Wydział Chemii UW

Nanotechnologia jest bez wątpienia naukowym hasłem ostatnich lat. Zapewne uczniowie potrafią jako przykłady materiałów niskowymiarowych wymienić przykłady nanocząstkek, czy też grafen. Ale czy jest coś więcej? 

Przedstawię uczniom parę przykładów materiałów dwuwymiarowych i sposobach chemicznej modyfikacji powierzchni. Przybliżę uczniom informacje o wybranych narzędziach pomiarowych, które pozwalają nam mieć oko na ten chemiczny nanoświat.

Mikroplastik morski i odpadowe tworzywa sztuczne gromadzą się nie tylko w środowisku naturalnym, lecz „zalewają” przestrzeń medialną, budząc różnorodne emocje. Jak odnaleźć sens wśród sprzecznych opinii? Co wiem, a co jest tylko spekulacją? Co na to nauka? Zapraszam do dyskusji, rozmowy i zadawania pytań. Przedstawione zostanie spojrzenie na plastisferę - naukowe i artystyczne.

Zajęcia mają charakter warsztatowy. Uczniowie poznają prawa panujące w przyrodzie przez wykonywanie prostych i bezpiecznych eksperymentów fizyko-chemicznych. Dowiedzą się, czym jest ciśnienie, wyporność, jakie są stany skupienia, czym są pierwiastki i cząsteczki, lepkość, gęstość i wiele innych. Uczestnicy będą mieli okazję poznać chemię zapachów i mydła. Na zajęciach wykonamy wspólnie kosmetyki.

Uczniowie samodzielnie wykonują doświadczenia, pracując w zespołach, ucząc się nie tylko przedmiotów ścisłych, ale także współpracy.

Olejki eteryczne są mieszaniną lotnych z parą wodną związków naturalnych występujących w wielu surowcach roślinnych. W skład olejku może wchodzić kilkanaście lub więcej związków, przy czym jeden składnik jest zazwyczaj dominujący. Lotność z parą wodną składników olejków eterycznych jest tą ich cechą, którą wykorzystuje się do wyodrębnienia olejków ze źródeł naturalnych oraz do oznaczania ich zawartości w surowcu roślinnym.

Popularne goździki  to wysuszone, nierozwinięte pączki kwiatowe drzewa goździkowego Eugenia caryophyllata. Są one jedną z najstarszych przypraw w historii ludzkości. Olejek goździkowy wykazuje działanie znieczulające, jest więc od dawna wykorzystywany w stomatologii w postaci pasty z tlenkiem cynku. Olejek ten, a właściwie jego główny składnik – eugenol, może jednak wykazywać działanie silnie drażniące i powodować uczulenia przy stosowaniu w dużych stężeniach.

Celem zajęć jest otrzymanie olejku eterycznego z handlowo dostępnych goździków. Ćwiczenie poprzedza pokaz asystenta. W trakcie ćwiczenia uczniowie samodzielnie wykonują wszystkie etapy procesu, od przygotowania miazgi goździkowej przez montaż aparatury do destylacji i finalnej ekstrakcji.

GC to skrót pochodzący od dwóch słów w języku angielskim: Gas Chromatography, czyli chromatografia gazowa, będąca analityczną techniką chromatograficzną.

Wszechstronność układów chromatograficznych spowodowała, że chromatografia stała się techniką analityczną intensywnie wykorzystywaną w celach naukowych, przemysłowych i medycznych. Chromatografia gazowa (GC) jest najczęściej stosowaną metodą do szybkiej analizy złożonych mieszanin związków chemicznych oraz oceny czystości tych związków, m.in. w: przemyśle petrochemicznym – np. do oceny składu chemicznego produkowanej benzyny; w ochronie środowiska - do oceny stopnia zanieczyszczenia gleby, powietrza i wody; w kryminalistyce - np. do analizy źródła pochodzenia narkotyków na podstawie składu zawartych w nich zanieczyszczeń; kontroli antydopingowej – do wykrywania niedozwolonych substancji we krwi, pocie, moczu i ekstrakcie z włosów sportowców.

