Wydział Lingwistyki Stosowanej UW

Płynność wypowiedzi jest ważna, kiedy mówimy w  języku obcym. Nie zawsze jednak formułowanie myśli i mówienie przebiega tak sprawnie i płynnie, jak życzyłby sobie tego mówiący, który próbuje porozumiewać się w języku obcym. Jednym z wielu elementów wpływających na dynamikę  wypowiedzi są gesty i ruch. Gesty są nie tylko ruchową ilustracją tego co mówimy, ale odgrywają również znaczącą rolę w komunikacji, na przykład wspomagają komunikację, ponieważ są pomocne w przywołaniu słów, których w danym momencie nie możemy sobie przypomnieć, czy też pomagają w sprawniejszym docieraniu do słów o niższej częstotliwości używania. Gesty i ruch mają również wartość dydaktyczną i są pomocne w procesie nauczania i uczenia się języków obcych. W kontekście nauki języka gesty są najczęściej kojarzone z techniką reagowania całym ciałem, która służy do wprowadzania słownictwa czy funkcji językowych, szczególnie wśród młodszych uczniów. Na tym jednak rola gestów i ruchu nie kończy się.  Podczas tego interaktywnego wykładu  postaramy się odpowiedzieć między innymi na następujące pytania: Czym są gesty? Jaka jest ich funkcja poznawcza? Czy gesty pomagają przyswajać wiedzę?  Jaką rolę odgrywają na różnych etapach nauki języka obcego? Czy gestykulujący nauczyciel przyczynia się do postępów w nauce dokonywanych przez jego uczniów? Czy gestykulujący uczeń języka obcego uczy się szybciej?

Płynność wypowiedzi jest ważna kiedy mówimy w  języku obcym. Nie zawsze jednak formułowanie myśli i mówienie przebiega tak sprawnie i płynnie, jak życzyłby sobie tego mówiący, który próbuje porozumiewać się w języku obcym. Jednym z wielu elementów wpływających na dynamikę  wypowiedzi są gesty i ruch. Gesty są nie tylko ruchową ilustracją tego co mówimy, ale odgrywają również znaczącą rolę w komunikacji, na przykład wspomagają komunikację, ponieważ są pomocne w przywołaniu słów, których w danym momencie nie możemy sobie przypomnieć, czy też pomagają w sprawniejszym docieraniu do słów o niższej częstotliwości używania. Gesty i ruch mają również wartość dydaktyczną i są pomocne w procesie nauczania i uczenia się języków obcych. W kontekście nauki języka gesty są najczęściej kojarzone z techniką reagowania całym ciałem, która służy do wprowadzania słownictwa czy funkcji językowych, szczególnie wśród młodszych uczniów. Na tym jednak rola gestów i ruchu nie kończy się.  Podczas tego interaktywnego wykładu  postaramy się odpowiedzieć między innymi na następujące pytania: Czym są gesty? Jaka jest ich funkcja poznawcza? Czy gesty pomagają przyswajać wiedzę?  Jaką rolę odgrywają na różnych etapach nauki języka obcego? Czy gestykulujący nauczyciel przyczynia się do postępów w nauce dokonywanych przez jego uczniów? Czy gestykulujący uczeń języka obcego uczy się szybciej?

Świadomość strategiczna i umiejętność stosowania wielu strategii przez uczących się języka obcego ma kluczowe znaczenie dla osiągniecia sukcesu językowego, czyli opanowania języka na poziomie umożliwiającym bezproblemowe porozumienie się z innymi oraz używanie go w różnych obszarach życia – dla przyjemności, edukacji, w życiu zawodowym i publicznym. Dlatego uczestnicy zostaną zaznajomieni ze strategiami uczenia się języków obcych. Strategie bezpośrednie to są strategie pamięciowe, kognitywne i kompensacyjne, dotyczą one bezpośrednio przyswajania języka. Strategie pośrednie nie odnoszą się do przyswajanego języka, ale także wpływają na jego przyswajanie. Są to strategie metakognitywne emocjonalne i społeczne. Następnie krótko zostaną przedstawione wyniki badań nad stosowaniem strategii uczenia się języków w środowisku cyfrowym przeprowadzonych wśród studentów lingwistyki stosowanej i licealistów w całej Polsce. Potem uczestnicy poznają przykłady strategii uczenia się języków w środowisku cyfrowym, będą mogli zobaczyć, które strategie są wśród nich bardziej lub mniej popularne. Spotkanie zakończy kwiz sprawdzający umiejętność przypisania zadania językowego do używanej w nim strategii wykonany z wykorzystaniem urządzeń mobilnych uczestników.

Na dwóch lekcjach (pierwsza skupiająca się wokół tematu psa, druga wokół tematu kota) poruszymy problem kontaktu między człowiekiem-właścicielem a jego podopiecznym psem lub kotem. Padną pytania typu: Czy pies lub kot powinien występować w Internecie i przynosić dochody finansowe? Czy pies lub kot jest traktowany jak rzecz, jak człowiek, czy może jakoś inaczej? Jak nazwałeś swoje zwierzątko i dlaczego? Czy to prezent, kłopot, czy przyjaciel? Kto się nim opiekuje?

