Dysonanse poznawcze i fantazje, czyli dlaczego i jak tłumaczymy swoje zachowania

Dysonans poznawczy to sytuacja, w której doświadczamy dwóch sprzecznych ze sobą przekonań / sądów / wartości / myśli / odczuć, zwykle odnoszących się do naszego zachowania. Okoliczności takie pojawiają się często w momencie, gdy nasze wyobrażenie na temat rzeczywistości nie pokrywa się wyobrażeniem o tej rzeczywistości, jakie jest udziałem innych osób. Dysonans poznawczy jest zarazem doświadczeniem na tyle nieprzyjemnym, że zwykle próbujemy od niego uciec. A jak się tłumaczymy? Opowiadamy historie, wymyślamy, naciągamy rzeczywistość, koloryzujemy, fantazjujemy - czyli: poszukujemy dobrego uprawomocnienia dla naszego działania w oczach cudzych i własnych, nawet jeśli podskórnie czujemy, że jest to oszustwo. Wszystko to jest okupione wielkim stresem. Pytamy więc: po co?