Wydział Inżynierii Chemicznej i Procesowej PW

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Lekcja festiwalowa Wdrażanie zasady zrównoważonego rozwoju w przemyśle chemicznym

Wykład dotyczy wdrażania zasady zrównoważonego rozwoju (podstawowej doktryny rozwoju Unii Europejskiej) w przemyśle chemicznym. Przemysł ten w ogromnym stopniu przyczynia się do zanieczyszczania środowiska naturalnego, dlatego bardzo istotne jest jego zmodernizowanie w celu redukcji negatywnego wpływu na środowisko naturalne.

W wykładzie omówione zostaną najpierw dwa skutki działalności człowieka związanej z rozwojem gospodarczym, negatywnie wpływające na środowisko naturalne i będące zarazem jednymi z głównych przyczyn zagrożeń globalnych (tj. efekt cieplarniany, dziura ozonowa, kwaśne deszcze), czyli zanieczyszczenia powietrza i niszczenie lasów deszczowych.

Główna, trzecia część wykładu zostanie poświęcona zrównoważonemu rozwojowi przemysłu chemicznego, czyli zmianie podejścia do technologii chemicznych, intensyfikacji procesów chemicznych oraz odnawialnym i niekonwencjonalnym źródłom energii.

Wykład zakończy się omówieniem „podwójnie zielonego polimeru”.

 

  • pon., 2022-09-26 10:30
Lekcja festiwalowa Aerozole wokół nas

Termin aerozol w potocznym rozumieniu tego słowa oznacza urządzenie do rozpraszania substancji zapachowych w powietrzu. W nazwie tej kryje się sporo prawdy, gdyż z reguły urządzenia tego typu generują chmurę kropel, które odparowując rozprzestrzeniają substancje zapachowe. Chmura kropel zawieszonych w powietrzu tworzy układ zwany aerozolem, a więc stosowany skrót myślowy nie pozbawiony jest podstaw fizycznych. Aerozole są to układy koloidalne (gazozole), w których fazę ciągłą stanowi powietrze, a fazę rozproszoną cząstki ciała stałego lub krople cieczy. Podczas wdechu do organizmu wprowadzamy więc cząstki aerozolowe zawieszone w powietrzu, które mogą wywoływać niepożądane efekty zdrowotne. Jednocześnie zauważono, że aerozole mogą być wykorzystywane, jako środek leczniczy. Wdychanie dymów powstałych ze spalania ziół i okadzanie, praktykowane już 4000 lat temu, można potraktować, jako pierwotne formy aeroloterapii – gdzie lek wprowadzany jest do układu oddechowego w formie aerozolu. W trakcie wykładu poruszone zostaną zagadnienie związane z transportem i depozycją cząstek aerozolowych w układzie oddechowym człowieka. Omówione zostaną mechanizmy obronne układu oddechowego przed cząstkami oraz sposoby oczyszczania powietrza chroniące bezpośrednio nasz układ oddechowy. Poruszone zostaną również zagadnienia związane z projektowaniem urządzeń dozujących leki do układu oddechowego (inhalatorów).

  • pon., 2022-09-26 12:30
  • śr., 2022-09-28 12:30
Lekcja festiwalowa Wdychane cząstki aerozolowe i ich wpływ na zdrowie

Co łączy inhalator z substancją zamkniętą pod ciśnieniem w puszce, elektrociepłownię, e-papieros oraz osobę, która za moment kichnie? Wszyscy wymienieni stanowią źródła aerozolu. Aerozol powstaje gdy cząstki materiału w postaci kropel czy rozdrobnionej fazy stałej przechodzą do powietrza i zawieszone są w nim w miarę trwale, pozostając w nim rozproszone. Wpływ cząstek aerozolowych może być negatywny, stąd wyrafinowane metody odpylania gazów odlotowych, czy działania w kierunku poprawy skuteczności maseczek w ograniczaniu transmisji COVID-19. Krople powstające w e-papierosach powinny być tak małe, aby opuszczały układ oddechowy wraz z wydechem (jednak tak się nie dzieje). Cząstki aerozolowe mogą być dogodnym nośnikiem leków podawanych drogą wziewną. Problematyka aerozoloterapii obejmuje techniczne możliwości wytworzenia i podania takiego aerozolu w odpowiedniej dawce. Niezależnie od podejścia, przy redukcji stężenia zanieczyszczeń stałych w powietrzu, ograniczeniu transmisji zainfekowanych wirusem aerozoli, optymalizacji budowy inhalatorów, czy przy badaniu oddziaływania mgły z e-papierosów na zdrowie – potrzebne jest zrozumienie podstawowych praw fizyki, jakie rządzą mechaniką aerozoli. Informacje o cząstkach aerozoli zdobywamy przy użyciu urządzeń pomiarowych. Najważniejszymi cechami cząstek są: rozmiar, morfologia, stężenie w danym obszarze oraz skład chemiczny. Stężenie i skład chemiczny cząstek mają wpływ na ich oddziaływanie z komórkami organizmu, a wielkość i morfologia (kształt) – na ich transport i osadzanie w układzie oddechowym.

