Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Spotkanie festiwalowe | Od pomysłu do pacjenta – o długiej drodze powstawania środka terapeutycznego |
Powstawanie leku to proces długi i kosztowny – nie każdy początkowy pomysł doczeka się wdrożenia do leczenia pacjentów. By było to możliwe, potencjalny środek leczniczy musi przejść przez kilka etapów badań. Najpierw konieczne są badania podstawowe, prowadzone w warunkach laboratoryjnych, tzn. w warunkach in vitro. Opisywana jest wtedy jego charakterystyka. W następnym etapie lek jest badany w warunkach in vivo, czyli przy udziale zwierząt. Sprawdza się m.in. jego toksyczność oraz wpływ na różne układy narządów. Na wykładzie zostaną również poruszone poszukiwane alternatywy dla badań z zastosowaniem zwierząt. Tylko nieliczne zaproponowane środki lecznicze dotrwają do ostatniego etapu czyli badań klinicznych, w których biorą udział pacjenci. Podczas wykładu zostanie przedstawiona droga badań, które są konieczne, żeby lek trafił do apteki. Jako przykład środka terapeutycznego zostaną przedstawione komórki macierzyste, których stosowanie również podlega wielu regulacjom. |
Nauki medyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Demencja – perspektywy leczenia i zapobiegania |
Demencja jest główną przyczyną niepełnosprawności osób starszych. Dotyczy ok. 50 mln ludzi na świecie, a według przewidywań, w roku 2050 może osiągnąć pułap 150 mln, stając się jednym z głównych wyzwań dla społeczeństw i zdrowia publicznego. Jak wiele jest przyczyn demencji? Dlaczego dotychczasowe próby terapii przyniosły w większości rozczarowania? Czy wystarczy pozbyć się złogów szkodliwego białka (amyloidu beta) by wyleczyć pacjenta z chorobą Alzheimera? Jakie są czynniki ryzyka demencji i czy mamy na nie wpływ? Innymi słowy, czy możemy zapobiegać demencji? Podczas wykładu zostaną przedstawione kamienie milowe badań nad demencją, perspektywy terapii jej najczęstszej formy - choroby Alzheimera, oraz związane z nimi kontrowersje. Zostaną zaprezentowane najnowsze wyniki światowych programów mających na celu prewencję demencji, m.in. Światowego Fińskiego Geriatrycznego Badania Interwencyjnego nad Zapobieganiem Zaburzeniom Poznawczym i Niepełnosprawności (ang. WW-FINGER - The World Wide Finnish Geriatric Intervention Study to Prevent Cognitive Impairment and Disability). Programy te polegają na jednoczesnym stosowaniu odpowiedniej diety, treningu poznawczego, aktywności fizycznej i towarzyskiej oraz monitorowaniu ryzyka sercowo-naczyniowego. Ich wyniki podkreślają znaczenie holistycznego podejścia do pacjenta i wskazują, iż ok. 40% czynników ryzyka demencji jest w naszych rękach. Na podstawie tegorocznej Międzynarodowej Konferencji dotyczącej choroby Alzheimera, Parkinsona i schorzeń pokrewnych, w Barcelonie. |
Nauki medyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Wiedzy garść, szczęścia szczypta… i dolarów miliard, czyli o przepisie na odkrycie nowego leku |
Podstawowym narzędziem medycyny są leki. Najczęściej są to substancje chemiczne, które wywołują w organizmach żywych pewne działanie: „zbijają” gorączkę, uśmierzają ból, obniżają ciśnienie, zabijają chorobotwórcze bakterie itp. Bez leków nasze życie byłoby z pewnością krótsze i bardziej uciążliwe z powodu nieleczonych chorób. Ale mimo bujnego rozwoju farmakologii w XX wieku, wielu chorób wciąż nie da się ani wyleczyć, ani dobrze kontrolować. Ciągle potrzeba nowych leków: skuteczniejszych i bezpieczniejszych. Jak je zatem odkryć? Historycznie rzecz biorąc, wiele ważnych substancji czynnych zawdzięczamy obcowaniu ludzi ze związkami chemicznymi i szczęśliwej obserwacji. W dawnych czasach było to przede wszystkim obcowanie ze związkami chemicznymi pochodzenia naturalnego (roślinnego i zwierzęcego). Od