klasa IV

Oddychanie, odżywianie, produkcja drewna, dary lasu (rośliny, zwierzęta, grzyby).

Podczas lekcji uczestnicy zostaną wprowadzeni w ciekawy świat pasożytów ludzi i zwierząt, z którymi można spotkać się na co dzień. W trakcie zajęć zostaną omówione główne grupy pasożytów, ich cykle rozwojowe oraz cechy przystosowujące te organizmy do pasożytniczego trybu życia. Przedstawiony zostanie również ich wpływ na zdrowie człowieka i zwierząt (takich jak psy i koty). Zaprezentowane zostaną też niezwykle małe pasożyty (mikrosporydia). Dodatkowo, uczestnicy dowiedzą się w jaki sposób chronić się przed zarażeniami pasożytami. Przedstawione również zostaną metody badania pasożytów. W ramach lekcji przewidziana jest prezentacja multimedialna dotycząca najpowszechniej występujących pasożytów. Następie uczestnicy wezmą udział w zajęciach praktycznych - oglądanie preparatów pod mikroskopem i rozpoznawanie pasożytów. Na zakończenie zajęć każdy uczestnik otrzyma pamiątkowy dyplom.

Tematyka zajęć rozszerzy wiedzę dzieci z dziedzin takich jak: biochemia, biologia molekularna, biotechnologia i mikrobiologia. Warsztaty biologiczne pozwolą dzieciom poznać tajemnice budowy i organizacji pojedynczej komórki. Poznają m.in. fabryki, które kryją się w ich wnętrzu i procesy w nich zachodzące oraz zbudują kolorowy model DNA. Rozwikłają także zagadkę kodu genetycznego i wyprodukują razem białko. Wykonując samodzielnie preparat, będą mogły zobaczyć pod mikroskopem swoje komórki nabłonkowe i podejrzeć ich DNA. Zobaczą również świecące komórki bakterii i własnoręcznie zastosują techniki wykorzystywane na codzień w laboratoriach.

Poprzez krótkie opowiadania, zabawy ruchowe, rysowanie i układanki lekcja wprowadza w historię pojazdów konnych, zaznajamia z dawnymi sposobami podróżowania. Rozszerza wiedzę na temat koni i ich pracy w służbie człowiek

Lekcja zaczyna się od 20-minutowego wprowadzenia w tematykę mineralogiczną. Podczas krótkiej prezentacji przekazane zostaną podstawowe informacje dotyczące skał i minerałów ze szczególnym naciskiem na metody ich rozpoznawania.

Po wprowadzeniu uczniowie otrzymają zestawy odpowiednio dobranych próbek skał i minerałów, które  będą próbować rozpoznać przy pomocy specjalnego klucza. Podczas pracy w parach uczestnicy zapoznają się z prostymi metodami oznaczania najważniejszych cech minerałów m.in. twardości, rysy, właściwości chemicznych.

Kolejnym zadaniem uczestników zajęć będzie poskładanie oraz pokolorowanie wyciętego szablonu i stworzenie własnego, papierowego kryształu. Przy okazji ćwiczenia uczniowie zdobędą wiedzę na temat pokroi, symetrii oraz układów krystalograficznych. W tym samym czasie druga grupa uczestników może poczuć się jak na „Dzikim Zachodzie” i nauczyć się płukania złota. Przy specjalnych stanowiskach będzie można otrzymać tzw. szlich, czyli koncentrat minerałów ciężkich z piasku. Uzyskany materiał uczniowie będą mogli obejrzeć pod binokularem i rozpoznać zawarte w nim minerały, w tym drobinki pirytu imitującego złoto.

