Nauki humanistyczne

Wykład poświęcony będzie prezentacji symboli realizmu socjalistycznego. Nurt ów służył nie tyle celom propagandowym, ile mitowi politycznemu.

Wykazanie, że socjalizm radziecki działał wedle tych samych zasad co mit lub baśń, natomiast socrealizm w ujęciu strukturalnym był sztuką sakralną.

Analiza oparta głównie na opozycji genderowej w omawianym nurcie - role ikonicznych figur robotnicy i robotnika; opozycje wartości symbolicznych: męskie-niemęskie, kobiece-niekobiece.
 

W historii przemian państwowości tureckiej, gdy z wielonarodowego imperium przekształcała się w republikę, istotną rolę odegrali nie tylko lokalni przedstawiciele grup religijno-etnicznych, ale także emigranci z Europy.  Ponoć to właśnie rzesze emigrantów z Polski i Węgier po 1848 roku przywiozły ze sobą idee, które przyczyniły się do rozwoju nowych ideologii w Turcji. Nowa „oświeceniowa” koncepcja narodowości oparta na obywatelstwie, a nie na kryteriach etnicznych, rozwinięta w Polsce z tradycji „arystokratycznego” republikanizmu, ukształtowanego w XVIII w., została przetransponowana na grunt Imperium przez polskiego emigranta Konstantego Borzęckiego - późniejszego Mustafę Dżelaleddina Paszę (1826-1876). Swoje koncepcje zawarł on w książce Les Turcs Anciens et Modernes (Konstantynopol,1869), uznanej za pionierską w dziedzinie turkologii, ale też kluczową w formowaniu się koncepcji języka i narodu w ideologii kemalistowskiej późniejszego  Atatürka, twórcy Republiki Tureckiej (1923). Podobną aktywną rolę odegrał były powstaniec styczniowy, generał Marian Langiewicz (Langi Bey, 1827 -1887), nie tylko osmański żołnierz, ale także organizator struktur liberalnego ruchu Młodych Osmanów, którego wiceprzewodniczącym-sygnatariuszem był także polski emigrant Władysław Plater (1808-1889). Z kolei Tadeusz Gasztowtt - Seyfeddin Bey (1881-1936), urodzony w Paryżu dziennikarz, dyplomata i osmański żołnierz-ochotnik, wspierał idee młodotureckiego Komitetu Jedności i Postępu, co ujął w swojej książce La Pologne et l’Islam (Paris, 1907), podkreślając, że interesy Turcji i Polski zawsze były ze sobą powiązane.

Nowa Panorama Literatury Polskiej to platforma służąca prezentacji wyników badań naukowych w środowisku cyfrowym, której celem jest upowszechnianie obecnego stanu badań nad polską literaturą i kulturą oraz wypracowanie nowych sposobów prezentacji badań naukowych. Publikowane są w niej kolekcje cyfrowe, poświęcone szczególnie ważnym zjawiskom literatury polskiej (dotychczas – XIX i XX wieku), wykorzystujące możliwości narracji charakterystyczne dla mediów cyfrowych (jak połączenie tekstu z obrazem i mapą, czy możliwość nielinearnej lektury). Prezentacja będzie poświęcona możliwościom wykorzystania kolekcji zawartych w Nowej Panoramie Literatury Polskiej podczas pracy z uczniami i studentami, szczególnie podczas pracy z uczniem szczególnie zdolnym. Prezentację przedstawi dr Konrad Niciński, współautor projektu i zarazem kierownik organizacyjny Olimpiady Literatury i Języka Polskiego.

Filozofia to ta dziedzina wiedzy, która nie ma ”dobrej prasy”. Zdarza się że poprzez filozofowanie rozumie się ogólne rozważania nad życiem czy nawet mędrkowanie. Bywa ono męczące dla otoczenia, zwłaszcza gdy wiąże się ze skłonnością do narzucania przekonań innym.

Naukową interpretacją polityki zajmują się natomiast politolodzy, socjolodzy lub ekonomiści. Każdy z tych naukowców ma wiedzę, która odwołuje się bezpośrednio do faktów: wyników wyborów, sondaży opinii czy wskaźników rynkowych. Filozof nie ma takich narzędzi, ale nadaje namysłowi nad polityką właściwy jedynie dla filozofii dystans.

