historia

Uczestnicy zajęć poznają historię kamienicy przy ul. Strzelekciej 8 w Warszawie oraz będą rozszyfrowywać informacje, które kryją się w inskrypcjach wyrytych na ścianach w tej kamienicy. W takcie lekcji będze też można zobaczyć autentycze napisy wyryte własnoręcznie przez osoby przetrzymywane w areszcie Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszaiwe, który wieścił się w tej kamienicy w latach 1945-1948.

Spotkanie na wystawie zorganizowanej w 40 rocznicę męczeńskiej śmierci kapłana Solidarności. Celem spotkania jest poznanie ks. Jerzego i próba znalezienie odpowiedzi – dlaczego zabili księdza? Ekspozycja przybliża nam tło wydarzeń historycznych lat 70 i 80 oraz prezentuje ks. Jerzego począwszy od domu rodzinnego we wsi Okopy do żoliborskiej parafii i duszpasterstwa w środowisku robotniczych, akademickim i medycznym.

Zapraszamy na prelekcję edukacyjną do Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej połączoną ze zwiedzaniem wystawy stałej.  Lekcja poświęcona losom kobiet – aresztantek X Pawilonu. Opowiemy o różnicach w traktowaniu osadzonych ze względu na płeć podczas pobytu w celi, przesłuchań; różnicach w zachowaniu żandarmów wobec kobiet i mężczyzn. Przywołana zostanie konspiracja kawiarniana 1857-1862 jako zjawisko w dużej mierze stworzone przez kobiety. Dowiemy się jak na pytania śledczych reagowała Julia Freyer – osoba, która zostawiła pełen opis przesłuchania, któremu została poddana. Przywołane zostaną bohaterki Powstania Styczniowego i Rewolucji 1905 Roku; kurierki z oddziałów i kolporterki „bibuły”.

Wśród więźniów gestapo byli również lekarze. Ich aresztowania następowały przez cały okres okupacji. Przetrzymywano ich i w areszcie na Szucha, i w więzieniu na Pawiaku. Lekcja przybliży sylwetki wybranych medyków przesłuchiwanych w warszawskiej siedzibie Urzędu Komendanta Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa, między innymi małżeństwa Anny i Henryka Czuperskich, Zofii Garlickiej, Janiny Węgierskiej. Uczestnicy spotkania będą mieli okazję poznać zarówno przebieg śledztw, jak i dalsze losy lekarzy – więźniów gestapo, których męczeńska droga znaczona była przez więzienne cele, druty obozów, salwy plutonów egzekucyjnych. Zwolnienia zdarzały się rzadko.

Bohaterkami wykładu pt. „Puellae doctae – edukacja kobiet w średniowiecznej Europie” będą kobiety świeckie, ponieważ w odróżnieniu od mniszek miały bardziej utrudniony dostęp do nauki.

Stosunkowo dużo uwagi poświęca się średniowiecznej edukacji, ale z reguły badania dotyczą tej skierowanej do chłopców, podczas gdy prawie całkowicie pomija się dziewczęta i kobiety. Czy to oznacza, że w wiekach, które w literaturze często nazywano „ciemnymi” edukacja była zarezerwowana jedynie dla mężczyzn? Faktem jest, że ówcześni autorzy z reguły kierowali swoje dzieła do męskich odbiorców, głównie dlatego, że jedynie oni mogli je przeczytać. Rzadko która kobieta potrafiła wówczas czytać, a jeszcze mniej z nich posiadało umiejętność pisania. Edukację dziewcząt z reguły uznawano za stratę czasu i pieniędzy. Ponadto według powszechnej wówczas opinii kobiety ustępowały mężczyznom pod względem intelektualnym i dopiero w XV wieku Christine de Pisan jako pierwsza otwarcie przeciwstawiła się temu przekonaniu...  

Pierwsze po 123 latach niewoli pokolenie Polaków, które mogło – podobnie jak Kolumb nieznany sobie wcześniej ląd – odkrywać dla siebie wolną ojczyznę. Tymczasem przyszło im zmierzyć się z rzeczywistością kolejnej wojny i okupacji. Za tą podręcznikową charakterystyką kryją się tysiące istnień i rozmaitych losów. Wspólnym doświadczeniem wielu z nich stały się uwięzienie na Pawiaku i tortury w kwaterze gestapo w alei Szucha. Podczas spotkania w Mauzoleum Walki i Męczeństwa przypomniane zostaną sylwetki Jana Bytnara „Rudego”, Jerzego Horczaka „Wróbla”, Elżbiety Marii Krajewskiej „Litki”, Hanny Czaki „Heleny”.