Celem lekcji jest zapoznanie z technikami pomiaru aerozoli z inhalatorów lub obecnych w zanieczyszczonym powietrzu (PM10, PM2.5) - demonstracja urządzeń pomiarowych stosowanych w laboratorium mechaniki aerozoli.

  • pon., 2022-09-26 13:30
  • czw., 2022-09-29 13:30
Lekcja festiwalowa Ogniwa paliwowe jako alternatywne źródła energii

W odpowiedzi na trwający wzrost globalnej populacji na świecie, stopniowe wyczerpywanie się surowców naturalnych oraz zmiany klimatyczne spowodowane szeroko pojętą działalnością człowieka, zobowiązani jesteśmy do podjęcia radykalnych zmian w podejściu do produkcji, dystrybucji, magazynowania oraz zarządzania energią, pochodzącą z naturalnych zasobów biologicznych naszej planety.

Jedną z obiecujących niekonwencjonalnych metod wytwarzania energii elektrycznej, której początki sięgają pierwszej połowy XIX wieku są tzw. ogniwa paliwowe. Są to urządzenia, które bezpośrednio zamieniają energię chemiczną paliwa w energię elektryczną, przy wykorzystaniu procesów utleniania oraz redukcji substratów.

Zasada działania ogniw paliwowych zostanie przedstawiona na przykładzie ogniwa niskotemperaturowego z membraną polimerową.

  • wt., 2022-09-27 10:30
  • śr., 2022-09-28 10:30
Lekcja festiwalowa Wykorzystanie zjawiska burzliwości w procesach inżynierii chemicznej

Przepływ burzliwy jest nieuporządkowanym ruchem płynu, w którym wszystkie charakteryzujące ten ruch wielkości fizyczne wykazują losową zmienność w czasie i przestrzeni. Jego trójwymiarowy i dyfuzyjny charakter pozwala na intensyfikacje zachodzących w przepływie procesów transportu pędu, masy i ciepła. Z tego względu znacząca większość procesów inżynierii chemicznej prowadzona jest w reżimie burzliwym z czego wynikają dobre, ale również złe skutki.

Tematem wykładu jest przedstawienie przykładów wykorzystania zjawiska przepływu burzliwego w celu intensyfikacji rzeczywistych procesów inżynierii chemicznej zarówno historycznych, aktualnych jak i przyszłościowych. Zaprezentowane zostaną również problemy z jakimi spotykają się inżynierowie odpowiedzialni za projektowanie i prowadzenie procesów przemysłowych w reżimie burzliwym z branży chemicznej, biotechnologicznej, farmaceutycznej i energetycznej.

  • wt., 2022-09-27 12:30
  • czw., 2022-09-29 12:30
Lekcja festiwalowa Ogniwa paliwowe jako alternatywne źródła energii

W odpowiedzi na trwający wzrost globalnej populacji na świecie, stopniowe wyczerpywanie się surowców naturalnych oraz zmiany klimatyczne spowodowane szeroko pojętą działalnością człowieka, zobowiązani jesteśmy do podjęcia radykalnych zmian w podejściu do produkcji, dystrybucji, magazynowania oraz zarządzania energią, pochodzącą z naturalnych zasobów biologicznych naszej planety.

Jedną z obiecujących niekonwencjonalnych metod wytwarzania energii elektrycznej, której początki sięgają pierwszej połowy XIX wieku są tzw. ogniwa paliwowe. Są to urządzenia, które bezpośrednio zamieniają energię chemiczną paliwa w energię elektryczną, przy wykorzystaniu procesów utleniania oraz redukcji substratów.

Zasada działania ogniw paliwowych zostanie przedstawiona na przykładzie ogniwa niskotemperaturowego z membraną polimerową.

