Fundacja Gender Center
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Spotkanie festiwalowe | Archiwum Szymborskiej, czyli o pośmiertnym życiu twórczości |
Wykład jest poświęcony Wisławie Szymborskiej, której śmierć rozpoczęła nowy etap percepcji jej twórczości. Część dokumentów osobistych autorki, zdeponowanych w Bibliotece Jagiellońskiej, jest dostępna, część wymaga specjalnego zezwolenia wydanego przez Fundację założoną na podstawie jej testamentu, niektóre materiały prywatne będą dostępne za rok, a inne później. W obiegu czytelniczym zaistniały i zjawiać się będę nieznane do tej pory dzieła Szymborskiej, między innymi jej wczesna twórczość, prywatne listy i zapiski itd. Nowe publikacje mogą wpłynąć na proces odbioru jej pisarstwa i przeformułować dotychczasowe sposoby lektury. Wraz ze śmiercią autorki rozpoczęło się pośmiertne życie jej twórczości, a także pojawiły się spory i kontrowersje dotyczące działalności Fundacji Wisławy Szymborskiej. Przywoływanie tego, co przeszłe, nieobecne i pozornie zakończone jest otwieraniem przestrzeni, w której pojawiają się sprawy nieoczywiste i dotąd niezbadane. Podczas wykładu zostanie omówiona problematyka łącząca się z publikowaniem nieznanych tekstów Szymborskiej, a także kwestie związane z zawartością (dostępną i niedostępną) jej archiwum oraz przywołane będą dyskusje dotyczące kanonicznych i niekanonicznych analiz jej poezji. W rezultacie pojawi się refleksja nad tym, czy twórczość poetki jest stabilną strukturą, czy może przeistoczyć się w miejsce wywoływania duchów i powrotu tego, co wyparte lub zniekształcone. |
wiedza o języku i kulturze |
|
| Spotkanie festiwalowe | Kobiety i dziennikopisanie |
W trakcie wykładu zostaną najpierw krótko scharakteryzowane najsłynniejsze dzienniki pisane przez kobiety: dziennik Marii Baszkircew, Katrin Mansfield, Wirginii Woolf, Anna Frank, a także najbardziej znane dziennii Polek - Zofii Nałkowskiej i Marii Dąbrowskiej. Następnie zostanie postawione pytanie o tło kulturowe, na którym możliwe było napisanie i opublikowanie tych dzienników. Ich autorkami są – z wyjątkiem Baszkircew i Frank – znane pisarki, ale – jak wskazuje dzisiejszy stan badań, a także nasza intuicja – praktyka pisania dzienników jest w kulturze europejskiej bardzo rozpowszechniona i to zwłaszcza wśród kobiet. Od kiedy, jak i po co kobiety pisały dzienniki? Jakie ich rodzaje możemy wyróżnić? Czy dzienniki kobiet różnią się zauważalnie od dzienników pisanych przez mężczyzn? Czy nam samym dzisiaj praktyka ta także jest bliska i czemu służy w naszym życiu? – to kilka pytań, na które spróbujemy odpowiedzieć w czasie wykładu. |
wiedza o języku i kulturze |
|
| Spotkanie festiwalowe | Rewolucja Bronisławy Waligórskiej |
Bronisława Waligórska, córka Aleksandra powstańca z1831 r., 1863 r. została aresztowana za działalność partyjną w 1886 r. i osadzona w Cytadeli w Warszawie. Stamtąd pisała listy do swojej siostry Jadwigi. Wykład będzie poświęcony analizie tej korespondencji. Podstawą będą niepublikowane rękopisy, które zostaną zaprezentowane na wykładzie. |
wiedza o języku i kulturze |
|
| Spotkanie festiwalowe | Historia znikania Anny Moszyńskiej (1820–1889) |
