Wydział Biologii
Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
---|---|---|---|---|
Spotkanie festiwalowe | Czy da się zaprojektować lepszą przyszłość dla świata? |
Przyszłości nie da się przewidzieć, ponieważ nie jest zdeterminowana i ulega ciągłym zmianom pod wpływem naszych obecnych decyzji. Dzięki temu możemy stworzyć strategię, która pozwoli nam ją kształtować. Robimy to dzięki uważnej obserwacji zmian zachodzących w badanej dziedzinie czy wokół interesującego nas zagadnienia. Znając mechanizmy tych zmian tworzymy scenariusze przyszłości, ze scenariuszy wybieramy najbardziej prawdopodobne elementy, na których zaistnieniu nam zależy. Następnie tworzymy strategię, która zwiększa prawdopodobieństwo rozwoju przyszłości w korzystnym dla nas kierunku. Brzmi egzotycznie? A przecież każdy z nas jest projektantem przyszłości, kiedy planuje wakacyjny wyjazd – na podstawie bieżących obserwacji i przeszłych doświadczeń, tworzymy scenariusz optymalnego wyjazdu i wprowadzamy działania umożliwiające jego realizację. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Enzymy jako miejsca działania leków |
Enzymy to biologiczne katalizatory, cząsteczki, które przyspieszają przebieg reakcji metabolicznych. Działają w każdym żywym organizmie, a bez ich aktywności nie jest możliwe życie. I chociaż utrata aktywności enzymów jest przyczyną wielu chorób u ludzi, to istnieją także liczne leki, których efekt terapeutyczny wynika z hamowania aktywności specyficznych enzymów. Wykład przybliży zagadnienia związane z enzymami jako celem działania leków. Zostanie omówione pojęcie enzymu, rola fizjologiczna enzymów oraz konsekwencje utraty ich aktywności dla żywych organizmów. Słuchacze będą także mogli poznać przykłady leków, których celem działania są enzymy. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Gdzie roślina ma serce i co ma wspólnego z puzzlami? |
Czy kiedykolwiek zastanawialiście się, dlaczego dąb jest taki wysoki, czemu róża ma kolce i jak to jest, że trawa u sąsiada jest zawsze bardziej zielona? Na naszych warsztatach pokażemy wam, jak geny i warunki, w których żyją rośliny wpływają na ich różnorodność. Dowiecie się, gdzie roślina ma serce oraz co ma wspólnego z torpedą i z puzzlami. Będziecie mieli okazję przyjrzeć się roślinom z bardzo bliska, a nawet dzięki mikroskopowi zajrzeć w głąb ich tkanek. Sami wypróbujecie też metodę, która z wykorzystaniem "świecących" białek pozwala na badanie funkcji genu. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Bioprospekcja – jak się przeszukuje metagenomy arktyczne i co w nich można znaleźć? |
Metagenomy arktyczne są niemal nieograniczonym źródłem białek, które można zastosować w różnych gałęziach przemysłu. Jak pozyskuje się metagenomy z mikroorganizmów arktycznych? Jak się bada metagenomy? I w końcu – co w nich można zaleźć? Po wysłuchaniu wykładu będziesz znał odpowiedzi na wszystkie te i inne pytania związane z bioprospekcją. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Medycyna personalizowana i jej obecny stan w Polsce |
Medycyna personalizowana polega na dobieraniu leku lub metody leczenia nie tylko na podstawie cech choroby, ale również z uwzględnieniem cech pacjenta. Dziedzina ta rozwija się bardzo dynamicznie na całym świecie, również w naszym kraju. Na wykładzie postaram się wyjaśnić, na czym polega medycyna personalizowana i jak można z jej dobrodziejstw korzystać już dzisiaj w Polsce. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Biologia jest kobietą |
Wykład odbędzie się w duchu woman's empowerment i przedstawi kobiety, których wkład w rozwój nauk biologicznych był przez lata pomijany, albo przemilczany.Ukaże również zmiany, które wpłynęły na środowisko naukowe i ułatwiają kobietom pracę naukową. Poznamy dokonania takich naukowczyń jak Nettie Stevens, Esther Lederberg, Rosalind Franklin, Marthe Gautier, Lynn Margulis, Margaret Dayhoff, czy Ady Yonath. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Ewolucja i informatyka |
