Nauki humanistyczne

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Spotkanie festiwalowe Z dziejów propagandy. Wiele twarzy fake newsa

Na wstępie zastanowimy się nad definicją fake news'a (FN) wychodząc od definicji zaproponowanej przez redaktorów słownika Collins głoszącej, że FN to „fałszywa, często sensacyjna informacja rozpowszechniana w formie przekazu wiadomości”. Próbując przełożyć angielskie określenie na język rodzimy natrafimy na ślady mowy włóczęgów, trampów, złodziei i morderców. W dalszej kolejności spróbujemy usytuować FN w przestrzeni gatunków wypowiedzi. W tym celu zastanowimy się nad podobieństwami i różnicami między FN a plotką rozpowszechnianą drogą ustną oraz sensacyjnym artykułem z tabloida czy tzw. prasy brukowej. Dociekając przyczyn ekspansji FN w dyskursie publicznym przywołamy
pojęcia epoki partycypacji, polityki postprawdy oraz powiemy kilka słów o kondycji współczesnego dziennikarstwa. Za Clarie Wardle wyróżnimy różny typy i strategie FN, takie jak satyra, parodia, fałszywy kontekst, myląca asocjacja, manipulacja na treści. Podejmując refleksję nad rolą fałszu w naszym życiu wyróżnimy szeregiem funkcji i celów stosowania FN, takich jak działania ludyczne, parodystyczne i satyryczne (przykłady Żółć i ASZDziennika) i prowokacja, ale także uzyskanie wpływu politycznego czy zarobienie pieniędzy (clickbait). Spróbujemy przybliżyć szczegóły funkcjonowania najpopularniejszych sposobów rozpowszechniana FN, takich jak tzw. fabryki trolli oraz sieci botów. Na koniec ostaramy się wskazać jak najwięcej sposobów rozpoznawania FN, co pozwoli nam nie poprzestawać na tzw. lekturze naiwnej i uprawiać lekturę podejrzliwą, krytyczną i odpowiedzialną.

Nauki humanistyczne
  • ndz., 2018-09-30 11:00
Spotkanie festiwalowe Zrób to sam. Kolekcja

Wiele ludzi ma swoje kolekcje, zbierają znaczki, kubki, obrazy, lalki, samochody. My w muzeum też takie mamy i chcemy je Wam pokazać.  Nauczycie się, jak tworzyć własne zbiory, poznacie tajniki dobrego kolekcjonera, kolekcjonerki.

Przez warsztaty będzie prowadzić nas książka Archiwum Ciekawości wydana przez CRICOTEKĘ – Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora.

 

Rezerwacji dokonaj na www.bilety.polin.pl

Nauki humanistyczne
  • ndz., 2018-09-30 11:00
Spotkanie festiwalowe Jak żyć w nowej epoce jaskiniowców? Poradnictwo w obliczu kryzysu nowoczesności lat osiemdziesiątych

Proponowane wystąpienie poświęcone będzie poradom na temat organizacji życia codziennego w okresie kryzysu lat osiemdziesiątych w Polsce. Bazę źródłową dla prezentacji będzie stanowić literatura użytkowa: poradniki książkowe oraz rubryki poradnikowe magazynów kobiecych i life-stylowych („Przekroju”, „Przyjaciółki”, „Kobiety i Życia”, „Zwierciadła”). Będę się także odwoływać do zapisów audycji radiowych i telewizyjnych oraz do literatury dokumentu osobistego: dzienników i pamiętników.

W powstających na bieżąco analizach socjologicznych, bazujących na badaniach opinii publicznej, ankietach i wywiadach, kryzys był opisywany jako załamanie projektu socjalistycznej nowoczesności. Tak też, jako dramatyczny powrót do „epoki jaskiniowców” był odczuwany w skali indywidualnych gospodarstw domowych.  Brak części zamiennych do psujących się sprzętów agd, w połączeniu z przerwami w dostawach prądu wymuszał powrót do tradycyjnych metod prania, sprzątania i przygotowywania posiłków. Ekspertki zajmujące się gospodarstwem domowym doradzały czym zastąpić brakujący płyn do mycia naczyń, szampon, proszek do prania. Podobnie jak w przypadku przepisów kulinarnych, polecały powrót do receptur „naszych prababek”.