Pierwszy wymiar tego dystansu to wymiar czasowy. Filozofia ma długą tradycję. Od czasów starożytnej Grecji filozofowie byli świadkami wielu rządów, typów władzy, przewrotów, wojen i zakulisowych rozgrywek.  Filozof może w związku z tym popatrzeć na współczesną politykę jako jedną z możliwych form organizacji wspólnoty, wskazać, że wszelkie instytucje wcale nie muszą być takie, jak są.

Drugi wymiar dystansu nadaje metoda – racjonalny namysł. Jeśli polityk angażuje emocje – wypowiada się po tej lub innej stronie sporu, obywatel również, filozof zaś stara się spojrzeć na sam spór nieco z zewnątrz. Jest ekspertem w zakresie pojęć i argumentacji. Zna logikę, potrafi więc wskazać chwyty retoryczne, oddzielić prawdę od opinii, uporządkować opinie, poddać je krytycznej analizie.

Trzecim wymiarem dystansu jest dystans wobec faktów oraz uwzględnienie elementu decyzji. Truizm głosi, że z tego co było rzadko wynika to, co będzie. Jednak to właśnie na tego typu analizę skazani są przedstawiciele nauk o polityce, politologowie, socjologowie, ekonomiści. Filozof zaś ukazuje niesprowadzalną do faktów różnicę celów i zadaje pytanie o to, kto i w jakim zakresie podejmuje decyzje.

Spotkanie poświęcone postaci wybitnego pedagoga i pisarza, Janusza Korczaka, i ostatnim odkryciom dotyczącym jego rodziny. Zaprezentowana zostanie kolekcja cyfrowa Korzenie Janusza Korczaka zawierająca m.in. interaktywne drzewo genealogiczne (ok. 60 osób) i dokumenty metrykalne jego najbliższych. Następnie odbędzie się dyskusja z udziałem badaczy stosunków polsko-żydowskich.

Dyskusja będzie się toczyć wokół podwójnej tożsamości Żydów wyemancypowanych w Królestwie Polskim w drugiej połowie XIX wieku. Ojciec i stryj Janusza Korczaka: Józef i Jakub Goldszmitowie należeli do tego środowiska. Ilustruje to wybór ich pism w wydanej niedawno książce O prawo do szacunku. Teksty tam zebrane odzwierciedlają główne tendencje tego ruchu  emancypacyjnego stanowiącego część naszej wspólnej kultury. Propagują integrację Żydów z Polakami oraz reformę  wewnętrzną żydowskiej społeczności. Mówią też o podwójnej tożsamość: więzi z polską kulturą i polskimi aspiracjami oraz poczuciu przynależenia do wspólnoty ojców. Tę tradycję przejął Janusz Korczak. Przez całe życie chciał być i Żydem, i Polakiem. Wierzył, że można pogodzić te dwa obszary - uczuciowo i intelektualnie. Dowodzi tego jego dzieło, mocno osadzone w dążeniach rodziny.

Spotkaniu będzie towarzyszyć wystawa planszowa zatytułowana Goldszmitowie w Warszawie prezentująca losy i działalność przodków Henryka Goldszmita w stolicy Królestwa Polskiego. 

Panel dyskusyjny będzie poświęcony sposobom prezentacji najnowszej historii Polski we współczesnych muzeach. Wezmą w nim udział dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro, kierownik działu Historii i Badań Naukowych  Muzeum Niepodległości Jolanta Załęczny, kierownik działu naukowego Muzeum Historii Żydów Polskich Polin Michał Trębacz oraz były wicedyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku Piotr M. Majewski. Spotkanie moderować będzie prof. Marcin Zaremba z Instytutu Historycznego UW.

Tytułowe zagadnienie – niepodległość w muzeach – to przede wszystkim pytanie o misję tych instytucji, ich rolę edukacyjną i funkcje społeczne. Jakich muzeów i wystaw historycznych potrzebuje nowoczesna Polska? Jakimi środkami przekazu powinny się one posługiwać? Jak uczynić je atrakcyjnymi dla zwiedzających? Czy muzea historyczne skutecznie propagują wiedzę historyczną? W jakim stopniu mogą uczestniczyć w dialogu z innymi narodami, przezwyciężać urazy i stereotypy? Uczestnicy panelu będą również dyskutować o autonomii muzeów jako publicznych instytucji kultury oraz o problemie pluralizmu treści i interpretacji we współczesnym muzealnictwie historycznym.

