Instytut Badań Literackich PAN

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Spotkanie festiwalowe Kto pisze Wikipedię?

Wikipedia stanowi jedno z podstawowych źródeł informacji na wszelkie tematy dla wielu z nas. Jej olbrzymia popularność jest nieproporcjonalna do nikłej wiedzy na temat jej funkcjonowania.

Kto pisze Wikipedię? Najpopularniejsza teoria głosi, że za większość jej zawartości odpowiada grupa kilkuset najaktywniejszych wikipedystów. Jeden z założycieli Wikipedii i jej „dobrotliwy dyktator”, Jimmy Wales, twierdzi, że 2% wikipedystów tworzy niemal ¾ treści internetowej encyklopedii (w jej wersji anglojęzycznej), Teza ta oparta jest na statystykach ilości edycji. Istnieją jednak również alternatywne metryki, które prowadzą do zupełnie odmiennych wniosków.

Podczas warsztatów zapoznamy się z różnymi sposobami badania autorstwa Wikipedii, a jeśli starczy czasu, spróbujemy przeprowadzić samodzielne badania.

wiedza o języku i kulturze
  • sob., 2016-09-24 10:00
Spotkanie festiwalowe O cierpieniu bohaterów "Lalki" i gier video (Wiedźmin 3 i This War of Mine)

Cierpienie i to jedno z najczęstszych odczuć w świecie Lalki Bolesława Prusa – dotyczy zarówno głównego bohatera jak i większości postaci. A jednak częstym modelem lektury tej arcypowieści jest jakaś forma utożsamiania z Wokulskim i jego przeżyciami. Poczucie dyskomfortu wpisane jest też w odczucia gracza w dwóch polskich grach – Wiedźminie 3 i This War of Mine, co zmusza do weryfikacji pewnych stereotypów związanych z przeżyciami, jakich pożądają i oczekują gracze. Zajęcia poddadzą analizie mechanizmy przeżywania cierpienie zarówno podczas lektury Lalki, jak i podczas grania w Wiedźmina 3 i This War of Mine.

wiedza o języku i kulturze
  • sob., 2016-09-24 11:00
Spotkanie festiwalowe Zbrodnia w stylu retro. Wiek XIX we współczesnej kulturze popularnej

Zajęcia pokazują na wybranych przykładach, zaczerpniętych z nurtu „kryminału retro”, (literatura i film) oraz zbeletryzowanych dokumentów (np. K. Summerscale, Podejrzenia pana Whichera, E. Larson, Diabeł w Białym Mieście) – współczesne, potoczne wyobrażenia na temat pewnej specyficznej sfery wieku XIX. Oprócz mody na seriale kryminalne w klimacie retro (brytyjskie, kanadyjskie czy amerykańskie, jak np. Ripper Street, Museum Eden, Murdoch Mysteries, Suspicions of Mr Whicher, Copper) omówione zostaną również postaci historyczne i fikcyjne, które funkcjonują już jako swoiste, rozpoznawalne  znaki kulturowe (np. Kuba Rozpruwacz, Sherlock Holmes i jego liczne rzeczywiste pierwowzory).

Podczas zajęć zostaną poddane oglądowi zarówno rażące anachronizmy, dotyczące sfery kultury materialnej czy języka (będące wynikiem niewiedzy autorów powieści czy scenariuszy lub – w przypadku obcojęzycznych tekstów kultury – również tłumaczy, niezorientowanych w niuansach stylistycznych pewnych terminów), jak i zaskakujące elementy, które są niezgodne ze stereotypową wizją tej epoki – a jednak odzwierciedlają prawdę historyczną. Interaktywny charakter zajęć, polegający m. in. na odwoływaniu się do „wiedzy codziennej” odbiorców w formie prostego quizu (prawda czy fałsz?), ma w założeniu podważyć schematy oraz w przystępny sposób ukazać niejednoznaczność i bogactwo kultury XIX stulecia.

wiedza o języku i kulturze
  • sob., 2016-09-24 12:00
Spotkanie festiwalowe Obrazy przepływu czasu w utworach poetyckich: czas zatrzymywany

Czas jako  podstawowy parametr charakteryzujący czynności, stany i procesy zyskał różnorakie odwzorowania w obrazie świata utrwalonym w powszechnej świadomości i zakodowanym w języku. Doznawanie czasu wykazuje silny związek ze sferą uczuć i wyobraźni człowieka, z ludzką rzeczywistością psychiczną i kulturową. Czas przeżywany przez podmiot uczestniczący w jakichś zdarzeniach nie ma wartości i miary bezwzględnej; poczucie jego rozciągłości jest zależne od stosunku człowieka do tych zdarzeń, od towarzyszących im pragnień czy obaw. Chęć zatrzymania czasu, wydłużenia okresu trwania jakiegoś zjawiska znajduje wyraz w myśleniu i mówieniu. Można pokazać, że kształtowaniu obrazu czasu w wypowiedzi służą specjalnie dobierane środki językowe i typy struktur tekstowych, co jest najwyraźniej widoczne w poezji. W wykładzie przedstawione zostaną różne sposoby eliminowania przepływu czasu w utworach poetyckich – związek tych zabiegów z tematami utworów i strukturą gatunkową tekstów.

wiedza o języku i kulturze
  • sob., 2016-09-24 13:00
Spotkanie festiwalowe Świat gier jako przedmiot badań humanistycznych

Wieloaspektowość zjawiska, jakim są gry, otwiera przed badaczami liczne nowe perspektywy i zachęca do refleksji zarówno medioznawców, glottodydaktyków, językoznawców, literaturoznawców, historyków, filozofów, antropologów, teoretyków i badaczy kultury, socjologów, psychologów, pedagogów, informatyków, jak i twórców gier oraz graczy.

Przejawem zainteresowania tym zjawiskiem są między innymi poświęcone mu konferencje (np. „Gry wideo jako forma komunikacji społecznej”, „Kulturotwórcza funkcja gier” czy „Dyskursy gier wideo”), publikacje (dr. Piotra Kubińskiego  „Gry wideo. Zarys poetyki”), a nawet studia podyplomowe („Literatura popularna i kreacje światów gier”). Informacje o nich znaleźć można m.in. w „Biuletynie Polonistycznym”, źródle wiedzy o polonistycznym życiu naukowym.

Prezentacja zagadnień gier w badaniach humanistycznych na przykładzie informacji zawartych w „Biuletynie Polonistycznym” stanie się pretekstem zarówno do prezentacji „Biuletynu” jako „soczewki” polonistycznego życia naukowego, jak i punktem wyjścia do dyskusji nad znaczeniem i badaniem gier w kulturze.

wiedza o języku i kulturze
  • ndz., 2016-09-25 10:00
Spotkanie festiwalowe Nierozpoznane sensy programowej ballady Mickiewicza „Romantyzm”

Jedenasty wykład z cyklu „Literatura i psychoanaliza”, ukazujący, jak obeznanie z odkryciami psychoanalitycznymi wzbogaca rozumienie najważniejszych utworów naszej literatury, pozwalając dostrzec  niespostrzegane w nich dotychczas istotne znaczenia, a w szczególności skłaniając do innego niż dotychczas spojrzenia na romantyzm.

wiedza o języku i kulturze
  • czw., 2016-09-29 18:00