Prasa opisywała polską rodzinę w kryzysie, w której mężczyźni po pracy „malują, tapetują, robią meble, remontują i naprawiają”, a kobiety „siedzą w kuchni”, a potem szyją i dziergają. W języku publicystyki pojawiły się dramatyczne ostrzeżenia przed „powrotem do epoki jaskiniowców”, „marszem do tyłu”, końcem nowoczesności.

Proponowane wystąpienie zakłada analizę kryzysowego dyskursu poradnikowego, ze zwróceniem uwagi na jego język. Elementem wystąpienia będzie projekcja krótkiego filmu pokazującego próby rekonstrukcji kryzysowych zaleceń.

Nauki humanistyczne
  • ndz., 2018-09-30 12:00
Spotkanie festiwalowe Cenzorskie curiosa. Anegdotyczne odpryski z badań nad archiwaliami GUKPPiW

 Kontrola słowa była integralnym elementem systemu władzy  w Polsce Ludowej. Ślady ustawicznie doskonalonych  cenzorskich praktyk  zachowały się w aktach Głównego Urzędu  Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (GUKPPiW).Treść tych tajnych kiedyś  materiałów może być dzisiaj niezrozumiała, budzić zdziwienie, a nawet uśmiech niewyrobionego odbiorcy. Zilustrują to przykłady wybrane z zespołu GUKPPiW w stołecznym Archiwum Akt Nowych. Cenzorskie recenzje, skreślenia, zalecenia, pisma instruktażowe i wewnętrzna korespondencja przybliżą stosowane w urzędzie procedury, unaocznią ich skomplikowanie i dynamikę  oraz wpływ na jakość życia w kraju. W przeglądzie uwzględnione zostaną archiwalia z ponad czterech dekad funkcjonowania urzędu, zgromadzone podczas badań nad cenzurowaniem literatury pięknej, ale daleko wykraczające poza ten obszar. Nie zabraknie omówienia ingerencji w zakresie edukacji, nauki i kultury,  gospodarki i rolnictwa, sił zbrojnych  i milicji, Kościoła i organizacji społecznych, ale też – w działanie poczty, w rubryki kulinarne w gazetach, czy w afisze cyrkowe. Pojawią się sygnały cenzury obyczajowej, w tym – wyimki zakwestionowanych ogłoszeń towarzyskich oraz pozycji uznanych za pornograficzne. Humorystyczny wydźwięk cenzorskich ingerencji łączyć się będzie z refleksją nad  mechanizmami presji  wywieranej na obywateli przez totalitarne państwo.

Nauki humanistyczne
  • ndz., 2018-09-30 12:30
Spotkanie festiwalowe Franz Kafka i jego manie

Franz Kafka, postać emblematyczna literatury światowej, słynny jest ze swoich dziwactw. Słowa hiszpańskiego malarza Francisco de Goya: „Gdy rozum śpi budzą się demony” mogą posłużyć jako motto życia autora Przemiany. Dzień Kafki był ściśle reglamentowany pewnymi czynnościami, które trzeba było wykonać wedle wzoru, niezależnie od okoliczności. Dotyczyły one różnych sfer życiowych, m.in. godzin pisania i spoczynku, rodzajów przyjmowanych pokarmów oraz wykonywanych ćwiczeń fizycznych, itp. Przykładem niech będzie choćby konieczność spania przy otwartym oknie, nawet podczas ostrej, czeskiej zimy. Manie te nie pozostawały bez echa. Z jednej strony odzwierciedlały się w jego prozie, która dzięki nim niekiedy przyjmuje wydźwięk surrealistyczny, zaś z drugiej stawały na przeszkodzie w stosunkach międzyludzkich, np. nietypowe godziny snu utrudniały spotkania z przyjaciółmi. Wykład skonfrontuje życie Franza Kafki z twórczością literacką, podpowiadając co w niej zostało przemycone z manii pisarza. Enigmatyczna twórczość Kafki odbija jego tajemnicze, choć z pozoru proste życie.

