biologia
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Lekcja festiwalowa | Tajemnice krwi |
Uczestnicy lekcji dowiedzą się, z czego składa się krew, z uwzględnieniem różnic gatunkowych. Omówiona zostanie rola komórek krwi w prawidłowym funkcjonowaniu organizmów. Pokazane zostaną preparaty krwi różnych gatunków zwierząt. Opowiemy również jakie są trudności w wyprodukowaniu sztucznej krwi. Na podstawie przeprowadzonych zajęć będziemy rozwiązywać quiz/krzyżówkę.
|
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jak podejrzeć mikroorganizmy oraz jak powstają genetycznie zmodyfikowane rośliny |
Lekcja podzielona na dwie cześci: 1) Choć nie widzimy ich „gołym okiem”, bakterie otaczają człowieka na każdym kroku i występują w wielu naturalnych środowiskach, takich jak gleba czy woda. Wiele z nich jest naszymi wrogami, będąc czynnikami wywołującymi choroby, takie jak angina czy próchnica zębów, ale wśród bakterii występują też takie, które wywierają pozytywny wpływ na zdrowie ludzi. Uczestnicy lekcji będą mieć okazję zapoznać się z laboratorium mikrobiologicznym i podstawowymi przyrządami codziennej pracy mikrobiologa. Prowadzący w formie pokazu zaprezentuje jak przygotowuje się preparat mikroskopowy, a następnie uczestnicy sami będą mogli zabarwić niechorobotwórcze bakterie i zobaczyć jak wyglądają pod mikroskopem. Dla chętnych będzie też możliwość podejrzenia mikroorganizmów w gotowych preparatach udostępnionych przez prowadzącego, a także wyhodowania własnych drobnoustrojów. 2) Zajęcia te pomogą zrozumieć, czym są genetycznie zmodyfikowane organizmy (GMO) i opisać ich zastosowania w różnych dziedzinach gospodarki. Uczniowie dowiedzą się, dlaczego w różnych krajach na świecie stosowana jest ta technologia i jak regulowana jest prawnie. Uczestnicy |
|
|
| Lekcja festiwalowa | O kampinoskich lasach |
Las najlepiej poznaje się… w lesie. Dlatego chodźmy na wspólny spacer! Zabierzemy was na wędrówkę, podczas której postaramy się spojrzeć na to wyjątkowe miejsce z trochę innej perspektywy. Czy dacie się namówić na spacer z głową w chmurach? Czy odważycie się podążać w głąb lasu za dźwiękiem? Las to dużo więcej niż drzewa, a własne obserwacje jego mieszkańców mogą być niesamowitą przygodą. Spróbujemy poczuć go wszystkimi zmysłami. Przyroda ma nam mnóstwo do zaoferowania, w tym również wiele zabawy, jednak w zamian powinniśmy okazać jej szacunek i zapewnić ochronę. Zastanowimy się, co zawdzięczamy lasom, za co możemy je polubić i jak powinniśmy o nie dbać. Przebieg trasy: Sieraków - Stary Dąb - Kamień Plapisa - Spółkowa Góra - Łomiankowska Droga Sieraków Omawiane zagadnienia: |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Co rośnie na chlebie, w cieście i w lesie? - zajęcia mikroskopowe |
Podczas zajęć osoby uczestniczące zapoznają się z ogólnie pojętą różnorodnością grzybów (w szczególności mikroskopowych) i ich struktur rozmnażania. Uczestnicy i uczestniczki będą mieli i miały szansę nauczyć się obsługi mikroskopu świetlnego oraz przygotować własne preparaty mikroskopowe z wybranego przedstawiciela grzyba wielkoowocnikowego, hodowli drożdży oraz kurzu. Ponadto będą mogli i mogły przeprowadzić obserwację preparatów strzępkowych grzybów mikroskopowych przygotowanych przez prowadzących oraz obejrzeć hodowlę prezentowanych przedstawicieli grzybów. Wszystkie aktywności poprzedzi krótka pogadanka dotycząca różnorodności grzybów i ich znaczenia ekologicznego. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | DNA – istota życia |
Gdy w drugiej połowie XX wieku J. Watson i F. Crick odkryli podstawowy element dziedziczności i nośnik informacji genetycznej - strukturę DNA, wypowiedzieli słowa „Odkryliśmy istotę życia...”. DNA, czyli kwas deoksyrybonukleinowy, jest chemiczną makrocząsteczką, która w swojej budowie ma zapisane informacje dotyczące budowy organizmu. Występuje on zarówno u wirusów, bakterii, roślin, zwierząt oraz ludzi. Celem zajęć jest zapoznanie uczniów z ogólną budową i właściwościami materiału genetycznego. Na wielu ciekawych przykładach dowiedzą się dlaczego każdy z nas jest inny – inaczej wygląda, rośnie, zachowuje się, a nawet choruje. W części praktycznej, uczniowie będą samodzielnie izolować DNA. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Warsztat mikrobiologa |