  • wt., 2022-09-27 10:30
  • śr., 2022-09-28 10:30
Lekcja festiwalowa Aerozole wokół nas

Termin aerozol w potocznym rozumieniu tego słowa oznacza urządzenie do rozpraszania substancji zapachowych w powietrzu. W nazwie tej kryje się sporo prawdy, gdyż z reguły urządzenia tego typu generują chmurę kropel, które odparowując rozprzestrzeniają substancje zapachowe. Chmura kropel zawieszonych w powietrzu tworzy układ zwany aerozolem, a więc stosowany skrót myślowy nie pozbawiony jest podstaw fizycznych. Aerozole są to układy koloidalne (gazozole), w których fazę ciągłą stanowi powietrze, a fazę rozproszoną cząstki ciała stałego lub krople cieczy. Podczas wdechu do organizmu wprowadzamy więc cząstki aerozolowe zawieszone w powietrzu, które mogą wywoływać niepożądane efekty zdrowotne. Jednocześnie zauważono, że aerozole mogą być wykorzystywane, jako środek leczniczy. Wdychanie dymów powstałych ze spalania ziół i okadzanie, praktykowane już 4000 lat temu, można potraktować, jako pierwotne formy aeroloterapii – gdzie lek wprowadzany jest do układu oddechowego w formie aerozolu. W trakcie wykładu poruszone zostaną zagadnienie związane z transportem i depozycją cząstek aerozolowych w układzie oddechowym człowieka. Omówione zostaną mechanizmy obronne układu oddechowego przed cząstkami oraz sposoby oczyszczania powietrza chroniące bezpośrednio nasz układ oddechowy. Poruszone zostaną również zagadnienia związane z projektowaniem urządzeń dozujących leki do układu oddechowego (inhalatorów).

  • pon., 2022-09-26 12:30
  • śr., 2022-09-28 12:30
Lekcja festiwalowa Kolorowy wodór – ile kolorów ma wodór?

Oczywiście tytuł wykładu jest nieco przewrotny. Chyba wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że wodór jest bezbarwnym gazem. Dodatkowo jest on bezwonny, bezsmakowy, nietoksyczny, ale niestety również łatwopalny. Skroplony wodór także jest bezbarwny. Z drugiej strony coraz częściej słyszymy o wodorze zielonym, niebieskim i szarym. Niekiedy dowiadujemy się również, że wodór może być czarny albo brunatny, różowy, turkusowy, a nawet żółty i biały. Niewątpliwie przyszła moda na kolorowy wodór!

W obliczu pogłębiającego się globalnego kryzysu klimatycznego istotna jest redukcja emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Ta redukcja jest możliwa m.in. w wyniku przejścia od wodoru szarego do wodoru zielonego. To przejście wymaga jednak etapu pośredniego, który dostarczy nam tzw. wodoru niebieskiego.

Pora już uchylić rąbka tajemnicy. Otóż wspomniane w tytule wykładu kolory wodoru wiążą się z metodami jego otrzymywania. Produkcja wodoru w skali przemysłowej jest istotnym źródłem emisji CO2 i opiera się na gazie ziemnym, który jest nieodnawialnym źródłem energii. Obecnie ponad 95% światowej produkcji wodoru pochodzi z parowego reformingu metanu (SMR). Wodór otrzymany w procesie SMR jest określany kolorem szarym. Istnieją również inne metody otrzymywania wodoru, takie jak na przykład zgazowanie węgla kamiennego lub brunatnego - powstaje wodór czarny lub brunatny.

Wytwarzanie wodoru niebieskiego prowadzi się również metodą SMR, ale generowany w trakcie procesu CO2 jest wychwytywany i składowany np. w różnych formacjach geologicznych. Zielony kolor wodoru jest zarezerwowany dla elektrolizy wody. Potrzebna do niej energia elektryczna pochodzi ze źródeł odnawialnych. Ciekawą alternatywą jest wodór turkusowy – m.in. o tym będzie wykład.

  • czw., 2022-09-29 10:30
  • pt., 2022-09-30 10:30
Lekcja festiwalowa Jak i czym filtrować niewidzialne? – o tym jak działają filtry włókninowe

: Filtry włókninowe to materiały, które mają szerokie zastosowanie zarówno w życiu codziennym (m.in. filtry w odkurzaczach, maski, filtry w samochodach), jak i w różnych gałęziach przemysłu, zaawansowanych technologiach. Służą do oczyszczania powietrza z bardzo małych, niewidzialnych cząstek aerozolowych (rozmiary od nanometrycznych do mikronowych), które zostaną scharakteryzowane podczas wykładu. Uczestnicy poznają rodzaje, budowę i wielkości cząstek, zarówno tych abiotycznych, jak i tych pochodzenia biologicznego, które są zawieszone w powietrzu. Dowiedzą się o ich zgubnym działaniu na zdrowie człowieka i środowisko.