Zajęcia w języku rosyjskim. Pierwsza część, to prezentacja fragmentów tekstów, z ilustracjami i informacją o psach i kotach i naszym do nich stosunku, a następnie uczniowie opowiedzą o swoich zwierzętach.

Porównanie jest jednym ze sposobów poznania i oswojenia świata oraz przejawem myślenia abstrakcyjnego. Minimalna struktura porównania składa się z: obiektu A (członu porównywanego, comparandum) i obiektu B (członu porównującego, comparatum), elementu C (tertium comparationis) oraz łącznika – najczęściej spójnika (jak, как).

Jedną z podstawowych funkcji konstrukcji porównawczych jest wyrażenie wartościowania. Na wykładzie przedstawiona zostanie informacja na temat obiektu B (tu: kota), wykraczająca poza definicje słownikowe, włączającą dane o jego subiektywnym postrzeganiu przez mówiących, prowadzącym wręcz do jego stereotypizacji jako nosiciela cechy. Utrwalone w porównaniach frazeologicznych cechy kota okazały się tak istotne i typowe, że stały się miarą i odniesieniem dla cech i czynności człowieka

Na dwóch lekcjach (pierwsza skupiająca się wokół tematu psa, druga wokół tematu kota) poruszymy problem kontaktu między człowiekiem-właścicielem a jego podopiecznym psem lub kotem. Padną pytania typu: Czy pies lub kot powinien występować w Internecie i przynosić dochody finansowe? Czy pies lub kot jest traktowany jak rzecz, jak człowiek, czy może jakoś inaczej? Jak nazwałeś swoje zwierzątko i dlaczego? Czy to prezent, kłopot, czy przyjaciel? Kto się nim opiekuje?

Zajęcia w języku rosyjskim. Pierwsza część, to prezentacja fragmentów tekstów, z ilustracjami i informacją o psach i kotach i naszym do nich stosunku, a następnie uczniowie opowiedzą o swoich zwierzętach.

Wpływ języków obcych na język polski stanowi od wielu lat przedmiot zainteresowania polskich językoznawców. Temat wydaje się obecnie szczególnie interesujący ze względu na członkostwo Polski w Unii Europejskiej, która skupia obecnie 28 państw członkowskich i aż 24 języki urzędowe. Aby Polska mogła przystąpić do Unii Europejskiej, musiała dostosować swoje prawo do prawa wspólnotowego. Przeniesienie na grunt polski wielu nowych rozwiązań gospodarczych i politycznych wiązało się z koniecznością nazywania nowych zjawisk, a co za tym idzie, ukucia licznych neologizmów. Podczas godzinnego spotkania uczestnicy będą mogli zapoznać się z korpusami językowymi oraz specjalistycznym oprogramowaniem i narzędziami do analizy polszczyzny pod kątem elementów obcych. Część praktyczna warsztatów pozwoli uczestnikom zamienić się choć na chwilę w badaczy brukselizmów. Część praktyczną poprzedzi dwudziestominutowy wstęp teoretyczny na temat najnowszych kontaktów językowych polszczyzny z przedstawieniem konkretnych przykładów z różnych gatunków (od prawa unijnego w języku polskim do wywiadów z popularnych telewizji). Warsztaty odbędą się w sali komputerowej.

Uczestnikami spotkania mogą być uczniowie klas szkół podstawowych, którzy wcześniej nie obcowali z językami wykorzystującymi cyrylicę do zapisu wyrazów (warunek konieczny). Na zajęciu zostanie przedstawiony nowy dla dzieci sposób zapisu wyrazów i wytłumaczony fakt powstania tego pisma, wyjaśnione będzie wspólne pochodzenie blisko spokrewnionych języków słowiańskich. Na łatwych przykładach dzieci będą mogły poćwiczyć samodzielne czytanie i pisanie z wykorzystaniem nowego sposobu zapisu wyrazów. (Prosimy pamiętać o zabraniu ze sobą przyborów piśmienniczych).

Uczestnikami spotkania mogą być uczniowie klas szkół podstawowych, którzy wcześniej nie obcowali z językami wykorzystującymi cyrylicę do zapisu wyrazów (warunek konieczny). Na zajęciu zostanie przedstawiony nowy dla dzieci sposób zapisu wyrazów i wytłumaczony fakt powstania tego pisma, wyjaśnione będzie wspólne pochodzenie blisko spokrewnionych języków słowiańskich. Na łatwych przykładach dzieci będą mogły poćwiczyć samodzielne czytanie i pisanie z wykorzystaniem nowego sposobu zapisu wyrazów. (Prosimy pamiętać o zabraniu ze sobą przyborów piśmienniczych).