Zwykliśmy myśleć o bakteriach jako zarazkach powodujących choroby, zapominamy natomiast o ich drugim pozytywnym obliczu. Antybiotyki ratujące zdrowie i życie, enzymy w proszkach do prania czy niektóre dodatki do żywności to tylko część możliwości tych małych producentów. Na zajęciach uczestnicy będą mieli okazję zapoznać się z technikami pracy wykorzystywanymi w laboratorium mikrobiologicznym, oraz poznają niektóre mikroorganizmy oraz ich zdolności, umożliwiające wykorzystywanie ich w przemyśle. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Wiek skał skorupy ziemskiej a skamieniałości |
Od XVII wieku ustalenie następstwa wiekowego skał skorupy ziemskiej, tj. budowa tabeli stratygraficznej, odbywa się w znaczącym stopniu na podstawie skamieniałości, czyli zachowanych w skałach w różnej formie szczątków roślin i zwierząt. Pamiętamy przy tym o zasadzie, odkrytej przez N. Steno (1669 r.), że wyżej zalegające warstwy zawsze są młodsze od tych, na których się znajdują. Zasada jest słuszna w zastosowaniu do skał o położeniu nie naruszonym. Wśród skamieniałości największe znaczenie mają skamieniałości przewodnie, których ewolucja trwała w krótkim odcinku dziejów Ziemi i które miały możliwie szerokie rozprzestrzenienie geograficzne. Chronologia wydarzeń w okresie od 600 milionów lat temu do współczesnych czasów oparta jest na ewolucji takich zwierząt jak trylobity, graptolity, głowonogi, konodonty oraz licznych mikroorganizmów (małżoraczki, otwornicy, radiolarii). Podczas lekcji-warsztatów można się dowiedzieć jak powstała tabela stratygraficzna – kalendarz dziejów Ziemi oraz poznać i dotknąć najważniejszych zwierząt bezkręgowych, na podstawie których tabela powstała. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Opakowania jadalne |
Wprowadzenie do tematyki opakowań do żywności oraz znaczenie opakowań biopolimerowych. Zapoznanie z tematyką różnego rodzaju materiałów opakowaniowych, w tym innowacyjnych i nowatorskich rozwiązań w systemach pakowania. Omówienie opakowań cechujących się jadalnością, materiałów, z których mogą być wytworzone oraz zastosowań do żywności. Rodzaje biopolimerów stosowane do produkcji opakowań. Charakterystyka i otrzymywanie wybranych biopolimerów pochodzenia roślinnego, zwierzęcego oraz mikrobiologicznego. Modyfikacja biopolimerów w celu nadania nowych lub polepszenia już istniejących cech funkcjonalnych. Możliwości wykorzystania biopolimerów jako nowoczesnych materiałów do pakowania żywności (opakowania aktywne i opakowania jadalne). Prezentacja wybranych opakowań i folii jadalnych. Degustacja. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Ekosystemowe Labirynty |
Zapraszamy na warsztaty poświęcone powiązaniom krajobrazowym! Skupimy się na identyfikacji ekologicznych korytarzy, zielonych przestrzeni, parków i innych obszarów o wysokiej wartości ekologicznej, które mogą pełnić rolę połączeń ekologicznych między obszarami miejskimi a przyrodą. Warsztaty będą poświęcone identyfikacji ekosystemów otaczających miasta oraz na próbie stworzenia połączeń funkcjonalno-ekologicznych pomiędzy nimi. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | O kampinoskich lasach |
Las najlepiej poznaje się… w lesie. Dlatego chodźmy na wspólny spacer! Zabierzemy was na wędrówkę, podczas której postaramy się spojrzeć na to wyjątkowe miejsce z trochę innej perspektywy. Czy dacie się namówić na spacer z głową w chmurach? Czy odważycie się podążać w głąb lasu za dźwiękiem? Las to dużo więcej niż drzewa, a własne obserwacje jego mieszkańców mogą być niesamowitą przygodą. Spróbujemy poczuć go wszystkimi zmysłami. Przyroda ma nam mnóstwo do zaoferowania, w tym również wiele zabawy, jednak w zamian powinniśmy okazać jej szacunek i zapewnić ochronę. Zastanowimy się, co zawdzięczamy lasom, za co możemy je polubić i jak powinniśmy o nie dbać. Przebieg trasy: Sieraków - Stary Dąb - Kamień Plapisa - Spółkowa Góra - Łomiankowska Droga Sieraków Omawiane zagadnienia: |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Co w labie piszczy i jak organizm „mówi” nam, że jest głodny? |
