biologia

Podczas naszego spotkania dowiemy się o nietypowych metodach uprawy roślin zamkniętych w szklanych naczyniach. Poznamy techniki hodowli oraz rodzeje sztucznych zbiorników służących do przetrzymywania zarówno roślin jak i zwierząt w warunkach maksymalnie zbliżonych do naturalnych. Zapoznamy się z budową oraz funkcjonowaniem takich zbiorników jak: paludarium, vivarium, riparium, terrarium oraz orchidarium. Dowiemy się jakie rośliny są charakterystyczne dla danego typu pojemnika. Omówimy procesy zachodzące w szklanych naczyniach oraz ich wpływ na rośliny. Dowiemy się w jaki sposób powstaje biosfera zamknięta w szklanym naczyniu i jak jest napędzana. Porozmawiamy o roślinach egzotycznych, owadożernych jak również o tych rodzimych.  Poznamy mniej znane Japońskie techniki uprawy roślin takie jak Wabi-Kusa prezentujące kompozycje roślinne w małych, szklanych naczyniach czy Kokedama -sztuke tworzenia kul otoczonych mchem, w których rośnie roślinka. Po wykładzie nastąpi prezentacja ogrodów zamkniętych w szklanych naczyniach.

Inwazje biologiczne obcych gatunków stanowią jeden z najbardziej złożonych problemów w ekologii i ochronie przyrody. Wykład będzie dotyczył bardzo aktualnego i głośnego ostatnio tematu inwazji barszczu Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi) i barszczu olbrzymiego (Heracleum mantegazzianum) na terenie Polski. Oba gatunki są szkodliwe dla człowieka, zwierząt a nawet innych roślin. Słuchacze dowiedzą się, jak odróżnić te groźne rośliny od innych, podobnych a nieszkodliwych, poznają historię i uwarunkowania szybkiego rozprzestrzenienia się barszczy kaukaskich w Polsce oraz metody walki z tymi niebezpiecznymi gatunkami. Nakreślony zostanie również ogólny problem inwazji roślinnych.

W trakcie pokazu przedstawimy podstawowe techniki biologii molekularnej. Za pomocą gry zaprezentujemy najmłodszym w prosty sposób zagadnienia, które na pierwszy rzut oka mogą wydawać się skomplikowane.

W trakcie zajęć zaprezentujemy uczestnikom zajęć jak ważną rolę odgrywa światło i kolory w przyrodzie, zwłaszcza dla organizmów żywych.

Gleba jest złożonym środowiskiem, w którym rozwija się część podziemna organizmu roślinnego, pełniąca wiele ważnych funkcji życiowych. Właściwości chemiczne gleby są jednym z najistotniejszych czynników wpływających na wzrost i rozwój roślin. Zarówno nadmiar, jak i niedostatek substancji mineralnych zawartych w podłożu, mogą mieć szkodliwy wpływ na roślinę, prowadząc do wystąpienia wielu reakcji fizjologicznych. Ogromne znaczenie ma odczyn podłoża wpływający selektywnie na rośliny. Określany jest jako skala pH, czyli proporcja pomiędzy zawartością jonów H+ i OH-. Na tej podstawie różnicuje się gleby od bardzo kwaśnych (pH<4) do zasadowych (pH>7,5). Gleby o odczynie zasadowym i obojętnym w Polsce stanowią ok. 20 % i są to czarnoziemy, gleby lessowe i ilaste, rędziny, mady rzeczne. Niebagatelną rolę spełnia wapń, który wpływa tak na procesy życiowe u roślin, jak i żyzność i strukturę gleby oraz dostępność pierwiastków. Wyróżnia się trzy podstawowe grupy roślin: acydofilne (pH 6,7-4,0), neutrofilne (pH 7,2-6,8) i bazyfilne (pH 8,5-7,0). Niektóre rosną dobrze tylko w wąskim zakresie, a u wysoce tolerancyjnych gatunków granice nierzadko rozciągają się od zasadowego po lekko kwaśny. Różnice w wymaganiach występują często wśród gatunków w obrębie tego samego rodzaju np. Adonis, Allium, Asplenium, Gentiana, Hydrangea, Lillium, Paeonia, Rhododendron, i jest to zjawisko powszechne. Tolerancja pod względem odczynu nie zawsze jest tożsama z tolerancją na obecność węglanu wapnia. Rośliny lubiące wysoką zawartość wapnia zwane są kalcyfitami lub alkalokalcyfitami. Rośliny dolomitowe bytują na glebach o wysokiej zawartości węglanu wapnia i magnezu.