Ewolucja jest zjawiskiem, na które istnieje równie dużo, a często więcej dowodów niż na powszechnie uznawane teorie naukowe. Problem w tym, że trwa długo i trudno ją zobaczyć. Najszybciej rozmnażające się bakterie potrzebują 20 minut na podział materiału genetycznego, a potem rozwój do chwili ponownego podziału. Większe organizmy, których pewne cechy można obserwować i analizować ich zmiany z pokolenia na pokolenie, potrzebują na to minimum 4 dni. Tymczasem by zaobserwować ewolucję trzeba co najmniej kilku tysięcy pokoleń. Jest na to rada - zaprogramowanie populacji osobników rodzących, rozradzających się (z czym związane jest kopiowanie genów do potomstwa) i umierających. Czas trwania pokolenia w populacji wirtualnej skraca się do mikrosekund. Wystarczy do tego dodać cechę osobników, na którą wpływają geny i która wpływa na śmiertelność lub rozrodczość osobników, możliwość mutacji genów, a okazuje się, że ewolucja w takiej populacji pojawi się sama. Jest to nie tylko kolejny z dowodów na istnienie ewolucji. Możliwość jej obserwacji implikuje statystyczne analizy tego procesu. Ponadto poprzez zmiany strategii rozrodczych, sposobu wpływu cech osobników na śmiertelność i rozrodczość można zobaczyć jak to wpływa na przebieg ewolucji. Wszelkie pojęcia związane z ewolucją stają się w ten sposób zrozumiałe, a ich klasyfikacja uzasadniona. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Biochemik o odchudzaniu |
Wszyscy doskonale wiemy, że aby nie przytyć należy mniej jeść i więcej się ruszać. A jednak od ponad 40 lat na całym świecie obserwujemy systematyczny wzrost procentowy ludzi z nadwagą i otyłością. Ponad 60% dorosłych Polaków ma nadmierną masę ciała. Być może jednak nasza wiedza jest niepełna? Na wykładzie przyjrzymy się jak wygląda proces „nabywania lub pozbywania się” tkanki tłuszczowej z punktu widzenia współczesnej biochemii i fizjologii. Dowiemy się także dlaczego to CO jemy jest równie ważne jak to ILE jemy i dlaczego różne pokarmy zawierające tę samą liczbę kalorii są metabolizowane w zupełnie różny sposób, z różnym skutkiem dla naszego zdrowia i naszej masy ciała. |
Nauki biologiczne |
|
Lekcja festiwalowa | Żywa lekcja biologii - owady |
Owady są najliczniejszą i najbardziej różnorodną grupą zwierząt. Zachwycają nas swoją różnorodnością morfologiczną, niezliczonymi przystosowaniami związanymi z życiem na lądzie, w wodzie i w powietrzu oraz złożoną hormonalną regulacją rozwoju odpowiedzialną za najbardziej spektakularne metamorfozy w świecie zwierząt. Na zajęciach głównym bohaterem będą żywe owady. Uczniowie będą mieli możliwość zapoznania się z różnymi gatunkami owadów z przeobrażeniem zupełnym i niezupełnym. Dowiedzą się czym różni się gąsienica od pędraka oraz poczwarka otwarta od zamkniętej. W czasie sekcji będą mieć również możliwość zobaczenia narządów owadów znanych z podręczników szkolnych m.in. cewek Malpighiego, tchawek, ciała tłuszczowego. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Pluripotencjalne komórki macierzyste - charakterystyka i wykorzystanie |
Pluripotencjalne komórki macierzyste posiadają dwie unikalne cechy charakterystyczne - zdolność do samoodnowy swojej populacji oraz różnicowania we wszystkie tkanki budujące organizm. Przykładem pluripotencjalnych komórek macierzystych są mysie zarodkowe komórki macierzyste (mES) otrzymane po raz pierwszy w 1981 roku z węzła zarodkowego blastocysty przez Evans i Kaufman oraz niezależnie przez Martin. Od tego czasu dzięki swoim właściwościom stały się przedmiotem wielu badań m.in. dotyczących regeneracji. Wykład ma na celu poszerzenie wiedzy uczniów szkół średnich na temat możliwości i zagrożeń jakie niesie ze sobą wykorzystanie pluripotencjalnych komórek macierzystych. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Od degeneracji do rekonstrukcji – tajemnice regeneracji mięśni szkieletowych |