W trakcie 45-minutowych warsztatów uczestnicy:

•          zdobędą ogólną wiedzę na temat metod chromatograficznych i ich zastosowania w nauce, przemyśle, medycynie;

•          będą mieli możliwość zapoznania się z budową oraz zasadą działania chromatografu gazowego sprzężonego z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (GC-FID)

•          dokonają analizy jakościowej i ilościowej nieznanego roztworu.

Rentgenografia strukturalna jest jedną z głównych technik eksperymentalnych stosowanych w chemii strukturalnej. Umożliwia ona poznanie struktury wewnętrznej substancji krystalicznych z olbrzymią dokładnością i precyzją, przyczyniając się do odkrywania setek tysięcy minerałów, półprzewodników, leków czy białek rocznie.

Podczas spotkania omówimy pokrótce cały proces determinacji struktury wewnętrznej kryształów, począwszy od ich wzrostu, przez wykonanie pomiaru, aż do odkrycia struktury wewnętrznej. Zapoznamy się z technikami i sprzętem używanym w całym procesie badawczym, w szczególności z dyfraktometrami monokrystalicznymi wykorzystywanymi na Uniwersytecie. Zastanowimy się także, gdzie poza ołówkami wykorzystać można grafit oraz dlaczego nie każdy “kryształ” jest “krystaliczny”.

Uczestnicy będą mieli możliwość samodzielnie zasiąść przy sprzęcie, zaplanować i rozpocząć własne pomiary, a także obejrzeć z bliska i poznać zasady działania urządzeń torujących drogę współczesnej nauce. W zależności od zainteresowania omówimy pokrótce teorię rządzącą krystalografią lub obejrzymy wyposażenie pozwalające badać substancje w temperaturze -180°C lub ciśnieniu 100’000 atmosfer.

Zajęcia mają charakter warsztatowy. Uczniowie poznają prawa panujące w przyrodzie przez wykonywanie prostych i bezpiecznych eksperymentów fizyko-chemicznych. Dowiedzą się, czym jest ciśnienie, wyporność, jakie są stany skupienia, czym są pierwiastki i cząsteczki, lepkość, gęstość i wiele innych. Uczestnicy będą mieli okazję poznać chemię zapachów i mydła. Na zajęciach wykonamy wspólnie kosmetyki.

Uczniowie samodzielnie wykonują doświadczenia, pracując w zespołach, ucząc się nie tylko przedmiotów ścisłych, ale także współpracy.

Jeśli chcecie przeżyć niesamowitą przygodę pełną kolorów, wybuchów i efektów specjalnych - zapraszamy Was na pokazy „Przygoda z chemią” w ramach Festiwalu Nauki. Przekonacie się, że spotkania z chemią to nie tylko pokazy ciekawych i widowiskowych doświadczeń, ale również niepowtarzalna okazja zabawy w małego chemika - część doświadczeń będziecie mogli wykonać samodzielnie! Zapewnimy Wam niezapomniane wrażenia: na własne oczy zobaczycie wybuch wulkanu, grzyba atomowego, morze ognia i tornado. Zapalicie fajerwerki przy użyciu wody. Zgłębicie tajemnice perfum i dowiecie się, dlaczego bańki mydlane są kolorowe. Posiądziecie tajniki pisania prądem i zamiany „wody” w superlepką ciecz. Poczujecie grozę ruchomych piasków i ryku groźnego niedźwiedzia, ale może uda Wam się oswoić chemiczne świetliki! Zasadzicie chemiczny ogród, zrobicie własne mydełko i będziecie mogli przejrzeć się we własnoręcznie zrobionym lustrze. Mówią, że smoki nie istnieją, ale zapewniamy Was - nasz platynowy smok ma się doskonale i zaprasza wszystkich odważnych na pokaz swoich umiejętności!