Bakterie to maleńkie organizmy, których nie widzimy gołym okiem, tzw. mikroorganizmy. O ich obecności często możemy się przekonać; mogą być naszymi wrogami, gdyż są przyczyną wielu chorób (angina, borelioza, próchnica, tężec), ale także sprzymierzeńcami, ponieważ pomagają np. w produkcji szczepionek i leków, kiszonych ogórków, produktów mlecznych, kosmetyków czy w oczyszczaniu ścieków.

Bakterie wykorzystuje się również w nauce, jako organizmy modelowe w badaniach, a także w przemyśle, jako narzędzia do wytwarzania pożądanych substancji. Takie zastosowanie bakterii jest możliwe dzięki poznaniu ich fizjologii i materiału genetycznego oraz rozwojowi biologii molekularnej.

Na warsztatach uczestnicy zapoznają się z pracą w laboratorium, w którym przedmiotem badań są bakterie. Dowiedzą się, że są one najliczniejszą i wszędobylską grupą organizmów żywych na Ziemi, że mogą się poruszać, produkować pożyteczne enzymy i inne związki chemiczne, tworzyć kolonie oraz porozumiewać się ze sobą. Podczas warsztatów uczestnicy „pokolorują” bakterie i zobaczą je pod mikroskopem, wyhodują „własne” mikroorganizmy, a także przeprowadzą eksperyment z wykorzystaniem enzymu produkowanego przez bakterie i zobaczą skutki jego aktywności.

Parki narodowe powstały w celu zachowania różnorodności biologicznej, walorów krajobrazowych, historycznych i kulturowych. Służą nauce, turystyce i edukacji. Bioróżnorodność jest zmiennością żywych organizmów wszystkich środowisk, włączając w to siedliska lądowe i wszystkie ekosystemy wodne.

W czasie wycieczki poznamy potencjał przyrodniczy parku narodowego, bogactwo flory, fauny i grzybów. Dowiemy się o historii, a także o legendarnych miejscach i postaciach, dzięki którym powstały nazwy takie jak: „Karczmisko” czy "Ćwikowa Góra”. Spróbujemy odnaleźć w lesie czarci krąg i chrząstkoskórnika purpurowego, nad wodą zgryzy bobrowe, a na łące tygrzyka paskowanego, a nawet łosia.

Miłośników dawnych dziejów zainteresuje na pewno historia Truskawia i Zaborowa Leśnego, związana z powstaniem styczniowym, a także dramatycznymi wydarzeniami II wojny światowej.

Przebieg trasy: Truskaw - Zaborów Leśny - Truskaw

Długość trasy: 9,5 km. Czas przejścia: 4 godz.

Świecący świat

Podczas zabawy ze świecącą cieczą nienewtonowską odwiedzający dowiedzą się na czym polega zjawisko fluorescencji. Dodatkowo zobaczą w jakich organizmach to zjawisko występuje naturalnie – bakterie fluorescencyjne oraz meduzy Aequorea victoria, z której wyizolowano pierwsze białko zielonej fluorescencji szeroko stosowane w badaniach naukowych.

Neuron

Przy użyciu interaktywnego modelu uczestnicy będą mieli okazje poznać tajniki przekaźnictwa pomiędzy neuronami. Animatorzy będą wyjaśniać także sposób organizacji układu nerwowego za pomocą zdjęć preparatów barwionych fluorescencyjnie.

Poukładaj swój Mózg

Zwiedzający  będą mieli okazję dowiedzieć się w jaki sposób prawidłowo złożyć trójwymiarowy model mózgu i dowiedzieć się jakie funkcje pełnią poszczególne jego elementy. Ochotnicy otrzymają Mózgowe Czapeczki z zarysem poszczególnych struktur mózgu.

Czarodziejskie eliksiry 

Najmłodsi będą mieli okazję zmienić się w chemików pracujących w laboratorium. Za pomocą kolorowych roztworów oraz suchego lodu będą tworzyć parujące mikstury.