końca XIX wieku, człowiek sam próbuje wytwarzać nowe substancje czynne o określonym działaniu, ale nadal wiele z ważnych odkryć to kwestia rzadkiego zbiegu okoliczności. Podobno przypadek sprzyja przygotowanym. Wraz z postępem nauk o życiu, wiemy co raz więcej o budowie i działaniu organizmów. Znacznie lepiej rozumiemy przyczyny i przebieg wielu chorób. Czy jesteśmy przez to lepiej przygotowani do odkrywania nowych leków? Współczesny proces poszukiwania nowych leków jest wieloetapowy i angażuje badaczy z bardzo różnych dziedzin nauki: chemików, biologów, (bio)informatyków, lekarzy, technologów itd. Badania trwają wiele lat, kosztują miliardy dolarów i … nierzadko kończą się porażką. Podczas wykładu przyjrzymy się poszczególnym etapom odkrywania leków. Zastanowimy się także nad bardziej podstawowymi pytaniami: dlaczego leki w ogóle działają i dlaczego nie działają tak, jak byśmy tego chcieli, czyli szybko, skutecznie i bez niepożądanych efektów? |
Nauki medyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Czy chrapanie jest groźne? |
Chrapanie jest uciążliwe dla osób śpiących w tym samym pomieszczeniu co „chrapacz”. Jednak dla osoby chrapiącej może być oznaką obturacyjnego bezdechu sennego, choroby w której podczas snu dochodzi do zatrzymania oddychania lub jego spłycenia. Powtarzające się wielokrotnie w trakcie snu bezdechy mogą powodować liczne problemy zdrowotne, w tym: zmęczenie, problemy z koncentracją, nadciśnienie tętnicze, choroby serca oraz cukrzycę. Podczas wykładu opowiem o przyczynach bezdechu sennego, jego objawach, powikłaniach i sposobach leczenia. |
Nauki medyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Wirtualna rzeczywistość fascynującym modelowym środowiskiem w neuronaukach XXI wieku |
Wirtualna rzeczywistość (ang. Virtual Reality, VR) to rzeczywistość kreowana przy wykorzystaniu najnowocześniejszych technologii informatycznych, a która polega na multimedialnej wizualizacji przedmiotów, zwierząt, ludzi, czyli realnych i nie-realnych przestrzeni, obiektów lub zdarzeń. Aktualnie proponowanych jest wiele różnych technologicznych rozwiązań, ogólnie określanych jako „Extended Reality” (XR, czyli Rozszerzona Rzeczywistość). W naszych badaniach modelowych [Brain Res 2021 Sep 1; 1766: 147537; Symmetry. 2021; 13(10): 1810; Bujalska B, Maciąg K, „Nowoczesne technologie – strategie, rozwiązania i perspektywy rozwoju”, WN Tygiel 2021, Tom 1, str. 127-157] oparłyśmy się na środowisku wirtualnej rzeczywistości systemu NEUROFORMY, z zaawansowanym stanowiskiem w technologii 3D i wirtualną posturografią. NEUROFORMA to hybrydowy tele-system firmy Titanis (https://www.neuroforma.pl/), pozwalający na ćwiczenia w domu i w ośrodku (także pod zdalnym nadzorem fizjoterapeuty). To system, który jest stosowany w rehabilitacji neurologicznej, neuropsychologicznej, pourazowej, reumatologicznej, kinezyterapii, jak i w szeroko pojętej profilaktyce prozdrowotnej, zarówno u dzieci, dorosłych, jak i u osób w podeszłym wieku. Dodatkowo jest on przykładem oferowanych najnowocześniejszych innowacyjnych informatycznych narzędzi o szerokim spektrum zastosowań, które kryją w sobie niezbadane i fascynujące możliwości, ale i mogących być źródłem niekorzystnych efektów, jak „cyber-zaburzenia”, które czasem obserwowane są u uczestników Wirtualnych Światów z pełną immersją. |
Nauki medyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Nowatorskie metody leczenia nowotworów |
Nowotwory zalicza się do czołówki chorób będących przyczyną zgonów na świecie. Ciągle opracowuje się nowe techniki diagnostyczne i terapeutyczne mające na celu jak najwcześniejsze wykrywanie i skuteczniejsze leczenie tych schorzeń. Wykład stanowi przegląd najnowszych metod zwalczania nowotworów. |
Nauki medyczne |
|
