Nauki prawne

Wykład ma na celu przybliżyć jego uczestnikom przedmiot i znaczenie filozofii prawa. Podstawowe problemy tej dziedziny nauki zostaną zaprezentowane głównie na podstawie pracy pt. „Pojęcie prawa” autorstwa angielskiego, dwudziestowiecznego filozofa Herberta L. A. Harta, który streścił je w trzech pytaniach: „Czym przepisy prawa różnią się od rozkazów i gróźb i jak są z nimi związane? Jakie są związki prawa z moralnością i sprawiedliwością? Czym są reguły postępowania i jak odnosi się do nich prawo?”. Prowadzący zajęcia zarysuje trudności związane z odpowiedzią na te dylematy, odwołując się do zagadnień obejmujących m.in. etykę, język i wartości. W świetle tych pojęć omówi również kwestię władzy sędziego, porówna poglądy Harta z opiniami innych filozofów (R. Dworkin, G. Radbruch) oraz skontrastuje wyznawaną przez niego koncepcję pozytywizmu prawniczego z ideą prawa naturalnego, wyjaśniając różnice pomiędzy tymi dwoma stanowiskami. Wykład zostanie także wzbogacony o refleksję na temat miejsca prawa w kulturze i jego związków z filozofią na przestrzeni dziejów. Prelegent zademonstruje na odpowiednich przykładach, jak dzięki filozofom zmieniało się rozumienie i treść praw i jak refleksja nad nim potrafi przekształcać utrwalone instytucje prawne, podczas gdy jej brak może doprowadzić do ich skostnienia. Prowadzący spróbuje również wraz z uczestnikami zajęć rozstrzygnąć niektóre trudności i paradoksy filozofii prawa, które zilustruje przypadkami zaczerpniętymi z praktyki prawniczej, a także literatury i innych dzieł kultury.