Nie sposób przeoczyć, że w tym roku Polska obchodzi stulecie niepodległości. Tak się składa, że rok 1918 w podobny sposób zapisał się w historii jeszcze kilku krajów regionu, w tym Czechosłowacji. Po prawie trzystu latach powstało państwo niezależne od monarchii habsburskiej, która rozpadła się na skutek I wojny światowej. Na czele nowego kraju stanął naukowiec – profesor filozofii, Tomáš Garrigue Masaryk, który jeszcze całkiem niedawno nie był specjalnie lubiany przez rodaków. Enfant terrible polityki krajowej i zagranicznej, człowiek, którego Terry Pratchett mógłby opisać słowami, że to, co ważne, wcale nie znaczyło dla niego tego samego, co osobiste. Co jednak ma do tego wszystkiego Pan Bóg? I czy naprawdę można powiedzieć, że kocha Czechów, skoro to rzekomo najbardziej ateistyczny naród świata? W czasie wykładu zastanowimy się wspólnie nad tym, jak to właściwie jest z tymi Czechami, przywołując na plan pierwszy właśnie postać Masaryka. Zostając prezydentem, nie przestał on bowiem być filozofem, a jego idea przenikającej czeską historię myśli humanistycznej jest ciekawą wskazówką, jak radzić sobie z rzeczywistością, która niejednego w trudnych czasach przerasta. Dla Masaryka bowiem jedną z kluczowych zasad była otwartość: nie tylko w znaczeniu tolerancji wobec drugiego człowieka, ale także dopuszczenia możliwości istnienia siły wyższej, która prowadzi wydarzenia tak, by układały się w pewną logiczną całość. Na wykładzie nie zabraknie również odpowiedzi na pytania, jaki wpływ na czeską historię miała pewna niestabilna łódka w niemieckim Lipsku, dlaczego czasami warto w trakcie obiadu nie założyć krawata i czemu czasami pisanie anonimów jest jedyną możliwą metodą uprawiania polityki.

Uchodzisz za znawcę myśli filozoficznej? Jesteś ekspertem od zadawania pytań, na które nie ma łatwych odpowiedzi? A może dopiero rozpoczynasz swoją przygodę z filozofią? Niezależnie od stopnia zaawansowania – wszystkich miłośników filozofowania zapraszamy do udziału w Filozoficznej Grze Terenowej. W niecodzienny, aktywny sposób osoby uczestniczące w grze będą mogły poszerzyć swoją wiedzę filozoficzną oraz sprawdzić się w logicznym myśleniu i argumentacji. Podzieleni na drużyny uczestnicy zabawy będą odkrywać kolejne zakamarki Kampusu Głównego Uniwersytetu Warszawskiego, spotykając po drodze filozofów z różnych epok i mierząc się z rozmaitymi filozoficznymi wyzwaniami. 

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie zaprasza na spotkanie weekendowe skierowane do dzieci, młodzieży i osób dorosłych. 11 listopada 1918 roku, po 123 latach politycznej nieobecności, Rzeczpospolita odzyskała niepodległość. Wydarzenie to ma przybliżyć uczestnikom dzieje Polski w drugiej połowie XIX wieku. Społeczeństwo polskie, mimo braku państwowości, kultywowało przywiązanie do historii, tradycji, języka. Zamierzeniem Muzeum jest opowiedzenie o drodze do niepodległości, o różnych obliczach kultury kształtowanej przez Polaków podczas zaborów, o wydarzeniach, ważnych postaciach epoki, literaturze, ubiorze i tańcu. Szacunek dla dziedzictwa przodków, duma z ich dokonań, a przede wszystkim zrozumienie naszych sukcesów i porażek - to cel naszego projektu. 

W programie: 

g. 13.30 Prelekcja „Polacy w armiach zaborców"

g. 11:00 – 15:00

• Krynoliny, gorsety, kapelusze, czyli moda w II połowie XIX wieku.
• Żołnierze końca XIX wieku - umundurowanie, broń, musztra, pokazy, pogadanka.
• Czarna biżuteria - warsztaty inspirowane motywami biżuteri po powstaniu styczniowym. Jakie miala znaczenie, czym sie charakteryzowała, dlaczego była powszechna w końcu XIX wieku.
• Cylinder - element ubioru elegancego mężczyzny (warsztaty).  
• Samowar - powszechny atrybut w domach w zaborze rosyjskim (degustacja).
• Zajęcia animacyjne dla dzieci "Krasnoludki są na świecie!"
• Adapter, maszyna do szycia, maszyna do pisania, lampa naftowa, czyli nowe technologie XIX wieku.  
• Kalendarium wydarzeń, Polska i świat (prezentacja).

