Debaty główne
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Spotkanie festiwalowe | Stare chwyty, nowe metody-jak wykorzystać sztuczną inteligencję aby oszukiwać i nie dać się oszukać |
Sztuczna inteligencja oferuje coraz więcej narzędzi służących do tworzenia obrazów, dźwięków i tekstów, które sprawiają wrażenie realistycznych lub wytworzonych przez człowieka. W połączeniu z możliwością szybkiego wprowadzenia treści w obieg publiczny, daje to spory potencjał skutecznej manipulacji, wobec której człowiek nierzadko zdaje się być bezradny. dr hab. inż. Tomasz Gambin, prof. ucz. (modele generatywne sztucznej inteligencji) |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Polecimy na Marsa? |
Czym polecimy na Marsa? Jakie będą pierwsze działania ludzi po wylądowaniu na Czerwonej Planecie? Czy udział w misji da prawo własności do części planety? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w trakcie debaty z ekspertami. Wydaje się, że pomysł kolonizacji Marsa wszedł już w fazę realizacji. Zasadne są więc pytania czym polecimy na Marsa? Ile czasu będzie trwał lot na Czerwoną Plantę? Co będą robić ludzie podczas lotu? Czy Księżyc to stacja przesiadkowa? Jakie będą pierwsze działania ludzi po wylądowaniu na czerwonej planecie? Czy i jakie rośliny będziemy tam uprawiać? Jakie są potencjalne źródła energii pozwalające na rozwój cywilizacji na Marsie - energia słoneczna, energia jądrowa? Jakie są wizje finansowania misji marsjańskiej – przez państwa, firmy, organizacje ponadnarodowe? Czy założenie stacji marsjańskiej oznaczać będzie uzyskanie prawa własności odpowiedniej części planety? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w trakcie debaty z ekspertami. dr Natalia Zalewska - Zespół Eksploracji Marsa, Centrum Badań Kosmicznych PAN Debata odbędzie się pod Patronatem Dr Ireny Eris S.A.
|
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Populizm – czym jest i skąd się bierze? |
Słowo „populizm” na dobre zagościło w naszym życiu. Używają go dziennikarze i felietoniści, politycy i politolodzy oraz autorzy niezliczonych postów w mediach społecznościowych. Bywa określeniem pewnego stylu uprawiania polityki, ale też inwektywą, fachowym terminem politologii i łatką, która nie wiadomo co znaczy. Tymczasem w naukach społecznych od dłuższego już czasu trwa ożywiona dyskusja nad przyczynami sukcesów i skutkami rządów populistycznych polityków, nad tym co ich łączy i co ich różni, oraz nad treścią samego pojęcia populizm. Historycy odnajdują jego przejawy już w starożytności, a nowoczesne formy od XIX wieku. Politolodzy, socjolodzy i ekonomiści publikują setki artykułów roztrząsających jego współczesne cechy i mechanizmy. Po czym go poznają i jak odróżniają od innych nurtów polityki? Jakie są jego źródła? Czy populizm to śmiertelna choroba demokracji, czy tylko przeziębienie, które mija, a może mechanizm jej odnowy? Co w populizmie jest niebezpieczne i jak temu przeciwdziałać? Te i inne pytania zadamy uczonym z kilku dziedzin nauk społecznych. Uczestnicy: Elżbieta Korolczuk (Södertörn University), Katarzyna Sałach-Dróżdż (Wydział Nauk Ekonomicznych UW), Mikołaj Cześnik (SWPS) |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Żywność 4.0 – co będą jeść nasze wnuki |
Już wiemy, że zagrożenie dla naszej planety związane z ociepleniem klimatu wymaga radykalnych zmian w procesach wytwarzania żywności. Utrzymanie obecnych przyzwyczajeń Równocześnie, jesteśmy świadkami czwartej rewolucji przemysłowej, zwanej przemysłem 4.0, która rewolucjonizuje automatyzację, monitorowanie i analizę łańcuchów dostaw za pomocą inteligentnych technologii. Kluczową rolę w usprawnieniu procesów produkcyjnych, redukcji marnotrawstwa i optymalizacji łańcuchów dostaw mogą odgrywać innowacje technologiczne, sztuczna inteligencja, robotyka i internet rzeczy. Obecnie przemysł rolno-spożywczy już reaguje na pojawiające się wyzwania. Wdrażane są praktyki zrównoważonego i precyzyjnego rolnictwa, zwiększa się asortyment żywności roślinnej. Rozwijają się również sposoby wytwarzania alternatywnych źródeł białka, a także upowszechnia się trend polegający na wykorzystywaniu produktów ubocznych i odpadów do produkcji nowych rodzajów produktów, w duchu gospodarki cyrkularnej. Debata nad przyszłością produkcji żywności będzie przedstawieniem aktualnych wyzwań związanych z koniecznością produkcji żywności dla coraz liczniejszej populacji w taki sposób, aby równocześnie była ona przyjazna dla środowiska. Ponadto, spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, jakie są możliwe kierunki rozwoju, czyli jak będzie wyglądała żywność za kilka-kilkanaście lat. Czy będzie to żywność 4.0? |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o uwarunkowaniach orientacji seksualnej i tożsamości płciowej |