Regeneracja to niezwykły proces prowadzący do odbudowy prawidłowej struktury mięśni szkieletowych, po uszkodzeniu mechanicznym lub wynikającym z miopatii. Podczas wykładu zostaną zaprezentowane najnowsze doniesienia naukowe dotyczące regeneracji mięśni i badań nad wspomaganiem tego procesu oraz mobilizacji komórek macierzystych do uszkodzonej tkanki. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Co rośnie na chlebie, w cieście i w lesie? - zajęcia mikroskopowe |
Podczas zajęć osoby uczestniczące zapoznają się z ogólnie pojętą różnorodnością grzybów (w szczególności mikroskopowych) i ich struktur rozmnażania. Uczestnicy i uczestniczki będą mieli i miały szansę nauczyć się obsługi mikroskopu świetlnego oraz przygotować własne preparaty mikroskopowe z wybranego przedstawiciela grzyba wielkoowocnikowego, hodowli drożdży oraz kurzu. Ponadto będą mogli i mogły przeprowadzić obserwację preparatów strzępkowych grzybów mikroskopowych przygotowanych przez prowadzących oraz obejrzeć hodowlę prezentowanych przedstawicieli grzybów. Wszystkie aktywności poprzedzi krótka pogadanka dotycząca różnorodności grzybów i ich znaczenia ekologicznego. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Czy komórki macierzyste są lekiem na wszystko? |
Podczas wykładu przedstawione zostaną informacje o możliwościach wykorzystania komórek macierzystych w leczeniu różnych chorób. Pokazane zostaną przykłady zatwierdzonych terapii, o udowodnionej naukowo skuteczności. Poruszona zostanie również kwestia ryzyka związanego ze stosowaniem niezatwierdzonych przez organy nadzorcze oraz niepotwierdzonych naukowo terapii komórkowych. Wykład ma na celu zwiększenie świadomości słuchaczy na temat realnych możliwości jakie daje wykorzystanie komórek macierzystych w praktyce klinicznej. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Co to jest EPIGENETYKA? |
Czy zastanawialiście się nad tym dlaczego komórki budujące nasz organizm mogą tak bardzo różnić się od siebie. Jak to jest możliwe, że np. komórki mięśniowe i komórki nerwowe, które zawierają DNA o takiej samej sekwencji, zupełnie inaczej wyglądają i pełnią całkiem rożne funkcje? W jaki sposób podczas rozwoju złożonego organizmu eukariotycznego z komórek macierzystych powstają ostatecznie zróżnicowane komórki pełniące określone funkcje – przecież w trakcie rozwoju sekwencja DNA nie ulega zmianie. Dlaczego bliźnięta jednojajowe o tym samym genomie coraz bardziej różnią się od siebie w trakcie trwania ich życia? W jaki sposób środowisko wpływa na wygląd i funkcjonowanie organizmów eukariotycznych? Na te i wiele innych podstawowych pytań dla rozwoju i funkcjonowania organizmów eukariotycznych, w tym człowieka odpowiada właśnie EPIGENETYKA. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Holistycznie o Muchomorze Czerwonym |
Lekcja będzie wykładem dotyczącym muchomora czerwonego (łac. Amanita muscaria). Główne zagadnienia jakie będą poruszone to ekologia, biochemia, toksykologia i etnomykologia A.muscaria. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Warsztat mikrobiologa |
Zwykliśmy myśleć o bakteriach jako zarazkach powodujących choroby, zapominamy natomiast o ich drugim pozytywnym obliczu. Antybiotyki ratujące zdrowie i życie, enzymy w proszkach do prania czy niektóre dodatki do żywności to tylko część możliwości tych małych producentów. Na zajęciach uczestnicy będą mieli okazję zapoznać się z technikami pracy wykorzystywanymi w laboratorium mikrobiologicznym, oraz poznają niektóre mikroorganizmy oraz ich zdolności, umożliwiające wykorzystywanie ich w przemyśle. |
|
|
Spotkanie festiwalowe | Miasto niezrównoważone |
Rozważania o ekosystemie miejskim jako o środowisku życia większości mieszkańców Ziemi. Czy ma on szansę być ekosystemem zrównoważonym? Opowiem, jak ekolog postrzega miasto i jakie są przyczyny tego, że ekosystem miejski jest inny niż ekosystemy naturalne. Wykład będzie wybiórczym przeglądem zagadnień w szybko rozwijającej się obecnie dziedzinie ekologii miasta (Urban Ecology). Poruszony zostanie problem klimatu i miejskiej wyspy ciepła, gleb w mieście, stosunków wodnych oraz zieleni miejskiej. Wspomnę o różnych koncepcjach organizacji miasta w tym kilka uwag na temat najnowszej koncepcji tzw. miast piętnastominutowych. |
Nauki biologiczne |
|