drugiej strony, białka są wykorzystywane jako leki (np. insulina), a dzięki swoim zróżnicowanym właściwościom znajdują zastosowanie także w przemyśle, np. spożywczym i chemicznym. Zarówno niektóre cele badawcze (coraz lepsze poznawanie białek), jak i praktyczne zastosowania przemysłowe wymagają uzyskania wyizolowanych białek, oczyszczonych od innych składników komórkowych. W trakcie zajęć opowiemy o tym, jak skłonić bakterie, by produkowały dowolne (nawet ludzkie) białko oraz zaprezentujemy wybrane metody, które naukowcy stosują na co dzień do otrzymywania białek, ich oczyszczania i podstawowej analizy. W trakcie lekcji  uczniowie będą również mogli w kilkuosobowych zespołach własnoręcznie przeprowadzić prostą procedurę eksperymentalną.

Warsztaty mają na celu pokazanie metod weryfikacji płci na podstawie kości czaszki, miednicy i łopatki.