LGBTQ+ – to akronim od słów lesbijki, geje, osoby biseksualne, transpłciowe i queer. Służy do określenia społeczności osób należących do mniejszości wyróżnianych ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową. Kwestia LGBTQ+ w rozgrywkach politycznych, przekazach religijnych i kodeksach karnych (w ośmiu krajach homoseksualizm karany jest śmiercią; w 13 stanach USA przestał być przestępstwem kryminalnym dopiero w 2013 roku, Rosja zabroniła tranzycji w 2023) to ważny i bolesny problem. Jednak nie tego będzie dotyczyć debata. Przedstawimy w niej wiedzę na temat możliwych przyczyn różnorodności w zakresie orientacji seksualnej i tożsamości płciowej. Jakie uwarunkowania molekularne, genetyczne, biologiczne, psychologiczne, kulturowe i społeczne za tym stoją. W jakim stopniu tożsamość płciowa jest płynna, w jakim stopniu stała. Orientacja seksualna wrodzona czy nabyta? Czy w mózgach osób LGBTQ+ można znaleźć różnice anatomiczne, czy są specyficzne reakcje mózgu na bodźce związane z seksem? Czy presja środowiska odgrywa rolę w tranzycji? Wiemy, że nie na wszystkie pytania nauka dała, jak do tej pory, jasną odpowiedź. Chcemy jednak zapoznać słuchaczy z dobrze udokumentowanymi danymi, z tym, co na dziś nauka wie o uwarunkowaniach orientacji seksualnej i tożsamości płciowej. W debacie panelistami będą – biolog molekularny, psycholog, neuronaukowczyni, lekarka. |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Media społecznie (nie)odpowiedzialne? Debata o współczesnych środkach przekazu |
Moderatorka: dr hab. Anna Jupowicz-Ginalska, prof. ucz. (Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet Warszawski) Uczestnicy:
Żyjemy w trudnych czasach. Nie jest przesadą stwierdzenie, że od 2020 roku nie wychodzimy z kryzysu. Pandemia, wojna w Ukrainie, inflacja czy działania polityków to oczywiste przykłady, a przecież nie sposób pominąć także i innych zjawisk – np. zagrożeń natury ekologicznej, uwikłania w świat cyfrowy, brutalizacji życia codziennego czy zapaści opieki zdrowotnej. Te wszystkie zjawiska oddziałują na nas na wielu poziomach i obejmują każdą ze sfer życia społecznego. Czy tak trudne i niestabilne czasy nie osłabiają ról, jakie mają pełnić media? Czy dzisiaj można jeszcze mówić o obiektywizmie, odpowiedzialności, rzetelności, wiarygodności, prawdzie, edukowaniu i kształtowaniu prospołecznych postaw? Wszak środki przekazu też borykają się z problemami: z jednej strony infodemią, dezinformacją, fake newsami, i coraz potężniejszą sztuczną inteligencją, z drugiej – konkurencją rynkową i zmiennością preferencji odbiorców. W tym wszystkim dziennikarze, często stojący/rozpostarci pomiędzy ekonomią a etyką, muszą dokonywać naprawdę trudnych wyborów. Czy zatem zmiana, jaka nastąpiła w ich zawodzie, wpływa na jakość mediów? Jak powstanie organizacji fact checkingowych może wspierać współczesne dziennikarstwo? Jak w czasach pogoni za reklamodawcą i użytkownikiem nie ulec tabloidyzacji i sensacjonizmowi, a w dobie wszechogarniającej polaryzacji uniknąć polityzacji? Czy jest to możliwe, a może – czy jest to w ogóle potrzebne? Naszą debatę, w której udział wezmą przedstawiciele mediów o zróżnicowanym światopoglądzie, rozpoczniemy od przypomnienia przejmujących przykładów odpowiedzialności i nieodpowiedzialności środków przekazu. Będą one przyczynkiem do dyskusji nad rolą dziennikarzy we współczesnym świecie. Zastanowimy się też nad kształtem mediów XXI wieku: czy powinny się one drastycznie zmienić czy może jedynie skorygować? Dzięki odniesieniu się do trudnych tematów omówimy blaski i cienie zawodu dziennikarskiego, zastanawiając się wspólnie, czy w przyszłości jest w nim miejsce dla szeroko rozumianej odpowiedzialności społecznej. |
Nauki społeczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Nowy kwantowy świat |
Żyjemy w świecie, który na najgłębszym poziomie rządzony jest przez prawa mechaniki kwantowej. Nie widzimy tego, bo w makroskopowej (naszej codziennej, ludzkiej) skali zjawiska kwantowe są ukryte Do codziennego funkcjonowania wystarcza nam mechanika klasyczna, termodynamika, elektrodynamika jakich uczymy się w szkole. Do niedawna jedynym praktycznym urządzeniem, opartym na efektcie kwantowym (emisja wymuszona) był laser. Choć mechanika kwantowa została odkryta ok. sto lat temu, większość ludzi niewiele o niej wie. Jest tak między innymi dlatego, że jest to trudna (na studiach fizycznych pojawia się dopiero na III roku), matematyczna teoria, pozwalająca jednak wyciągać praktyczne wnioski i przewidywania. Dzisiejsza technologia umożliwia manipulowanie pojedynczymi atomami czy fotonami, światem rządzonym przez efekty kwantowe. Te możliwości znajdują praktyczne zastosowania, przede wszystkim w dziedzinie informatyki, telekomunikacji, kryptografii. Czy chcemy, czy nie, zaczynamy żyć w nowym kwantowym świecie. Warto o nim wiedzieć więcej. Nie musisz być fizykiem po III roku studiów, by poznać podstawowe informacje o technikach kwantowych, mających już dziś zastosowanie w praktyce. Wystarczy przyjść na festiwalowa debatę. Prowadzenie: dr Stanisław Bajtlik, Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika, PAN, Warszawa |
|
