Instytut Slawistyki PAN

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Spotkanie festiwalowe Hashtagowanie tożsamości, czyli co slawista/slawistka robi na Instagramie

Gwałtowny przyrost obrazów w obrębie sieci internetowej, a jednocześnie stale rozwijane media komunikacji wizualnej, powodują, że nie można przejść wobec tych zjawisk obojętnie. W ciągu sekundy Internauci wrzucają na Instagram – aplikację służącą do szybkiego publikowania zdjęć – 2 670 obrazów. Chociaż mówi się o nadmiarze, przesyceniu sfery publicznej obrazami, a przy tym o jednoczesnym spadku ich jakości, materiał wizualny nadal stanowi nie lada wyzwanie dla badaczy. Podczas wykładu słuchacze dowiedzą się, jak można badać serwis Instagram, a także co mogą z niego wyczytać slawiści uposażeni w dodatkowe – obok kulturoznawczych – narzędzia. Na przykładzie hashtagu #ojczyzna stosowanego w obrębie aplikacji pokazane zostaną strategie wizualizacji tego pojęcia stosowane przez chorwackich użytkowników serwisu. Rezultaty tego badania posłużą jako materiał do refleksji na tym, z czym Chorwatom kojarzy się ich własny kraj.

 

wiedza o języku i kulturze
  • pon., 2017-09-25 17:00
Spotkanie festiwalowe O rosyjskim "domu" z perspektywy etnolingwistyki

Dom jest podstawowym czynnikiem organizacji świata. Należy do najistotniejszych, elementarnych wartości w życiu człowieka. W rosyjskim obrazie świata zajmuje szczególną pozycję. Jest umieszczany pośród słów-kluczy kultury. Znajduje w nim odzwierciedlenie nie tylko pierwotny i fundamentalny związek człowieka z miejscem zamieszkania, z najbliższymi i z przeszłością, ale także nowe, rozszerzone znaczenie obejmujące wszystkie miejsca bliskie człowiekowi, oswojone przez niego w jakikolwiek sposób. Wyraz dom jest też często używany przez Rosjan do określania pojęć ze sfery społeczno-politycznej. Autorka wykładu podejmuje próbę rekonstrukcji pojęcia dom zgodnie z założeniami definicji kognitywnej, przedstawionymi przez Annę Wierzbicką i Jerzego Bartmińskiego. Przeprowadzona analiza trzech typów danych – systemowych, tekstowych i ankietowych – pozwala na wskazanie zespołu cech przypisywanych domowi przez użytkowników współczesnego języka rosyjskiego. 

 

wiedza o języku i kulturze
  • wt., 2017-09-26 17:00
Spotkanie festiwalowe Dzwony kościelne – ich symbolika, mowa i funkcja

Prezentacja poświęcona będzie symbolice i funkcji dzwonów kościelnych z trzech punktów widzenia: sakralnego, apotropaicznego i antropocentrycznego. Każdy z trzech profili znaczeniowych ukazuje inny aspekt dzwonu. W profilu sakralnym ujawnia się mediacyjna funkcja dzwonu, łączącego niebo z ziemią. Dzwon występuje w roli duchowego przewodnika, który ma człowieka przeprowadzić z doczesności do wieczności.Przypisywana dzwonom moc oczyszczania powierza, odpędzania złych duchów, chorób, pokonywania burz i huraganów, uwypuklona jest w profilu apotropaicznym. Profil antropocentryczny kreuje podmiotowy wizerunek dzwonu jako istoty czującej, posiadającej dar mowy i zdolność wyrażania uczuć, dzielącej z ludźmi radość, wesele i smutek. Symbolika dzwonu obrazuje kosmiczną jedność w aspekcie przestrzennym i czasowym, wiążąc niebo z ziemią i doczesność z nieskończonością.

wiedza o języku i kulturze
  • śr., 2017-09-27 17:00
Spotkanie festiwalowe Wilno – na pograniczach pamięci

Wywołane przez fale nacjonalizmu dwudziestowieczne kataklizmy wojenne, nieodwracalnie zniszczyły wspólnoty wieloetnicznych symbioz. Dopiero pod koniec XX wieku wraz z rozpadem ZSRR i Jugosławii, w warunkach odzyskanej niepodległości ruszyła lawina zainteresowania przeszłością, a ożywione dyskusje na temat pamięci i tożsamości nadały nowy wymiar dyskursowi humanistycznemu określonemu jako „zwrot pamięciowy” . Odkrywanie „białych plam”, reinterpretacja przeszłości, a także uwolnienie mitów i stereotypów, stały się nieodłącznymi elementami procesu, który objął także Polskę i Litwę. Autorka wykładu podejmie zagadnienia kultury pamięci (Ch. Cornelissen) oraz przeprowadzi analizę problemu na podstawie wybranych przykładów z literatury polskiej (m. in. Cz. Miłosz, T. Konwicki, P. Huelle, K. Czyżewski, T. Łubieński, Inga Iwasiów, ) i litewskiej (m. in. T. Venclova, L. Briedis, V. Daunys. J. Kunčinas, H. Kunčius, K. Sabaliauskaitė), napisanych po przełomie 1990 roku, których ważnym bohaterem jest Wilno – Miłoszowskie „miasto semantycznego nieporozumienia”.

wiedza o języku i kulturze
  • czw., 2017-09-28 17:00