Pod opieką czterech egipskich bóstw wyruszasz w podróż przez tajemne rejony zaświatów. Bogowie przydzielają Ci zadania, abyś mógł ostatecznie stanąć przed obliczem króla bogów. Aby dotrzeć do celu, nauczysz się pisać zaklęcia, poznasz znaczenie egipskich amuletów i będziesz musiał wykazać się sprytem przy rozwiązywaniu zagadek, zaś na koniec złożysz bóstwu ofiary.

W ramach wykładów zaprezentowane zostały podstawowe informacje o współczesnych badaniach poświęconych tematyce 'ja' i 'samoświadomości' z perspektywy neuropsychologii i psychologii poznawczej. Zaprezentowane zostały metody badawcze pozwalające zmieniać odczucie swojego ciała, zakłócając zarówno poczucie przynależności części ciała (np. poczucie, że ręka jest moja) jak i całego ciała. Na przykładzie iluzji 'gumowej ręki' omówiono konsekwencje uzyskiwanych w takich badaniach wyników dla naszych założeń na temat 'ja. Uczestnicy zastawiali się, czy nasze 'ja' jest rzeczywiście tak niezmienne, jak nam się wydaje.

Jak wyglądał poranek pisarza w 1897 roku? Jakie były jego rytuały codzienności? Czego możemy się dowiedzieć o pracy i sposobach spędzania wolnego czasu autora Lalki na podstawie korespondencji, notatek, kronik i wspomnień o Prusie?

Wystąpienie będzie próbą stworzenia portretu człowieka i pisarza w jego codzienności – odzwierciedlonego w swych zwyczajach, słabościach i pragnieniach.

Uczestnicy poznają specyfikę pracy lektora oraz sprzęt potrzebny do profesjonalnego nagrywania dźwięków i głosu. Wezmą także udział w opracowaniu i wspólnym nagraniu materiału dźwiękowego.

Wykład chce przywrócić pamięć o losie polskich legionistów, których Napoleon Bonaparte wysłał w latach 1802-1803 na Santo Domingo, by stłumić powstanie tamtejszej ludności − dawnych niewolników, którym Rewolucja francuska przywróciła wolność w 1794 roku. Po porażce wojsk francuskich, pierwsza Konstytucja Republiki Haiti z 1805 roku nadała legionistom pozostałym na wyspie obywatelstwo. Ich potomkowie cieszą się do dziś ogromnym szacunkiem.

Polskości „czarnych Polaków” (Polone-Aysiens w języku kreolskim) nie można sprowadzać do rysów twarzy, zielonych czy niebieskich oczu. Decyduje o niej przede wszystkim poczucie przynależności do Polski, która stała się dla nich wartością niezbywalną, wewnętrzną i duchową. Nie należy tego lekceważyć tylko dlatego, że owi Haitańczycy nie mówią po polsku, zaś kontakty kulturowe z „macierzą” zostały zerwane już ponad dwieście lat temu, co sprawia, że nie zajmują się dziś nimi badania polonijne. Przeciwnie, warto wreszcie spojrzeć na polskość jako element tożsamości międzykulturowej, ponadterytorialnej, uwikłanej w rozmaite zaszłości historyczne, sieci zależności i filiacji. Tak pojęta tożsamość (polsko-kreolska, karaibska i afrykańska) może nie tylko wzbogacić naszą kulturę, ale od innej jeszcze strony naświetlić fundamentalną dla polskiej świadomości sytuację „bycia-u siebie i bycia poza granicami”, której przejawem w dziewiętnastym i dwudziestym stuleciu była emigracja.

Wykład wzbogaci prezentacja ilustracji dzisiejszych śladów polskich na Haiti, obecnych w języku kreolskim, w religii wudu, w malarstwie i literaturze, i odwrotnie − o wpływie kultury haitańskiej na poszukiwania teatralne Jerzego Grotowskiego i na rozwój badań w Polsce nad literaturą frankofońską na Karaibach.  

Skandale, doping i nieprzepisowe zagrania. od przedwojennych afer na olimpiadzie w Trzeciej Rzeszy, po przygody Diego Maradony.

