biologia
Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
---|---|---|---|---|
Spotkanie festiwalowe | Tajemnice świata zwierząt |
Razem przeniesiemy się do fascynującego świata zwierząt. Podczas wykładu zostaną zaprezentowane cechy anatomiczne, fizjologiczne i behawioralne wybranych gatunków. Poznamy mieszkańców chłodnych i ciemnych głębin oceanów, suchych pustyń, gorących lasów równikowych oraz skutych lodem krain. Dowiesz się m.in. dlaczego: oczy kota świecą, koń śpi na stojąco, słoń ma wielkie uszy a po kaczce spływa woda. |
biologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Co kryje się w ziemi - odkrywamy tajemnice życia w glebie |
Spotkanie festiwalowe składa się z dwóch części. Pierwszą stanowi wstęp multimedialny, na którym dowiemy się, jak zbudowana jest gleba oraz poznamy podziemnne organy roślinne (kłącza, bulwy, cebule) oraz organizmy, które w niej żyją. Prezentacja będzie wzbogacona o obserwacje pod mikroskopem rożnych gatunków bezkręgowców takich jak: roztocze, wirki, wrotki, niesporczaki i wiele, wiele innych organizmów, które zasiedlają naszą glebę. Uczestnicy przekonają się, dlaczego tak ważne jest mycie rąk. Podczas warsztatów praktycznych pt „ Stwórz swój własny preparat” – nauczymy się jak wykonać prawidłowo preparat, z prowadzącym zajęcia będziemy obserwować, analizować własnoręcznie wykonane preparaty z bezkręgowcami oraz z roślin. W trakcie spotkania uczestnicy będą mieli okazje wzięcia udziału w konkursach. |
biologia |
|
Lekcja festiwalowa | Podstawowe informacje dotyczące budowy serca i układu krążenia ssaków |
Uczestnicy lekcji festiwalowej zostaną zapoznani z ogólną budową serca oraz układu krążenia ssaków domowych. Początkowo na przykładzie serca wyizolowanego zostanie omówiona budowa zastawek, przedsionków, komór oraz worka osierdziowego. Następnie uczestnicy zapoznają się z przebiegiem głównych naczyń tętniczych oraz żylnych na przykładzie konia oraz psa |
biologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Dzikie rośliny jadalne - ostatnia deska ratunku |
Słodkawe kwiaty funkii, pieprzne korzenie wiesiołka czy cierpkie owoce jarzębiny - wiele spośród roślin, na które na nie zwracamy uwagi przy codziennym przygotowaniu posiłków, mogłoby nas uchronić przed głodem czy brakiem witamin. Niektóre spośród nich jeszcze 100-200 lat temu były powszechnie użytkowane, inne są i dziś znane i cenione. Podczas spotkania poznamy niektóre z dzikich gatunków roślin jadanych dawniej i dziś w Polsce i krajach ościennych. Zastanowimy się dlaczego warto dbać o ich obecność w ekosystemach. Projekt edukacyjny „Ogrodowe odkrywanie, czyli jak zdobyć wiedzę o przyrodzie i z niej korzystać – ekologiczne spotkania z multimediami w tle w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego” jest współfinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. |
biologia |
|
Lekcja festiwalowa | Grzyby |
Grzyby to niezwykle bogata grupa organizmów, a jesień to doskonała pora by zgłębiać tajniki ich życia. Warto poznać je nie tylko ze względu na ich walory smakowe, ale przede wszystkim z uwagi na ich niesamowitą różnorodność, interesującą budowę, jak i ważną rolę, jaką spełniają w przyrodzie. Spotkanie poświęcone grzybom otworzy wykład ilustrowany prezentacją multimedialną. Uczniowie zapoznają się ze specyfiką budowy, cyklu rozwojowego i sposobów odżywiania się tej grupy organizmów. Część terenowa umożliwi przeprowadzenie własnych obserwacji mykologicznych. |
biologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Piknik Rodzinny IBL - "LAS WOKÓŁ NAS" |
Podczas Pikniku przeprowadzimy:
|
biologia |
|
Lekcja festiwalowa | Jak „zobaczyć” geny plazmidowe u bakterii mlekowych? |