Zastanawialiście się, co to znaczy być naukowcem? Jak wygląda praca w prawdziwym laboratorium naukowym albo czym zajmują się naukowcy na co dzień? Jeśli interesują was odpowiedzi na te pytania to zapraszamy do nas! W Zakładzie Inżynierii Genetycznej dowiecie się, na jakim materiale biologicznym pracujemy i jakie analizy na nim przeprowadzamy. Pokażemy wam, jak efektywnie łączymy wiedzę z dziedziny biologii molekularnej, biochemii, jak i mikrobiologii oraz jakie techniki przy tym wykorzystujemy! Z kolei w Zakładzie Fizjologii Zwierząt dowiecie się wiele ciekawych rzeczy na temat apetytu. Co sprawia, że czujemy głód? Jak nasz organizm reaguje na widok smacznego jedzenia? Co powoduje, że w pewnym momencie przestajemy chcieć jeść? Aby nasz organizm mógł prawidłowo funkcjonować, musi być zachowana równowaga pomiędzy energią dostarczaną a wydatkowaną. Energię dostarczamy na przykład poprzez jedzenie, a wydatkujemy w trakcie chodzenia, mówienia, a nawet myślenia. W celu zachowania równowagi energetycznej, w naszym krwiobiegu nieustannie krąży wiele małych cząsteczek, których celem jest „informowanie” nas o tym, czy powinniśmy coś zjeść, a może już wystarczy. Te cząsteczki to między innymi hormony, które regulują nasze odczuwanie głodu i sytości. Ale to nie wszystko! Pozostając w tematyce jedzenia, podczas warsztatów będziecie mieli okazję zobaczyć super doświadczenia związane z ciekawymi właściwościami różnych warzyw i owoców. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy cukrzycy można nabawić się od jedzenia cukru? |
Przedstawimy mechanizmy fizjologiczne związane z regulacją poziomu cukru u człowieka oraz konsekwencje zaburzenia homeostazy węglowodanowej. Powiemy o cukrzycy, jej powikłaniach, a w części praktycznej zmierzymy poziom glukozy we krwi. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Leki, suplementy oraz badania na zwierzętach |
Proces powstawania nowych leków jest długotrwały i czasochłonny. Niejednokrotnie proces ten może zająć dwadzieścia lat. Jednym z głównych etapów tego złożonego procesu są badania na zwierzętach. W trakcie wykładu uczniowie dowiedzą się, jak wyglądają poszczególne etapy badania leków oraz czym różnią się leki od suplementów. Opowiem także dlaczego badania na zwierzętach są integralną częścią tego procesu. Każde badanie na zwierzętach wymaga odpowiedniego zaplanowania i przygotowania. Dowiecie się, jak badania na zwierzętach są nadzorowane i jak można na nie uzyskać pozwolenie. Zobaczycie wdrożenia nowych procesów mających na celu znaczące ograniczenie cierpienie zwierząt, oraz dowiecie się, jak można adoptować szczura. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Szkielety ptaków domowych i dziko żyjących |
Prowadzący zaprezentuje i omówi najważniejsze elementy budowy szkieletu ptaków na przykładzie wyizolowanych kości oraz szkieletów złożonych.
|
|
|
| Lekcja festiwalowa | Mózg na fali – tajniki badań EEG |
Zapraszam na fascynującą podróż do wnętrza naszego umysłu. "Mózg na fali – tajniki badań EEG" to zajęcia, które zapraszają do odkrycia fascynującego świata neuronów i tego jak one komunikują się między sobą. Mózg, jeden z najbardziej skomplikowanych organów w naszym ciele, skrywa niezliczone tajemnice. Liczba neuronów w naszym mózgu wahająca się między 90 a 200 miliardami może wydawać się oszałamiająca, ale jeszcze bardziej zdumiewająca jest ilość połączeń pomiędzy nimi. Każdy neuron styka się bowiem z 10-50 tysiącami innych neuronów, tworząc w ten sposób niewyobrażalne ilości sieci połączeń, które powstają przede wszystkim wskutek uczenia się. Czym właściwie jest elektroencefalograf (EEG) i jakie informacje można z niego odczytać? EEG to nieinwazyjna metoda diagnostyczna, która umożliwia badanie bioelektrycznej aktywności mózgu. Podczas badania EEG elektrody umieszczone na głowie rejestrują zmiany potencjału elektrycznego na powierzchni skóry. Te subtelne zmiany odzwierciedlają aktywność elektryczną naszego mózgu, pozwalając nam zgłębiać jego funkcjonowanie. Podczas zajęć "Mózg na fali – tajniki badań EEG" przyjrzymy się bliżej temu procesowi. Dowiemy się, jak encefalografię wykorzystuje się w medycynie i neuronauce, aby diagnozować różne schorzenia i zaburzenia mózgu. Będziemy badać zjawisko fal mózgowych i jak można je interpretować. Odkryjemy, jak EEG pozwala nam lepiej zrozumieć mózgowe mechanizmy uczenia się, pamięci i emocji. Takie zajęcia nie mogły by się obyć bez zrobienia takiego badania EEG i zobaczenia w czasie, rzeczywistym jak pracuje nasz mózg. |
|