W świecie pełnym nagłówków, SMS-ów i sloganów zaczynamy powoli doceniać na nowo komunikację, która nie wiąże się z używaniem liter. Dlatego sięgamy po emoji i pismo obrazkowe, które lepiej niż słowo pisane wyrażają nasze emocje. Historia zatacza krąg, warto zatem zastanowić się, co skłoniło ludzkość do używania pisma. W ramach wykładu odpowiemy na to pytanie, a także: Jakie są rodzaje alfabetów? Skąd wiadomo, że A jest pierwsze, a Z ostatnie? I od kiedy używamy alfabetu?

Wykład nawiązuje do wystawy i podzielony został na cztery bloki tematyczne: Maria i jej nadzwyczajna rodzina, wielkie miłości i wybitne córki, jej niezwykła przyjaźń z A. Einsteinem i L. Wertensteinem oraz kontakty ze znakomitymi uczonymi i politykami świata.

Sprytne kontrakty (smart conctracts) stanowią zastosowanie technologii blockchain, które umożliwia nie tylko obracanie aktywami (kryptowalutami), ale także tworzenie złożonych stosunków prawnych pomiędzy różnymi osobami. Sprytne kontrakty powstają wskutek wyrażenia oświadczeń woli w języku programowania, który następnie tłumaczony jest na kod wynikowy - zrozumiały tylko dla komputera. Umowy oparte o technologię sprytnych kontraktów umożliwiają precyzyjne określenie woli stron, bowiem języki maszynowe są bardziej precyzyjne niż język naturalny. Umowy te mogą zostać tak zaprojektowane, że wykonanie ich następuje automatycznie. Zarówno precyzja i automatyzm stanowią atut - wszak jest to coś, czego brakuje tradycyjnie zawieranym umowom. Niestety zarówno praktyka obrotu, jak i nauka prawa dostrzegają pewne problemy związane z tymi cechami - zwłaszcza, gdy treść umowy jest sprzeczna z prawem.

dr Jakub Szczerbowski - radca prawny, doktor nauk prawnych, redaktor naczelny Law and Forensic Science

Czy zastanawialiście się, dlaczego Post-it jest żółty, a sportowy samochód powinien być czerwony? Dlaczego we Włoszech trudno kupić fioletowy odkurzacz, a jaskrawozielone owoce kojarzą się ze sztucznymi? „Francja w kolorach” to zajęcia łączące francuską wielokolorowość i podstawowe zwroty przydatne w codziennym życiu nas wszystkich.

Najlepiej znany gatunek ryżu czerwonego, ryż Camargue, rdzawo-czerwone miasto Roussillon, niebieski granit Lanhelin, niebieskie godło Ludwika Świętego usiane złotymi liliami, reprezentacja Francji w piłce nożnej mężczyzn z przydomkiem ‘niebiescy’, paryska moda na kolacje w bieli, Czarne Stopy, żółta magdalenka Prousta, żółty śmiech czy zielony diabeł to zaledwie kilka kolorystycznych odcieni Francji.

Zajęcia mają na celu zapoznać słuchaczy z prostym codziennym słownictwem. Poprzez językową zabawę w obrębie kilku podstawowych kolorów (biały, czarny, czerwony, niebieski, żółty i zielony) uczestnicy będą mieli okazję poznać takie zagadnienia języka francuskiego jak przywitanie, przedstawianie się czy pożegnanie.  Kolorystyczne umocowanie zajęć pozwoli przybliżyć słuchaczom wielopłaszczyznowość społeczeństwa francuskiego i zapoznać ich z jego charakterystycznymi elementami.

Wystąpienie połączone z prezentacją multimedialną uwzględniać będzie następujące kwestie: początek herbów w Europie Zachodniej i w Polsce, rola herbów szlacheckich w kulturze dawnej Polski, części składowe herbu szlacheckiego, heraldyczne fragmenty Pana Tadeusza i krótki komentarz do nich.

In the world full of headlines, text messages and slogans we’re slowly ditching letters altogether in favour of emojis and pictograms. They tend to express our emotions better than the written word. History comes full circle, which is the moment to think about why we started writing in the first place. During the lecture we will consider following issues: What kinds of alphabets are there? How do we know A comes first? Since when has the alphabet been around?

