Centrum Fizyki Teoretycznej PAN
Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
---|---|---|---|---|
Spotkanie festiwalowe | Rezonans magnetyczny NMR okiem fizyka kwantowego |
Czym jest rezonans magnetyczny? Cóż, jedną z wielu metod medycznych opartych na zjawiskach z mechaniki kwantowej, a naukowcy wykorzystujący ją, w różnych kontekstach, otrzymywali Nagrody Nobla. Pierwsze doświadczenia nad podobnym zjawiskiem sięgają lat 30. XX w. i wcale nie dotyczyły rezonansu jądrowego. Wykonał je Rabi, który, jak określił komitet noblowski: "powiązał fale radiowe ze światem elektronów i jąder atomowych". Ojcem jądrowego rezonansu jest jednak Felix Bloch. W obu przypadkach, zasada działania jest taka sama i wymaga przyswojenia sobie pojęcia "spinu kwantowego". Postaram się opowiedzieć o zasadach działania i fizycznych zastosowaniach tego rezonansu, ale również o tym, jak podczas badania kwantowe zjawiska zachodzące wewnątrz naszego ciała przekładają się na obraz z rezonansu. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Hemodializa: na co, po co, jak to działa? |
W 1945 r Willem (Pim) Kolff, holenderski lekarz i jeden z pionierów zastosowania sztucznych organów w medycynie, przeprowadził pierwszy zakończony powodzeniem cykl zabiegów u osoby chorej na przewlekłe chroniczne zapalenie nerek przy pomocy zbudowanego przez siebie urządzenia opartego na pomyśle kontaktu krwi chorego przez błonę celofanową z fizjologicznym płynem z zastosowaniem urządzeń do toczenia krwi; proces ten nazwano hemodializą, a urządzenie sztuczną nerką. Dzisiaj miliony ludzi na świecie żyje, a często także kontynuuje pracę, dzięki powszechnemu zastosowaniu tego rodzaju urządzeń. Trwają prace badawcze nad zbudowaniem przenośnych lub wszczepialnych sztucznych nerek. Nie jest to proces doskonały i daleko mu do fizjologicznej roli nerek. Nerki są bowiem jednymi z najbardziej skomplikowanych organów odpowiedzialnych w organizmie ludzi i zwierząt nie tylko za filtracje krwi (ca 150 l dziennie u człowieka !), ale też za wiele innych kluczonych procesów fizyko-chemicznych nazywanych homeostazą ustroju. Nasz wykład poświęcony będzie przybliżeniu słuchaczom tematyki chorób nerek wymagających procesów hemodializy, samemu przebiegowi tej procedury medycznej, a także omówieniu podstawowych procesów fizycznych wykorzystywanych w tym urządzeniu. |
Nauki medyczne |
|