Większość z nas widziała lub używała włókninowych materiałów filtracyjnych, chociażby jako środki ochrony układu oddechowego podczas pandemii SARS-CoV-2, ale nie każdy wie jaka jest zasada ich działania. Nie jest ona tak prosta jak efekt sitowy, tzn. zatrzymywanie tylko cząstek większych od porów w strukturze, ale bazuje na kilku podstawowych mechanizmach, które w ramach wykładu zostaną przybliżone, tj. mechanizm grawitacyjny, bezpośredniego zaczepienia, bezwładności, dyfuzyjny oraz elektrostatyczny. Uczestnicy będą mieli możliwość zobaczyć filtry włókninowe, ich strukturę, metody produkcji, zastosowania, poznać główne parametry, które decydują o ich jakości. Ponadto, będą mogli wcielić się w konstruktorów i zaprojektować skuteczną włókninową strukturę filtracyjną. Dowiedzą się także co jest istotne z puntu widzenia użytkowników filtrów włókninowych, kiedy należy wymienić filtr na nowy i jaki wskaźnik nas o tym informuje.

  • czw., 2022-09-29 11:00
  • pt., 2022-09-30 11:00
Lekcja festiwalowa Wykorzystanie zjawiska burzliwości w procesach inżynierii chemicznej

Przepływ burzliwy jest nieuporządkowanym ruchem płynu, w którym wszystkie charakteryzujące ten ruch wielkości fizyczne wykazują losową zmienność w czasie i przestrzeni. Jego trójwymiarowy i dyfuzyjny charakter pozwala na intensyfikacje zachodzących w przepływie procesów transportu pędu, masy i ciepła. Z tego względu znacząca większość procesów inżynierii chemicznej prowadzona jest w reżimie burzliwym z czego wynikają dobre, ale również złe skutki.

Tematem wykładu jest przedstawienie przykładów wykorzystania zjawiska przepływu burzliwego w celu intensyfikacji rzeczywistych procesów inżynierii chemicznej zarówno historycznych, aktualnych jak i przyszłościowych. Zaprezentowane zostaną również problemy z jakimi spotykają się inżynierowie odpowiedzialni za projektowanie i prowadzenie procesów przemysłowych w reżimie burzliwym z branży chemicznej, biotechnologicznej, farmaceutycznej i energetycznej.

  • wt., 2022-09-27 12:30
  • czw., 2022-09-29 12:30
Lekcja festiwalowa Wdychane cząstki aerozolowe i ich wpływ na zdrowie

Co łączy inhalator z substancją zamkniętą pod ciśnieniem w puszce, elektrociepłownię, e-papieros oraz osobę, która za moment kichnie? Wszyscy wymienieni stanowią źródła aerozolu. Aerozol powstaje gdy cząstki materiału w postaci kropel czy rozdrobnionej fazy stałej przechodzą do powietrza i zawieszone są w nim w miarę trwale, pozostając w nim rozproszone. Wpływ cząstek aerozolowych może być negatywny, stąd wyrafinowane metody odpylania gazów odlotowych, czy działania w kierunku poprawy skuteczności maseczek w ograniczaniu transmisji COVID-19. Krople powstające w e-papierosach powinny być tak małe, aby opuszczały układ oddechowy wraz z wydechem (jednak tak się nie dzieje). Cząstki aerozolowe mogą być dogodnym nośnikiem leków podawanych drogą wziewną. Problematyka aerozoloterapii obejmuje techniczne możliwości wytworzenia i podania takiego aerozolu w odpowiedniej dawce. Niezależnie od podejścia, przy redukcji stężenia zanieczyszczeń stałych w powietrzu, ograniczeniu transmisji zainfekowanych wirusem aerozoli, optymalizacji budowy inhalatorów, czy przy badaniu oddziaływania mgły z e-papierosów na zdrowie – potrzebne jest zrozumienie podstawowych praw fizyki, jakie rządzą mechaniką aerozoli. Informacje o cząstkach aerozoli zdobywamy przy użyciu urządzeń pomiarowych. Najważniejszymi cechami cząstek są: rozmiar, morfologia, stężenie w danym obszarze oraz skład chemiczny. Stężenie i skład chemiczny cząstek mają wpływ na ich oddziaływanie z komórkami organizmu, a wielkość i morfologia (kształt) – na ich transport i osadzanie w układzie oddechowym.

