Instytut Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego

Choroba Alzheimera (Alzheimer’s disease, AD) stanowi najpowszechniejszą przyczynę otępień w starszym wieku. Obecnie na świecie ponad 44 miliony osób cierpi na AD. Specjaliści alarmują, iż w związku ze wzrostem średniej długości życia, AD może stanowić największy kryzys zdrowotny świata. Nadzieją na rozwój skutecznych metod leczenia i wczesnej diagnostyki AD są badania naukowe mające na celu poznanie przyczyn tej choroby. Jest to poważne wyzwanie, ponieważ patogeneza AD  jest wyjątkowo złożona. W wykładzie omówione będą obecne metody diagnostyki i leczenia choroby Alzheimera, jak też badania naukowe, na podstawie których rozwijane są nowe strategie diagnostyczne i terapeutyczne.

Organizm modyfikowany genetycznie GMO to organizm, którego genom zmodyfikowano metodami inżynierii genetycznej. Od wieków ludzi modyfikowali genomy zwierząt i rośliny poprzez sztuczną selekcję osobników prezentujących pożądane cechy. Główne gatunki ssaków badane w laboratoriach to myszy i szczury, ze względu na wysokie podobieństwo materiału genetycznego do genomu człowieka. Pierwsze zwierzęta transgeniczne otrzymano w laboratoriach w latach 80-tych XX w. Zwierzęta te wykorzystuje się w nauce do badania funkcji poszczególnych genów a także stanowią one modele wielu ludzkich chorób. Modyfikując wybrane geny możemy sprawdzić jaką rolę odgrywają one w takich skomplikowanych procesach jak uczenie się i pamięć. Często obserwujemy nieoczekiwane zmiany w fizjologii organizmu myszy lub szczura, które prowadzą np. do otyłości i rozwoju syndromu metabolicznego.

Postęp techniki i wiedzy stwarza możliwości przekraczania granic, które jeszcze jakiś czas temu wydawały się nieosiągalne. Cały czas dążymy do świadomego kontrolowania złożonych procesów biologicznych. Należą do nich również te, które regulują długość naszego życia. Czy współczesna wiedza pozwala zatem na zapewnianie nam długowieczności z zachowaniem dobrego zdrowia ? Na ile zbliżyliśmy się do rozwiązania tej zagadki?  W trakcie wykładu przedstawiony zostanie aktualny stan wiedzy dotyczący biologicznych podstaw długowieczności i starzenia oraz możliwości jakie daje współczesna nauka na jej wykorzystanie.

W ciągu ostatnich dziesięcioleci otyłość stała się jedną z najszybciej postępujących chorób cywilizacyjnych. Główną przyczyną jest zwiększona konsumpcja przetworzonej wysokokalorycznej żywności oraz siedzący tryb życia. Otyłość i nadwaga są czynnikami ryzyka  wielu chorób, w tym insulinooporności, cukrzycy typu 2, zaburzeń pracy serca, nadciśnienia tętniczego, stłuszczenia wątroby. Według Światowej Organizacji Zdrowia następstwa tych chorób, określanych często jako zespół metaboliczny, są jedną z głównych przyczyn śmierci w krajach wysoko rozwiniętych, a otyłość zyskała miano choroby XXI wieku. Podczas wykładu zostaną zaprezentowane najnowsze badania przedstawiające molekularny mechanizm związany z patogenezą cukrzycy typu 2. 

Goście będą mieli okazję dowiedzieć się w jaki sposób prawidłowo złożyć trójwymiarowy model mózgu i dowiedzą się jakie funkcje pełnia poszczególne jego elementy.