Nauki humanistyczne
  • ndz., 2018-09-30 13:30
Spotkanie festiwalowe Jak jest zrobiony słownik pisarzy współczesnych

Od cięcia nożyczkami egzemplarza dzieła Korbuta i tworzenia papierowej kartoteki  do pracy w systemie bazodanowym – krótka historia powstawania kilku serii słowników pisarzy współczesnych w IBL PAN. Ważnym wątkiem tej historii było radzenie sobie ze zdobywaniem danych biograficznych, na podstawie których można sformułować słownikowy biogram. Jedynym niemalże źródłem informacji o życiu pisarzy najmłodszej generacji, są bowiem odpowiedzi ich samych na wysłane do nich ankiety. Jak je czytać krytycznie? Jak weryfikować? Jak umieszczać w kontekście politycznym i społecznym epoki? To jedne z wielu istotnych problemów przy tworzeniu haseł pisarzy współczesnych.

Nauki humanistyczne
  • ndz., 2018-09-30 14:00
Spotkanie festiwalowe Kategorie myślenia tradycyjnej rodziny chińskiej

Wykładowca opowie o tradycyjnym myśleniu na temat rodziny w Chinach. Spróbuje odpowiedzieć na następujące pytania: 1) Dlaczego porządek w rodzinie chińskiej był uważany za model porządku społecznego i kosmicznego? 2) Jak funkcjonowała rodzina jako jednostka społeczna? 3) Jak był status jednostki w tradycyjnej rodzinie chinskiej?

 

Yung Wang - lektorka języka chińskiego, która przygotowuje pracę doktorską na temat współczesnej rodziny chińskiej

Nauki humanistyczne
  • ndz., 2018-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Polska Bibliografia Literacka – prapremiera nowego portalu!

Nowa szata graficzna, struktura dziedzin i działów, interfejs użytkownika… to tylko część z wprowadzonych przez nas zmian! Po kilku latach pracy mamy zaszczyt i przyjemność uchylić rąbka tajemnicy i zaprezentować Państwu zupełnie nowy portal „Polskiej Bibliografii Literackiej”.

Dzięki projektowi „Polska Bibliografia Literacka – laboratorium wiedzy o współczesnej kulturze polskiej” realizowanemu od marca 2015 roku ze środków Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki baza PBL została przystosowana do aktualnych standardów humanistyki cyfrowej. Wyniki współpracy Pracowni Bibliografii Bieżącej IBL PAN, Centrum Humanistyki Cyfrowej IBL PAN oraz Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego przy IChB PAN widoczne są już na pierwszy rzut oka. Zmodernizowany projekt strony, multimedialność treści, interakcja z użytkownikami, nowa metoda – to najbardziej zauważalne, choć nie wszystkie zmiany.

Zapraszamy na warszawską prapremierę nowej strony internetowej „Polskiej Bibliografii Literackiej”!

Nauki humanistyczne
  • ndz., 2018-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Tajemnice wielkiego muzeum - pokaz filmowy

Film w interesujący sposób przedstawia codzienność pracowników Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu. Reżyser zagląda z kamerą do miejsc zwykle niedostępnych zwiedzającym. Prace modernizacyjne jednej z galerii – Kunstkammer – są przyczynkiem do opowieści nie tylko o bezcennych zbiorach muzeum, lecz przede wszystkim o ludziach, którzy swoją pracą i pomysłami czynią to wyjątkowe miejsce atrakcyjnym dla turystów z całego świata.

Nauki humanistyczne
  • ndz., 2018-09-30 16:00