Impreza przybliży dzieciom cudowny świat białek - molekuł, które laikom kojarzą się z jednym białkiem - jaja kurzego. Tymczasem każdy żywy organizm zawiera ich tysiące. Białka mają unikalną strukturę przestrzenną, która umożliwia im pełnienie różnorodnych funkcji (np. transportu innych molekuł, budowanie naszego ciała,  przyspieszania reakcji chemicznych).  Wyznaczenie struktury białek stało się możliwe dzięki rozwojowi nowoczesnych technik biofizycznych.  Podczas warsztatów dzieci dowiedzą się, czym są białka dla biofizyków, czego chcieliby, a czego mogą dowiedzieć się o ich strukturze, jak wrażliwa na czynniki fizyczne (np. temperaturę, pH) jest struktura białek i poznają świecące na zielono białko, które umożliwia biologom oświetlenie wnętrza komórek.

O ciekawych zachowaniach pająków i ich osobliwych przystosowaniach do życia w zróżnicowanych środowiskach. Nauczymy się także tworzenia pajęczej sieci.

Owady są najliczniejszą grupą zwierząt na naszej planecie. I choć spotykamy się z nimi niemal każdego dnia naszego życia, wciąż mało o nich wiemy.

Podczas zajęć wartsztatowych młodzież szkolna będzie mogła poznać i te najpospolitsze, jak biedronkę czy trzmiela, i całkiem niepospolite, takie jak modliszka czy nadobnica alpejska. Każdy z nich ma zaskakujące zachowania, specyficzną dietę, czasem inną dla dorosłych, a inną dla larw, i ubarwienie, które ma ściśle określone funkcje. Zaskakujący jest również ich rozwój osobniczy. Niektóre larwy zupełnie nie przypominają osobników dorosłych, a niektóre tylko nieznacznie się od nich różnią. A w dodatku, choć małe, owady są najliczniejszą grupą zwierząt i mają wielkie znaczenie dla naszej przyrody. 

Zajęcia podzielone są na dwie części: wykład i pokaz doświadczalny (degustacja). W pierwszej części spotkania przybliżona zostanie tematyka opakowań jadalnych – składniki wykorzystywane w ich produkcji, właściwości oraz możliwości zastosowania w przemyśle spożywczym. W drugiej części zajęć uczniowie porównają wybrane cechy sensoryczne (m. in. smak, barwa, zapach) wybranych opakowań jadalnych oraz produktów nimi powleczonych.

Owady są najliczniejszą i najszerzej rozpowszechnioną grupą organizmów na świecie. Spotyka się je wszędzie na lądzie, w wodzie, powietrzu, na organizmach roślinnych jak i zwierzęcych, w ich odchodach oraz zwłokach. Pełnią one wiele ważnych funkcji w naszym ekosystemie: uczestniczą w krążeniu i rozkładzie substancji organicznych, ochronie roślin oraz ich zapylaniu, jednakże poza pożytecznymi owadami, istnieje szereg owadów uważanych za szkodniki.

Karaczany, muchy, chrząszcze czy motyle to tylko niektóre z owadów, które będzie można podziwiać podczas edukacyjnych lekcji festiwalowych. Zajęcia poprzedzone będą krótką prelekcją obejmującą zapoznanie się z budową i fizjologią owadów, a także ich rolą w i znaczeniem w przyrodzie. Uczniowie będą mogli zobaczyć na własne oczy jak wygląda wnętrze owada, porównać „krew” owadów z krwią ssaków, ponadto przewidziany jest pokaz wybranych gatunków owadów oraz gry i zabawy dla najmłodszych uczestników.

Dzięki bakteriom, drożdżom oraz pleśniom możliwe jest urozmaicenie naszej diety m.in. o pyszne jogurty, sery, kiszone ogórki, kapustę, pieczywo oraz wędliny. Niestety drobnoustroje te mogą także powodować psucie żywności i bezpośrednio zagrażać naszemu zdrowiu.

Na lekcjach zaprezentujemy (makroskopowo oraz mikroskopowo) główne gatunki drobnoustrojów (bakterii, drożdży, pleśni) zarówno tych, które wykorzystuje się do produkcji żywności, jak i takie, które są przyczyną jej psucia. Uczestnicy będą mieli okazję samodzielnie wykonać preparaty mikroskopowe  i obserwować jak wyglądają te drobnoustroje. Materiał do obserwacji będą pobierali z dostępnych na polskim rynku produktów (m.in. serów pleśniowych, jogurtów, kiełbas, soku z ogórków kiszonych oraz kiszonej kapusty) oraz z surowców i produktów, które uległy zepsuciu w warunkach domowych.