Podstawowym celem spotkania będzie omówienie roli ćwiczeń tłumaczeniowych oraz porównawczych na lekcji języka angielskiego w szkole średniej. Po krótkim wstępie teoretycznym, w którym omówiony zostanie status tłumaczeń w dobie podejścia komunikacyjnego, jak również różne typy tłumaczeń, słuchacze będą mieli możliwość przeanalizowania autentycznych przykładów zdań lub określonych fraz zaczerpniętych z prac pisemnych przygotowanych przez uczniów ostatnich klas szkół średnich. Przedstawione konstrukcje posłużą za przykład nieudolnego tłumaczenia dosłownego; w dalszej części spotkania słuchacze zostaną poproszeni o poprawienie błędnych konstrukcji (jeśli będzie to możliwe, ćwiczenie może zostać wykonane z zastosowaniem edytora tekstu online). Wyciągnięte wnioski (dotyczące różnic strukturalnych) zostaną wykorzystane w kolejnych ćwiczeniach polegających na przetłumaczeniu określonych elementów lub całych zdań. Podsumowaniem spotkania będzie gra edukacyjna w formie online (np. Kahoot).

Spotkanie przeznaczone przede wszystkim dla uczniów klas maturalnych przygotowujących się do egzaminu maturalnego z języka angielskiego na poziomie rozszerzonym.

Internet i nowe media są obecnie nie tylko powszechnym narzędziem komunikacji między ludźmi. Są one również ważnym instrumentem w nauce języków obcych. Celem spotkania będzie pokazanie na przykładach, jak wykorzystać zasoby Internetu oraz nowe media w nauce języka rosyjskiego. W czasie wykładu zostaną zaprezentowane wybrane strony internetowe, portale społecznościowe, aplikacje na smartfony, komunikatory i inne nowe media, które mogą być cennym i łatwo dostępnym źródłem informacji o żywym języku rosyjskim i kulturze Rosji. Mogą one zachęcić do nauki, podnieść efektywność oraz zoptymalizować proces kształtowania nawyków. Wykład będzie połączony z technikami interaktywnymi.

W inwentarzu spółgłosek angielskich są takie, których wymowa jest identyczna z odpowiednimi spółgłoskami polskimi. Niestety, nie jest to liczna grupa. Pozostałe spółgłoski angielskie albo w ogóle nie występują w języku polskim, albo są inaczej wymawiane (mają inne miejsce artykulacji). Uczeń świadomy tych różnic może pracować nad ulepszeniem swojej wymowy spółgłosek angielskich. Na spotkaniu uczestnicy dowiedzą się, jakie spółgłoski angielskie nie występują w języku polskim, jak powinno się je wymawiać oraz w jakich popularnych słowach angielskich można je znaleźć. Następnie zidentyfikujemy te spółgłoski, które na pierwszy rzut oka wyglądają tak samo jak odpowiednie spółgłoski polskie, jednak inaczej brzmią. Postaramy się zdefiniować różnice w ich artykulacji i wykonamy proste ćwiczenia artykulacyjne, by osiągnąć prawidłową wymowę. Tu również pojawią się przykłady popularnych słów angielskich z tymi spółgłoskami. Spotkanie będzie przeplatane krótkimi filmikami. Zaprezentują one zabawne ćwiczenia i łamańce językowe, które można wykorzystać w nauce prawidłowej wymowy omawianych spółgłosek angielskich.

Wykład będzie poświęcony zagadnieniu ludowej kultury fizycznej Słowian w jej bojowych odmianach: pojedynków i bójek ludowych oraz walk, ich korzeniom, tradycjom, obrzędowości towarzyszącej (pojedynki podczas starosłowiańskiej Tryzny, „kułaczki”, „najazdy” „kawalerki” podczas zabaw i odpustów), formom urastającym niekiedy do całych domorosłych systemów sztuk walki, ale czasem stanowiącym po prostu jedyny sposób na rozładowanie emocji, ich roli w kształtowaniu tożsamości grupy oraz wpływu na obyczajowość, mentalność Rusinów, Kozaków, Mazurów czy Kurpiów. To właśnie na obszarach zamieszkiwanych przez owe grupy etniczne spotykamy najwięcej przykładów prezentowanej bojowej ludowej kultury fizycznej.

Ponadto naświetlone zostanie zagadnienie gier i zabaw militarnych, które szczególnie w kulturze kozackiej stanowiły tradycyjny sposób spędzania wolnego czasu i były jednocześnie metodą socjalizacji, uczyły dyscypliny i nawyków bojowych. Wykład ukazuje wieloaspektowy obraz tematu: od zwykłej awanturniczej „draki” do całego kompleksu militarnej kultury ludowej. W ten sposób zostaną także skonfrontowane sposoby życia „człowieka wojennego” – Kozaka, którego żywot wypełniała ciągła gotowość bojowa, oraz awanturnika – Mazura, wciąż poszukującego okazji do „zwady”.

Wykład zostanie uzupełniony materiałami multimedialnymi.