Fermentowane artykuły spożywcze, otrzymywane przy udziale bakterii mlekowych, są nie tylko smacznymi produktami odżywczymi, ale mogą korzystnie wpływać na kondycję człowieka. Bakterie te są także źródłem różnych genów i enzymów wykorzystywanych w biotechnologii. Wiele z użytecznych przemysłowo właściwości zapisanych jest w plazmidach. Pokażemy, jak można wykryć obecność bakterii mlekowych i obejrzymy ich komórki. Dowiemy się także, co i w jaki sposób mówią nam o sobie bakterie mlekowe. Zajrzymy do wnętrza komórki bakteryjnej i zobaczymy jak wygląda ich DNA. |
biologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Na własne oczy - komórki macierzyste |
Uczestnicy warsztatów będą mieli okazję odwiedzić laboratorium, w którym hodowane są komórki, a także własnoręcznie wykonają doświadczenie z wykorzystaniem komórek macierzystych. Na zakończenie przeprowadzimy quiz. |
biologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Komórka w ruchu |
Wykład opisujący zagadnienie ruchu pojedynczych komórek, leżące u jego podłoża mechanizmy molekularne i sposoby ich regulacji |
biologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Edycja genów - rewolucja w biologii |
Edytowanie genów metodą: precyzyjną, powtarzalną i wydajną, stało się powszechnym doświadczeniem. Konieczny jest, zatem komentarz prawny i etyczny, bowiem dalekosiężne konsekwencje tej rewolucji mogą prowadzić ku trudnym do przewidzenia zmianom na Ziemi. |
biologia |
|
Lekcja festiwalowa | Synantropizacja, czyli cywilizowanie dzikości |
Zapoznanie z pojęciem synantropizacji na przykładzie wybranych gatunków zwierząt. Przedstawienie czynników wpływających na przyzwyczajanie się dzikich zwierząt do obecności człowieka. |
biologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Światełko w ciemności - białka fluorescencyjne w badaniach biologicznych |
Białka fluorescencyjne, po uprzednim wzbudzeniu, są zdolne do emisji światła o różnych długościach fali, czyli do świecenia w różnych kolorach. Ich wielka kariera rozpoczęła się niepozornie od wyizolowania na początku lat sześćdziesiątych XX w. zielonego białka fluorescencyjnego (GFP) z komórek stułbiopława Aequorea victoria. Od tego czasu została skonstruowana cała paleta różnokolorowych białek fluorescencyjnych, które stały się potężnym narzędziem w badaniach biologicznych, pozwalając zobaczyć to, co wcześniej pozostawało niewidoczne. Dziś jednym z podstawowych zastosowań białek fluorescencyjnych jest używanie ich jako świecących znaczników. Dzięki dołączeniu takiego znacznika można analizować inne (nieświecące) białka bezpośrednio w komórkach, czyli tam, gdzie normalnie funkcjonują. W 2008 r. badania nad białkami fluorescencyjnymi zostały uhonorowane Nagrodą Nobla, którą otrzymali Osamu Shimomura, Martin Chalfie i Roger Y. Tsien. Na wykładzie będzie można usłyszeć o historii tych badań, o niezwykłej budowie GFP, która warunkuje jego szczególne właściwości oraz o zastosowaniu białek fluorescencyjnych w badaniach biologicznych na poziomie komórkowym. |
biologia |
|
Lekcja festiwalowa | Izolowanie barwników biorących udział w fotosyntezie |
Życie na naszej planecie trwa dzięki energii słonecznej, która jest przekształcana w energię chemiczną w niezwykłym procesie zwanym fotosyntezą. Z fotosyntezą kojarzy nam się przede wszystkim zielony barwnik chlorofil. Tymczasem światło jest absorbowane także przez barwniki pomocnicze – żółte i pomarańczowe karotenoidy. Wszystkie te związki współistnieją w pozornie jednolicie zielonych liściach. Co więcej, u roślin wyższych zieleń chlorofilu też nie jest jednolita, gdyż występuje on w dwóch odmianach, jako niebieskozielony chlorofil a i żółtozielony chlorofil b. W proponowanym doświadczeniu wszystkie te barwniki można samodzielnie otrzymać i zobaczyć! Uczestnicy zajęć wykonują całe doświadczenie całkowicie samodzielnie, zapoznając się z technikami homogenizacji i ekstrakcji materiału biologicznego oraz identyfikacji związków chemicznych. Ze świeżych liści różnych roślin uzyskują ekstrakt acetonowy zawierający mieszaninę barwników, którą rozdzielają metodą chromatografii cienkowarstwowej na chlorofile a i b, karoteny i ksantofile. Związki te identyfikują porównując otrzymane wyniki z danymi literaturowymi. |
biologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Rozmnażanie z głową, a może w głowie? |
Rozród jest aktywnością organizmu kluczową dla zachowania gatunku. Prawidłowe funkcjonowanie gonad męskich i żeńskich, zależy od aktywności specyficznej struktury mózgu, jakim jest podwzgórze. W strukturze tej znajduje się populacja neuronów syntetyzujących neurohormon gonadoliberynę (GnRH), która tworzy wyspecjalizowaną sieć złożoną ze stosunkowo niewielkiej - u szczura ok. 1200-1400, u myszy ok. 800-900 - liczby komórek. Neurony te nie powstają w obrębie centralnego układu nerwowego, lecz wywodzą się z płytki węchowej zlokalizowanej w przedziale nosowym zarodka, skąd w czasie rozwoju zarodkowego wędrują do podwzgórza. Jedną z najważniejszych właściwości neuronów GnRH jest ich aktywność pulsacyjna. Choć spontaniczna pulsacja neuronów GnRH pojawia się w czasie embriogenezy, to po narodzinach szybko zanika. Wynikiem tego swoistego „funkcjonalnego milczenia” neuronów GnRH jest niezdolność niedojrzałego organizmu do rozrodu. Wznowienie pulsacji neuronów GnRH następuje dopiero w okresie dojrzewania płciowego, czego konsekwencją jest stymulacja rozwoju gamet (plemników i komórek jajowych) i rozwój drugorzędnych cech płciowych. Zaawansowane badania ostatnich lat wykazały, że za regulację pulsacyjnego uwalniania GnRH odpowiada tzw. generator pulsów, w skład którego wchodzą neurony podwzgórzowe wykazujące ekspresję trzech peptydów: kisspeptyny, neurokininy B i dynorfiny. |
biologia |
|
Lekcja festiwalowa | Siła strachu kształtująca ekosystemy - o relacji wilka i jelenia |
Uczestnikom zostaną przedstawione kaskady troficzne oraz relacja drapieżca-ofiara na przykładzie wilka i jelenia. Podczas dyskusji obalimy najpowszechniejsze mity na temat wilków i jeleni oraz przeprowadzimy warsztaty sprawdzające nabycie praktycznej wiedzy niezbędnej do rozpoznawania obecności tych zwierząt w terenie.
|
biologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Noc biologa |
Świecący świat Zjawisko fluorescencji i właściwości cieczy nienewtonowskiej Neuron Tajniki przekaźnictwa pomiędzy neuronami i organizację układu nerwowego. Poukładaj swój Mózg Trójwymiarowy model mózgu, funkcje jakie pełnią jego elementy.
Wykrywanie śladów Procedura zbierania śladów biologicznych: pobieranie DNA, wykrywanie moczu. Biologia od kuchni: dlaczego szczur jest szczurem a nie bananem? Izolacja DNA z banana. Jak rozdzielić DNA? Próbki z DNA na żelu i rozdzielanie DNA (transiluminatora UV). Jaki jest Twój niepowtarzalny wzór? Identyfikacja osobnika przy pomocy wyizolowanego DNA. Przeźrocza z wynikami analizy . Jak rozpoznać zaginionego osobnika? Za pomocą przeźrocza ze wzorem genetycznym poszukamy zagubionego szczura. Nagroda za dopasowanie
Różne gatunki mrówek w gniazdach obserwacyjnych i poznanie interakcji społecznych. Struktura i funkcjonowanie mrowiska. |
biologia |
|
Spotkanie festiwalowe | Co ciekawego kryje się w ziołach i przyprawach? |
Ciekawostki o ziołach i przyprawach zostaną odsłonięte. Niech żyją związki bioaktywne obecne w przyprawach. Które rośliny mogą ratować nasze zdrowie, które nas rozgrzeją, które ukoją, a które po prostu są smaczne? A może od niektórych warto się trzymać z daleka? Na wykładzie opowiemy Wam wszystko o ziołach i nawet jeszcze więcej. |
biologia |
|