Lekcja ma na celu uświadomienie zagrożeń wynikających ze spożycia zepsutej lub przeterminowanej żywności. Stanowi jednocześnie zachętę do wybierania produktów naturalnych, tych, które powstają z wykorzystaniem drobnoustrojów przyjaznych człowiekowi i ważnych z punktu widzenia przemysłu spożywczego.

„Pruszków naszych dziadków” –  Na zajęciach przeniesiemy się w czasie do dawnego Pruszkowa: poznamy niegdysiejsze zawody, instytucje, sposoby spędzania czasu wolnego, ważne miejsca. Tę podróż umożliwią nam dawne pocztówki i stare fotografie. Wykonamy również prace plastyczne techniką kolażu.

Spotkania z Inżynierią Chemiczną.

Wykonując kilka prostych doświadczeń, uczniowe dowiedzą się, na czym polega zjawisko wymiany ciepła.

Dlaczego metale są zimne? Co sprawia, że przedmioty wykonane z metalu są zawsze zimne? Dlaczego płytki w łazience są zimniejsze niż podłoga drewniana w pokoju?
W doświadczeniu posłużymy się płytkami wykonanymi z różnych materiałów, aby odpowiedzieć na te pytania i wyjaśnić kryjące się za nimi zjawisko.

Dlaczego metalowa łyżeczka włożona do gorącej herbaty bardzo szybko się nagrzewa? Dlaczego garnki mają plastikowe uchwyty? W doświadczeniu zaprezentujemy różnice w przewodności cieplnej różnych materiałów, a uczniowie poznają pojęcia dobrych i słabych przewodników ciepła.

Czym jest ciepło dla fizyka lub inżyniera? Czy przeciwieństwem ciepła jest zimno? Wyjaśnimy, używając wody o różnych temperaturach, czym jest ciepło i energia cieplna. Pokażemy w jakim kierunku odbywa się transport ciepła.

Czy ciepło może latać? Dlaczego grzejniki umieszczamy na podłodze, a klimatyzatory pod sufitem? Po co pod oknem jest kaloryfer? Posługując się sympatycznym wężem - spiralą, pokażemy zjawisko konwekcji cieplnej. Omówimy zastosowanie tego zjawiska na przykładzie bajki o rakiecie, którą wyślemy w kosmos.

W trakcie zajęć dzieci otrzymają karty pracy, które będą wypełniać przy każdym ćwiczeniu. Na koniec zajęć omówimy zaobserwowane zjawiska i poprosimy dzieci o wyciągnięcie wniosków.

Pragniemy zademonstrować przechowywane z Archiwum Głównym Akt Dawnych dokumenty historyczne odnoszące się do wydarzeń będących tłem powieści historycznych Henryka Sinkiewicza przede wszystkim Trylogii i Krzyżaków. Chodzi w pierwszej kolejności o dokumenty dotyczące stosunków królestwa Polskiego z Zakonem Krzyżackim w pierwszym dziesięcioleciu XV w., a także o stosunki Rzeczypospolitej ze zbuntowanymi Kozakami oraz państwami ościennymi: Szwecją, Rosją i Turcją z Tatarami w XVII w. Pragniemy również pokazać nieliczne, ale bardzo interesujące przechowywane w AGAD materiały archiwalne związane z działalnością Henryka Sienkiewicza.

Owady są najliczniejszą i najszerzej rozpowszechnioną grupą organizmów na świecie. Spotyka się je wszędzie na lądzie, w wodzie, powietrzu, na organizmach roślinnych jak i zwierzęcych, w ich odchodach oraz zwłokach. Pełnią one wiele ważnych funkcji w naszym ekosystemie: uczestniczą w krążeniu i rozkładzie substancji organicznych, ochronie roślin oraz ich zapylaniu, jednakże poza pożytecznymi owadami, istnieje szereg owadów uważanych za szkodniki.