Nie byłoby naszej cywilizacji bez innowacji. Nie byłoby postępu, który jest centralną ideą kultury europejskiej w ostatnich kilku stuleciach. Nie byłoby komfortu życia, dziesiątkowałyby nas zarazy, średnia życia nie przekraczałaby 30 lat. Listę dobrodziejstw, jakie przyniosła innowacyjność, można mnożyć bez końca, a i tak ciężko byłoby ją wyczerpać. Od kiedy ludzie Zachodu wszczepili sobie gen neofilii – umiłowania nowości, o innowacjach mówi się tylko pozytywnie. Dzięki innowacjom jeszcze nigdy tak wielu ludziom nie żyło się tak dobrze w komforcie materialnym (niekoniecznie psychicznym). Innowacja ma jednak Janusowe oblicze: narzuca bezwzględny imperatyw nowości. Zastawia pułapkę: coraz więcej efektywności coraz mniej rozumności.

dr hab. Kazimierz Krzysztofek -  profesor nadzwyczajny w Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Staż podoktorski w Massachusetts Institute of Technology w zakresie badań nad mediami i technologiami komunikacji, gościnny wykładowca w College of Liberal Arts, Pensylvania State University. Zainteresowania badawcze: społeczne aspekty technologii cyfrowych, społeczeństwo informacyjne i sieciowe, przemysły kreatywne, technologie kultury.

Edytorstwo naukowe to fascynująca dziedzina i zadanie dla dociekliwych uczonych, którzy odnajdują radość w kompetentnym pośredniczeniu między nieobecnymi już autorami i żyjącymi czytelnikami, rozumiejąc potrzebę służenia w ten sposób narodowej kulturze w zmieniającym się świecie. Ważną częścią działań Instytutu Badań Literackich PAN,  w obliczu niespotykanego dotąd zniszczenia substancji kulturowej kraju w wyniku II wojny światowej, a także w odpowiedzi na potrzeby edukacyjne  i badawcze rozwijającej się humanistyki, stało się opracowywanie nowoczesnych komentowanych wydań zarówno unikatowych zabytków najdawniejszego piśmiennictwa polskiego, narażonych na zniszczenie, jak i rozpowszechnionych dzieł najważniejszych klasyków, narażonych na błędne odczytanie i niezrozumienie. Na przykładzie dokonań edytorskich IBL PAN można prześledzić, jak wstępne instytutowe koncepcje trzech typów wydań naukowych przeznaczonych dla różnych czytelników interesująco zmieniały się w spotkaniu z potrzebami odbiorców, prowadząc do wykształcenia się nowych form wydań autorów epoki staropolskiej i oświecenia. W Instytucie kstałtowały się też zasady wydawania zarówno pełnych korpusów dzieł literackich wybitnych pisarzy romantyzmu, pozytywizmu i modernizmu, jak i korespondencji i literatury dokumentu osobistego – obszarów piśmiennictwa coraz bardziej interesujących dla współczesnych czytelników. W najnowszych czasach edytorzy naukowi stają też wobec nowych problemów dostosowania sposobów utrwalania i rozpowszechniania tekstów w środowisku cyfrowym, dającym nowe szanse wielowarstwowego udostępniania i opracowania tekstu. Od „Bogurodzicy” do wirtualnych „dzieł w toku” –  badacze związani z Instytutem od lat tworzą nowe standardy edytorstwa wszystkich gatunków literatury wszystkich epok.

Pisanie o podróżach nie ma wprawdzie tak długiej historii jak samo podróżowanie, ale szczyci się też całkiem długą tradycją. Podczas wykładu na kilku przykładach pokazane zostaną strategie, które przyjmują literaci, żeby opisać świat swoich podróży. Czy wszystkie opisane przygody naprawdę miały miejsce? Czy niektórym podróżnikom naprawdę udało się spotkać w trakcie swoich wojaży dziwne potwory? W jaki sposób ambitni literaci radzili sobie z wcześniejszymi relacjami z podróży do miejsc, które zwiedzali? Czy w relacji z podróży zawsze liczyła się oryginalność? Czy ktoś, poza autorem, mógł wpływać na sposób opisywania nieznanego świata? Czy przytaczane w opisach podróży słowa mieszkańców zwiedzanych krajów naprawdę zostały przez nich kiedykolwiek wypowiedziane? Oto pytania, które pojawią się podczas wykładu i które pozwolą odtworzyć historię gatunku i jego cechy charakterystyczne.