Rośliny i klimat

Astronomiczne pory roku wyznacza cykliczny ruch Ziemi wokół Słońca. Na skutek ruchu Ziemi i nachylenia osi ziemskiej w stosunku do orbity następują zmiany w ekspozycji na światło słoneczne w różnych rejonach naszej planety w cyklu rocznym, a tym samym ulegają zmianie warunki klimatyczne, różnicując pory roku. Pory roku wyraźnie różnią się między sobą m.in. temperaturą powietrza i w ich powszechnym określeniu pomagają pomiary wykonywane za pomocą odpowiednich przyrządów. W klimacie Polski, umiarkowanym, wyróżnia się 4 astronomiczne pory roku: wiosnę, lato, jesień, zimę, które są określone przez daty górowania Słońca w zwrotniku (20/21.06., 21/22.12.) lub równiku (20/21.03., 22/23.09.). Wyróżnia się także tzw. termiczne pory roku, gdzie to temperatura służy jako wyznacznik dla określenia pór roku. Wówczas, biorąc pod uwagę przedziały temperatur progowych, do czterech astronomicznych pór roku dodaje się dwie dodatkowe dla okresu przejściowego - przedwiośnie i przedzimie. W innych rejonach świata występować mogą inne pory roku. Ten niezmienny rytm wyznacza  wiele zależności w życiu roślin i zwierząt, a ich badaniem zajmuje się fenologia. Podobnie jak w przypadku astronomicznych pór roku, wyróżnia się fenologiczne pory roku, których może być do kilkunastu. Fenologiczne pory roku, wyznaczane przez rytm rozwoju organizmów żywych, mają znaczenie między innymi jako obserwacje przyrodnicze pozwalające na wykazanie zmian klimatycznych i środowiskowych i towarzyszących im anomalii. Zmiany klimatyczne wpływają na wzrost i rozwój roślin, decydując ostatecznie o zasięgu ich występowania. Przykłady drastycznych zmian klimatu spotyka się w przyrodzie do dziś, czego dowodem są np. relikty polodowcowe.