Karaczany, muchy, chrząszcze czy motyle to tylko niektóre z owadów, które będzie można podziwiać podczas edukacyjnych lekcji festiwalowych. Zajęcia poprzedzone będą krótką prelekcją obejmującą zapoznanie się z budową i fizjologią owadów, a także ich rolą w i znaczeniem w przyrodzie. Uczniowie będą mogli zobaczyć na własne oczy jak wygląda wnętrze owada, porównać „krew” owadów z krwią ssaków, ponadto przewidziany jest pokaz wybranych gatunków owadów oraz gry i zabawy dla najmłodszych uczestników.

Dzięki bakteriom, drożdżom oraz pleśniom możliwe jest urozmaicenie naszej diety m.in. o pyszne jogurty, sery, kiszone ogórki, kapustę, pieczywo oraz wędliny. Niestety drobnoustroje te mogą także powodować psucie żywności i bezpośrednio zagrażać naszemu zdrowiu.

Na lekcjach zaprezentujemy (makroskopowo oraz mikroskopowo) główne gatunki drobnoustrojów (bakterii, drożdży, pleśni) zarówno tych, które wykorzystuje się do produkcji żywności, jak i takie, które są przyczyną jej psucia. Uczestnicy będą mieli okazję samodzielnie wykonać preparaty mikroskopowe  i obserwować jak wyglądają te drobnoustroje. Materiał do obserwacji będą pobierali z dostępnych na polskim rynku produktów (m.in. serów pleśniowych, jogurtów, kiełbas, soku z ogórków kiszonych oraz kiszonej kapusty) oraz z surowców i produktów, które uległy zepsuciu w warunkach domowych.

Lekcja ma na celu uświadomienie zagrożeń wynikających ze spożycia zepsutej lub przeterminowanej żywności. Stanowi jednocześnie zachętę do wybierania produktów naturalnych, tych, które powstają z wykorzystaniem drobnoustrojów przyjaznych człowiekowi i ważnych z punktu widzenia przemysłu spożywczego.

Podczas lekcji uczestnicy zostaną wprowadzeni w ciekawy świat pasożytów ludzi i zwierząt, z którymi można spotkać się na co dzień. W trakcie zajęć zostaną omówione główne grupy pasożytów, ich cykle rozwojowe oraz cechy przystosowujące te organizmy do pasożytniczego trybu życia. Przedstawiony zostanie również ich wpływ na zdrowie człowieka i zwierząt (takich jak psy i koty). Zaprezentowane zostaną też niezwykle małe pasożyty (mikrosporydia). Dodatkowo, uczestnicy dowiedzą się w jaki sposób chronić się przed zarażeniami pasożytami. Przedstawione również zostaną metody badania pasożytów. W ramach lekcji przewidziana jest prezentacja multimedialna dotycząca najpowszechniej występujących pasożytów. Następie uczestnicy wezmą udział w zajęciach praktycznych - oglądanie preparatów pod mikroskopem i rozpoznawanie pasożytów. Na zakończenie zajęć każdy uczestnik otrzyma pamiątkowy dyplom.

Młodzież szkolna będzie mogła policzyć:

a) Ile lat ma drzewo?

b) Ile waży drewno?

c) Ile wart jest las?

Roboty… Czym tak naprawdę są roboty? Czy robotem jest wyspecjalizowana pralka stojąca w naszym mieszkaniu? Czy może to ogromna koparka pracująca na budowie? A może robot to zupełnie coś innego? Wszystkich uczniów, którzy chcą poznać odpowiedź na te pytania oraz wszystkich tych, którzy chcą dowiedzieć się czegoś więcej o robotach
i zbudować swojego pierwszego robota zapraszamy na warsztaty prowadzone przez studentów Koła Naukowego Robotyków.

Podczas warsztatów realizowanych przez Koło Naukowe Robotyków uczniowie zostaną zapoznani z podstawami budowy robotów mobilnych, ich czujnikami oraz zasadami ich funkcjonowania. Uczestnicy warsztatów pod okiem doświadczonych instruktorów własnoręcznie zbudują roboty. Przygotowane przez studentów zestawy będą zawierały typowe elementy stosowane przez konstruktorów oraz części wykonane z wykorzystaniem drukarki 3D. Po złożeniu robotów uczniowie przetestują swoje konstrukcje.

