Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt im. J. Kielanowskiego PAN

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Spotkanie festiwalowe Jesteś tym, co jesz – a raczej tym, co jadła twoja mama. Kilka słów o programowaniu żywieniowym

Żywieniu kobiet ciężarnych i karmiących przypisuje się kluczowe znaczenie dla zapewnienia prawidłowego stanu zdrowia ich potomstwa w okresie dziecięcym, jak również w życiu dorosłym. Koncepcja „programowania rozwojowego” (ang. developmental programming) zakłada, że ekspozycja na określony bodziec działający podczas krytycznych faz rozwoju (życia zarodkowego i płodowego) wprowadza długotrwałe zmiany rozwojowe, fizjologiczne i metaboliczne w głównych tkankach i narządach organizmu. Specyficzne środowisko życia płodowego, kształtowane między innymi przez styl życia i sposób żywienia matki, modyfikuje ekspresje wielu genów u ich potomstwa i w sposób trwały wpływa na budowę i funkcje narządów i tkanek, a przez to na podatność na rozwój chorób metabolicznych. Dieta matki jest uważana za najważniejszy czynnik wpływający na rozwój i metabolizm płodu. Zarówno wyniki badań epidemiologicznych i populacyjnych, jak i eksperymentów na zwierzętach potwierdziły, że ekspozycja żywieniowa w krytycznych okresach rozwoju wpływa na epigenetyczne mechanizmy regulacyjne i tym samym łączy żywienie we wczesnym okresie życia z podatnością na choroby przewlekłe w wieku dorosłym. 
Podczas wykładu przedstawiony zostanie rys historyczny i główne założenia koncepcji programowania żywieniowego, omówione zostaną wyniki badań dotyczące zapadalności na najczęściej występujące choroby cywilizacyjne a także zaprezentowane zostaną wyniki badań własnych dotyczących konsekwencji metabolicznych spożywania przez matkę wybranej grupy kwasów tłuszczowych. Poruszone zostaną także zagadnienia dotyczące czynników związanych ze stylem życia ojców i ich wpływem na zdrowie potomstwa. Na zakończenie wykładu przewidziana jest dyskusja. 

 

 Nauki biologiczne
  • pon., 2020-09-21 11:00
Spotkanie festiwalowe Nowoczesne analizy pomiaru stresu oksydacyjnego w komórkach bakterii i tkankach ssaków

W ciągu  całego życia jesteśmy narażeni na różne endogenne (patogeny bakteryjne) lub egzogenne czynniki tworzące reaktywne formy tlenu (ROS) w naszym organizmie. Mogą one powodować stres oksydacyjny, czyli zaburzenie stanu w wyniku braku równowagi między formowaniem ROS a dostępnymi systemami antyoksydacyjnymi (np. glutation, enzymy antyoksydacyjne).
Stres oksydacyjny jako czynnik toksyczny dla komórek  poprzez reakcje redoks może regulować szlaki naprawy DNA. Podstawowym enzymem naprawy miejsc purynowych i pirymidynowych jest endonukleaza 1 (APE1) w szlaku błędnie sparowanych zasad tzw. BER (ang. Base Excision Repair) oraz NER (z ang. Nucleotide Excision Repair). Czynniki środowiskowe mogą zmieniać metylację genów naprawy DNA i ich ekspresję, modulować aktywność BER lub NER oraz  podatność na oksydacyjne uszkodzenie DNA. APE 1 działa również jako czynnik redoks kontrolujący wewnątrzkomórkowy stany utleniania i redukcji, modulując ekspresję genów takich jak: AP-1, Anpg, OGG1. Mechanizm, w którym stres oksydacyjny może wpływać na ekspresję enzymów naprawczych DNA, wciąż nie jest w pełni zrozumiały. Liczne dane sugerują, że ekspozycje środowiskowe (np. styl życia, zanieczyszczenie powietrza, metale ciężkie, nanocząstki) mogą zmieniać status metylacji promotorów genów, modyfikując ich ekspresję i funkcje komórek. Zaobserwowano, iż ekspozycje na te czynniki we wczesnym okresie życia utrzymują się przez cały cykl życia, powodując deregulację mechanizmów obronnych, w tym metylacji DNA.

 

 Nauki biologiczne
  • śr., 2020-09-23 13:00
Spotkanie festiwalowe Świnia domowa jako model do badań biomedycznych

Pierwsze doniesienia na temat badań eksperymentalnych na zwierzętach datuje się na ok. 305-245 rok p.n.e., kiedy to grecki lekarz Erasistratos z Keos, przeprowadzając wiwisekcję zwierząt, eksperymentalnie dowiódł istnienia węzłów chłonnych i krążenia krwi. W kolejnych wiekach naszej ery obserwowaliśmy intensywny rozwój nauki oraz medycyny, który pozwolił opanować wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii zwierząt i ludzi.
Pomimo intensywnego rozwoju technologii medycznych, badania na zwierzętach są w dalszym ciągu niezastąpionym „narzędziem” do opracowywania nowych metod diagnostycznych, terapii oraz leków dla ludzi. Najbardziej znanymi modelami zwierzęcymi są gryzonie, jednak w ostatnich latach coraz większe uznanie w badaniach przedklinicznych zdobywają modele zwierząt gospodarskich, takich jak świnia. 
Badania przedkliniczne mają na celu potwierdzenie skuteczności i bezpieczeństwa badanej substancji przed rozpoczęciem badań klinicznych z udziałem człowieka. Pozwalają one również poznać mechanizmy molekularne powodujące daną jednostkę chorobową. Rozwój przedkliniczny wymaga zatem opracowania modelu zwierzęcego, który będzie odzwierciedlał funkcje biologiczne i fizjologiczne organizmu badanego, a także uwzględniał podobieństwa i różnice międzygatunkowe, zwłaszcza w kontekście toksyczności i farmakokinetyki przyszłego produktu leczniczego. 
Badania kliniczne z udziałem ludzi można rozpocząć po charakterystyce profilu bezpieczeństwa cząsteczki „kandydującej”. Określa się go w nieklinicznych badaniach toksyczności w odniesieniu do narządów docelowych, w zależności od dawki oraz potencjalnej odwracalności. Ten etap pozwala zdefiniować potencjalne działania niepożądane, których ryzyko wystąpienia mogłoby przewyższyć zaplanowane korzyści dla docelowych pacjentów.

 Nauki biologiczne
  • pt., 2020-09-25 12:00