Celem lekcji jest zapoznanie z technikami pomiaru aerozoli z inhalatorów lub obecnych w zanieczyszczonym powietrzu (PM10, PM2.5) - demonstracja urządzeń pomiarowych stosowanych w laboratorium mechaniki aerozoli.

  • pon., 2022-09-26 13:30
  • czw., 2022-09-29 13:30
Lekcja festiwalowa Kolorowy wodór – ile kolorów ma wodór?

Oczywiście tytuł wykładu jest nieco przewrotny. Chyba wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że wodór jest bezbarwnym gazem. Dodatkowo jest on bezwonny, bezsmakowy, nietoksyczny, ale niestety również łatwopalny. Skroplony wodór także jest bezbarwny. Z drugiej strony coraz częściej słyszymy o wodorze zielonym, niebieskim i szarym. Niekiedy dowiadujemy się również, że wodór może być czarny albo brunatny, różowy, turkusowy, a nawet żółty i biały. Niewątpliwie przyszła moda na kolorowy wodór!

W obliczu pogłębiającego się globalnego kryzysu klimatycznego istotna jest redukcja emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Ta redukcja jest możliwa m.in. w wyniku przejścia od wodoru szarego do wodoru zielonego. To przejście wymaga jednak etapu pośredniego, który dostarczy nam tzw. wodoru niebieskiego.

Pora już uchylić rąbka tajemnicy. Otóż wspomniane w tytule wykładu kolory wodoru wiążą się z metodami jego otrzymywania. Produkcja wodoru w skali przemysłowej jest istotnym źródłem emisji CO2 i opiera się na gazie ziemnym, który jest nieodnawialnym źródłem energii. Obecnie ponad 95% światowej produkcji wodoru pochodzi z parowego reformingu metanu (SMR). Wodór otrzymany w procesie SMR jest określany kolorem szarym. Istnieją również inne metody otrzymywania wodoru, takie jak na przykład zgazowanie węgla kamiennego lub brunatnego - powstaje wodór czarny lub brunatny.

Wytwarzanie wodoru niebieskiego prowadzi się również metodą SMR, ale generowany w trakcie procesu CO2 jest wychwytywany i składowany np. w różnych formacjach geologicznych. Zielony kolor wodoru jest zarezerwowany dla elektrolizy wody. Potrzebna do niej energia elektryczna pochodzi ze źródeł odnawialnych. Ciekawą alternatywą jest wodór turkusowy – m.in. o tym będzie wykład.

  • czw., 2022-09-29 10:30
  • pt., 2022-09-30 10:30
Lekcja festiwalowa Jak i czym filtrować niewidzialne? – o tym jak działają filtry włókninowe

: Filtry włókninowe to materiały, które mają szerokie zastosowanie zarówno w życiu codziennym (m.in. filtry w odkurzaczach, maski, filtry w samochodach), jak i w różnych gałęziach przemysłu, zaawansowanych technologiach. Służą do oczyszczania powietrza z bardzo małych, niewidzialnych cząstek aerozolowych (rozmiary od nanometrycznych do mikronowych), które zostaną scharakteryzowane podczas wykładu. Uczestnicy poznają rodzaje, budowę i wielkości cząstek, zarówno tych abiotycznych, jak i tych pochodzenia biologicznego, które są zawieszone w powietrzu. Dowiedzą się o ich zgubnym działaniu na zdrowie człowieka i środowisko.

Większość z nas widziała lub używała włókninowych materiałów filtracyjnych, chociażby jako środki ochrony układu oddechowego podczas pandemii SARS-CoV-2, ale nie każdy wie jaka jest zasada ich działania. Nie jest ona tak prosta jak efekt sitowy, tzn. zatrzymywanie tylko cząstek większych od porów w strukturze, ale bazuje na kilku podstawowych mechanizmach, które w ramach wykładu zostaną przybliżone, tj. mechanizm grawitacyjny, bezpośredniego zaczepienia, bezwładności, dyfuzyjny oraz elektrostatyczny. Uczestnicy będą mieli możliwość zobaczyć filtry włókninowe, ich strukturę, metody produkcji, zastosowania, poznać główne parametry, które decydują o ich jakości. Ponadto, będą mogli wcielić się w konstruktorów i zaprojektować skuteczną włókninową strukturę filtracyjną. Dowiedzą się także co jest istotne z puntu widzenia użytkowników filtrów włókninowych, kiedy należy wymienić filtr na nowy i jaki wskaźnik nas o tym informuje.

  • czw., 2022-09-29 11:00
  • pt., 2022-09-30 11:00

©2022 Festiwal Nauki