Krótkie trzy wykłady połączone z ćwiczeniami skierowane do uczniów szkół podstawowych interesujących się zagadnieniami związanymi z biologią człowieka. Na lekcji festiwalowej dowiecie się: czym są limfocyty i jakie pełnią funkcje? Wspólnie wyizolujemy limfocyty, a następnie bardzo małe, lecz ważne cząsteczki mikroRNA. Pokażemy Wam też, że nasze komórki umierają w specjalnym procesie zwanym apoptozą i że jest to zupełnie normalne, a wręcz potrzebne dla prawidłowego funkcjonowania. Zobaczycie pod mikroskopem komórki apoptotyczne, które sami wcześniej odpowiednio przygotujecie. Podczas zajęć przewidziane są dwie przerwy

Wirus - w dosłownym tłumaczeniu z łaciny virus - jad, oznacza, że wirusy są czynnikami wyłącznie patogennymi. Jednak warto dodać, że są to nie tylko niebezpieczni wrogowie, lecz również współtowarzysze, najdyskretniejsi współpracownicy. Są wszędzie, wewnątrz nas i na zewnątrz, zadziwiają skutecznością działania do tego stopnia, iż można ich uznać za doskonałą formę życia. Ale, czy można powiedzieć, że wirusy żyją? Wirusy określa się przecież jako pogranicze materii żywej i nieożywionej.

Celem warsztatów „Wirusy – nieproszeni goście” będzie wprowadzenie młodych uczestników w ważny i ekscytujący świat wirusów. Pierwszym etapem będzie zapoznanie słuchaczy z budową wirusów oraz procesem zakażenia komórek ludzkich, zwierzęcych i bakteryjnych. Pokazane zostaną sposoby namnażania wirusów in vitro oraz metody ich wykrywania – praca z mikroskopem. Następnie, zaprezentowane zostanie ich działanie chorobotwórcze na przykładach chorób ludzi i zwierząt. W kolejnym etapie wspólnie z uczestnikami opisane zostaną sposoby radzenia sobie z wirusami. Pokazana zostanie, walka z inwazją wirusów jaką toczy każdego dnia układ odpornościowy człowieka, i w jakim stopniu organizm skutecznie odrzuca atak niechcianych gości. Analizując rodzaje odpowiedzi przeciwwirusowej uczestnicy zobaczą, że kiedy wirus przeniknie przez pierwsze bariery ochronne i wniknie do komórek, to jedną z ostatnich desek ratunku jest niszczenie samego siebie - własnych komórek.

Młodzi uczestnicy warsztatów dowiadując się o „sile” wirusów i o trudnościach jakie sprawia walka z nimi, być może docenią banalne przestrogi dorosłych i zrozumieją wysiłek jaki, w różnych aspektach codziennego życia, wkłada się w ochronę przed zakażeniem organizmu.

„Sławne rodziny pruszkowskie” – Poznamy najbardziej znanych mieszkańców i działaczy Pruszkowa m.in. Potulickich, Majewskich, Hoserów, Steffenów, Wolframów. Dowiemy się, co robili, dlaczego byli sławni, gdzie mieszkali. Na wspólnie wykonanej mapie naszego miasta zaznaczymy ważne adresy.

Zajęcia poświęcone dawnym zawodom i warsztatom rzemieślniczym. Rozpoczną się krótkim spacerem, podczas którego wspólnie poszukamy śladów dawnych profesji na szyldach zdobiących kamieniczki Starego Miasta. Następnie, w sali edukacyjnej, poznamy niespotykanych już dziś rzemieślników, którzy w dawnych czasach zamieszkiwali miasto i przedmieścia, zaopatrując rynek w swoje wyroby. Na zakończenie każdy uczestnik zajęć będzie mógł sporządzić szyld wybranego warsztatu rzemieślniczego.