Anna Moszyńska z Malinowskich była drugą żoną Piotra Moszyńskiego (1800–1879), sierotą, od 1837 roku towarzyszyła Józefie Moszyńskiej, córce Piotra z pierwszego małżeństwa, która dołączyła do ojca przebywającego na wygnaniu. W 1839 roku poślubiła Moszyńskiego. W połowie lat 40. była opiekunką Komitetu Domów Ochron dla Małych Dzieci. W 1848 roku w Krakowie ukazał się jej utwór (dziennik w formie listów) „Uczucia i widzenia Polki w roku 1846”. Wykład będzie okazją do zrekonstruowania biografii zapomnianej autorki, po której został – oprócz wspomnianego utworu – korpus listów pisanych do rodziny podczas kolejnych pobytów w szpitalach psychiatrycznych (udostępniony dopiero przed kilkoma laty, przez ponad sto lat zastrzeżony). Da również możliwość, by przyjrzeć się sytuacji kobiety chorej psychicznie, której pozbawiano głosu i odbierano prawo do wypowiadania się we własnym imieniu. Wątki biografii zostaną odtworzone na podstawie wspomnianych listów, a także dzienników obserwacji, prowadzonych przez męża i lekarza. |
historia |
|
| Spotkanie festiwalowe | „Inna” Bacewicz, czyli parę słów o niepublikowanym dzienniku kompozytorki |
Grażyna Bacewicz, polska kompozytorka i wybitna skrzypaczka i osobowość polskiego środowiska muzycznego mimo poczesnego miejsca w historii muzyki wciąż pozostaje postacią słabo znaną szerszej publiczności. Wiele napisano o jej muzyce i karierze instrumentalistki, jednak zagadnienie jej poglądów estetycznych, opinii o innych muzykach czy w końcu kwestii bycia kobietą w zawodzie zdominowanym przez mężczyzn pozostają polem wymagającym dopowiedzenie i interpretacji. Jej dotąd niepublikowany dziennik obejmuje lata 1954-1956, ukazując nieznaną publiczności i badaczom stronę osobowości największej polskiej kompozytorki, która nieustannie zmaga się z nie tylko z oporem środowiska muzycznego, ale także z własnymi słabościami. Podczas spotkania zaproponowana zostanie próba odczytania biografii artystki z perspektywy feministycznej, którą zakończymy dyskusją nad miejscem i pozycją kobiet w muzyce XX wieku. |
sztuka |
|
| Spotkanie festiwalowe | Legenda Narcyzy Żmichowskiej |
Narcyza Żmichowska (1819-1876), ps. Gabryella, była pisarką, poetką, wyróżniała się działalnością na polu patriotycznej konspiracji. Gdy wybuchło powstanie listopadowe, 11-letnia Narcyza marzyła, by wziąć w nim udział. Narzuciła sobie wówczas ćwiczenia, które miały przygotować ją do walki. W latach 40. XIX w. jako jedna z Entuzjastek zajmowała się kontrabandą zakazanych książek i broszur politycznych, była łączniczką, utrzymywała kontakty pomiędzy spiskowcami, opiekowała się więźniami politycznymi, zbierała pieniądze na cele spiskowe. Za udział w działaniach konspiracyjnych pisarka w 1849 została aresztowana i wywieziona z Warszawy do więzienia w Lublinie. Gdy wybuchło powstanie styczniowe czynnie włączyła się w działania na rzecz powstańców: „odprowadziła do stóp szubienicy ostatnich skazańców: Romualda Traugutta, Jana Jeziorańskiego, Rafała Krajewskiego, Józefa Toczyskiego i Romana Żulińskiego. Dobę poprzedzająca egzekucję 5 sierpnia 1864 roku spędziła z nimi w celi X Pawilonu." (M. Stępień, Narcyza Żmichowska, Warszawa 1968, s. 381). Podczas spotkania zastanowimy się, co z biografii Żmichowskiej jest prawdą, a co fikcją. W jaki sposób stworzona została legenda dotycząca życia pisarki, po co i co z tego wynika dla historii kobiet.
|
wiedza o języku i kulturze |
|