historia

Celem projektu "Encyklopedia getta warszawskiego" jest opracowanie jak najpełniejszego obrazu warszawskiego getta. Opierając się na szerokim wyborze źródeł, członkowie zespołu badawczego opracowują szereg zagadnień z zakresu historii, ekonomii, życia społecznego i kulturalnego warszawskiego getta. 

Wyniki projektu będą w całości opublikowane on-line, a gotowe hasła Encyklopedii będą połączone z cyfrowymi kopiami historycznych dokumentów przechowywanych w Archiwum ŻIH. W trakcie spotkania pokażę kilka przykładów gotowych haseł wraz z systemem odnośników do skanów dokumentów, materiałów i fotografii przechowywanych w Archiwum ŻIH i innych archiwach, a także system słów kluczowych. Postaram się pokazać, w jaki sposób taka prezentacja wiedzy pozwala użytkownikowi budować system własnej wiedzy oraz umiejętność korzystania ze źródeł historycznych. 

W latach 1939-1944 w więzieniu gestapo na Pawiaku przebywały również dzieci. Najmłodsi trafiali za pawiackie mury albo wskutek narodzin w szpitalu więziennym, albo byli przywożeni wraz z rodzicami w wyniku aresztowania. Dzieci na Pawiaku znajdowały się pod opieką członków polskiego personelu medycznego. Słowa „Piękne, smutne kwiaty Serbii” zostały zaczerpnięte ze wspomnień lekarki-więźniarki dr Anny Czuperskiej, która tak opisała niemowlaki przebywające za pawiackimi murami. Prelekcja przybliży historie dzieci na Pawiaku oraz formy opieki, które roztaczali nad nimi członkowie sanitariatu więziennego. Prelekcji będzie towarzyszyć prezentacja multimedialna.

Celem ogólnym wykładu jest przedstawienie relacji między władcami Rosji XVIII wieku od Piotra I do Katarzyny II a pisarzami rosyjskimi (oraz częściowo zagranicznymi powiązanymi z Rosją) tego okresu. Tło interpretacyjne stanowią tendencje oświeceniowe w myśli politycznej i społecznej oraz kulturze i literaturze. Materiał egzemplifikacyjny tworzy literatura piękna (proza, poezja, dramat), publicystyka (zawartość czasopism), literatura dokumentu osobistego (listy, wspomnienia), a także dokumenty historyczne i materiał z zakresu sztuk pięknych (malarstwo, grafika, architektura, rzeźba). Celem szczegółowym jest stworzenie klasyfikacji postaw pisarzy wobec władców i władzy (lojalna, opozycyjna) oraz przegląd tematyki politycznej w literaturze.

Problematyka wykładu:

1. Symbole Oświecenia. Oświecenie w Rosji i Polsce.  

2. Pisarze wobec władzy i o władzy. Aleksander Radiszczew i jego Podróż z Petersburga do Moskwy.

3. Pisarze jako nauczyciele i doradcy władców. Michaił Łomonosow. Michaił Murawjow.

4. Pisarze wobec rewolucji.

Zajęcia interaktywne z zakresu duchowości i religii Żydów polskich w przestrzeni wystawy Bejt Tfila – Dom modlitwy. Warsztaty przybliżające podstawowe pojęcia dotyczące judaizmu oraz obrzędów i świąt żydowskich. Jest to okazja do zapoznania się z podstawami judaizmu, kalendarzem świąt żydowskich i dowiedzenia się, na czym polegały i jakie znaczenie miały najważniejsze rytuały w życiu religijnych Żydów. Uczestnicy dowiedzą się, jakie funkcje pełnili w synagodze rabin, kantor czy szames oraz na czym polegało wnoszenie Tory na bimę, a także usłyszą fragmenty Tory w języku hebrajskim.

Zapraszamy na spotkanie, na którym poznają Państwo proces tworzenia cyfrowego repozytorium na przykładzie portalu Delet (delet.jhi.pl).

Będzie to unikalna szansa na zapoznanie się z praktyczną realizacją projektów z zakresu humanistyki cyfrowej. W ramach spotkania zostanie zaprezentowany cały proces tworzenia portalu od pomysłu, przez napisanie grantu, do publikacji. Przedstawione zostaną wyzwania, możliwości oraz ciekawostki, jakie wiążą się z  umieszczaniem on-line zdigitalizowanych zbiorów. Zapraszamy też na zwiedzanie Pracowni digitalizacji.

XIX-wieczna Warszawa była skupiskiem ludzkim coraz bardziej zróżnicowanym pod względem narodowym i wyznaniowym. Do rozwijającego się miasta napływali osadnicy z głębi Cesarstwa Rosyjskiego oraz wielu państw Europy. Obok dominujących liczebnie Polaków, w ogromnej większości wyznających rzymski katolicyzm, funkcjonowała duża społeczność żydowska. Znaczącą grupę tworzyli ewangelicy pochodzący głównie z Niemiec, a także ze Szwajcarii, Czech, Holandii i Francji. Natomiast liczba prawosławnych, przeważnie Rosjan, była niewielka. Podziały wyznaniowe przeplatały się w skomplikowany sposób z narodowymi. Przybysze z różnych stron świata integrowali się z polskimi mieszkańcami stolicy, przyjmowali ich język i kulturę. Wspólnoty religijne pozostawały światami równoległymi, ale ich członkowie jednocześnie tworzyli wielkomiejską społeczność, rywalizowali ze sobą lub współpracowali w wielu dziedzinach ludzkiej aktywności.

Akt unii lubelskiej z 1569 r. to wyjątkowe świadectwo ustanowienia, w początku epoki nowożytnej, wspólnoty dwu różnych państw, osiągniętego za pomocą negocjacji i argumentacji. Akt utworzenia z Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego Rzeczypospolitej Obojga Narodów cechował się trwałym charakterem, polityczną siłą i kulturową atrakcyjnością. Niezwykle nowatorskie, jak na ówczesne czasy, okazały się przyjęte rozwiązania oraz decydująca w procesie negocjowania i przyjmowania unii rola przedstawicieli społeczeństwa szlacheckiego (parlamentu). Wywodząca się z wielokulturowej i wieloetnicznej tradycji monarchii jagiellońskiej oraz z wcześniejszych unii polsko-litewskich, unia lubelska w szczególny sposób wzmacniała, w praktyce i myśli politycznej tamtego czasu, postawy obywatelskie, republikańskie i demokratyczne.

Akt unii lubelskiej z 1569 r. to wyjątkowe świadectwo ustanowienia, w początku epoki nowożytnej, wspólnoty dwu różnych państw, osiągniętego za pomocą negocjacji i argumentacji. Akt utworzenia z Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego Rzeczypospolitej Obojga Narodów cechował się trwałym charakterem, polityczną siłą i kulturową atrakcyjnością. Niezwykle nowatorskie, jak na ówczesne czasy, okazały się przyjęte rozwiązania oraz decydująca w procesie negocjowania i przyjmowania unii rola przedstawicieli społeczeństwa szlacheckiego (parlamentu). Wywodząca się z wielokulturowej i wieloetnicznej tradycji monarchii jagiellońskiej oraz z wcześniejszych unii polsko-litewskich, unia lubelska w szczególny sposób wzmacniała, w praktyce i myśli politycznej tamtego czasu, postawy obywatelskie, republikańskie i demokratyczne.