Nauki o Ziemi

Zajęcia pokazujące pracę geologa w terenie, trudno dostępne zakątki świata i przepiękne okazy minerałów i skamieniałości.

Podczas warsztatów będzie można zapoznać się ze stroną organizacyjną wypraw geologicznych, z prelegentem przenieść się w odległe, przepiękne przyrodniczo i niezwykle bogate geologicznie miejsca. Będzie możliwość obejrzenia okazów przywiezionych z wypraw oraz uzyskania odpowiedzi na nurtujące pytania.   

Czy recesja lodowców, zanik morskiej pokrywy lodowej to jedyne znaczące zagadnienia związane ze zmianami klimatu w rejonach polarnych czy to dopiero początek jeszcze większych zmian i problemów? Krótka opowieść przy kawie i ciastkuo badaniach fiordów rejonów polarnych na przykładzie fiordu Hornsund na Spitsbergenie, gdzie zlokalizowana jest Polska Stacja Polarna Hornsund im. Stanisława Siedleckiego. 

Spotkanie poprowadzi dr hab. Mateusz Moskalik - z wykształcenia fizyk, w pracy oceanograf, z pasji polarnik i płetwonurek. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na funkcjonowaniu i interakcjach między fiordami i lodowcami w rejonach polarnych oraz wpływie zmian klimatu na ten system. Uczestnik wielu wypraw naukowych na Svalbard, zimował w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund.

Obserwatorium Geofizyczne Instytutu Geofizyki PAN w Otwocku Świdrze otwiera drzwi dla zwiedzających. W sobotę, 23 września w godzinach 11.00-14.00 pracownicy Instytutu przygotują dla miłośników nauki szereg pokazów i konkursów. Będzie można także zwiedzić wystawy poświęcone polskim badaniom polarnym i geofizycznym.

W jednym z budynków Obserwatorium, w tzw. domku modrzewiowym, przygotowano wystawę polarną, na której prezentowane są zarówno przyrządy pomiarowe stosowane do badań w Arktyce, jak i sprzęt codziennego użytku wykorzystywany przez polarników. Zwiedzaniu wystawy będą towarzyszyć fascynujące opowieści o życiu i pracy w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund im. Stanisława Siedleckiego na Spitsbergenie.

Dodatkową atrakcją będzie zwiedzanie minimuzeum geofizycznych urządzeń pomiarowych. Odwiedzający poznają historię wybranych badań geofizycznych, w szczególności powstania pierwszego na ziemiach polskich obserwatorium magnetycznego w Świdrze, a także prowadzenia ciągłych obserwacji i pomiarów na całym świecie. Zaprezentowana zostanie wybrana aparatura pomiarowa stosowana do pomiarów pól magnetycznych i elektrycznych Ziemi, parametrów meteorologicznych i zanieczyszczeń powietrza.

Podczas wydarzenia dostępne będzie stoisko polarne, gdzie będzie można przenieść się wirtualnie na Spitsbergen - popływać pontonem czy zajrzeć do lodowej jaskini – a to wszystko dzięki nowoczesnym technologiom i goglom VR. Nie zabraknie również gier o tematyce polarnej dla starszych i młodszych wraz z nagrodami.

Odkryj kolory na nowo! Zajrzyj do świata wielobarwnych minerałów i produkowanych z nich naturalnych pigmentów. Podczas warsztatów będziesz mieć niepowtarzalną okazję własnoręcznie wykonać naturalne farby z prawdziwych minerałów i wykorzystać je do malowania.

Zajęcia rozpoczną się krótką pogadanką (15-20min) dotyczącą naturalnych barwników stosowanych historycznie w produkcji farb. Uczestnicy zapoznają się z historią farb i dawnymi sposobami ich wytwarzania. Dowiedzą się, w jaki sposób – przed wprowadzeniem pigmentów syntetycznych – ludzkość pozyskiwała pigmenty z pomocą świata zwierząt i roślin. Głównym tematem spotkania będą barwniki pochodzenia mineralnego, wytwarzane z różnokolorowych minerałów – takich jak hematyt czy goethyt, a także malachit i azuryt. Poznamy również pierwsze, znane ludzkości przykłady wykorzystania barwników w malarstwie jaskiniowym, a także zdrowotne aspekty wykorzystania barwników mineralnych.

W części praktycznej uczestnicy będą mieli okazję osobiście zapoznać się z minerałami barwnymi i spróbować wydobyć z nich kolory. Zajmą się także malowaniem, wcześniej przygotowanych, reliefów przedstawiających sceny z życia ludzi i zwierząt w plejstocenie (tzw. epoce lodowcowej). W tym celu, w ramach warsztatów własnoręcznie wykonają farby z naturalnych, wydobytych ze skał, minerałów. Wykorzystają m.in. moździerze kamienne i oleje naturalne. Pomalowane farbami mineralnymi reliefy uczestnicy zabiorą ze sobą!

Geochronologia to prężnie rozwijająca się od XX wieku nauka, dotyczy mierzenia czasu wydarzeń przeszłości naszej planety. Podczas spotkania zostaną przybliżone metody i techniki stosowane do określania wieku skał, minerałów i niezwykłych wydarzeń, które ukształtowały naszą Ziemię na przestrzeni miliardów lat.

Czy w tropikach jest zawsze gorąco? Jak tropiki wpływają na pogodę i klimat w Europie? Czy to, co się dzieje w Indonezji, możemy odczuć w Polsce? Jakie ekstrema pogodowe nawiedzają mieszkańców Indonezji? Czy można je przewidywać? Kiedy najlepiej odwiedzić Indonezję oraz jak zrobić to przyjaźniej dla środowiska? Na te i inne pytania odpowie Beata Latos - meteorolog tropikalny, badaczka ekstremów pogodowych w Indonezji.

Prelegentka: Beata Latos - doktorantka w Zakładzie Fizyki Atmosfery IGF PAN. Zajmuje się meteorologią tropikalną, jej obszarem badań jest głównie Indonezja. Badaczka ekstremów pogodowych - powodzi, cyklonów tropikalnych, ulewnych deszczy. Przygląda się temu, jaki wpływ mają atmosferyczne fale tropikalne na powstawanie takich zjawisk. Działaczka na rzecz ochrony środowiska, joginka.